Thuế và kinh tế số

Tiểu thương và hộ kinh doanh nhỏ từng bị coi đứng "bên lề" nền kinh tế số nhưng tình hình đang dần thay đổi nhờ làn sóng ứng dụng số.

Từ ngày 1-6-2025, nghị định 70 yêu cầu các hộ có doanh thu mỗi năm trên 1 tỉ đồng phải xuất hóa đơn điện tử từ máy tính tiền sau mỗi giao dịch. Những yêu cầu này buộc tiểu thương phải minh bạch hơn, đồng thời mở ra cơ hội tiếp cận công nghệ để quản lý hiệu quả và tiếp cận vốn vay chính thống.

Điện thoại thông minh giúp bớt chạy loanh quanh

Trước đây, tiểu thương thường quản lý bằng cách truyền thống: chạy quanh cửa hàng tìm sản phẩm còn hay hết, ghi chép sổ sách để tính lời lỗ cuối ngày. Thói quen này tiềm ẩn nhiều rủi ro như thất lạc sổ sách, ghi chép sai lệch và khó kiểm soát hàng hóa, dễ nhầm lẫn.

Nhưng công nghệ đang thay đổi điều đó và chiếc điện thoại thông minh giờ đây không chỉ để nghe gọi, mà còn là công cụ quản lý cả một sạp hàng.

Anh Nguyễn Toàn, chủ cửa hàng tạp hóa Hòa Tâm ven quốc lộ 1, huyện Quế Sơn, Quảng Nam, là một ví dụ điển hình.

Cách đây hai năm, anh chuyển sang dùng phần mềm quản lý bán hàng trên điện thoại, thay vì chỉ dựa vào "tay ghi, đầu nhớ". Ứng dụng này giúp anh nhập - xuất hàng hóa dễ dàng, tránh thiếu hàng hay tồn kho quá nhiều.

"Tôi biết ngay mặt hàng nào bán chạy để nhập thêm, mặt hàng nào ế để khuyến mãi kịp thời. Mọi thứ rõ ràng", anh Toàn chia sẻ.

Còn tại thành phố lớn như TP.HCM, nơi mức độ chấp nhận công nghệ cao, chị Linh (30 tuổi), chủ quán ốc trên đường Phạm Văn Đồng, quận Gò Vấp, đã áp dụng phần mềm quản lý bán hàng từ hơn sáu tháng nay.

Trước đây, vào dịp Tết, quán thường phải thuê thêm nhân viên thời vụ để phục vụ lượng khách đông. Từ khi sử dụng phần mềm, việc ghi món tại bàn và gửi thông báo đến quầy bếp chỉ mất vài giây, giúp quán phục vụ lượng khách tăng gấp đôi, thậm chí gấp ba so với trước mà không xảy ra nhầm món.

Theo chị Linh, riêng chi phí nhân viên đã giảm khoảng 1/3 nhờ ứng dụng phần mềm này.

Xu hướng số hóa mạnh mẽ của tiểu thương và các đơn vị kinh doanh đã làm sôi động thị trường cung cấp giải pháp quản lý bán hàng. Nhiều nhà cung cấp tham gia, mang đến các dịch vụ đa dạng và phương thức hỗ trợ linh hoạt để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng.

Trong lĩnh vực phần mềm quản lý bán hàng, KiotViet, Sapo và Sổ Bán Hàng nổi bật với các giải pháp phù hợp cho nhiều phân khúc khách hàng và ngành hàng.

Trong khi đó, các tập đoàn công nghệ lớn như Viettel, VNPT và Misa tận dụng hạ tầng công nghệ vượt trội, tích hợp các dịch vụ như hóa đơn điện tử, cung cấp giải pháp toàn diện cho doanh nghiệp.

Nhờ đó, không chỉ ở các cửa hàng lớn, công nghệ còn len lỏi vào những góc chợ nhỏ nhất.

Phần mềm = lợi nhuận

Theo các công ty cung cấp phần mềm, việc sử dụng phần mềm giúp tiểu thương tiết kiệm đến 80% thời gian vận hành so với phương pháp thủ công. Các tính năng nổi bật bao gồm quản lý tồn kho, sổ kho, đơn nhập/xuất, in tem/mã vạch, giúp giải quyết hiệu quả các thách thức trong quản lý.

Theo CEO Sổ Bán Hàng, khách hàng của công ty thường tăng trưởng doanh thu online từ 15 - 30%, đồng thời 60 - 70% khách hàng có thể tính toán lãi lỗ chính xác hơn, thay vì ước lượng thủ công vào cuối ngày.

Đặc biệt, dữ liệu từ hoạt động như dòng tiền mỗi ngày, hóa đơn xuất nhập đang dần trở thành "chỉ số tín nhiệm" mới, thay cho tài sản thế chấp hay quan hệ cá nhân. Nhờ đó, các nền tảng quản lý bán hàng nắm rõ dòng vốn "chảy" trong từng hộ kinh doanh có thêm cơ hội kinh doanh mới, ở vai trò cầu nối giữa tiểu thương và tổ chức tài chính.

Đơn cử như KiotViet đã hỗ trợ khoảng 3.000 hộ kinh doanh tiếp cận các gói vay từ MB, VPBank, Vietcredit, với tổng vốn giải ngân được kỳ vọng "sớm đạt cột mốc hơn 2.000 tỉ đồng/năm".

Ông Đỗ Tuấn Anh, phó tổng giám đốc KiotViet, cho rằng khi rào cản tâm lý và chi phí được tháo gỡ, hộ kinh doanh nhỏ và siêu nhỏ sẽ là nhóm bứt phá nhanh nhất trong làn sóng số hóa.

Ông Bùi Hải Nam, CEO Sổ Bán Hàng, cũng cho rằng khi đã chứng minh được năng lực tài chính, tiểu thương có thể vay vốn chính thống để mở rộng quy mô, điều này đặc biệt quan trọng với các hộ kinh doanh nhỏ, thường phải xoay vòng vốn bằng vay nóng lãi suất cao.

Theo một số chuyên gia, dù còn gặp rào cản về chi phí và tâm lý ngại thay đổi, cần sự hỗ trợ từ phần mềm và cơ quan chức năng để đưa các ứng dụng số vào giao dịch hằng ngày. Quá trình này không chỉ giúp họ tiến gần hơn vào nền kinh tế chính thức, thúc đẩy sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân, mà còn góp phần nâng cao sự minh bạch trong nền kinh tế.

Bà Lý Kim Chi, phó chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM, chủ tịch Hội Lương thực và Thực phẩm TP.HCM, cũng cho rằng để thúc đẩy hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp, cần có thêm nhiều chính sách hỗ trợ cụ thể.

Một trong những đề xuất là miễn hoặc giảm thuế trong hai năm đầu tiên sau khi chuyển đổi, đồng thời cần có hướng dẫn rõ ràng về thuế, kế toán và đảm bảo đơn giản hóa thủ tục đăng ký, giúp quá trình chuyển đổi diễn ra thuận lợi và dễ dàng hơn.

Rào cản tâm lý và chi phí

Dù công nghệ mang lại nhiều lợi ích, không phải tiểu thương nào cũng sẵn sàng thay đổi.

Một nhân viên tư vấn của KiotViet, nền tảng đang phục vụ khoảng 300.000 hộ kinh doanh trong số hơn 5 triệu hộ trên cả nước, kể rằng phải gọi gần 50 cuộc mới thuyết phục được một chủ tiệm tạp hóa 60 tuổi dùng thử phần mềm.

Bà đã liên tục từ chối với lý do "chị ngại lắm" và đến lần gọi thứ 51 mới đồng ý dùng thử.

Chi phí cũng là thách thức. Ông Bùi Hải Nam, CEO Sổ Bán Hàng, ứng dụng phục vụ 100.000 hộ kinh doanh, cho rằng nhiều tiểu thương chưa biết đến quy định hóa đơn điện tử, nghĩ rằng có thể làm việc trực tiếp với cán bộ thuế.

Đồng thời, các hộ kinh doanh còn lo ngại chi phí phát hành hóa đơn cao hoặc không đủ khả năng đầu tư thiết bị, phần mềm.

Hiện nay, các công ty cùng cung cấp giải pháp quản lý bán hàng kết hợp xuất hóa đơn, chữ ký điện tử... nhưng tiểu thương cần thêm hỗ trợ cụ thể để vượt qua rào cản tâm lý và đảm bảo chi phí hợp lý.

Hiện nay, sau thời gian dùng thử miễn phí, tiểu thương và chủ hộ kinh doanh có thể đăng ký thuê bao phần mềm quản lý bán hàng theo tháng hoặc năm, với các phần cứng đi kèm. Chẳng hạn, KiotViet cung cấp các gói dịch vụ phần mềm từ 250.000 - 490.000 đồng/tháng.

Thương mại điện tử đang len lỏi mạnh mẽ ở nông thôn

Không chỉ ở các đô thị lớn, làn sóng tiêu dùng số hóa đang len lỏi mạnh mẽ cùng bước đi của thương mại điện tử vào đời sống nông thôn, nơi sinh sống của phần lớn dân số Việt Nam.

• Tags:
• Kinh tế số
• Tiểu thương
• Minh bạch thuế
• Ứng dụng số

Các loại nước uống có đường phổ biến sẽ bị áp thuế tiêu thụ đặc biệt 10% theo đề xuất của Bộ Tài chính đưa ra trong dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi và có thể sẽ trình Quốc hội tại kỳ họp tháng 5 tới.

Theo đó, Bộ Tài chính đề xuất áp thuế tiêu thụ đặc biệt 10% với các loại nước giải khát theo tiêu chuẩn Việt Nam có hàm lượng đường trên 5g/100ml (nước ngọt) vì lo ngại các loại nước uống có đường sẽ làm tăng cân, gây béo phì, góp phần làm tăng nguy cơ bệnh đái tháo đường đối với người sử dụng.

Doanh nghiệp kêu khó

Với đề xuất trên, hàng loạt các loại nước giải khát đóng chai trên thị trường như Coca-Cola, Pepsi, trà xanh không độ, trà thảo mộc, trà ô long đóng chai... có đường sẽ phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt trong thời gian tới. 

Tuy nhiên, một số chuyên gia, đại biểu Quốc hội bày tỏ lo ngại đề xuất áp thuế tiêu thụ đặc biệt với các loại nước giải khát đóng chai có đường sẽ không đạt được mục tiêu chính sách là thay đổi hành vi tiêu dùng, ngược lại có thể gây khó cho doanh nghiệp sản xuất đồ uống.

