Thuế và kinh tế số

Tuổi Trẻ Cuối Tuần

TTCT - Các phân tích sâu về cơ hội và rào cản trong việc thu thuế từ các nguồn doanh thu khổng lồ trên không gian số của các chính phủ khác nhau, từ đông sang tây.

Theo luật mới, người cho thuê nhà phải nộp thuế thu nhập cá nhân ra sao?

NGÔ GIA HOÀNG(Chuyên gia) 14/12/2025 05:55 GMT+7

Theo Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi, cá nhân cho thuê bất động sản doanh thu năm trên 500 triệu đồng sẽ nộp thuế thu nhập cá nhân.

nộp thuế - Ảnh 1.

Nhà mặt tiền cho thuê kinh doanh phải nộp thuế thu nhập cá nhân. Trong ảnh: Mặt tiền đường Nguyễn Trãi, phường Bến Thành, TP.HCM - Ảnh: CHÂU TUẤN

Luật sẽ có hiệu lực thi hành từ 1-7-2026. Quy định này được hiểu ra sao và khác quy định hiện hành như thế nào? Thạc sĩ Ngô Gia Hoàng, giảng viên Trường đại học Luật TP.HCM, phân tích thêm về vấn đề này.

Theo điều 10 Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007 (sửa đổi, bổ sung năm 2014), cá nhân kinh doanh (gồm trường hợp cá nhân cho thuê tài sản) phải nộp thuế thu nhập cá nhân theo tỉ lệ trên doanh thu đối với từng lĩnh vực, ngành nghề sản xuất, kinh doanh.

Khoản 1 điều 9 thông tư 40 của Bộ Tài chính quy định: Cá nhân cho thuê tài sản là người phát sinh doanh thu từ hoạt động cho thuê nhà, mặt bằng, cửa hàng, nhà xưởng, kho bãi; cho thuê phương tiện vận tải hoặc máy móc thiết bị không kèm theo người điều khiển; hoặc cho thuê các loại tài sản khác không kèm dịch vụ. 

Mức nộp thuế theo quy định hiện nay

Dịch vụ lưu trú không được xem là hoạt động cho thuê tài sản theo quy định này, bao gồm việc cung cấp cơ sở lưu trú ngắn hạn cho khách du lịch hoặc khách vãng lai, cung cấp nơi ở dài hạn không phải căn hộ cho sinh viên, công nhân và các đối tượng tương tự, hoặc cung cấp cơ sở lưu trú kèm theo dịch vụ ăn uống hay các tiện ích giải trí.

Khi thực hiện nghĩa vụ thuế, cá nhân cho thuê tài sản có thể lựa chọn khai thuế theo từng lần phát sinh kỳ thanh toán, được xác định theo thời điểm bắt đầu của từng kỳ cho thuê theo hợp đồng, hoặc khai một lần cho cả năm dương lịch. 

Việc khai thuế có thể thực hiện theo từng hợp đồng riêng lẻ hoặc gộp nhiều hợp đồng trên cùng một tờ khai, với điều kiện các tài sản cho thuê đều thuộc địa bàn do cùng một cơ quan thuế quản lý.

Không phải mọi cá nhân cho thuê nhà đều phải nộp thuế thu nhập cá nhân. 

Theo khoản 3 điều 1 thông tư 100 của Bộ Tài chính, trường hợp cá nhân chỉ có hoạt động cho thuê nhà và thời gian cho thuê không trọn năm, nếu tổng doanh thu từ việc cho thuê trong năm không vượt quá 100 triệu đồng thì được miễn cả thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân. 

Nếu bên thuê trả tiền một lần cho nhiều năm, thì số tiền trả trước này phải được phân bổ theo từng năm dương lịch để xác định xem doanh thu từng năm có vượt ngưỡng 100 triệu đồng hay không, thay vì tính toàn bộ vào một năm.

Mức thuế thu thu nhập cá nhân phải nộp = doanh thu năm x thuế suất 5%.

Như vậy chỉ khi cá nhân cho thuê nhà ở với thời gian cho thuê không trọn năm, mà phát sinh doanh thu cho thuê trên 100 triệu đồng/năm thì mới phải đóng thuế thu nhập cá nhân với mức thuế suất 5%. 

Ví dụ, doanh thu 110 triệu/năm thì phải đóng số tiền thuế bằng: 110 triệu x 5% = 5,5 triệu đồng.

Theo Nghị quyết 198 của Quốc hội, từ ngày 1-1-2026, hộ kinh doanh có doanh thu từ 200 triệu đồng/năm trở lên mới phải nộp thuế, thay vì ngưỡng 100 triệu đồng. 

Nghĩa là doanh thu hộ kinh doanh trên 100 triệu đồng/năm nhưng không quá 200 triệu đồng/năm sẽ không phải nộp thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp từ ngày 1-1-2026.

Về cách nộp thuế, việc khai và nộp hồ sơ khai thuế được quy định tại điều 11 và điều 13 thông tư 40 của Bộ Tài chính. 

Hiện nay trên ứng dụng thuế điện tử dành cho cá nhân đã hỗ trợ người dùng kê khai tờ khai thuê tài sản với kỳ kê khai theo lần thanh toán và kỳ năm. Tại ứng dụng eTax Mobile đã hỗ trợ hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh kê khai thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh. 

Điểm mới của Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi 2025

Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi được Quốc hội thông qua ngày 10-12-2025 và có hiệu lực từ ngày 1-7-2026, đánh dấu nhiều thay đổi quan trọng đối với cá nhân kinh doanh, đặc biệt là hoạt động cho thuê tài sản.

