TTCT - Bài hát Việt nhân ca ra đời trên văn đàn Trung Hoa trong một bối cảnh hết sức đặc biệt. Thời Xuân Thu, Tử Tích (thế kỷ 6 trước Công nguyên) là vương tử nước Sở, em trai Sở Linh Vương, được phong chức lệnh quân vùng Ngạc Ấp nên được người dân gọi là Ngạc Quân Tử Tích. Một ngày nọ, Ngạc Quân Tử Tích cùng đoàn tùy tùng đi du ngoạn Phán Hồ (nay là hồ Lượng Tử thuộc tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc) để thăm thú lãnh địa của mình. Vị vương gia đi trên một con thuyền lớn do một thiếu nữ Dương Việt (một nhóm trong Bách Việt) cầm chèo. Được diện kiến Ngạc Vương Tử Tích, cô thiếu nữ cảm thấy rất hãnh diện, vừa nhịp tay chèo vừa cất cao giọng hát trong cái lãng mạn của xuân cảnh hữu tình và âm thanh rộn ràng của tiếng trống:Bài Việt nhân ca ghi bằng âm Việt cổ và chữ viết nước Sở cổ:Dịch thơ (dựa theo lời dịch của tác giả Lâm Hà, dân tộc Đồng):Hôm nay là ngày gì ấy nhỉ?Thuyền xuân đón khách, khách là ai?Thì ra thuyền khách là người vương tử!Triệu kiến người trên chiếc thuyền xuânViệt nữ tôi - lòng cảm tạ vô ngầnHôm nay là ngày gì ấy nhỉ?Vương tử cùng lướt sóng ngao duTâm can tôi nghe hớn hở vô cùng.Ngạc Quân Tử Tích nghe giai điệu thánh thót rất hay nhưng không hiểu Việt ngữ nên yêu cầu người thông ngôn (cũng là người nước Việt) dịch cho nghe. Nghe xong, Ngạc Quân Tử Tích lấy làm thích thú, cho triệu kiến cô gái chèo thuyền. Gặp mặt cô gái, Tử Tích không chút do dự “xắn ống tay áo, ôm chầm lấy cô gái Việt”, còn “lấy một chiếc đai gấm quấn quanh eo cô gái” nhằm bày tỏ lòng biết ơn.Ngạc Quân Tử Tích liền hạ lệnh cho tùy tùng ghi lại bài hát và lưu truyền trong dân gian. Bài Việt nhân ca ra đời từ đó. Cố sự này được Lưu Hướng (79-8 trước CN) ghi lại tỉ mỉ trong cuốn Thuyết Uyển (bài Việt nhân ca) vào thời Tây Hán. Người đời sau dịch lại bài hát này bằng tiếng Hán (có thêm bớt), song cốt cách, tình cảm và cái hồn của bài hát bản tiếng Hán đã vơi đi ít nhiều.Việt nhân ca là một bài tình ca độc đáo của dân gian Dương Việt, đặc biệt là đối với người dân Bách Việt di chuyển bằng thuyền độc mộc khắp vùng phía nam Dương Tử đầy sông nước. Nó độc đáo vì chỉ là lời tâm sự của một cô gái Dương Việt tuổi xuân thì song lại chứa đựng nhiều đặc trưng văn hóa Bách Việt phương Nam: quen với sông nước và thạo chèo thuyền; thích lãng mạn, phóng khoáng nhưng cũng rất tinh tế; không ưa giáo điều hay các qui tắc phân biệt tầng lớp xã hội.Cho đến hôm nay, nhiều dị bản của bài Việt nhân ca vẫn còn lưu truyền trong dân gian một số dân tộc Nam Trung Hoa như Choang, Đồng..., nơi dòng chảy của văn hóa Bách Việt cổ còn tồn tại và lưu truyền.(*) Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn TP.HCM. Tags: Việt nhân caÂm Việt cổNgười Bách Việt
Luật sư đề nghị xử lý người tạo trend 'đi tìm kho báu của bà Lan giấu ngoài biển' THÂN HOÀNG 20/04/2024 Luật sư cho rằng người tạo trend ra khơi truy tìm kho báu đã có hành vi xuyên tạc, xúc phạm đến uy tín, danh dự, nhân phẩm của bà Lan.
Châu Âu bán 100 USD 1 tín chỉ carbon, sao Việt Nam chỉ bán 5 USD? NGỌC HIỂN 20/04/2024 Chuyên gia cho biết giá tín chỉ carbon ở các quốc gia dao động rất lớn, có nơi chỉ 1 USD cho 1 tấn carbon, cũng có nơi giá 140 USD/tấn.
Hội An mở tour du lịch giữa lũ lụt, chuyện thật hay đùa? THÁI BÁ DŨNG 20/04/2024 Thông tin mới đây tỉnh Quảng Nam giới thiệu tour du lịch mang tên 'Hội An mùa nước nổi', với bối cảnh phố cổ ngập sâu trong nước bạc làm trải nghiệm cho du khách đang gây tò mò. Thực hư ra sao?
Tai nạn hy hữu trên sông Tiền: Tàu Hàng Châu chở du khách thiếu quan sát? BỬU ĐẤU 20/04/2024 Tàu Hàng Châu chở du khách nước ngoài vừa nhập cảnh vào Việt Nam nhưng lại gặp tai nạn với phà chở khách ngang sông Tiền.