Ông Nguyễn Văn Việt, chủ tịch Hiệp hội Bia, rượu, nước giải khát Việt Nam (VBA), cho biết trong mấy năm gần đây doanh nghiệp ngành đồ uống gặp rất nhiều khó khăn do dịch bệnh, các cuộc xung đột trên thế giới. 

Nhiều doanh nghiệp gặp khó khi chuỗi cung ứng bế tắc, giá nguyên vật liệu tăng từ 30 - 40%, phải cắt giảm lao động. Để hỗ trợ doanh nghiệp đồ uống duy trì sản xuất, ông Việt kiến nghị các cơ quan quản lý cân nhắc kỹ lưỡng, chưa nên bổ sung nước giải khát có đường vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt trong thời gian tới.

Còn theo đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa (tỉnh Đồng Tháp), việc sửa đổi Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt là cần thiết nhưng phải xem xét, cân nhắc kỹ lưỡng các đề xuất tăng thuế, mở rộng đối tượng thu thuế như trường hợp nước giải khát có đường. 

Đặc biệt, trong bối cảnh Việt Nam đang phải ứng phó với thuế đối ứng từ Mỹ và Chính phủ kiên định với mục tiêu tăng trưởng 8% trong năm nay, ông Hòa cho rằng cần đánh giá toàn diện việc áp thuế. Kinh nghiệm quốc tế cũng cho thấy việc áp thuế đối với nước giải khát có đường không hiệu quả đối với mục tiêu ngăn ngừa và giảm tình trạng thừa cân, béo phì và không đảm bảo tính công bằng.

Tính toán kỹ trước khi áp thuế

Nhiều chuyên gia cũng nhận định nước giải khát không phải là nguyên nhân chính và duy nhất làm tăng cân, béo phì; nếu tăng thuế, tăng giá bán với nước giải khát đóng chai có đường thì 49% người tiêu dùng sẽ chuyển sang thức uống đường phố có chứa đường, không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.

Đại biểu Quốc hội Tạ Văn Hạ lưu ý khi áp thuế nước giải khát có đường, cần nghiên cứu kỹ lưỡng để không ảnh hưởng tới quyền của trẻ em. Một mặt chúng ta cần bảo vệ quyền của trẻ em được tiếp cận các sản phẩm có chứa đường, mặt khác cũng cần lưu tâm tới tỉ lệ thừa cân béo phì của trẻ em đang có dấu hiệu gia tăng. 

Vấn đề là cần phải tìm hiểu nguyên nhân vì nhiều chuyên gia y tế dinh dưỡng chia sẻ thừa cân béo phì có rất nhiều nguyên nhân. Nếu đường là nguyên nhân thì đánh thuế vào đường hay đánh thuế vào tất các sản phẩm chứa đường thay vì chỉ có nước giải khát để đảm bảo tính công bằng.

Ông Hạ ủng hộ việc tìm kiếm giải pháp hài hòa, công bằng, thời điểm nào thì áp thuế, thuế suất bao nhiêu là hợp lý. Cần có cái nhìn công bằng, công tâm khi xây dựng thuế tiêu thụ đặc biệt. Cần đặt trong tổng hòa nhiều mục tiêu, bao gồm cả mục tiêu tăng trưởng trong giai đoạn hiện nay.

Tương tự, TS Võ Trí Thành, viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh, cũng khẳng định đề xuất tăng thuế tiêu thụ đặc biệt, mở rộng đối tượng đánh thuế sẽ gây nhiều khó khăn cho ngành sản xuất đồ uống. Đây là giai đoạn chúng ta cần bứt tốc về tăng trưởng, việc áp thuế có thể gây tác dụng ngược.

Góp ý với đề xuất tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với các loại nước giải khát có đường, đại diện Amcham Việt Nam cũng nêu vấn đề Việt Nam đang đàm phán với Mỹ để cắt giảm thuế quan nên đề xuất tăng thuế tiêu thụ đặc biệt cần cân nhắc vì có thể làm mất đi ý nghĩa của việc cắt giảm thuế quan.

Cùng chung ý kiến, TS Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, cũng lưu ý những mặt hàng đưa vào đối tượng chịu thuế như nước giải khát có đường cần làm rõ cơ sở khoa học, thực tiễn, kinh nghiệm quốc tế và đặc thù của Việt Nam. Việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với nước giải khát có đường lúc này sẽ tác động tiêu cực tới các doanh nghiệp trong ngành và doanh nghiệp khác trong chuỗi cung ứng.

Hơn nữa, hiện Chính phủ, các bộ ngành đang nỗ lực đưa ra các giải pháp kích cầu tiêu dùng nội địa thông qua giải pháp hỗ trợ như giảm thuế giá trị gia tăng đến hết năm 2026, đồng thời giảm, giãn một số loại thuế, phí thì đề xuất tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát vào lúc này theo một số chuyên gia là chưa thuyết phục, ảnh hưởng tới kích cầu tiêu dùng nội địa.

* TS Nguyễn Minh Thảo (Viện Nghiên cứu chính sách và chiến lược - Ban Chính sách, chiến lược trung ương):

Thuế tiêu thụ đặc biệt có làm giảm tiêu thụ nước giải khát có đường?

Theo tôi, thuyết minh dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) chưa chỉ rõ việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt 10% với nước giải khát có đường đã bảo đảm tính công bằng hay chưa, liệu có giảm được việc tiêu thụ nước giải khát có đường hay không. Cơ quan soạn thảo cũng chưa chỉ rõ được tác động khi áp thuế với nước giải khát có đường. Tất cả lập luận của cơ quan soạn thảo chỉ dẫn chiếu khuyến nghị của Tổ chức Y tế thế giới về nguy cơ thừa cân, béo phì khi sử dụng nước giải khát có đường. Tuy nhiên, cơ quan soạn thảo không chỉ rõ được bao nhiêu phần trăm trẻ em thừa cân, béo phì do sử dụng nước giải khát có đường.

Về nguyên tắc khi chưa có đánh giá tác động toàn diện thì nên chăng chưa đề xuất áp thuế. Còn nếu có những bằng chứng rõ ràng thì đề xuất thuế ở mức phù hợp, bảo đảm hoạt động sản xuất của doanh nghiệp và hiệu quả điều tiết hành vi tiêu dùng. Với bối cảnh doanh nghiệp khó khăn hiện nay thì thời hạn đề xuất áp thuế nên từ năm 2028 để hỗ trợ doanh nghiệp duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh.

Nước giải khát có rất nhiều loại chứa đường nhưng lập luận của cơ quan soạn thảo là chưa đủ thuyết phục để thực hiện áp thuế theo tiêu chuẩn Việt Nam. Trên thị trường có nhiều sản phẩm nước giải khát có đường khác không theo tiêu chuẩn Việt Nam nhưng chứa rất nhiều đường. Vì thế, việc áp thuế có khả năng tạo ra sự không công bằng, gây hệ lụy nhất định với chuỗi sản xuất doanh nghiệp ngành đồ uống.

Đặc biệt trong bối cảnh doanh nghiệp chịu ảnh hưởng thuế quan thương mại hiện nay cần có sự cân nhắc kỹ khi ban hành văn bản pháp luật có tác động lớn đến doanh nghiệp.

* Ông Nguyễn Văn Việt (chủ tịch Hiệp hội Bia, rượu, nước giải khát Việt Nam):

Nên quan tâm tới sức khỏe doanh nghiệp

Mỗi năm ngành đồ uống trong đó có doanh nghiệp nước giải khát đóng góp trên 60.000 tỉ đồng tiền thuế, tương đương khoảng 3% tổng thu ngân sách và tạo ra hàng triệu việc làm. Vì thế cần quan tâm tới sức khỏe doanh nghiệp, nuôi dưỡng nguồn thu và sức cầu tiêu dùng nội địa. Khi doanh nghiệp suy yếu, việc làm giảm, thu nhập lao động bị ảnh hưởng, sức mua suy giảm, đà phục hồi kinh tế sẽ chậm lại.

* Ông Nguyễn Duy Hưng (chủ tịch Ủy ban Quan hệ doanh nghiệp và pháp chế, Tập đoàn Tân Hiệp Phát):

Cần tính tới hiệu quả tổng thể

Các doanh nghiệp trong ngành nước giải khát đồng ý với chủ trương bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, hạn chế các bệnh không lây nhiễm, giảm tăng cân, béo phì. Tuy nhiên các chính sách thuế cần lưu ý các hiệu quả tổng thể.

Mục tiêu chính của chính sách là giảm tăng cân, béo phì thì chưa xác định được nước giải khát có đường là nguyên nhân chính, chủ yếu, duy nhất. Đường là một trong những nguyên nhân gây tăng cân, béo phì và nước giải khát có đường có một phần nhỏ chứa đường. Không có số liệu, kết luận nào về mối quan hệ giữa người bị bệnh tăng cân, béo phì với việc sử dụng nước giải khát có đường. Do đó nếu ban hành chính sách áp thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường sẽ dẫn đến tăng giá, làm xáo trộn hành vi người tiêu dùng, tác động đến cả chuỗi lợi ích liên quan như nông dân trồng trà, logistics, xây dựng...

* Ông Bùi Khánh Nguyên (phó tổng giám đốc đối ngoại truyền thông & phát triển bền vững, Công ty TNHH nước giải khát Coca-Cola Việt Nam):

Chính sách thuế nên công bằng

Chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường cần dựa trên sự công bằng theo hai tiêu chí. Thứ nhất chính sách thuế phải dựa trên cơ sở khoa học, cần lưu ý nghiên cứu về mối quan hệ nhân quả. Nhóm sử dụng và nhóm đối chứng, cần có thêm nghiên cứu quy mô lớn hơn, độ tin cậy cao hơn. Thứ hai nếu đánh thuế thì cần áp dụng toàn diện, không nên chỉ nhắm vào một sản phẩm mà bỏ qua các sản phẩm có đường khác.

* Bà Nguyễn Minh Tâm (giám đốc đối ngoại, quan hệ chính phủ, Công ty Suntory Pepsico Việt Nam):

Sẽ ảnh hưởng đến nhiều ngành liên quan

Việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt sẽ không chỉ tác động tới ngành đồ uống mà còn ảnh hưởng tới những ngành liên quan, như bán lẻ, bao bì, mía đường, vận chuyển, du lịch. Tăng thuế đột ngột sẽ làm giảm sức mua của người tiêu dùng, gián đoạn hoạt động kinh doanh và ảnh hưởng hoạt động đầu tư của doanh nghiệp trong nhiều ngành. Điều này làm trầm trọng hơn những bất lợi và thách thức đối với cộng đồng doanh nghiệp, nhất là khi Mỹ vừa áp thuế đối ứng.

