Băn khoăn chồng băn khoăn

LAN ANH 07/08/2017 20:08 GMT+7

TTCT - Một quyết định mới vừa được ban hành hôm 17-7 nhằm phát triển thể chất, tầm vóc thanh niên Việt Nam giai đoạn 2016-2020. Theo đó, mục tiêu đến năm 2020, nam thanh niên Việt Nam cao trung bình 167cm, nữ thanh niên cao trung bình 156cm (hiện là 164,4cm và 153,4cm).

Dù cao 1m70 nhưng Văn Toàn vẫn đứng thấp hơn các cầu thủ U-22 Hàn Quốc trong trận đấu ở vòng loại U-23 châu Á 2018.-Ảnh: N.K.
Dù cao 1m70 nhưng Văn Toàn vẫn đứng thấp hơn các cầu thủ U-22 Hàn Quốc trong trận đấu ở vòng loại U-23 châu Á 2018.-Ảnh: N.K.

 

Quyết định mới này vẫn dựa vào Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam giai đoạn 2011-2020. Những trong sáu năm qua, kể từ khi chiến lược được ban hành, hầu như chưa có hoạt động đáng kể nào được triển khai để phát triển tầm vóc, sức bền, thể lực cho thanh niên Việt Nam.

Khó thực hiện

Nguyên phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia Lê Bạch Mai cho biết chiến lược cũ đã ban hành được sáu năm và hầu như chưa triển khai được nhiệm vụ nào, nay lại có quyết định thực hiện giai đoạn hai là điều “khó hiểu” và mục tiêu trên do vậy là khó thực hiện.

Theo bà, từ rất lâu Việt Nam chưa có điều tra chung về tầm vóc và thể lực thanh niên, ngoại trừ một vài điều tra nhỏ lẻ ở các vùng miền.

Số liệu về chiều cao của nam nữ thanh niên người Việt 22-26 tuổi đang được sử dụng cho thấy chiều cao của nam thanh niên Việt Nam là 164,4cm, nữ thanh niên là 153,4cm.

“Trong điều kiện phát triển kinh tế - xã hội bình thường, không có chiến tranh, thiên tai lớn thì trung bình một thập kỷ, chiều cao trung bình của thanh niên tăng trưởng được 1-1,5cm. Với quy luật này, theo ước tính của tôi, kịch bản tốt nhất đến năm 2020, nam cao trung bình 166cm, nữ cao 155cm” - bà Mai nói.

Tính chung ở khu vực thì thanh niên người Việt có chiều cao trung bình gần thấp nhất. Muốn đạt được tầm cao trung bình của thanh niên Thái Lan (167,5cm với nam và 157,5cm với nữ) cũng cần thêm một thập kỷ.

Áp lực học hành

Các chuyên gia đang xây dựng đề cương để tiến hành một cuộc đo đạc và khảo sát chiều cao, sức bền của thanh niên vào năm 2019-2020, nhưng nhìn trên bình diện chung, bà Mai cho rằng Việt Nam vẫn chưa đủ các yếu tố để thúc đẩy phát triển chiều cao và thể lực cho thanh niên.

Trao đổi với TTCT gần đây, một chuyên gia của Bộ Y tế nhìn nhận gia tốc gia tăng chiều cao nam, nữ thanh niên Việt Nam ở 2-3 thập kỷ gần đây có rõ rệt hơn, nhưng chưa tăng nhanh và đồng đều giữa các khu vực.

Một trong những nguyên nhân là người Việt chưa hiểu đúng những biện pháp nhằm cải thiện chiều cao.

Một cuộc điều tra được công bố đầu những năm 2000 cho thấy trẻ em người Việt sinh tại Paris (Pháp) có chiều cao không kém trẻ em người bản địa, như vậy yếu tố gen không ảnh hưởng nhiều đến phát triển chiều cao, mà dinh dưỡng và thể thao có vai trò rất đáng kể.

Song chưa có nhiều trẻ em người Việt có điều kiện tham gia các môn thể thao có tác dụng tốt với tăng trưởng chiều cao như bơi lội, bóng rổ, điền kinh...

Về yếu tố dinh dưỡng, 1/4 trẻ dưới 5 tuổi đang suy dinh dưỡng thể thấp còi, nhóm trẻ này sẽ khó đạt được chiều cao tối ưu khi trưởng thành.

GS.TS Nguyễn Công Khẩn, nguyên cục trưởng Cục Khoa học - công nghệ và đào tạo (Bộ Y tế), cho biết hormone tăng trưởng (GH) thường phát huy tác dụng từ 10h đêm trở đi, khi trẻ đã ngủ ngon, nhưng áp lực học hành khiến trẻ thức rất khuya để học bài. Trẻ em cũng không có nhiều không gian lẫn cơ hội để vui chơi.

Tại các tỉnh thành, khu vực đô thị, thanh niên đã cao hơn nhiều so với thế hệ trước, nhưng ở vùng núi, vùng sâu vùng xa thì tăng trưởng chiều cao chậm hơn.

Nhiều thanh niên cao 180cm, thậm chí 190cm, nhưng đo đạc chung cho cộng đồng thì tầm cao trung bình chưa gia tăng đáng kể. Theo một số chuyên gia, nếu can thiệp liên tục trong vòng 20 năm tới thì chiều cao thanh niên người Việt có thể đạt mức Hàn Quốc hiện nay.

Nhưng cái khó là những chương trình can thiệp hiện có đều có quy mô nhỏ. Nhìn từ kinh nghiệm thực hiện chiến lược phát triển thể lực, tầm vóc giai đoạn vừa qua, nhiều chuyên gia cho rằng khó có thể có can thiệp liên tục do thiếu chỗ cho trẻ luyện tập thể thao và vui chơi, còn các chương trình can thiệp dinh dưỡng lại đang ở mức độ sơ khai.■

Bình luận Xem thêm
Bình luận (0)
Xem thêm bình luận