Trước hết, ngưỡng doanh thu phải đóng thuế thu nhập cá nhân được nâng lên đáng kể. Theo khoản 1 và khoản 4 điều 7 Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi 2025: 

“Cá nhân cư trú có hoạt động sản xuất, kinh doanh có mức doanh thu năm từ 500 triệu đồng trở xuống không phải nộp thuế thu nhập cá nhân. Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức doanh thu không phải nộp thuế thu nhập cá nhân cho phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ”. 

Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi 2025 có hiệu lực thi hành từ ngày 1-7-2026, riêng các quy định liên quan đến thu nhập từ kinh doanh của cá nhân cư trú áp dụng từ kỳ tính thuế năm 2026. Như vậy, từ ngày 1-1-2026, mức doanh thu từ hoạt động cho thuê nhà phải trên 500 triệu đồng/năm mới phải đóng thuế thu nhập cá nhân.

Đây là thay đổi rất lớn so với mức 100 triệu đồng như quy định hiện hành, giúp giảm gánh nặng thuế cho nhóm kinh doanh nhỏ và hoạt động cho thuê nhà. 

Ví dụ: Bà A cho thuê nhà trong năm có doanh thu từ cho thuê nhà là 450 triệu đồng/năm. Nếu theo quy định hiện hành thì mức doanh thu này đã vượt ngưỡng và phải đóng thuế thu nhập cá nhân. Và bà A phải đóng thuế với mức: 5% x 450 triệu đồng = 22,5 triệu đồng/năm.

Tuy nhiên theo luật mới vì doanh thu của bà A dưới 500 triệu đồng/năm nên bà A sẽ không phải nộp thuế thu nhập cá nhân.

Một thay đổi quan trọng khác là cách tính thuế chỉ áp dụng trên phần doanh thu vượt qua ngưỡng 500 triệu đồng, thay vì đánh thuế trên toàn bộ doanh thu như trước đây. 

Theo khoản 4 điều 7 Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi 2025 thì “cá nhân cho thuê bất động sản, trừ hoạt động kinh doanh lưu trú, nộp thuế thu nhập cá nhân được xác định bằng phần doanh thu vượt trên mức 500 triệu đồng nhân (x) với thuế suất 5%”.

Theo đó, thuế thu nhập cá nhân từ hoạt động cho thuê sẽ được tính theo công thức:

Thuế thu nhập cá nhân phải nộp = (doanh thu năm - 500 triệu đồng) x 5%

Ví dụ: Ông B cho thuê nhà với giá 55 triệu đồng/tháng, tương đương 660 triệu đồng/năm. Phần doanh thu vượt ngưỡng là 160 triệu đồng, và số thuế phải nộp chỉ là 160 x 5% = 8 triệu đồng/năm. 

Cách tính mới này được đánh giá là hợp lý và công bằng hơn, phản ánh đúng khả năng chịu thuế của người nộp thuế. Điều này giúp người cho thuê có lợi hơn khi doanh thu chỉ vượt ngưỡng ở mức thấp.

Người cho thuê nhà phải nộp thuế thu nhập cá nhân như thế nào? - Ảnh 3.Phạt tới 80 triệu đồng nếu không lập hóa đơn khi bán hàng hóa, dịch vụ từ 50 hóa đơn trở lên

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 310 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 12/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn.

Phạt tới 80 triệu đồng nếu không lập hóa đơn khi bán hàng hóa, dịch vụ từ 50 hóa đơn trở lên

NGỌC AN 05/12/2025 15:54 GMT+7

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 310 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 12 quy định xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn.

hóa đơn - Ảnh 1.

Lập hóa đơn khi bán hàng hóa, dịch vụ là yêu cầu bắt buộc - Ảnh: T.TRE

Nghị định mới bổ sung quy định về đối tượng bị xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn khi ủy quyền cho tổ chức, cá nhân thực hiện nghĩa vụ thuế, nhưng bên được ủy quyền có hành vi vi phạm. 

Tổ chức, cá nhân đăng ký thuế, khai, nộp thuế thay có hành vi vi phạm hành chính; đơn vị hợp thành chịu trách nhiệm kê khai có nghĩa vụ đăng ký thuế, nộp hồ sơ khai thuế và nộp thuế thu nhập doanh nghiệp có hành vi vi phạm. 

Đối với trường hợp không lập hóa đơn theo quy định, nghị định quy định phạt cảnh cáo đối với hành vi không lập hóa đơn đối với các hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu; hàng hóa, dịch vụ dùng để cho, biếu, tặng, trao đổi, trả thay lương cho người lao động và tiêu dùng nội bộ, xuất hàng dưới các hình thức cho vay, cho mượn hoặc hoàn trả hàng hóa 01 số hóa đơn.

Phạt tiền từ 1 - 2 triệu đồng trong trường hợp không lập hóa đơn đối với các hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu; hàng hóa, dịch vụ dùng để cho, biếu, tặng, trao đổi, trả thay lương cho người lao động và tiêu dùng nội bộ (trừ hàng hóa luân chuyển nội bộ để tiếp tục quá trình sản xuất). 

Mức phạt này áp dụng khi xuất hàng dưới các hình thức cho vay, cho mượn hoặc hoàn trả hàng hóa từ 02 số hóa đơn đến dưới 10 số hóa đơn và trường hợp không lập hóa đơn khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ theo quy định 01 số hóa đơn. 

Hình phạt trên sẽ được nâng lên mức từ 2 đến 10 triệu đồng nếu không lập từ 10 số hóa đơn đến dưới 50 số hóa đơn, và trường hợp không lập hóa đơn khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ theo quy định từ 02 số hóa đơn đến dưới 10 số hóa đơn..