Đề nghị giãn lộ trình áp thuế với nước giải khát sang năm 2027

Trao đổi với Tuổi Trẻ chiều 24-4, đại diện Bộ Tài chính cho biết đã có đề xuất lùi thời hạn áp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với sản phẩm đồ uống gồm nước giải khát có đường, rượu, bia... như kiến nghị trước đó.

Cơ sở để đưa ra đề xuất này, theo Bộ Tài chính, là việc Mỹ tuyên bố áp thuế đối ứng sẽ tác động mạnh đến hoạt động sản xuất, kinh doanh cũng như tâm lý của doanh nghiệp. Nên Chính phủ đã có chỉ đạo Bộ Tài chính nghiên cứu báo cáo Chính phủ xem xét một số vấn đề về dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi.

"Sau khi báo cáo và được Chính phủ đồng ý, Bộ Tài chính đã có văn bản gửi sang Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội đề nghị giãn lộ trình thực hiện áp dụng Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các mặt hàng rượu, bia, nước giải khát có đường... sang từ năm 2027 thay vì từ năm 2026 như phương án trước đó.

Đồng thời, mức thuế suất cho nhóm mặt hàng này cũng nhẹ hơn so với đề xuất dự thảo trình Quốc hội tại kỳ họp tháng 10-2024. Theo đó, đối với nước giải khát có đường, Bộ Tài chính đề xuất mức thuế 8% áp dụng từ năm 2027 và tăng lên 10% từ năm 2028. Còn đối với rượu và bia, thời gian áp dụng cũng từ 2027 với mức thuế tăng thêm 5% mỗi năm", đại diện Bộ Tài chính thông tin.

Phía Bộ Tài chính cũng cho biết theo Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật, tại kỳ họp Quốc hội diễn ra vào tháng 5 tới, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ tiếp thu giải trình và chỉnh lý dự luật này để trình Quốc hội bấm nút thông qua.

Thái Lan đánh thuế để giảm lượng đường trong đồ uống

Vào ngày 1-4, mức thuế mới dựa trên hàm lượng đường có trong các sản phẩm có đường và đồ uống tại Thái Lan chính thức có hiệu lực. Bộ Tài chính Thái Lan nhấn mạnh các nhà sản xuất đồ uống và sản phẩm có đường nếu không cải tiến công thức để giảm lượng đường, sẽ phải chịu mức thuế tiêu thụ đặc biệt cao hơn so với giai đoạn trước.

Kể từ năm 2017, Thái Lan đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với hàm lượng đường có trong sản phẩm, bên cạnh khoản thuế trước đó đã đánh vào đồ uống nhằm giảm việc tiêu thụ đồ uống có đường của người dân. Mức thuế mới vào ngày 1-4 là đợt tăng thuế lần thứ 4 của loại thuế này, với mức tăng 2 năm 1 lần kể từ năm 2017.

Mục tiêu của loại thuế này là nhằm khuyến khích các nhà sản xuất giảm hàm lượng đường trong sản phẩm, từ đó nâng cao sức khỏe cộng đồng, nhờ việc giảm các nguy cơ béo phì, tiểu đường, tăng huyết áp và nhiều bệnh khác. Trong lần tăng thứ 4, đồ uống có hàm lượng đường từ 10 - 14g/l sẽ chịu mức thuế tiêu thụ tăng từ 3 baht lên 5 baht (khoảng 3.800 đồng). Sản phẩm đồ uống có hàm lượng đường dưới 6g/l sẽ được miễn thuế.

Đồ uống có lượng đường từ 6 - 8g/l sẽ chịu thuế 1 baht (khoảng 778,48 đồng). Đối với đồ uống có hàm lượng đường từ 8 - 10g/l, mức thuế này sẽ là 3 baht (hơn 2.330 đồng). Đồ uống có hàm lượng đường từ 14 - 18g/l, cũng như có lượng đường từ 18g/l trở lên, vẫn sẽ chịu mức thuế không đổi ở mức 5 baht.

Cục Thuế tiêu thụ đặc biệt Thái Lan tin tưởng đợt tăng thuế cuối cùng này sẽ không làm tăng đáng kể giá đồ uống, cũng như sẽ không gây gánh nặng quá mức lên người tiêu dùng. Cục này cho biết các nhà sản xuất đã đáp ứng tốt với các mức thuế bằng cách giảm hàm lượng đường, chuyển sang sử dụng chất tạo ngọt nhân tạo, hoặc các chất thay thế đường khác trộn với đường tự nhiên. Đây là giải pháp được cho là ít gây hại cho sức khỏe người tiêu dùng hơn.

Theo số liệu thống kê từ năm 2018 - 2023, nhiều nhà sản xuất đồ uống có đường tại Thái Lan đã điều chỉnh công thức để được hưởng mức thuế suất thấp. Biểu hiện của việc này là số lượng đồ uống có chứa 6g/l đường trở xuống (mức được miễn thuế) đã tăng từ 90 sản phẩm vào năm 2018 lên 4.736 sản phẩm vào năm 2023. Số lượng sản phẩm có lượng đường trong mức được hưởng thuế suất thấp cũng ghi nhận tăng trong giai đoạn này. Trong khi đó, số lượng sản phẩm có lượng đường cao và phải chịu mức thuế cao ghi nhận giảm. Như lượng đồ uống có hàm lượng đường vượt quá 14g/l đã giảm từ 819 sản phẩm xuống không còn sản phẩm nào trên thị trường Thái Lan hiện nay.

Xăng bị áp thuế tiêu thụ đặc biệt, còn nước gì sao?

Mùa hè nắng nóng, đổ nước vào người quan trọng hơn cả đổ xăng, may mà nước không bị đánh thuế tiêu thụ đặc biệt như xăng.

• Tags:
• Thuế tiêu thụ đặc biệt
• Thuế tiêu thụ đặc biệt nước ngọt

Hàng chục ngàn hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỉ đồng/năm thuộc các nhóm ngành nghề như ăn uống, nhà hàng, khách sạn, siêu thị, bán lẻ… trên cả nước sẽ không còn nộp thuế khoán từ ngày 1-6.

Những hộ này sẽ chuyển sang xuất hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối dữ liệu với cơ quan thuế. 

Đây là thay đổi rất lớn trong phương thức quản lý thuế với hộ kinh doanh để từ đó minh bạch doanh thu, tránh tình trạng "cưa đôi" thuế. Trước giờ G, cơ quan thuế, hộ kinh doanh lẫn nhà cung cấp đều đang chạy nước rút.

Hộ kinh doanh cần được hỗ trợ, hướng dẫn kịp thời

Trao đổi với Tuổi Trẻ, anh Nguyễn Thanh Tân - hộ kinh doanh Tân Vinh Nguyên (đường Nguyễn Chí Thanh, phường 2, quận 5, TP.HCM) - cho biết doanh thu tiệm hủ tiếu của gia đình anh khoảng 100 triệu đồng/tháng (tương đương khoảng 1,2 tỉ đồng/năm), với thuế khoán hơn 4 triệu đồng/tháng. Đầu tuần này, anh đã được cơ quan thuế phổ biến về quy định mới.

"Khi nhận được thông báo tôi cũng lo lắng không biết khi chuyển qua hình thức mới số thuế nộp sẽ ra sao nhưng cũng đã liên hệ với nhà cung cấp và lắp đặt thiết bị hết 9 triệu đồng. Khách hàng của tôi vừa trả tiền mặt vừa chuyển khoản. Nếu vận hành suôn sẻ, phần mềm sẽ giúp chúng tôi quản lý doanh thu đầu vào, đầu ra thuận lợi hơn", anh Tân nói.

Trong khi đó, chị Đoàn Ân, đại diện tiệm chè Hà Ký (đường Châu Văn Liêm, quận 5) với thuế khoán khoảng 13 - 14 triệu đồng/tháng, cho biết có chút lo lắng khi cơ quan thuế áp dụng quy định mới vì nhân viên của quán hầu hết là người lớn tuổi, không rành về công nghệ. Do đó ngoài việc đầu tư thiết bị, quán sẽ phải mướn thêm một người chuyên đứng quầy để nhập thông tin cũng như xuất hóa đơn nên chi phí hằng tháng chắc chắn sẽ đội lên.

"Lo lắng nhất là khi đi vào vận hành chính thức nếu phát sinh trục trặc, lỡ nhập sai thông tin... hộ kinh doanh như chúng tôi lo khi đó nhà cung cấp sẽ không hỗ trợ kịp, rồi sẽ bị cơ quan thuế phạt. Rồi vào giờ cao điểm buổi tối khi khách đến ăn đông mà xảy ra trục trặc ở khâu tính tiền, in hóa đơn thì sao? Rất mong cơ quan thuế trong thời gian đầu sẽ không áp dụng xử phạt để hộ kinh doanh làm quen với phương thức mới", chị Ân đề nghị.

Anh Huỳnh Vũ Bửu Tài, kinh doanh phụ tùng xe đạp tại chợ Tân Thành (phường 12, quận 5), cho hay do đặc thù kinh doanh tại chợ sẽ gặp hạn chế về đường truyền, chỗ để... nên không lắp được các loại máy như tại các quán ăn. Do vậy anh đang tìm hiểu loại hình nào có thể tích hợp được vào điện thoại hoặc thiết bị nhỏ gọn để dễ sử dụng.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, nhiều hộ kinh doanh đều mong song song với việc tuân thủ quy định mới nhằm minh bạch doanh thu, cơ quan thuế cũng nên có ràng buộc với những nhà cung cấp về việc phải hỗ trợ người kinh doanh, tránh trường hợp bán được máy xong thì "đem con bỏ chợ"...

Giúp kinh doanh minh bạch, tránh thất thu thuế

Ông Lê Ngọc Huy - trưởng phòng thuế cá nhân, hộ kinh doanh và thu khác (Chi cục Thuế khu vực I) - cho biết cơ quan này đã phân công nhiệm vụ đến từng phòng, đội thuế trên địa bàn. Từ ngày 23-4, các phòng, đội đã rà soát hộ và cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 1 tỉ đồng/năm trở lên để tuyên truyền, vận động, hướng dẫn thực hiện...

Công tác chuẩn bị sẽ hoàn thành trong tháng 5 và bắt đầu thực hiện hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền với hộ và cá nhân kinh doanh có doanh thu từ ngày 1-6. "Việc chuyển đổi này mang lại nhiều lợi ích, quan trọng hơn là phản ánh đúng doanh thu của hộ kinh doanh, tránh thất thu thuế", ông Huy nói.

