Cuộc chiến trên "mây"

Phóng to

iCloud của Apple tuy tiện lợi nhưng chỉ gói gọn trong nhóm các thiết bị của công ty này - Ảnh: Apple

Cách đây khoảng 10 năm, khi người ta chưa có nhiều máy ảnh, máy quay kỹ thuật số hay các thiết bị di động, máy tính thì dữ liệu số tạo ra chưa nhiều. Giờ đây, các thiết bị số ở trong cơn bùng nổ về số lượng, kho lưu trữ trên ổ cứng hoặc thẻ nhớ vật lý trở nên chật chội. Không những thế, các kho lưu trữ vật lý này cũng gặp nhiều rủi ro về hỏng hóc, khiến dữ liệu của bạn có thể bị tiêu tùng.

Cũng vì thế mà trong những năm qua, các dịch vụ lưu trữ trên mạng hay nền tảng điện toán đám mây có cơ hội sinh sôi nảy nở. Những dịch vụ gắn liền với các thiết bị di động và có tính cơ động cao được yêu thích trong thời buổi máy tính bảng và điện thoại thông minh đang làm bá chủ.

Mới mà cũ

Trong suốt một thập kỷ qua, lưu trữ dữ liệu trên mạng Internet không còn là chuyện lạ. Tập tin có dung lượng nhỏ đôi khi được người sử dụng lưu trong các thư nháp trong hộp thư điện tử, hình ảnh hay video thì được lưu trên các trang chia sẻ phim ảnh. Tập tin lớn hơn thì được lưu trên các tài khoản miễn phí hoặc trả phí như Megaupload, Rapidshare. Tuy nhiên, những hình thức lưu trữ này tỏ ra bất tiện và đắt đỏ.

Google mới đây tung ra dịch vụ lưu trữ trên Internet (hay nền tảng điện toán đám mây), cho phép người sử dụng lưu trữ dữ liệu đủ mọi thể loại với dung lượng 5GB miễn phí. Ngoài ra người sử dụng có thể nâng cấp lên gói lưu trữ 25GB với giá 2,49 USD/tháng hoặc 4,99 USD/tháng cho gói 100GB.

Người sử dụng có thể đưa dữ liệu lên ổ cứng ảo của Google rồi sau đó truy cập ở bất cứ nơi đâu thông qua máy tính, máy tính bảng, điện thoại di động... Google Drive ưu việt hơn nhiều dịch vụ lưu trữ khác ở chỗ cho phép người sử dụng chỉnh sửa hoặc tạo các tập tin văn bản (dạng Word), bảng tính (Excel) hay thuyết trình (PowerPoint). Tính năng này tiền thân là dịch vụ Google Docs tồn tại từ nhiều năm qua. Vì vậy có thể thấy giao diện của Google Drive không khác mấy so với Google Docs. Người sử dụng quen Google Docs sẽ không cảm thấy xa lạ khi tiếp xúc với Google Drive.

Cũng như nhiều dịch vụ lưu trữ khác, Google Drive còn cho phép người dùng chia sẻ những tập tin lưu trữ trên đám mây với những người dùng khác, tất nhiên là có mật khẩu để bảo vệ dữ liệu. Những người được chia sẻ tài liệu này có thể cùng nhau chỉnh sửa tập tin đó, như trong một nhóm làm việc hoặc học chung chẳng hạn.

Hiện Google Drive đã có ứng dụng trên máy tính (cả PC và Mac), các thiết bị máy tính bảng và điện thoại chạy Android và sắp tới sẽ có mặt trên các thiết bị chạy iOS như iPod Touch, iPhone, iPad.

Phóng to

Với Google Drive, dữ liệu sẽ được lưu trên máy chủ của Google (đám mây) rồi được truy xuất thông qua nhiều thiết bị khác nhau ở khắp mọi nơi - Ảnh: Google

Thị trường sôi động

Trong bối cảnh các thiết bị di động và máy tính bảng đang “vùng lên” lấn át máy tính truyền thống, chẳng có gì làm lạ khi người dùng truy xuất các dữ liệu lưu trên đám mây từ chính thiết bị cầm tay của mình. Vài dịch vụ nhỏ lẻ đã ra đời đi kèm với các thiết bị di động. Tuy nhiên, chỉ đến khi dịch vụ Mobile Me của Apple ra đời năm 2008, người ta mới thấy sự tuyệt diệu của lưu trữ dữ liệu đám mây.