Với từ 50 số hóa đơn đến dưới 100 số hóa đơn và trường hợp không lập hóa đơn khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ theo quy định từ 10 số hóa đơn đến dưới 20 số hóa đơn, sẽ bị phạt từ 10 - 30 triệu đồng. 

Với từ 100 số hóa đơn trở lên và trường hợp không lập hóa đơn khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ theo quy định từ 20 số hóa đơn đến dưới 50 số hóa đơn, phạt tiền từ 30-50 triệu đồng. 

Phạt tiền từ 60 - 80 triệu đồng trong trường hợp không lập hóa đơn khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ theo quy định từ 50 số hóa đơn trở lên.

Phạt tới 80 triệu đồng nếu không lập hóa đơn khi bán hàng hóa, dịch vụ từ 50 hóa đơn trở lên - Ảnh 3.Đẩy mạnh triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền đến các hộ kinh doanh

Ngày 27-11, Thuế TP.HCM tổ chức chương trình “Hóa đơn may mắn” - kỳ mở thưởng quý 1 và quý 2-2025 đối với 3 địa bàn trước hợp nhất gồm TP.HCM, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu.

Ngưỡng doanh thu chịu thuế với hộ kinh doanh: Bao nhiêu là hợp lý?

ÁNH HỒNG 29/11/2025 09:33 GMT+7

Ngưỡng doanh thu tính thuế với hộ kinh doanh được Bộ Tài chính đề xuất 500 triệu đồng/năm, nhưng nhiều ý kiến cho rằng vẫn chưa hợp lý.

hộ kinh doanh - Ảnh 1.

Cán bộ thuế hướng dẫn hộ kinh doanh thủ tục điều chỉnh, bổ sung thông tin đăng ký thuế - Ảnh: HỮU HẠNH

Vậy nên áp dụng mức ngưỡng doanh thu chịu thuế bao nhiêu là hợp lý và công bằng với các đối tượng chịu thuế khác?

Tôi đề nghị ngưỡng doanh thu tính thuế của hộ kinh doanh nên là 1 tỉ đồng/năm, trên mức này mới tính thuế dựa trên phần vượt để công bằng với người làm công ăn lương và cho họ mức thu nhập đủ sống. Không nên áp dụng ngưỡng doanh thu chịu thuế quá thấp cho hộ kinh doanh vì sẽ lạc hậu ngay khi vừa áp dụng.

Luật sư Trần Xoa (Giám đốc Công ty luật Minh Đăng Quang)

Bộ Tài chính đề xuất trên 500 triệu đồng/năm

Ngày 27-11, Bộ Tài chính đã có văn bản trình Thủ tướng, Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc về tiếp thu, giải trình ý kiến của đại biểu về dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi). Trong đó, một trong những nội dung quan trọng mà dư luận đặc biệt quan tâm là ngưỡng doanh thu tính thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh được Bộ Tài chính đề xuất nâng lên 500 triệu đồng/năm thay cho mức 200 triệu đồng đề xuất trước đó.

Theo Bộ Tài chính, ngưỡng doanh thu này đảm bảo tương đồng với thu nhập từ tiền lương, tiền công của cá nhân. Hộ, cá nhân kinh doanh sẽ nộp thuế đối với phần doanh thu trên ngưỡng này. 

"Theo số liệu tính đến tháng 10, có hơn 2,54 triệu hộ kinh doanh thường xuyên nộp thuế. Nếu áp dụng mức doanh thu này thì dự kiến sẽ có khoảng 2,3 triệu hộ kinh doanh không phải nộp thuế, chiếm khoảng 90% tổng số hộ kinh doanh đang nộp thuế", Bộ Tài chính báo cáo.

Về phương án tính thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 500 triệu đồng/năm đến 3 tỉ đồng/năm, Bộ Tài chính đề xuất bổ sung quy định áp dụng tính thuế theo thu nhập tức là doanh thu - chi phí. Mức này đảm bảo thu thuế theo đúng bản chất của thuế thu nhập cá nhân và áp dụng thuế suất 15% như doanh nghiệp siêu nhỏ.

Theo đó, tất cả hộ, cá nhân kinh doanh đều nộp thuế theo thu nhập thực tế, nếu có thu nhập ít thì nộp ít, thậm chí nếu không có thu nhập thì không phải nộp thuế. Vì vậy, mức doanh thu không phải nộp thuế sẽ không còn nhiều tác động đến hộ, cá nhân kinh doanh phải nộp thuế. 

Trường hợp hộ, cá nhân kinh doanh không xác định được chi phí thì mới nộp thuế theo tỉ lệ thuế suất như hiện hành 0,5%, 1%, 2% trên doanh thu tùy theo ngành nghề, đối với phần doanh thu trên 500 triệu đồng. Nội dung này sẽ đề xuất Quốc hội thông qua trong Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) và áp dụng từ kỳ tính thuế năm 2026.

Đại diện ban soạn thảo Bộ Tài chính giải thích việc cho phép người nộp thuế được trừ ngưỡng doanh thu trước khi tính thuế thu nhập là đảm bảo đúng bản chất của sắc thuế này. Nghĩa là có thu nhập mới phải nộp thuế.

Bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam, đánh giá điểm mới nhất của đề xuất này là doanh thu vượt trên ngưỡng thì hộ, cá nhân kinh doanh mới phải nộp thuế. Đây là tin vui cho người kinh doanh, tức là khi có thu nhập mới phải nộp thuế chứ không phải nộp thuế từ đồng doanh thu đầu tiên như lâu nay.

Nói rõ hơn, bà Cúc phân tích: hiện nay hộ kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống thì không phải nộp thuế. Nhưng doanh thu 101 triệu đồng thì hộ kinh doanh phải nộp thuế trên toàn bộ doanh thu là 101 triệu đồng. Còn tới đây, hộ kinh doanh chỉ phải nộp thuế của phần trên 500 triệu đồng mà thôi.

hộ kinh doanh - Ảnh 2.