Theo ông Lê Hồng Quang - tổng giám đốc Công ty Misa, việc tuân thủ quy định về hóa đơn, chứng từ theo nghị định 70 là bước quan trọng góp phần thúc đẩy chuyển đổi số của khối kinh tế tư nhân phát triển minh bạch và chuyên nghiệp hơn. Việc áp dụng hóa đơn điện tử vừa giúp kê khai thuế, kinh doanh hiệu quả hơn và cũng có thể góp phần hỗ trợ người kinh doanh vay vốn từ ngân hàng.

Tuy nhiên, bà Lê Thị Yến - giám đốc Công ty TNHH tư vấn thuế Hà Nội - cho rằng có không ít số hộ, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán vẫn có tâm lý kinh doanh nhỏ, thu nhập lẻ, không cần xuất hóa đơn. 

Bên cạnh đó, năng lực và kiến thức về thuế, kế toán của hộ kinh doanh còn hạn chế, không nắm rõ quyền và nghĩa vụ thuế.

Bộ máy vận hành của nhiều hộ kinh doanh thường chỉ có 1-2 người, gồm chủ hộ và người phụ việc, mà không có bộ phận kế toán chuyên trách, cũng không có thói quen ghi chép sổ sách kế toán, quản lý thu chi bằng giấy tờ hoặc không đầy đủ. Những hộ này sẽ gặp khó khăn trong việc tiếp cận phần mềm hóa đơn điện tử, đặc biệt ở khu vực nông thôn và với người lớn tuổi. Vì vậy cơ quan chức năng cần hỗ trợ, hướng dẫn trong thời gian đầu.

"Các hộ, cá nhân kinh doanh nên thay đổi tư duy, thích ứng với quy định thuế mới. Trước hết hộ, cá nhân kinh doanh cần rà soát số liệu tồn kho, công nợ, dòng tiền... làm cơ sở số dư đầu kỳ để đưa vào hệ thống, đồng thời tìm hiểu và lựa chọn nền tảng công nghệ phù hợp, đồng bộ, thuận lợi cho việc quản trị sau này" - bà Yến góp ý.

Thúc đẩy sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân

Ông Nguyễn Nam Bình, chi cục trưởng Chi cục Thuế khu vực II, cho biết Chính phủ định hướng đổi mới chính sách thuế với hộ kinh doanh từ nộp thuế khoán sang tự kê khai, tự nộp thuế. "Mục tiêu đổi mới chính sách quản lý thuế đối với hộ kinh doanh được xem là một trong những mũi nhọn thúc đẩy sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân", ông nhấn mạnh.

Theo ông Nguyễn Ngọc Tịnh - phó chủ tịch Hội Tư vấn và đại lý thuế TP.HCM, việc áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối dữ liệu với cơ quan thuế với hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỉ đồng/năm trở lên là bước tiến tất yếu giúp hộ kinh doanh minh bạch hóa giao dịch, thuận tiện quản lý. Quan trọng nhất là nâng cao uy tín, tạo điều kiện mở rộng thị trường trong tương lai.

"Các hộ kinh doanh đừng lo lắng. Khi sử dụng dịch vụ đại lý thuế, hộ kinh doanh sẽ được tư vấn đúng quy định và hỗ trợ kê khai, lập hóa đơn và nộp thuế đầy đủ. Không cần lo thủ tục, không cần mất thời gian tra cứu, tránh sai sót đáng tiếc. 

Hộ kinh doanh có thể yên tâm tập trung phát triển kinh doanh, không phải tự mình vật lộn với hệ thống pháp luật ngày càng hiện đại và phức tạp", ông Tịnh nhấn mạnh.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, đại diện Chi cục Thuế khu vực II cho biết TP.HCM có khoảng 200.000 hộ kinh doanh, chưa tính hộ cho thuê nhà. Trong đó khoảng 13.000 hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỉ đồng/năm trở lên, thuộc sáu nhóm ngành nghề theo quy định tại nghị định 70 phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế.

Để việc vận hành được suôn sẻ, cơ quan này sẽ chọn 700 hộ kinh doanh để chạy thử với các đơn vị cung cấp phần mềm trước khi ký hợp đồng chính thức. Vị này cũng cho biết, theo quy định, các hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỉ đồng/năm trở lên thuộc sáu nhóm ngành nghề sẽ áp dụng xuất hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối dữ liệu với cơ quan thuế nhưng có một thực tế là nhiều hộ kinh doanh mặt hàng không đúng với đăng ký.

"Do vậy chúng tôi đã yêu cầu cán bộ thuế tiếp xúc với các hộ kinh doanh lớn để nếu phát hiện hộ kinh doanh không đúng với ngành nghề đã đăng ký phải đăng ký lại cho đúng với ngành nghề đã đăng ký kinh doanh, có thể thực hiện online thông qua eTaxMobile", vị này cho biết.

Giám sát bằng nhiều kênh khác nhau

Trả lời câu hỏi vì sao áp dụng với sáu ngành nghề, ông Nguyễn Nam Bình cho rằng đây là những ngành nghề bán hàng hóa trực tiếp cho người tiêu dùng và thu tiền mặt nên có khả năng thời gian qua khoán thuế chưa đúng với doanh thu thực tế. Do vậy khi chuyển qua hình thức này sẽ giúp minh bạch doanh thu, công bằng giữa các đối tượng nộp thuế.

Vậy có lo hộ kinh doanh bán hàng không xuất hóa đơn làm sao để quản lý giám sát? Đại diện Chi cục Thuế khu vực II cho hay thông qua nghiệp vụ, cơ quan thuế có thể phát hiện việc này. Ngành thuế cũng đang xây dựng cơ sở dữ liệu của toàn ngành với hơn 60 chỉ tiêu (chẳng hạn hộ kinh doanh diện tích bao nhiêu, ngành nghề gì, nằm trên tuyến đường nào, chi phí điện nước hằng tháng bao nhiêu, tài khoản ngân hàng...) để từ đó hệ thống phân tích rủi ro, đối chiếu với doanh số kê khai của hộ kinh doanh xem mức kê khai có hợp lý hay chưa. Nếu phát hiện dấu hiệu rủi ro cao, cơ quan thuế sẽ đến kiểm tra trực tiếp.

Ngoài ra cơ quan thuế còn có một cơ chế giám sát khác đó là dữ liệu đầu vào, mua hàng của nhà cung cấp xem số liệu kê khai có khớp hay không... Nghĩa là cơ quan thuế sẽ giám sát qua nhiều kênh khác nhau.

Bán hàng ở đâu, xuất ngay hóa đơn ở đó

Tại hội thảo liên quan đến quy định về chế độ hóa đơn điện tử với hộ và cá nhân kinh doanh theo nghị định 70 do Hiệp hội Tư vấn thuế Việt Nam và Công ty CP Misa tổ chức vào ngày 24-4, bà Nguyễn Thị Cúc - chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam - cho biết nhiều hộ kinh doanh băn khoăn bán hàng xuất hóa đơn nhưng buộc đầu vào cũng phải có hóa đơn là khó.

Như các hộ kinh doanh nhà hàng mua trực tiếp các sản phẩm rau củ quả, thủy hải sản từ nông dân thường là không có hóa đơn điện tử. Tuy nhiên theo bà Cúc, nếu không có hóa đơn, cần làm theo bảng kê ghi rõ mặt hàng với số lượng bao nhiêu, tên, địa chỉ và căn cước công dân của người mua. Nhưng với đầu vào hàng may mặc, điện tử... hay mua rau xanh, thực phẩm ở siêu thị buộc phải có hóa đơn điện tử nhằm ngăn chặn việc mua bán hàng buôn lậu, trôi nổi. Nguyên tắc hàng hóa mua vào phải có hóa đơn chứ không chỉ là hóa đơn đầu ra.

Cũng theo bà Cúc, từ 1-6, người bán hàng phải xuất hóa đơn điện tử ngay lập tức chứ không phải cuối ngày mới xuất một lần. "Thay vì xuất hóa đơn vào cuối ngày như hiện nay, từ ngày 1-6 bán hàng và thu tiền ở đâu phải xuất hóa đơn điện tử ở đó. Đây là thay đổi rất mới nên các hộ, cá nhân kinh doanh cần nắm để thực hiện" - bà Cúc lưu ý.

Sẽ chuyển lên doanh nghiệp!

Trao đổi với Tuổi Trẻ bên lề hội thảo, ông T.V.B. - chủ hộ kinh doanh nhà hàng ăn uống ở quận Bắc Từ Liêm (Hà Nội) - cho biết đang có một số băn khoăn khi áp dụng quy định này.

Đó là có những mặt hàng các loại rau thơm, hành, rau mùi, ớt... không có hóa đơn đầu vào khi mua trực tiếp ở chợ dân sinh hay người trồng là nông dân. Nếu mua ở siêu thị sẽ không có đủ các sản phẩm này hoặc nếu có đủ thì chi phí đội lên đáng kể nên sẽ làm đội giá bán khiến người tiêu dùng chịu thiệt.

"Chúng tôi mong muốn chấp hành các quy định của chính sách, song mong muốn quy định pháp luật cần phù hợp với tình hình thực tiễn" - ông T.V.B. nói và cho biết đã phải chuyển từ doanh nghiệp xuống hộ kinh doanh cách nay hai năm do thu hẹp chuỗi nhà hàng từ bốn xuống một nhà hàng để kinh doanh thuận lợi.

Và nếu phải xuất hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối dữ liệu với cơ quan thuế từ ngày 1-6, ông B. cho biết sẽ tính đến việc chuyển lên doanh nghiệp để hoạt động dù chi phí bị đội lên như việc thực hiện các quy định về kế toán, phòng chống cháy nổ..., nhất là trong bối cảnh doanh thu đang giảm sâu.

13.000 hộ kinh doanh ở TP.HCM sẽ không còn nộp thuế khoán từ ngày 1-6

Từ ngày 1-6, hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỉ/năm và thuộc 6 nhóm ngành nghề theo quy định tại nghị định số 70 sẽ phải xuất hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối dữ liệu với cơ quan thuế, thay vì nộp thuế khoán như hiện nay.

• Tags:
• Hết khoán thuế
• Hết khoán thuế với hộ kinh doanh

Từ 1-6, hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỉ/năm và thuộc 6 nhóm ngành nghề theo quy định phải xuất hóa đơn điện tử, thay vì nộp thuế khoán như hiện nay.