Mobile Me khi ấy có giá dịch vụ là 99 USD/năm. Người dùng sẽ được một kho lưu trữ 20GB trên mạng, có thể tải hình ảnh, tài liệu và nhiều định dạng tập tin khác lên ổ cứng ảo rồi truy xuất hoặc chia sẻ cho người khác một cách dễ dàng. Tuy ưu việt hơn các dịch vụ tương tự khác là có thể đồng bộ hóa sổ địa chỉ, lịch làm việc, tìm vị trí thiết bị di động nhưng Mobile Me chưa thật sự nổi bật vì hầu như chỉ đóng vai trò như một ổ cứng ảo.

Sự ra đời của iCloud cùng hệ điều hành iOS được cải tiến đẩy dịch vụ lưu trữ và đồng bộ dữ liệu lên một tầm cao mới. iCloud được tích hợp vào nhiều ứng dụng của Apple như Pages (soạn thảo văn bản), Numbers (bảng tính), Keynote (thuyết trình)... Những ứng dụng này có nhiều phiên bản trên cả máy tính Mac, iPad, iPhone. Khi người dùng soạn thảo hay chỉnh sửa bất cứ tập tin nào, những thay đổi đó sẽ được cập nhật ngay lập tức và đưa lên “đám mây” iCloud.

Người sử dụng không phải bận tâm việc lưu văn bản hay lỡ dữ liệu trên máy có bị hỏng. Apple còn mở rộng sao lưu dữ liệu cho các ứng dụng khác. Điều này đồng nghĩa với việc dữ liệu đi kèm với ứng dụng, dù là bên thứ ba, cũng sẽ được đồng bộ và lưu trữ trên iCloud. Lúc này bạn sẽ thấy việc soạn thảo rồi sau đó lưu từng tập tin lên ổ cứng ảo là không cần thiết nữa. Mọi thứ đã được sao lưu tự động theo từng bước đi của bạn. Ngay cả những bài nhạc, sách báo người dùng mua trên iTunes cũng được đồng bộ hết và người ta có thể truy cập lại nó ở bất cứ nơi đâu thông qua một tài khoản.

iCloud cũng đã đặt dấu chấm hết cho Mobile Me, vốn lưu trữ tập tin và dữ liệu trên mạng theo cách truyền thống.

SkyDrive cũng là một dịch vụ tương tự của Microsoft. Thế mạnh của dịch vụ này là có mặt trên cả các hệ điều hành di động đối thủ như iOS của Apple hay Android của Google ngoài Windows Phone của bổn hãng. Về điểm này thì cả SkyDrive và Google Drive đều hơn iCloud, vốn được tạo ra chỉ dành cho thế giới của quả táo cắn dở.

Amazone cũng là một dịch vụ lưu trữ trên mạng có từ lâu. Tuy nhiên dịch vụ này không có nhiều điểm ưu việt và không thuộc hàng “chiếu trên”. DropBox lại là một ngôi sao mới nổi khác nhưng cũng không thể bật lên được giữa một rừng dịch vụ lưu trữ trên mạng bởi không thể tạo hay chỉnh sửa tài liệu với nó.

Ai đi đầu?

Giữa một rừng lưu trữ đám mây như vậy, ai là người vượt lên dẫn đầu? Chỉ biết rằng có một xu hướng mà hiện nay cả ba đại gia Apple, Google và Microsoft đều đi theo. Đó là việc chỉnh sửa tài liệu và lưu lại thay đổi ngay trên đám mây bên cạnh tiện ích lưu trữ thông thường.

Việc chỉnh sửa tài liệu ngay trên đám mây, dù là thông qua các ứng dụng trên thiết bị di động hay nền tảng web đều là nhu cầu cơ bản và cần thiết của người sử dụng hiện nay. iCloud của Apple xem ra nổi trội hơn vì lưu trữ đám mây của họ gần như áp dụng cho tất cả các ứng dụng và dữ liệu đi kèm nó, thậm chí là lưu trữ toàn bộ dữ liệu trong máy tính bảng, điện thoại. SkyDrive hay Google Drive chỉ dừng lại ở một số ứng dụng soạn thảo căn bản.

Dù sao thì sự tham gia của Google Drive vào thị trường lưu trữ trực tuyến cũng đã khiến giới công nghệ sôi động hẳn lên và người dùng có thêm lựa chọn phù hợp với nhu cầu và tương thích với thiết bị đang dùng. Có lẽ cũng cần nhắc lại rằng iCloud của Apple chỉ luẩn quẩn trong “hội kín” của quả táo cắn dở. SkyDrive hay Google Drive thì cởi mở hơn với tất cả các nền tảng.

Nhìn xa hơn, sẽ đến lúc ổ cứng hay thẻ nhớ sẽ bị xếp xó vì chúng ta đã có nơi lưu trữ an toàn hơn, tiện lợi hơn ở trên “mây”.