Ngưỡng doanh thu tính thuế với hộ kinh doanh dự kiến sẽ được nâng lên cao hơn 500 triệu đồng/năm nhưng nhiều ý kiến cho rằng vẫn chưa hợp lý, gây áp lực cho người dân. Trong ảnh: các quầy kinh doanh ăn uống tại chợ Bến Thành - Ảnh: HỮU HẠNH

Ngưỡng doanh thu nên chia theo ngành nghề

Tuy nhiên, bà Nguyễn Hồng Hạnh, đại lý thuế (Hà Nội), cho biết thông tin ngưỡng doanh thu tính thuế với hộ kinh doanh mà Bộ Tài chính dự kiến ban đầu nâng lên 200 triệu đồng/năm rồi lên 300 triệu đồng/năm là quá thấp. 

Bởi một hộ kinh doanh thường theo hộ gia đình với ít nhất là hai người làm. Hai người làm thường có hai người phụ thuộc. Nên với mức ngưỡng doanh thu tính thuế với hộ kinh doanh nâng lên trên 500 triệu đồng/năm như đề xuất trên của Bộ Tài chính là tin rất vui với người kinh doanh nhỏ.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, đại biểu Hoàng Văn Cường, thành viên Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, bày tỏ rất hoan nghênh việc cơ quan soạn thảo đã tiếp thu ý kiến của nhiều đại biểu Quốc hội và người dân, nâng ngưỡng doanh thu không chịu thuế đối với hộ và cá nhân kinh doanh lên mức phù hợp.

Về ngưỡng doanh thu cụ thể, ông Cường tiếp tục đề xuất phải phân tách để xem với từng loại kinh doanh, thu nhập chiếm khoảng bao nhiêu phần trăm doanh thu, từ đó tính ra ngưỡng phù hợp. 

Trong đó, với các ngành dịch vụ không phải bỏ chi phí nguyên vật liệu cần nâng ngưỡng doanh thu lên mức 500 triệu đồng/năm. Còn với ngành sản xuất và dịch vụ có chi phí nguyên vật liệu thì ngưỡng doanh thu cần ở mức 1 tỉ đồng/năm. Còn nếu chỉ bán hàng hoặc đại lý, ngưỡng doanh thu lên mức 1,5 tỉ đồng/năm.

"Cơ quan soạn thảo đánh giá, nghiên cứu để có điều chỉnh ngay ngưỡng này trong dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân đang trình Quốc hội hiện nay. Đồng thời, sửa đổi tại các dự luật thuế liên quan để đảm bảo đồng bộ trong thực thi khi được Quốc hội thông qua và áp dụng luôn từ kỳ tính thuế năm 2026", đại biểu Cường đề nghị.

hộ kinh doanh - Ảnh 3.

Dự kiến, hộ kinh doanh sẽ được nộp thuế phần doanh thu trên 500 triệu đồng/năm - Ảnh: HỮU HẠNH

Nên có khảo sát kỹ lưỡng

Ở những ngành nghề mà giá vốn khá nặng như bán lẻ sữa, mỹ phẩm, chị Hoàng Lê, phường Bình Lợi Trung (TP.HCM), cho biết tỉ lệ lợi nhuận trên doanh thu của chị không cao, chưa kể hàng loạt chi phí khác phát sinh. Do vậy, chị kiến nghị Bộ Tài chính nên khảo sát thực tế kỹ lưỡng để đưa ra ngưỡng chịu thuế phù hợp cũng như công bằng với đối tượng chịu thuế khác, chẳng hạn như người làm công ăn lương.

Luật sư Trần Xoa, Giám đốc Công ty luật Minh Đăng Quang, đề nghị người làm công ăn lương có một người phụ thuộc thì mức giảm trừ gia cảnh là 21,7 triệu đồng/tháng. Đây là mức tạm sống được. 

"Do đó tôi đề nghị ngưỡng doanh thu tính thuế của hộ kinh doanh nên là 1 tỉ đồng/năm, trên mức này mới tính thuế dựa trên phần vượt để công bằng với người làm công ăn lương và cho họ mức thu nhập đủ sống. Lọt sàng thì xuống nia, không nên quá chi li và áp dụng ngưỡng doanh thu chịu thuế quá thấp cho hộ kinh doanh vì sẽ lạc hậu ngay khi vừa áp dụng", ông Xoa đề xuất.

Gánh nặng thuế với người làm công ăn lương

Ngoài nội dung trên, Bộ Tài chính báo cáo sửa đổi biểu thuế lũy tiến từng phần theo hướng giảm mức thuế 15% và 25% xuống 10 và 20% của bậc thuế 2 và 3.

Với biểu thuế mới này, Bộ Tài chính đánh giá tất cả cá nhân đang nộp thuế ở các bậc hiện nay đều được giảm thuế so với hiện hành. Bên cạnh đó biểu thuế mới cũng khắc phục được việc tăng đột ngột tại một số bậc 2 và 3 như đề xuất nêu trên, đảm bảo tính hợp lý hơn của biểu thuế.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, tiến sĩ Nguyễn Ngọc Tú, chuyên gia về thuế, đồng tình với sự tiếp thu ý kiến của Bộ Tài chính khi giảm thuế suất của biểu thuế lũy tiến từng phần đối với thu nhập của người làm công ăn lương. Nhưng biểu thuế theo phương án đề xuất của Bộ Tài chính vẫn tạo áp lực, gánh nặng lớn đối với người làm công ăn lương.