Đổi mới chính sách quản lý thuế đối với hộ kinh doanh

Đó là khẳng định của ông Nguyễn Nam Bình, chi cục trưởng Chi cục Thuế khu vực II, tại Hội nghị triển khai nghị định số 70 của Chính phủ và ký kết văn bản thỏa thuận triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền giữa Chi cục Thuế khu vực II và các đơn vị cung cấp giải pháp chiều nay, 21-4.

Phát biểu tại hội nghị, ông Nguyễn Nam Bình cho biết Chính phủ định hướng đổi mới chính sách thuế với hộ kinh doanh từ nộp thuế khoán như hiện nay sang đối tượng tự kê khai, tự nộp thuế.

Mục tiêu đổi mới chính sách quản lý thuế đối với hộ kinh doanh được xem là một trong những mũi nhọn thúc đẩy sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân.

"Nghị định số 70 vừa được Chính phủ ban hành là bước tiến quan trọng trong công cuộc hiện đại hóa ngành thuế, đặc biệt là trong việc mở rộng áp dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế khởi tạo từ máy tính tiền đối với hộ kinh doanh.

Đây là một trong những giải pháp then chốt nhằm nâng cao hiệu quả quản lý thuế, tạo thuận lợi cho người nộp thuế", ông Bình nhấn mạnh.

TP.HCM có khoảng 200.000 hộ kinh doanh, chưa tính hộ cho thuê nhà. Trong đó có khoảng 13.000 hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỉ đồng/năm trở lên thuộc 6 nhóm ngành nghề theo quy định tại nghị định 70 phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế.

1-6 sẽ áp dụng đồng loạt

Việc áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế dành cho các hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỉ/năm và thuộc 6 nhóm ngành nghề sẽ chính thức áp dụng kể từ 1-6-2025.

6 nhóm ngành nghề đó là: hoạt động bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ, trong đó có bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng (trung tâm thương mại; siêu thị; bán lẻ (trừ ô tô, mô tô, xe máy và xe có động cơ khác); ăn uống; nhà hàng; khách sạn; dịch vụ vận tải hành khách, dịch vụ hỗ trợ trực tiếp cho vận tải đường bộ, dịch vụ nghệ thuật, vui chơi, giải trí, hoạt động chiếu phim, dịch vụ phục vụ cá nhân khác ...)

Để hỗ trợ và tạo thuận lợi cho các hộ kinh doanh, Chi cục Thuế khu vực II đã làm việc với Hội Tư vấn và Đại lý thuế TP.HCM cũng như chuẩn bị các giải pháp chuyển đổi số, máy tính tiền cũng như hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.

Qua đó các đơn vị đều cam kết miễn phí toàn bộ dịch vụ cho hộ kinh doanh trong thời gian từ 6 đến 12 tháng, nhằm giúp các hộ kinh doanh dễ dàng tiếp cận, làm quen và chuyển đổi sang mô hình hóa đơn điện tử hiện đại và giúp người nộp thuế yên tâm thực hiện nghĩa vụ thuế một cách đúng quy định, kịp thời và hiệu quả.

Chi cục Thuế khu vực II đặt mục tiêu đến 25-5 sẽ cơ bản hoàn tất triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền cho hộ kinh doanh trên địa bàn TP.HCM.

Cũng tại hội nghị đã diễn ra chương trình ký kết văn bản phối hợp, giữa Chi cục Thuế Khu vực II với các nhà cung cấp và đại diện Hội Tư vấn và Đại lý thuế TP.HCM.

Tính thuế VAT cá nhân, hộ kinh doanh: Ngưỡng 200 triệu đồng/năm quá thấp, bán 1 bó hoa đã đóng thuế?

Cần xem xét lại ngưỡng doanh thu tính thuế, mức 200 triệu đồng/năm là quá thấp. Cũng không nên quy định cứng nhắc mức CPI biến động 20% mới điều chỉnh doanh thu tính thuế giá trị gia tăng (VAT).

• Tags:
• Hộ kinh doanh
• Tính thuế hộ kinh doanh
• Né lên doanh nghiệp
• Thuế khoán
• Chống thất thu thuế

Lộ trình nhanh, thuế cao có thể đẩy doanh nghiệp ngành đồ uống vào thế 'khó chồng khó', hàng trăm ngàn lao động trong ngành sẽ bị giảm thu nhập.

Doanh nghiệp "khó chồng khó"

Nhiều chuyên gia, đại diện doanh nghiệp bày tỏ lo ngại tại Hội thảo tham vấn hoàn thiện dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt, do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức ngày 18-3 ở Hà Nội.

Trước đó, dự thảo luật được Bộ Tài chính gửi lấy ý kiến các bộ, ngành, doanh nghiệp, hiệp hội đưa ra hai phương án tăng thuế tiêu thụ đặc biệt trong giai đoạn 2026 - 2030, theo đó mức áp thuế tiêu thụ đặc biệt với bia, rượu được đề xuất tăng từ ngưỡng 65% hiện nay lên 100% vào năm 2030.

Trao đổi tại hội thảo, TS Cấn Văn Lực - chuyên gia kinh tế trưởng BIDV - cho rằng tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống giúp tăng thu ngân sách ngắn hạn nhưng trong trung, dài hạn làm giảm sức cầu tiêu dùng, thu hẹp quy mô và giá trị sản xuất.

Giảm giá trị tăng thêm của nền kinh tế, giảm doanh thu và lợi nhuận của doanh nghiệp, qua đó giảm thu thuế VAT và thuế thu nhập doanh nghiệp.

"Tăng thuế càng nhanh, càng cao sẽ giảm lợi ích đối với ngành càng lớn, giảm tổng cầu tiêu dùng và đầu tư trong nước. Đây là hai nhân tố đóng góp đến hơn 90% cho tăng trưởng GDP 2024", ông Lực nói.

Việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với đồ uống có cồn quá cao sẽ ảnh hưởng đến hiệu quả đóng góp ngân sách lâu dài, doanh nghiệp sẽ "khó chồng khó" và thu nhập của người lao động trong ngành cùng các ngành liên quan như bao bì, vận tải, du lịch, ăn uống sẽ giảm. 

Vì thế cần tính toán mức thuế, thời điểm và lộ trình tăng thuế phù hợp, khả thi, tránh tình trạng tăng nhanh quá, cao quá gây sốc cho doanh nghiệp, dẫn tới tác dụng ngược như lách luật, chuyển sang dùng thứ khác có tác hại nhiều hơn, ông Lực nhấn mạnh.

Còn theo TS Võ Trí Thành - viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh, tăng thuế tiêu thụ đặc biệt lúc này trái chiều với chính sách kích cầu, hỗ trợ doanh nghiệp của Chính phủ sau dịch. Cần duy trì chính sách hỗ trợ, kích cầu hết năm nay.

Về áp lực tăng thuế để tăng thu ngân sách, ông Thành phân tích: "Hai tháng đầu năm đã hoàn thành thu 1/4 ngân sách cả năm, nên lập luận tăng thuế để tăng thu chưa thuyết phục. 

Đây là khoảng thời gian cần nghiên cứu kỹ hơn trước khi đưa ra chính sách mới về thuế tiêu thụ đặc biệt theo hướng quan tâm tới hiệu lực, hiệu quả chính sách".

Đề xuất lùi thời điểm tăng thuế vào năm 2028

Liên quan tới hai phương án tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với ngành sản xuất đồ uống, ông Nguyễn Văn Việt, chủ tịch Hiệp hội Bia - Rượu - Nước giải khát Việt Nam, kiến nghị nên lùi thời điểm tăng thuế với rượu, bia vào năm 2028, lộ trình tăng nên theo phương án 1 để hỗ trợ doanh nghiệp phát triển. 

Còn với ngành nước giải khát thì chưa nên bổ sung mặt hàng nước giải khát có đường vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.

Lý do được ông Việt đưa ra là việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt quá cao, quá nhanh không chỉ tác động tới ngành sản xuất bia, rượu, nước giải khát mà còn tác động đến nhiều ngành khác, khoảng 300.000 lao động làm việc trực tiếp trong ngành này chịu ảnh hưởng tiêu cực và 1.000.000 lao động gián tiếp trong ngành khác cũng bị ảnh hưởng.

Cùng quan điểm này, ông Nguyễn Hoàng Giang, tổng giám đốc Công ty TNHH MTV TM Bia Sài Gòn, cũng đề xuất tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với bia, rượu theo phương án 1 mà Chính phủ đã trình Quốc hội trước đây và giãn hiệu lực của luật vào năm 2028, thay vì đề xuất năm 2026 như hiện nay.

Một nghiên cứu do Viện Nghiên cứu chiến lược, chính sách công thương, Viện Nghiên cứu đồ uống Việt Nam và Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương thực hiện cho thấy nếu tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với ngành đồ uống theo phương án 2 sẽ làm suy giảm tốc độ tăng trưởng GDP các năm, mức giảm tương đương khoảng 0,08% trong giai đoạn từ 2026 - 2030.

Đáng lưu ý, việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt quá cao sẽ dẫn tới tình trạng người dùng chuyển từ tiêu thụ các nhãn hiệu bia chính thống sang các dòng bia không chính thống, tạo điều kiện cho các loại bia cỏ phát triển mạnh hơn, vừa không thu được thuế lại ảnh hưởng sức khỏe người tiêu dùng.

Theo bà Trần Ngọc Ánh - giám đốc ngoại vụ cấp cao của Công ty Heineken Việt Nam, chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt là một công cụ hiệu quả để duy trì động lực tăng trưởng của sức mua, nhưng cả hai phương án tăng thuế hiện nay lại chưa có đánh giá cụ thể, lượng hóa sự ảnh hưởng chính sách đến tăng trưởng kinh tế và sự thay đổi của hành vi tiêu dùng.

Vì vậy, bà Ánh kiến nghị cơ quan dự thảo luật cần đánh giá tác động một cách toàn diện, có sự tham gia của các tổ chức nghiên cứu độc lập để đảm bảo cơ sở khoa học cho chính sách thuế, tổ chức tham vấn đầy đủ các đối tượng chịu sự tác động, xem xét yếu tố phát triển kinh tế để tránh xáo trộn cho ngành sản xuất bia và các ngành liên quan. 

Về lộ trình tăng thuế phải cân nhắc ở mức hợp lý để giảm tác động tiêu cực đến doanh nghiệp và người tiêu dùng, qua đó duy trì động lực tăng trưởng kinh tế.

Hai phương án tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với rượu, bia, thuốc lá đang được đề xuất:

Xăng, điều hòa là mặt hàng thiết yếu, tại sao đánh thuế tiêu thụ đặc biệt?

