Chết vì viêm gan siêu vi tương đương AIDS

YÊN LAM - LOAN PHƯƠNG 02/08/2016 03:08 GMT+7

TTCT - Các loại bệnh viêm gan siêu vi là một trong những nguyên nhân gây tử vong cao nhất trên toàn thế giới, với số người thiệt mạng vì bệnh này tương đương AIDS hay lao phổi, theo một nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí y khoa danh tiếng Lancet.

Số người chết vì viêm gan siêu vi tăng cao dù đã có văcxin-BBC
Số người chết vì viêm gan siêu vi tăng cao dù đã có văcxin-BBC

Nghiên cứu này ước tính viêm gan siêu vi và các biến chứng dẫn tới 1,45 triệu người thiệt mạng vào năm 2013, dù hiện đã có văcxin và các biện pháp điều trị. Trong khi đó, theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), có 1,2 triệu ca tử vong liên quan tới AIDS trên toàn thế giới năm 2014, lao phổi là 1,5 triệu trường hợp.

WHO hiện đã khởi động một chiến dịch toàn cầu để chống lại bệnh viêm gan siêu vi. Các nhà nghiên cứu nói các kế hoạch này cần được triển khai khẩn trương để đối phó với cuộc khủng hoảng.

Viêm gan siêu vi được dùng để chỉ bệnh viêm gan do 5 loại virút (A, B, C, D và E) - một số trường hợp có thể lây nhiễm qua tiếp xúc với chất lỏng từ cơ thể người bệnh và các trường hợp khác (A và E) qua đồ ăn hay nước uống bị nhiễm bẩn.

Hầu hết các ca tử vong vì bệnh viêm gan siêu vi là các loại B và C, vốn có thể gây tổn thương nghiêm trọng với gan và mở đường cho bệnh ung thư gan. Nhưng vì nhiều người không cảm thấy các triệu chứng của việc bị lây nhiễm lúc đầu, họ có thể không hay biết về những tổn thương dài hạn tới khi đã quá muộn.

Các nhà khoa học ở Đại học Imperial College London và Đại học Washington đã kiểm tra dữ liệu từ 183 nước, thu thập trong giai đoạn 1990-2013 cho nghiên cứu của họ. Họ phát hiện số trường hợp tử vong vì viêm gan siêu vi tăng hơn 60% trong hai thập niên qua, một phần cũng do sự gia tăng dân số.

Tiến sĩ - bác sĩ Graham Cooke ở Đại học Imperial College London nói phát hiện này là đáng kinh ngạc: “Dù đã có những phương thức điều trị và văcxin hiệu quả cho viêm gan siêu vi, chúng ta không đầu tư đủ để đưa được các liệu pháp đó cho người bệnh, nhất là khi so với các bệnh sốt rét, HIV/AIDS và lao phổi.

Chúng ta đã có trong tay văcxin cho viêm gan siêu vi A và B, có những cách điều trị mới cho viêm gan C. Nhưng giá thành của những loại thuốc mới vẫn là quá đắt để phổ cập ở bất cứ quốc gia nào, dù giàu hay nghèo”.

Nghiên cứu cũng cho thấy vấn đề nghiêm trọng nhất là ở khu vực Đông Á. Không như nhiều loại bệnh khác, viêm gan siêu vi có tỉ lệ nhiễm cao hơn ở các nước có thu nhập trung bình so với các nước có thu nhập thấp.

Chiến lược đối phó với viêm gan siêu vi của WHO, được khởi động từ tháng 5-2016, bao gồm giảm 30% những ca nhiễm mới viêm gan B, C tới năm 2020 và giảm tỉ lệ tử vong 10%.

WHO nói nhiều nước và tổ chức phải mở rộng các chương trình văcxin, tập trung vào việc ngăn ngừa lây nhiễm viêm gan siêu vi B từ mẹ sang con và tăng sự tiếp cận của người dân với việc điều trị các bệnh viêm gan siêu vi B và C để đạt được những mục tiêu đã nêu ra. ■

Đột phá trong điều trị viêm gan siêu vi C

Ngày 28-6, Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã cấp phép cho một loại thuốc có thể chữa được cả 6 kiểu gen của viêm gan siêu vi C với chi phí thấp hơn các phương pháp trước đó.

Thông cáo của FDA cho biết cục này “chấp thuận việc sử dụng thuốc Epclusa cho bệnh nhân người lớn bị viêm gan siêu vi C mãn tính, cả người có lẫn không có chai gan (cirrhosis)”.

Theo FDA, hiện đã xác định được ít nhất 6 kiểu gen của virút viêm gan siêu vi C và Epclusa (do Công ty sinh dược học Gilead Sciences (Mỹ) sản xuất) là loại thuốc đầu tiên có thể chữa cả 6 genotype này. Điều này giúp người bệnh tiết kiệm được chi phí vì không phải làm các xét nghiệm đắt đỏ để biết mình thuộc kiểu gen nào mà dùng đúng loại thuốc điều trị tương ứng.

Bệnh nhân, dù nhiễm viêm gan siêu vi C với bất kỳ kiểu gen nào, sẽ uống một viên Epclusa mỗi ngày trong 12 tuần. Kiểm nghiệm lâm sàng của FDA cho thấy thuốc trị được bệnh cho 95% bệnh nhân trong khoảng thời gian 3 tháng nói trên, theo Hãng tin AP. Epclusa được khuyên dùng kết hợp với một loại thuốc chống virút viêm gan cũ hơn là Ribavirin và sẽ có tác dụng phụ là gây đau đầu với mệt mỏi, theo FDA.

Tuy nhiên dù là giải pháp đột phá, giá cả của Epclusa vẫn là một vấn đề lớn. Theo AP, quá trình điều trị 12 tuần với Epclusa có giá 74.760 USD (hơn 1,6 tỉ đồng), tức khoảng 890 USD (19 triệu đồng)/viên.

Tuy vậy, mức giá này là rẻ hơn so với hai loại thuốc trị viêm gan siêu vi C trước đó của Gilead là Harvoni (1.125 USD/viên) và Sovaldi (1.000 USD/viên). Mức giá “khủng” này từng gây tranh cãi về giá thuốc leo thang ở Mỹ.

Bình luận Xem thêm
Bình luận (0)
Xem thêm bình luận