Ông Tú phân tích khoảng cách giữa các bậc thuế vẫn quá dày, như bậc 1, thu nhập tính thuế 10 triệu đồng chịu thuế suất 5%, đến bậc 2 là trên 10 đến 30 triệu đồng, bậc 3 là trên 30 triệu đến 60 triệu đồng, bậc 4 là trên 60 triệu đến 100 triệu đồng và bậc cuối cùng là trên 100 triệu đồng.

Mặt khác, thuế suất ở bậc 2 và 3 có giảm so với đề xuất trước đó nhưng vẫn rất cao, tạo gánh nặng thuế cho người làm công ăn lương. Nếu không được nâng lên thì lạc hậu so với tình hình thực tiễn.

"Thuế suất cần phải giảm thêm ở các bậc, nhất là bậc 2 và 3. Vì ba bậc thuế đầu thuộc nhóm thu nhập phổ thông, cần áp mức thuế suất thấp hơn. Từ bậc 1 đến 5 nên áp các mức tương ứng là 5%, 10%, 15%, 25% và 35%. Đồng thời, giãn khoảng cách giữa các bậc thuế hơn nữa. Thu nhập tính thuế ở bậc 1 cần nên nâng lên 20 triệu đồng hay bậc cuối cùng trên 180 - 200 triệu đồng", ông Tú đề xuất.

Đại biểu TRẦN VĂN LÂM (Bắc Ninh):

Tránh để hộ kinh doanh thiệt thòi

Ngưỡng doanh thu chịu thuế với hộ kinh doanh: Bao nhiêu là hợp lý? - Ảnh 4.

Việc Bộ Tài chính cho biết sẽ tiếp tục xem xét nâng ngưỡng doanh thu tính thuế với hộ kinh doanh thể hiện tinh thần trách nhiệm rất cao trước nhân dân, các ý kiến của cử tri. Tất cả đều mong muốn tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, bình đẳng cho mọi thành phần kinh tế phát triển.

Theo phương án Bộ Tài chính đưa ra, nếu có thể tính thuế trên lãi với hộ kinh doanh như các doanh nghiệp là phương án tối ưu, bình đẳng, không có gì phải bàn cãi.

Khi đó, bắt đầu từ mức khởi điểm và từ lãi bao nhiêu, trên cơ sở luật pháp sẽ thu theo tỉ lệ đúng quy định. Chúng ta cần đặt mục tiêu về lâu dài như vậy.

Tuy nhiên, không phải lúc nào, hộ kinh doanh nào cũng có thể thực hiện như vậy mà sẽ có nhiều hộ không tính được chi phí, không hạch toán được lỗ lãi. Vì vậy, buộc phải tính trên doanh thu. Song khi tính trên doanh thu có hai yếu tố cần phải xác định để đảm bảo.

Thứ nhất, tính toán mức khởi điểm và mức trên khởi điểm tương ứng. Thứ hai, cần tính tỉ lệ huy động trên doanh thu để làm sao tính tổng lại thì tỉ lệ thuế trên doanh thu với hộ kinh doanh tương ứng tỉ lệ thuế trên doanh thu của toàn nền kinh tế.

Nói cách khác, những người kinh doanh nộp thuế thì tỉ lệ thuế trên doanh thu tương tự như tất cả các thành phần khác đang nộp thuế trên doanh thu. Khi bằng nhau sẽ không có sự thiệt thòi, phân biệt.

Cũng cần thấy thêm, trong thực tế, mỗi lĩnh vực kinh doanh có tỉ lệ chênh lệch khác nhau. Với các hộ kinh doanh thương mại nhỏ lẻ thì chênh lệch giá từ 3 - 5% là quá nhiều, nếu tính mức thuế áp từ 1 - 5%, tức là "hết cả lãi" của người kinh doanh.

Nhưng các dịch vụ như cắt tóc, gội đầu có thể 30 - 50% hay xây dựng thì chênh lệch giá lại khác. Do vậy, với mỗi ngành, lĩnh vực phải tính toán, xác định mức huy động là bao nhiêu và tỉ lệ chênh lệch là bao nhiêu, từ đó đưa ra mức đóng góp thuế đảm bảo tương đồng, hài hòa, tránh để hộ kinh doanh thiệt thòi.

Về ngưỡng cụ thể, phải tính toán dựa trên các số liệu với từng ngành, lĩnh vực để đưa ra. Chính sách thuế không chỉ là công cụ thu ngân sách, mà còn là đòn bẩy an sinh.

"Khoan thư sức dân" lúc này chính là nuôi dưỡng nguồn thu bền vững cho tương lai. Nếu duy trì các mức thuế suất trực tiếp quá cao cùng ngưỡng chịu thuế quá thấp, chúng ta vô tình dựng lên rào cản khiến hộ kinh doanh ngại "lớn lên", ngại minh bạch.

Đại biểu NGUYỄN HỮU THÔNG (Lâm Đồng):

Nuôi dưỡng nguồn thu cho tương lai

Ngưỡng doanh thu chịu thuế với hộ kinh doanh: Bao nhiêu là hợp lý? - Ảnh 4.

Việc Bộ Tài chính cho biết sẽ tiếp tục xem xét nâng ngưỡng doanh thu tính thuế với hộ kinh doanh thể hiện tinh thần cầu thị. Thực tế hiện nay, để một hộ gia đình kinh doanh duy trì cuộc sống cơ bản tại đô thị, lợi nhuận ròng cần đạt khoảng 20 triệu đồng/tháng.

Với tỉ suất lợi nhuận trung bình khoảng 10% trên doanh thu, hộ kinh doanh phải đạt doanh thu 200 triệu đồng/tháng, tương đương 2,4 tỉ đồng/năm để có 20 triệu đồng.