Cho rằng xăng, điều hòa nhiệt độ là mặt hàng thiết yếu, bà Lê Thị Nga đề nghị bỏ quy định đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với hai mặt hàng này.

• Tags:
• Thuế tiêu thụ đặc biệt
• Áp thuế cao
• Thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá
• Thuế rượu bia
• VCCI

Hơn 1,4 tỉ khoản nợ thuế chỉ từ 2.000 - 10.000 đồng đang tồn tại trên hệ thống quản lý thuế gây khó khăn cho ngành thuế trong việc xử lý.

Ngành thuế đang đề xuất xóa các khoản nợ này nhằm giảm áp lực quản lý và tối ưu hóa nguồn lực. 

Các chuyên gia cũng kiến nghị nâng ngưỡng miễn thuế các khoản nợ cho cá nhân lên 100.000 đồng thay vì 50.000 đồng theo đề xuất của Bộ Tài chính.

Tiền nợ thuế chỉ bằng gói xôi, ly trà đá

Theo thống kê của Bộ Tài chính, trong hơn 1,4 tỉ khoản nợ thuế từ 2.000 đến 10.000 đồng, có 344 triệu khoản nợ dưới 2.000 đồng, 500 triệu khoản nợ dưới 5.000 đồng và 556,3 triệu khoản nợ dưới 10.000 đồng. 

Điều đáng nói là phần lớn số khoản nợ này là tiền phạt chậm nộp. Cụ thể, chỉ tính riêng khoản nợ khoảng 10.000 đồng, có 80% là tiền phạt chậm nộp.

Để quản lý loại nợ này, cơ quan thuế cho biết phải đầu tư các chi phí cho việc duy trì, vận hành quản trị hệ thống, chi phí lưu trữ trên các hệ thống quản lý thuế để xử lý, tính tiền chậm nộp, gửi thông báo nợ và thông báo thuế... cho người nộp thuế, chưa kể cũng phát sinh các chi phí xã hội cho người nộp thuế và các đơn vị phối hợp thu thuế.

Ông Nguyễn Văn Được - tổng giám đốc Công ty TNHH kế toán và tư vấn thuế Trọng Tín - cho biết việc phát sinh những khoản nợ li ti này có nhiều nguyên nhân. Trong đó nhiều khoản nợ thuế nhỏ phát sinh do doanh nghiệp, cá nhân nộp thuế theo thông báo mà không tính thêm số tiền phát sinh đến ngày nộp thực tế.

Một nguyên nhân khác là hiện nay cơ quan thuế theo dõi số thuế nộp theo chương và tiểu mục, dẫn đến trường hợp có khi doanh nghiệp nhầm chương và tiểu mục, hoặc nộp khoản này thừa nhưng khoản kia lại nộp thiếu, mà muốn điều chỉnh phải làm "thư tra soát" rất phức tạp. 

"Chưa kể hiện nay chỉ cho phép điều chỉnh tra soát trong vòng 1 năm, nếu sau 1 năm thì thủ tục rất nhiêu khê", ông Được lý giải.

Ông Nguyễn Đức Nghĩa - giám đốc Trung tâm tư vấn pháp luật thuộc Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM (HUBA) - cho hay cũng có những trường hợp khi nộp doanh nghiệp thường làm tròn số, dẫn đến thiếu vài nghìn đồng mà không hay biết.

Bình luận về việc hệ thống ngành thuế đang treo hàng triệu khoản nợ, tiền chậm nộp có giá trị chỉ ngang ly trà đá, gói xôi, chuyên gia thuế Nguyễn Thái Sơn cho rằng có thể khoản nợ thuế phát sinh do một bộ phận người nộp thuế mất tích, tử vong...

Ngoài ra, với số tiền nợ thuế quá nhỏ, người nợ thuế vô tình không biết nên chưa nộp, chứ không phải cố tình trốn thuế. Về phía cơ quan thuế, ngành thuế không thể bố trí nhân lực để đi thu nợ, đốc thúc khoản nợ vài nghìn đồng phát sinh cách đây vài năm.

Chi phí để thu thuế gấp nhiều lần số thuế thu được

Theo các chuyên gia, để xử lý các khoản nợ nhỏ này, cơ quan thuế phải gửi thông báo, tính lãi chậm nộp và duy trì hệ thống quản lý, khiến chi phí xử lý cao hơn gấp hàng trăm lần số thuế thu được. Ông Nguyễn Đức Nghĩa cho rằng nguyên tắc quản lý thuế cần tập trung vào các khoản lớn, trong khi các khoản nhỏ nên được xóa định kỳ để làm sạch hệ thống.

"Cần xóa nợ thuế từ 100.000 đồng trở xuống, thay vì chỉ từ 10.000 đồng. Và việc xóa nợ này nên đưa vào luật và yêu cầu phải thực hiện định kỳ 1-3-5 năm chứ không để treo quá lâu trên hệ thống", ông Nghĩa nêu kiến nghị.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Văn Được cũng kiến nghị mở rộng cơ chế bù trừ cho phép doanh nghiệp tự động điều chỉnh các khoản nộp thừa hoặc thiếu, giảm thủ tục rườm rà.

Theo ông Được, hiện nay Luật Quản lý thuế đã quy định cá nhân được miễn thuế thu nhập cá nhân khi có thu nhập từ tiền lương, tiền công phát sinh số thuế phải nộp sau quyết toán của từng năm từ 50.000 đồng trở xuống. 

Do vậy cũng cần xóa các khoản nợ thuế từ 50.000 đồng với cá nhân và từ 1 triệu đồng với doanh nghiệp nếu doanh nghiệp không còn hoạt động.

Chuyên gia thuế Nguyễn Thái Sơn cũng nêu đề xuất cần mở ra cơ chế thoáng hơn, cho phép bù trừ giữa các khoản nợ với nhau và cho phép doanh nghiệp tra soát trong nhiều năm để bù trừ.

Như vậy cơ quan thuế cũng "làm sạch" được một phần nợ thuế mà doanh nghiệp lại không phải làm thủ tục nhiêu khê.

"Ngành thuế nên tập trung nguồn lực để quản lý, thanh kiểm tra, thu thuế những khoản lớn khác thay vì còng lưng quản lý những khoản lặt vặt này. Vì vậy đề xuất xóa những khoản nợ nhỏ là hợp lý", ông Sơn nói.

Đề xuất nâng ngưỡng miễn nợ thuế lên 100.000 đồng

Trao đổi với Tuổi Trẻ, tiến sĩ Nguyễn Ngọc Tú, giảng viên Trường đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội, cho biết ông hoàn toàn ủng hộ Bộ Tài chính đề xuất miễn thuế đối với cá nhân có số nợ thuế giá trị rất nhỏ.

Tuy nhiên, ông đề xuất ngưỡng cho miễn thuế đối với cá nhân có nợ sau quyết toán nên nâng lên từ 100.000 đồng thay vì từ 50.000 đồng trở xuống như hiện nay. Vì với khoản nợ vài chục nghìn đồng, chi phí truy thu lớn hơn nhiều so với số thu được, gây lãng phí nhân lực và thời gian.

Ông Tú phân tích nếu đề xuất này được áp dụng sẽ giảm áp lực rất lớn cho cơ quan thuế, giúp công tác quản lý thuế hiệu quả hơn. Theo thống kê của cơ quan thuế, phần lớn các khoản nợ thuế nhỏ chủ yếu là tiền chậm nộp, phát sinh do số nợ treo trên hệ thống và tăng dần theo thời gian.

"Nếu nâng ngưỡng miễn nợ thuế cá nhân lên 100.000 đồng, số tiền này không đáng kể. Việc miễn thuế thay vì thu vào ngân sách sẽ là một động thái khích lệ người nộp thuế, mang ý nghĩa nhân văn, đồng thời không ảnh hưởng đáng kể đến nguồn thu của ngành thuế", ông Tú nói.

Người nợ thuế trên 50 triệu và quá hạn nộp 120 ngày bị tạm hoãn xuất cảnh

Theo quy định mới của Chính phủ, cá nhân kinh doanh, chủ hộ kinh doanh nợ thuế từ 50 triệu đồng trở lên và đã quá thời hạn nộp theo quy định trên 120 ngày thì bị tạm hoãn xuất cảnh.

• Tags:
• Nợ thuế
• Truy thu thuế
• Ngành thuế
• Quản lý thuế
• Miễn thuế cá nhân

Tổng cục Thuế đề nghị 100 ngân hàng, trung gian thanh toán khấu trừ và nộp thuế thay cho 4 'ông lớn' nước ngoài: Agoda, AirBnB, Booking và Paypal.

Ngân hàng nộp thuế thay Agoda, AirBnB, Booking và Paypal

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online chiều 8-1, đại diện Tổng cục Thuế cho biết Agoda, AirBnB, Booking và Paypal chưa đăng ký thuế tại Việt Nam, dù cơ quan thuế đã làm việc nhiều lần bằng các hình thức khác nhau với bốn nhà cung cấp dịch vụ này.

Do đó, Tổng cục Thuế vừa có văn bản gửi hội sở chính 100 ngân hàng và trung gian thanh toán đề nghị thực hiện kê khai và nộp thuế thay cho Agoda, AirBnB, Booking, Paypal theo đúng quy định của Luật Quản lý thuế.

"Tổng cục Thuế thông báo đến hội sở chính của ngân hàng, tổ chức trung gian thanh toán danh sách các nhà cung cấp nước ngoài chưa thực hiện đăng ký, kê khai, nộp thuế tại Việt Nam.

Bằng công văn này, Tổng cục Thuế đề nghị hội sở chính của ngân hàng, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán thông báo danh sách các nhà cung cấp nước ngoài nói trên cho các chi nhánh của các ngân hàng thực hiện việc kê khai, khấu trừ, nộp thay nghĩa vụ thuế khi thực hiện thanh toán cho các giao dịch với nhà cung cấp nước ngoài theo quy định" - Tổng cục Thuế nhấn mạnh tại công văn gửi 100 ngân hàng và trung gian thanh toán.

Theo cơ quan thuế, điều đáng nói cả bốn đơn vị này đã hoạt động ở Việt Nam từ hơn chục năm nay với doanh thu lên đến hàng nghìn tỉ đồng.

Như Agoda International Pte. Ltd; AirBnB Ireland Unlimited và Booking.com BV là các đại lý du lịch trực tuyến chuyên cung cấp các dịch vụ đặt phòng khách sạn, vé máy bay, tour du lịch, bảo hiểm và các sản phẩm liên quan khác.

