​Vẫn còn đất cho báo chí đích thực

Bức ảnh người biểu tình ném bom xăng trong vụ bạo loạn ở Ferguson - Ảnh: St. Louis Post-Dispatch

Năm nay, câu chuyện đó là của Daily Breeze và phóng viên Rob Kuznia. Kuznia và Rebecca Kimitch của tờ Breeze, một tờ báo nhỏ tại Torrance, California, với chỉ 63.000 độc giả và bảy phóng viên, nhận giải phóng sự địa phương cho loạt bài điều tra về tham nhũng ở một trường công nghèo khó trong vùng. Nhưng năm ngoái, Kuznia đã rời nghề báo chuyển sang làm PR, một nghề dễ sống và ổn định hơn so với nghề báo hiện tại.

Ở giải thưởng lần thứ 99 năm nay, các tờ báo giấy vẫn là đối tượng được vinh danh chủ yếu, bất chấp một năm nhiều khốn khó nữa của nghề báo trên toàn cầu. Không chỉ những tờ báo nhỏ như Breeze, ngay cả các đại gia lớn nhất trong nghề nghiệp từng có thời rất danh giá này cũng đang phải vật lộn với khó khăn chồng chất.

Hồi tháng 3, một nhóm các hãng tin và tờ báo, bao gồm The Guardian, Thomson Reuters và The Financial Times, đã tập hợp lại để xây dựng một cơ sở dữ liệu quảng cáo chung, với hi vọng cạnh tranh được với các mạng xã hội trong cuộc chiến mà báo chí ngày càng đuối sức.

Liên minh Pangaea, ra mắt ngày 18-3, còn có mặt CNN - một hãng truyền hình, The Economist, một tờ tạp chí, và nhiều tên tuổi lớn khác của làng báo. Liên minh này ước tính họ có 110 triệu lượt độc giả mỗi tháng, có thể so sánh phần nào với những mạng xã hội như Twitter với 183 triệu lượt truy cập mỗi tháng. Hiện giờ, phần lớn các hãng tin tham gia Pangaea vẫn là miễn phí trên mạng.

Đánh giá của ban chấm giải cho thấy họ chưa thể đặt lòng tin ở các loại hình báo chí mới, với hạng mục duy nhất đề cử cho một trang mạng thuần túy, Dan Perkins của Daily Kos, trang tin tức với quan điểm chính trị tự do, cho mục “Biếm họa”.

Không chỉ trong các hạng mục đòi hỏi tính chuyên nghiệp và tổ chức báo chí như phóng sự quốc tế (giải cho loạt bài về đại dịch Ebola cho The New York Times) hay phóng sự quốc gia (giải cho The Washington Post với những phát hiện về hoạt động của các cơ quan an ninh bí mật của Mỹ), phóng sự điều tra (cho The Wall Street Journal với loạt bài về chương trình trợ cấp y tế Medicare) mà ngay cả ở các hạng mục như bình luận, xã luận hay phóng sự ảnh, giải thưởng vẫn thuộc về các hãng tin, tờ báo truyền thống, tác nghiệp bài bản, với nguồn lực đầu tư dồi dào và quan điểm báo chí dấn thân cũ.

Tuy nhiên, Mike Pride, trưởng ban chấm giải, nói dù tất cả những giải thưởng lớn năm nay, trừ Bloomberg, đều trao cho những tờ báo in truyền thống, “các trang tin kỹ thuật số đang ngày càng trở nên tinh tế và báo chí biết tương lai là ở đâu”.

Dù cho hình thức báo chí có thay đổi thế nào, thước đo Pulitzer có lẽ vẫn sẽ không đổi. “Ý tưởng của tôi là thừa nhận rằng báo chí là, hoặc phải là, một trong những nghề nghiệp tuyệt vời và sáng tạo nhất; để khuyến khích, đánh giá và giáo dục một cách thực tế về hiện tại và còn hơn thế nữa, những thành viên tương lai của nghề này, đúng như cách người ta vẫn nhìn nhận nghề y” - Joseph Pulitzer, người sáng lập giải thưởng, nói vào những ngày đầu ông có ý định thành lập giải.

Ngay cả thời đại của mạng xã hội và kỹ thuật số cũng không thể thay đổi điều đó.