Nếu dựa trên tính toán chi phí đời sống thực tế, doanh thu phải đạt tầm 2,4 tỉ đồng/năm mới bắt đầu có dư dả để nộp thuế.

Hiện nay, mức giảm trừ gia cảnh của người làm công ăn lương từ kỳ tính thuế 2026 nâng lên 15,5 triệu đồng/tháng cho bản thân. Để có thu nhập ròng ngang bằng mức này, hộ kinh doanh cần đạt doanh thu 1,2 - 1,5 tỉ đồng/năm. Do vậy, Bộ Tài chính cần nghiên cứu để nâng ngưỡng doanh thu bắt đầu chịu thuế với hộ kinh doanh cho phù hợp.

Thực tế, lực lượng hộ kinh doanh đang được xác định là tiềm năng phát triển hàng triệu doanh nghiệp quy mô nhỏ, quy mô vừa và thậm chí quy mô lớn thời gian tới. Chính vì thế việc "nuôi dưỡng" các hộ kinh doanh cũng là động lực để thực hiện thành công nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, đồng thời nuôi dưỡng nguồn thu bền vững cho tương lai.

Luật sư NGUYỄN VĂN ĐƯỢC (Tổng giám đốc Công ty TNHH kế toán và tư vấn thuế Trọng Tín):

Ngưỡng tính thuế phải đảm bảo công bằng

Ngưỡng doanh thu chịu thuế với hộ kinh doanh: Bao nhiêu là hợp lý? - Ảnh 4.

Tôi đánh giá cao tinh thần Bộ Tài chính tiếp cận theo hướng đánh thuế thu nhập cá nhân dựa trên thu nhập, nghĩa là có thu nhập mới phải nộp thuế đối với hộ kinh doanh. Phương pháp tính thuế trên thu nhập khắc phục được tình trạng thuế chồng thuế cũng như lỗ vẫn phải nộp thuế như lâu nay.

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính vẫn có phương án nộp thuế trên doanh thu theo tỉ lệ đối với hộ kinh doanh. Bởi với hộ kinh doanh, việc tính đầy đủ chi phí đầu vào trong thời gian đầu áp dụng thuế kê khai chưa thể thực hiện được.

Nên việc tính tỉ lệ theo doanh thu trên ngưỡng doanh thu là giúp đơn giản, thuận tiện nhất. Hộ kinh doanh có quyền lựa chọn phương án tính thuế nào có lợi nhất, phù hợp nhất và đúng quy định với quy mô và ngành nghề kinh doanh của mình.

Việc được trừ ngưỡng doanh thu tính thuế với hộ kinh doanh đảm bảo công bằng giữa các đối tượng, nhất là với mức giảm trừ gia cảnh đối với người làm công ăn lương. Nội dung này sẽ đảm bảo quyền lợi và khích lệ hộ kinh doanh yên tâm kinh doanh.

Thăm dò ý kiến

Bộ Tài chính đề xuất ngưỡng doanh thu chịu thuế đối với hộ kinh doanh là 500 triệu đồng/năm, theo bạn:

Bạn có thể chọn 1 mục. Bình chọn của bạn sẽ được công khai.

Ngưỡng doanh thu chịu thuế với hộ kinh doanh: Bao nhiêu là hợp lý? - Ảnh 7.Chuyển sang thuế kê khai: Hộ kinh doanh mong được hướng dẫn để tránh rủi ro

Hộ kinh doanh ủng hộ chuyển từ thuế khoán sang thuế kê khai vì kỳ vọng minh bạch và công bằng hơn, nhưng cũng lo lắng trước những vướng mắc phát sinh, nhất là khó lấy hóa đơn đầu vào khi thời điểm áp dụng đang cận kề.

Chuyển sang thuế kê khai: Hộ kinh doanh mong được hướng dẫn để tránh rủi ro

NGUYỄN TRÍ 29/11/2025 08:26 GMT+7

Hộ kinh doanh lo lắng trước những vướng mắc phát sinh, nhất là khó lấy hóa đơn đầu vào khi thời điểm áp dụng đang cận kề.

Chuyển sang thuế kê khai: Hộ kinh doanh mong được hướng dẫn để tránh rủi ro - Ảnh 1.

Nhân viên ngân hàng hỗ trợ khách tham dự chương trình đăng ký tài khoản - Ảnh: HỮU HẠNH

Ngày 28-11, chương trình tương tác "Lên số - Lên đời" tại UBND phường Thủ Đức (TP.HCM) thu hút hàng trăm hộ kinh doanh, doanh nghiệp đến tìm hiểu, đặt câu hỏi về chuyển đổi số và thay đổi chính sách thuế.

Chủ động tìm hiểu nhưng còn nhiều băn khoăn

Chia sẻ tại chương trình, với mô hình kinh doanh tạp hóa, bà Trần Hoa Phượng (phường Thủ Đức) cho biết đã chủ động học hỏi, nhờ từ vấn từ sớm nên đã chuyển từ thuế khoán sang thuế kê khai nhiều tháng qua và nhận thấy nhiều điểm tích cực. 

Cụ thể, thuế kê khai với hóa đơn đầu vào và đầu ra rõ ràng giúp hộ kinh doanh dễ kiểm soát tài chính, quản lý thu chi, đồng thời thuận lợi khi hợp tác với các đối tác, doanh nghiệp.

Tuy vậy, bà Phượng cho biết giá hàng hóa mua vào bán ra đôi khi không đồng nhất, phụ thuộc chính sách từ nhà sản xuất và đại lý lớn, dẫn đến khó khăn trong khai báo đúng, dễ bị cơ quan thuế hiểu nhầm là trốn thuế. 