Google, Facebook, Microsoft, TikTok, Netflix,… đã kê khai và nộp thuế trực tiếp

Trong khi đó theo Tổng cục Thuế, việc kê khai nộp thuế đối với các nhà cung cấp nước ngoài đã rất thuận lợi. Theo đó, Tổng cục Thuế đã chính thức đưa vào hoạt động cổng thông tin điện tử từ tháng 3-2022.

Tính đến nay, sau hơn 2 năm đưa vào hoạt đông, đã có 120 nhà cung cấp nước ngoài rất lớn là các tập đoàn hàng đầu thế giới như Google, Meta (Facebook), Microsoft, TikTok, Netflix, Apple… đã kê khai và nộp thuế trực tiếp trên cổng này cho doanh thu phát sinh tại Việt Nam.

Tổng số thuế mà các nhà cung cấp nước ngoài nộp qua cổng này trong năm 2024 là 8.687 tỉ đồng, tăng 26% so với năm 2023.

Một trong những nhiệm vụ chính trong năm 2025, Tổng cục Thuế yêu cầu cơ quan thuế các cấp cần tiếp tục tập trung đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin, nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong công tác quản lý thu, nhất là thu từ hoạt động thương mại điện tử, nhà cung cấp nước ngoài.

Google, Facebook... nộp 6.200 tỉ tiền thuế, thu 8 tháng đã vượt dự toán cả năm

Theo số liệu của Tổng cục Thuế, chỉ trong 8 tháng đầu năm, tổng số thuế mà các nhà cung cấp nước ngoài như Google, Facebook... nộp cho Việt Nam đạt 6.234 tỉ đồng, vượt dự toán năm.

• Tags:
• Nhà cung cấp nước ngoài
• Nộp thuế
• Cơ quan thuế
• Agoda

Tổng Bí thư Tô Lâm vừa thay mặt Bộ Chính trị ký ban hành nghị quyết số 57 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Trong đó đặc biệt chú ý là mục tiêu phấn đấu đến năm 2030, nghĩa là còn năm năm nữa, kinh tế số của Việt Nam đạt tối thiểu 30% GDP.

Chiến lược này khởi đầu bằng việc thành lập Ban Chỉ đạo trung ương và Hội đồng tư vấn quốc gia về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Vậy cần làm gì để đạt được mục tiêu này?

* Đại biểu PHẠM TRỌNG NGHĨA (ủy viên chuyên trách Ủy ban Xã hội của Quốc hội):

Tháo gỡ điểm nghẽn về thể chế

Để đạt được các mục tiêu mà nghị quyết 57 đề ra, như Tổng Bí thư Tô Lâm nhiều lần xác định rõ thể chế đang là điểm nghẽn của sự phát triển.

Do đó việc tháo gỡ điểm nghẽn này, đặc biệt biến thể chế thành một lợi thế cạnh tranh, thì phải xây dựng khung pháp lý linh hoạt và tiên tiến.

Điều này bao gồm việc phải liên tục sửa đổi, cập nhật các quy định pháp luật để hỗ trợ các mô hình kinh doanh mới và công nghệ mới phát triển.

Song khung pháp lý này cũng phải chặt chẽ để không biến nước ta thành nơi thử nghiệm những sản phẩm công nghệ có nguy cơ rủi ro cao đối với con người, môi trường và xã hội.

Bên cạnh đó cần đưa ra các chính sách ưu đãi để thu hút nhân tài quốc tế và người Việt Nam ở nước ngoài.

Đồng thời đầu tư vào giáo dục và đào tạo để phát triển nguồn nhân lực trong nước có kỹ năng, khả năng thích ứng với những thay đổi nhanh chóng của lao động toàn cầu.

* Đại biểu NGUYỄN QUANG HUÂN (ủy viên Ủy ban Khoa học, công nghệ, môi trường của Quốc hội):

Muốn giữ nhịp phát triển cao phải đổi mới sáng tạo

Thời gian qua Đảng, Nhà nước có nhiều chủ trương, chính sách đẩy mạnh ứng dụng, phát triển khoa học, công nghệ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và đạt được nhiều kết quả quan trọng.

Tuy nhiên, tốc độ và sự phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia còn chậm.

Quy mô, tiềm lực, trình độ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo quốc gia còn khoảng cách xa so với nhóm các nước phát triển.

Hiện nay các nước đang đẩy mạnh kỷ nguyên số, đổi mới sáng tạo, do vậy Việt Nam muốn bước vào kỷ nguyên mới - vươn mình phát triển không thể nằm ngoài xu hướng đó được.

Trong kỷ nguyên vươn mình của đất nước, kinh tế số là động lực quan trọng dẫn dắt nền kinh tế.

Nghị quyết 57 có nêu mục tiêu đến năm 2030, kinh tế số sẽ đóng góp 30% cho GDP nhưng đó mới là đóng góp của bản thân kinh tế số. Còn công nghiệp số, trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ lan vào tất cả các lĩnh vực, đời sống kinh tế - xã hội và có tác động, thúc đẩy các ngành nghề khác.

* Đại biểu NGUYỄN THỊ VIỆT NGA (ủy viên Ủy ban Văn hóa, Giáo dục):

Đào tạo lại nguồn nhân lực

Nước ta muốn tập trung phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và có nhiều đóng góp cho GDP cần tiếp tục rà soát, hoàn thiện hành lang pháp lý, bởi hành lang pháp lý liên quan chưa đầy đủ.

Ở nhiều nước trên thế giới như châu Âu, AI đã khá quen thuộc, ứng dụng trong rất nhiều lĩnh vực đời sống hằng ngày.

Nhưng nước ta hiện chưa có các quy định để quản lý, phát triển ứng dụng AI.

Đây là lỗ hổng và rất mong Chính phủ, các cơ quan quan tâm và rà soát, bổ sung, sớm trình Quốc hội xem xét thông qua những dự án luật có liên quan đến lĩnh vực này.

Một vấn đề đặc biệt quan trọng khi nói đến phát triển khoa học, công nghệ phải nói đến con người. Đây là yếu tố gốc làm chủ mọi khoa học, công nghệ.

Do vậy bên cạnh đào tạo nguồn nhân lực mới cần đào tạo lại nguồn nhân lực sẵn có - chính là đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đang có để đáp ứng được yêu cầu phát triển trong giai đoạn tới.

Đề xuất của doanh nghiệp

* Ông HUY NGUYỄN (nhà sáng lập kiêm CEO start-up công nghệ Phygital Labs tại Việt Nam):

Dữ liệu - nguồn "dầu mỏ" của thời đại số

Yếu tố cốt lõi chính hiện thực hóa mục tiêu kinh tế số đạt tối thiểu 30% GDP vào năm 2030 là khai thác được "dữ liệu đã xác thực" - nguồn tài nguyên mới, được ví như "dầu mỏ" của thời đại số.

Trong đó AI, chuỗi khối (blockchain) và phygital (kết hợp giữa thế giới thực và thế giới số) là những trụ cột then chốt.

Chẳng hạn AI có thể tạo ra sản phẩm và dịch vụ kinh tế mới từ nền tảng thương mại điện tử cá nhân hóa, phân tích thị trường theo thời gian thực, đến gợi ý hành trình du lịch "may đo" cho từng du khách.

Việc ứng dụng AI để tự động hóa khâu marketing, phân phối, dự báo nhu cầu cũng giúp doanh nghiệp nâng cao doanh thu và định hình các mô hình kinh doanh hoàn toàn mới.

Song song đó blockchain xác thực giao dịch và minh bạch luồng vốn, tạo điều kiện cho các mô hình kinh tế bền vững dựa trên phí bản quyền, đảm bảo giá trị lâu dài.

Đồng thời phygital mở ra "điểm chạm" sáng tạo giúp quảng bá du lịch Việt Nam, thu hút khách quốc tế và thế hệ gen Z - những đối tượng sẵn sàng chi tiêu cho trải nghiệm số kết hợp hành trình thực tế.

Qua đó doanh thu có thể tăng đột biến, khi du lịch thực - ảo đan xen với nhu cầu thưởng thức văn hóa, sản phẩm và dịch vụ số đặc sắc.

Khi "dữ liệu đã xác thực" được quản lý, khai thác đúng cách, Việt Nam không chỉ kỳ vọng hiện thực hóa mục tiêu nền kinh tế số, mà còn có cơ hội bứt phá, ghi dấu ấn mạnh mẽ trên bản đồ công nghệ toàn cầu.

* Ông NGUYỄN BÁ DIỆP (đồng sáng lập MoMo):

Rất cần "anh cả" giao việc, hỗ trợ

Chúng ta đang đẩy mạnh phong trào khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, nghĩa là tạo ra những sản phẩm chưa bao giờ có trên thực tế.

Vì vậy các sản phẩm dịch vụ mang tính sáng tạo và đột phá thường không có trong các quy định pháp luật hiện hành và cần các hành lang pháp lý cởi mở để phát triển.

Hiện nay mô hình khởi nghiệp đổi mới sáng tạo ở Việt Nam chưa có bộ chủ quản chuyên biệt làm đầu mối.

Do đó khi triển khai một sản phẩm, doanh nghiệp phải xử lý một quy trình rất phức tạp cũng như phải tuân thủ rất nhiều quy định vì mỗi bộ có quy định khác nhau và cách thức xử lý khác nhau về sản phẩm.

Theo tôi, một số chính sách nên được xem xét để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo Việt Nam phát triển đột phá như hỗ trợ phát triển thị trường thông qua việc cung cấp giải pháp cho chính quyền; chính sách khuyến khích lâu dài và ổn định của Nhà nước cho ngành nghề ưu tiên (10-15 năm); ưu đãi thực tiễn như giảm mạnh thuế thu nhập cá nhân trong ngành nghề ưu đãi; cơ chế đáp ứng nhu cầu về vốn mở rộng quy mô bởi các công ty start-up không thể vay vốn từ ngân hàng vì chỉ có sở hữu trí tuệ, không có tài sản thế chấp; xây dựng sàn chứng khoán công nghệ để gọi vốn cộng đồng riêng cho start-up tương tự như Nasdaq...

Đặc biệt cộng đồng doanh nghiệp đổi mới sáng tạo Việt Nam rất cần những lãnh đạo có thể đóng cả vai trò "anh cả" giao việc, hỗ trợ, hướng dẫn doanh nghiệp phát triển.

Quy mô nền kinh tế số Việt Nam đạt 36 tỉ USD

Quy mô nền kinh tế số Việt Nam cán mốc 36 tỉ USD trong năm 2024, trong đó thị trường thương mại điện tử tiếp tục là trụ cột chính khi đóng góp 22 tỉ USD.

• Tags:
• Kinh tế số
• 5 năm đột phá
• Chuyển đổi số quốc gia

Nếu áp dụng đề xuất nêu trên, Bộ Tài chính ước tính cả nước có khoảng 380.000 cá nhân thuộc trường hợp tạm hoãn xuất cảnh.

Nợ thuế quá hạn trên 120 ngày bị tạm hoãn xuất cảnh

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến dự thảo nghị định quy định chi tiết về ngưỡng nợ thuế và thời gian nợ đối với các trường hợp bị tạm hoãn xuất cảnh.

Theo đề xuất của Bộ Tài chính, cá nhân kinh doanh, chủ hộ kinh doanh có số tiền thuế nợ quá hạn trên 120 ngày từ 10 triệu đồng trở lên sẽ bị tạm hoãn xuất cảnh.

Cá nhân là người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã sẽ bị tạm xuất cảnh nếu đơn vị nợ thuế quá hạn trên 120 ngày từ 100 triệu đồng trở lên.

Riêng đối với người nộp thuế không còn hoạt động tại địa chỉ kinh doanh đã đăng ký mà vẫn còn nợ thuế thì cần áp dụng ngay biện pháp tạm hoãn xuất cảnh để thu hồi được nợ thuế vào ngân sách nhà nước.

Cơ quan thuế sẽ thông báo tạm hoãn xuất cảnh bằng phương thức điện tử cho người nộp thuế. Trường hợp không gửi được thông báo bằng phương thức điện tử thì cơ quan quản lý thuế thông báo trên trang thông tin điện tử của cơ quan quản lý thuế.

Sau 30 ngày kể từ ngày thông báo cho người nộp thuế về việc sẽ áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh mà người nộp thuế chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế, cơ quan quản lý thuế sẽ có văn bản về việc tạm hoãn xuất cảnh gửi cơ quan quản lý xuất nhập cảnh để thực hiện biện pháp này.

Ước tính dự kiến có 380.000 cá nhân sẽ bị tạm hoãn xuất cảnh

Lý giải về các đề xuất trên, Bộ Tài chính cho biết một số nước như Trung Quốc, Malaysia, Mỹ... cũng áp dụng chính sách hạn chế đi lại đối với các cá nhân có nợ thuế lớn và thời gian nợ thuế dài để bảo vệ quyền lợi quốc gia.

Mặt khác, từ cuối năm 2023, cơ quan quản lý thuế đã đẩy mạnh triển khai biện pháp này với các trường hợp không còn hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký trong khi vẫn còn nợ thuế. 

Kết quả rất tích cực khi thu hồi được số nợ thuế tồn đọng lâu nay. Nhiều cá nhân, doanh nghiệp đã tự giác đi nộp thuế nợ từ nhiều năm nay để được gỡ bỏ tạm hoãn xuất cảnh.

Nếu áp dụng đề xuất nêu trên, Bộ Tài chính ước tính cả nước có khoảng 380.000 cá nhân thuộc trường hợp tạm hoãn xuất cảnh.

Qua số liệu khảo sát, Bộ Tài chính tính toán nếu ngưỡng nợ đối với cá nhân kinh doanh, chủ hộ kinh doanh từ 50 triệu đồng trở lên; doanh nghiệp từ 500 triệu đồng trở lên thì có khoảng 81.000 cá nhân thuộc trường hợp tạm hoãn xuất cảnh.

Nếu chọn ngưỡng nợ thuế đối với cá nhân kinh doanh, chủ hộ kinh doanh từ 100 triệu đồng trở lên; doanh nghiệp từ 1 tỉ đồng trở lên thì cả nước có khoảng 40.000 cá nhân thuộc trường hợp tạm hoãn xuất cảnh.

Tuy nhiên, Bộ Tài chính lựa chọn thời gian nợ trên 120 ngày để đảm bảo công tác thu hồi nợ đọng thuế, tăng tính tuân thủ của người nộp thuế, tránh nợ đọng dây dưa kéo dài khó thu hồi nợ, đồng thời tránh gây tác động lớn đến môi trường kinh doanh, hỗ trợ người nộp thuế, nuôi dưỡng nguồn thu ngân sách nhà nước.

Cần làm gì để tránh việc đến sân bay mới biết bị tạm hoãn xuất cảnh do nợ thuế?

Theo đại tá Nguyễn Bá Tuấn, để biết được thông tin về việc có bị tạm hoãn xuất cảnh do nợ thuế, người nộp thuế có thể tra cứu thông báo về xuất cảnh qua trang thông tin của Tổng cục Thuế.

• Tags:
• TẠM HOÃN XUẤT CẢNH
• Nợ thuế
• Người nộp thuế
• Cơ quan thuế

Thảo luận về Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp sửa đổi, nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng chính sách thuế hiện nay chưa thực sự hỗ trợ nhiều cho doanh nghiệp.

Dự luật quy định áp dụng thuế suất 15% với doanh nghiệp có tổng doanh thu năm không quá 3 tỉ đồng, thuế suất 17% đối với doanh nghiệp có tổng doanh thu năm trên 3 tỉ đồng đến không quá 50 tỉ đồng, thay vì mức chung 20% như hiện nay.

Vẫn tạo cảm giác bất bình đẳng

Đại biểu Thạch Phước Bình (Trà Vinh) cho rằng mức này là một bước đi tích cực nhằm hỗ trợ nhóm doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ. Đó là giúp giảm gánh nặng, giúp các doanh nghiệp này cải thiện dòng tiền, duy trì hoạt động và mở rộng khả năng sản xuất, kinh doanh, khuyến khích tinh thần khởi nghiệp.

Theo ông, hiện nay nhóm doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ chiếm phần lớn tổng doanh nghiệp tại Việt Nam và đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế cũng như giải quyết việc làm. Việc áp dụng mức thuế suất ưu đãi có thể thúc đẩy phát triển nhóm doanh nghiệp này.

Tuy nhiên việc áp dụng chính sách này vẫn còn một số bất cập, cần xem xét khả năng hiệu quả và tính khả thi. Trước hết, ngưỡng doanh thu 3 tỉ đồng thuế suất 15% là quá thấp so với thực tế kinh doanh của nhiều doanh nghiệp siêu nhỏ, đặc biệt ở các lĩnh vực như dịch vụ thương mại hoặc các ngành có chi phí cao.

Điều này hạn chế số lượng doanh nghiệp đủ điều kiện, khoảng cách giữa ngưỡng doanh thu 3 tỉ đồng và 50 tỉ đồng có sự chênh lệch lớn về quy mô giữa hai nhóm nhưng chỉ chênh lệch 2%, tạo cảm giác bất bình đẳng.

Dự luật sử dụng tiêu chí doanh thu trong khi các yếu tố khác như lao động và tổng tài sản cũng cần được xem xét để phân loại doanh nghiệp. 

Với mức này, doanh nghiệp có thể chia nhỏ doanh thu để hưởng thuế suất thấp hơn.

Điều này làm giảm hiệu quả quản lý thuế và gây thất thu ngân sách. 

Cùng với đó doanh nghiệp trong ngưỡng doanh thu gần 3 tỉ đồng hoặc 50 tỉ đồng có thể tránh tăng trưởng để không phải chịu thuế suất cao hơn, kìm hãm sự phát triển dài hạn.

Tương tự, đại biểu Nguyễn Văn Thân (Thái Bình) cho rằng việc thuế giảm 15% cho doanh nghiệp có doanh thu 3 tỉ là "không giải quyết được gì".

Bởi nếu chia ra trong một ngày doanh nghiệp đó doanh thu chưa đến 10 triệu, tức là tương đồng với các hộ kinh doanh cá thể. Vì vậy ông Thân đề nghị không nên quy định việc áp thuế cứng 15% và nếu làm được như vậy thì doanh nghiệp sẽ rất phấn khởi tham gia sản xuất, kinh doanh.

Mở rộng chính sách thuế để tăng hỗ trợ

Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) bày tỏ ủng hộ đối với những doanh nghiệp vừa và nhỏ nên có chế độ, chính sách thuế tốt, để doanh nghiệp vừa và nhỏ có đủ điều kiện để hoạt động vì vốn liếng của họ không có nhiều.

Ngoài ra đề nghị dự thảo luật cũng không nên quy định nhiều mức thuế phổ thông và mức thuế ưu đãi 10% vì sẽ gây khó khăn, phức tạp trong thực hiện, nên chỉ cần căn cứ vào tiêu chí doanh thu để xác định mức thuế.

"Đã quy định mức thuế cụ thể là 17%, 15%, 10% rồi lại còn quy định thêm một số mức thuế nữa làm gì, nếu cơ quan thuế có tiêu cực, móc nối với doanh nghiệp lợi dụng việc quy định chính sách này để thực hiện mức thuế thấp hơn nữa thì rất khó khăn" - ông Hòa nói.

Tương tự, đại biểu Nguyễn Thị Lệ (TP.HCM) cho rằng dự thảo giữ nguyên mức thuế suất doanh nghiệp phổ thông là 20%, nhưng cũng bổ sung thêm nội dung với doanh nghiệp có doanh thu 3 tỉ và dưới 50 tỉ đồng là không phù hợp.

Bởi mức thuế thu nhập nhìn chung có ưu đãi cho doanh nghiệp có quy mô nhỏ nhưng mức thuế suất chung là 20% vẫn cao.

Bởi khi so sánh với các nước trong khu vực ASEAN thì mức thuế suất thuế TNDN phổ thông của Việt Nam 20% bằng với mức thuế suất đang áp dụng tại Thái Lan, Lào, Campuchia nhưng lại cao hơn so với Singapore là 17% và Brunei là 18,5%.

"Để có thể khuyến khích, tạo môi trường thuận lợi hơn nữa cho sự phát triển của doanh nghiệp nói chung, nên cân nhắc giảm thêm mức thuế TNDN phổ thông xuống khoảng 19% để tạo điều kiện, môi trường thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp phát triển phục hồi sau giai đoạn hậu dịch COVID-19" - bà Lệ nói.

Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc: Nếu Quốc hội đồng ý, sẽ áp thuế 10% với tất cả loại hình báo chí

Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết nếu Quốc hội đồng ý, sẽ áp mức thuế thu nhập doanh nghiệp với báo in và các loại hình báo chí khác là 10%.

• Tags:
• Ưu đãi thuế
• Giảm thuế
• Giảm thuế thu nhập
• Hỗ trợ doanh nghiệp