Tương tự, ông Cao Quốc Tuấn, chủ quán hủ tiếu Nam Vang, cho biết có thể vào diện áp dụng phương thức khai, nên mục tiêu tham dự chương trình là tìm hiểu quy định, nắm kỹ quy trình khai thuế mới.

Ông Tuấn thừa nhận việc chuyển đổi chính sách thuế ban đầu sẽ khó. Tuy nhiên, nếu ngành thuế triển khai bài bản, có hướng dẫn cụ thể, về lâu dài sẽ thuận lợi hơn cho người dân, đặc biệt những người lớn tuổi và không rành công nghệ.

Kinh doanh nhà trọ, mua gạo, mua rau của nông dân phải làm sao?

Với ngành nghề kinh doanh trọ, đại diện một hộ kinh doanh cho biết do là lĩnh vực đặc thù và thiếu ổn định vì kẻ ra người vào liên tục, có khi không có người thuê, giá thuê thay đổi liên tục, chưa kể còn những chi phí không tên khác... Những vấn đề trên khiến việc kê khai doanh thu, đầu vào... sẽ không dễ, thậm chí khó chính xác.

Từng chủ động áp dụng thuế kê khai từ nhiều năm trước, bà Trần Thị Thu Lê (hộ kinh doanh gạo) cho biết do có kinh nghiệm nên đã sẵn sàng để chuyển sang thuế kê khai lần nữa. 

Bà Lê nêu kiến nghị Nhà nước cần làm rõ thêm để hộ kinh doanh đỡ băn khoăn như việc đánh thuế trên doanh thu có hợp lý chưa; theo quy định mới phải có hóa đơn đầu vào, nhưng vấn đề này không dễ, nhất là đối với hộ kinh doanh nhỏ lẻ, mua hàng từ nông dân.

"Tôi kinh doanh gạo, chọn mua trực tiếp của nông dân để tối ưu lợi nhuận nhưng nông dân thì mấy ai cung cấp được hóa đơn đầu vào. Hay tại chợ, những sạp bán rau củ nhỏ, với những đơn hàng vài ký rau thì sắp tới đây họ có phải xuất hóa đơn đầu vào cho người mua không? Nếu mua vài ký rau mà đòi căn cước công dân người bán để lưu thông tin theo quy định thì có được không", bà Lê nói.

Tại chương trình, nhiều hộ kinh doanh cũng cho rằng vấn đề hóa đơn đầu vào được quan tâm nhiều nhưng lại chưa nắm rõ, trong khi hạn 2026 sắp tới. Do đó, nếu không sớm có giải pháp, chắc chắn nhiều người mua và người bán nhỏ lẻ gặp khó.

Chia sẻ tại sự kiện, ông Phan Trần Hoàng Lâm, tổ phó tổ nghiệp vụ dự toán pháp chế Thuế cơ sở 2, cho biết toàn bộ thủ tục thuế của hộ kinh doanh sẽ được thực hiện qua ứng dụng eTax Mobile. Các hộ sẽ được tập huấn, hỗ trợ trong quá trình chuyển đổi, đồng thời đăng ký và sử dụng hóa đơn điện tử nếu thuộc đối tượng bắt buộc.

"Đây không chỉ là thay đổi về kỹ thuật hay hình thức kê khai, mà là sự chuyển đổi căn bản trong tư duy quản lý kinh doanh. Thay vì "nộp thuế cho xong", hộ kinh doanh cần từng bước tiếp cận phương thức quản trị rõ ràng, chủ động thông qua cơ chế tự khai, tự nộp, đồng thời người kinh doanh cần chủ động học hỏi từ trước để dễ áp dụng khi sang 2026" - ông Lâm cho biết.

Chương trình "Lên số - Lên đời" nằm trong dự án "Cùng hộ kinh doanh lên doanh nghiệp số" 2025, do báo Tuổi Trẻ, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), Cục Thuế (Bộ Tài chính), Sở Công Thương TP.HCM phối hợp các địa phương tổ chức với sự đồng hành của Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam - VIB.

Dự án bao gồm nhiều hoạt động đa dạng như: truyền thông, hội thảo, tọa đàm, chương trình tương tác "Lên số - Lên đời", tư vấn, giải thưởng... nhằm thảo luận và tháo gỡ các vướng mắc, tập huấn về kỹ năng số, pháp lý, bán hàng online, chuyển đổi số cho các hộ kinh doanh, tôn vinh những người kinh doanh giỏi, hộ kinh doanh chuyển đổi số hiệu quả.

Lên thuế kê khai: hộ kinh doanh mong được hướng dẫn rõ ràng để tránh rủi ro - Ảnh 2.Tiểu thương hào hứng học chuyển đổi số qua sân chơi 'Lên số - Lên đời'

Hàng trăm tiểu thương cùng các bạn trẻ nô nức tới tham dự chương trình Edugame "Lên số - Lên đời" với chủ đề "Kỹ năng bán hàng online chuyên nghiệp".

Đề xuất ngưỡng doanh thu tính thuế hộ kinh doanh lên 500 triệu đồng/năm

LÊ THANH 28/11/2025 20:47 GMT+7

Đó là đề xuất mới nhất của Bộ Tài chính trình Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc hôm qua 27-11.

Đề xuất ngưỡng doanh thu tính thuế hộ kinh doanh lên 500 triệu đồng/năm - Ảnh 1.

Bộ Tài chính đề xuất ngưỡng doanh thu tính thuế hộ kinh doanh lên 500 triệu đồng/năm - Ảnh: PHẠM TUẤN

Khoảng 90% hộ kinh doanh sẽ không phải nộp thuế

Cụ thể ngày 27-11, Bộ Tài chính đã có văn bản trình Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc về việc tiếp thu, giải trình ý kiến của đại biểu về dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi.

Trong đó một trong những nội dung quan trọng mà dư luận đặc biệt quan tâm là ngưỡng doanh thu tính thuế đối với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh được Bộ Tài chính đề xuất nâng lên 500 triệu đồng/năm, thay cho mức 200 triệu đồng đề xuất trước đó.

Theo Bộ Tài chính, ngưỡng doanh thu này đảm bảo tương đồng với thu nhập từ tiền lương, tiền công của cá nhân. Hộ, cá nhân kinh doanh sẽ nộp thuế đối với phần doanh thu trên ngưỡng này.

Bộ Tài chính báo cáo trên cơ sở nghiên cứu, lắng nghe, tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội, để nội dung quy định về thuế thu nhập cá nhân đối với hộ, cá nhân kinh doanh phù hợp thực tế. 

Bên cạnh đó, mức đề xuất này đảm bảo tính công bằng tương đối với việc thu thuế thu nhập cá nhân đối với các loại thu nhập khác (trong đó có thu nhập từ tiền lương, tiền công).

"Theo số liệu tính đến tháng 10, có hơn 2,54 triệu hộ kinh doanh thường xuyên nộp thuế. Nếu áp dụng mức doanh thu này thì dự kiến có khoảng 2,3 triệu hộ kinh doanh không phải nộp thuế, chiếm khoảng 90% tổng số hộ kinh doanh đang nộp thuế" - Bộ Tài chính báo cáo.

Sẽ chỉ phải nộp thuế đối với phần doanh thu trên 500 triệu đồng

Về phương án tính thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 500 triệu đồng/năm đến 3 tỉ đồng/năm, trong văn bản trình lãnh đạo Chính phủ, Bộ Tài chính đề xuất bổ sung quy định áp dụng tính thuế theo thu nhập tức là doanh thu - chi phí. Mức này đảm bảo thu thuế theo đúng bản chất của thuế thu nhập cá nhân và áp dụng thuế suất 15% như doanh nghiệp siêu nhỏ.

Theo đó, tất cả hộ, cá nhân kinh doanh đều nộp thuế theo thu nhập thực tế, nếu có thu nhập ít thì nộp ít, thậm chí nếu không có thu nhập thì không phải nộp thuế. Vì vậy mức doanh thu không phải nộp thuế sẽ không còn nhiều tác động đến hộ, cá nhân kinh doanh phải nộp thuế.

Trường hợp hộ, cá nhân kinh doanh không xác định được chi phí thì mới nộp thuế theo tỉ lệ thuế suất như hiện hành 0,5%, 1%, 2% trên doanh thu, tùy theo ngành nghề, đối với phần doanh thu trên 500 triệu đồng. Nội dung này sẽ đề xuất Quốc hội thông qua trong Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi và áp dụng từ kỳ tính thuế năm 2026.

Ngoài ra để đảm bảo đồng bộ về mức doanh thu không phải nộp thuế thu nhập cá nhân, tại dự thảo luật sửa đổi Luật Thuế giá trị gia tăng số 48 năm 2024, Bộ Tài chính đề xuất nâng mức doanh thu không chịu thuế của hộ, cá nhân kinh doanh từ 200 triệu đồng/năm lên 500 triệu đồng/năm.

Đề xuất ngưỡng doanh thu tính thuế hộ kinh doanh lên 500 triệu đồng/năm - Ảnh 2.Bộ Tài chính: Sẽ nâng ngưỡng doanh thu tính thuế đối với hộ kinh doanh

Hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh có doanh thu năm dưới 3 tỉ đồng mà không tính được chi phí sẽ được trừ ngưỡng doanh thu trước khi tính thuế thu nhập cá nhân.

Bộ Tài chính: Sẽ nâng ngưỡng doanh thu tính thuế đối với hộ kinh doanh

LÊ THANH 25/11/2025 12:19 GMT+7

Hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh có doanh thu năm dưới 3 tỉ đồng mà không tính được chi phí sẽ được trừ ngưỡng doanh thu trước khi tính thuế thu nhập cá nhân.

Bộ Tài chính: Sẽ nâng ngưỡng doanh thu tính thuế đối với hộ kinh doanh - Ảnh 1.

Bộ Tài chính đề xuất sẽ nâng ngưỡng doanh thu tính thuế đối với hộ kinh doanh - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Ngưỡng doanh thu tính thuế với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh sẽ tương đồng với cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công

Ngày 25-11, ông Cao Anh Tuấn - Thứ trưởng Bộ Tài chính - đã cung cấp những thông tin mới nhất đến các cơ quan báo chí về dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi.

Một nội dung quan trọng mà dư luận, đặc biệt là hộ và cá nhân kinh doanh đặc biệt quan tâm, là ngưỡng doanh thu tính thuế đối với đối tượng này được lãnh đạo Bộ Tài chính chia sẻ.

Cụ thể, về thuế thu nhập cá nhân đối với cá nhân kinh doanh, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết trên cơ sở lắng nghe thẩm tra, ý kiến của đại biểu Quốc hội, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục nghiên cứu nâng ngưỡng doanh thu không chịu thuế đối với hộ và cá nhân kinh doanh lên mức phù hợp.

Ngưỡng doanh thu tính thuế mới đảm bảo sự công bằng tương đối với cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công và dự kiến cũng sẽ sửa đổi tại Luật Thuế giá trị gia tăng để nâng mức doanh thu không phải tính thuế giá trị gia tăng cho tương đồng.

Như quy định hiện nay, ngưỡng doanh thu không phải nộp thuế thu nhập cá nhân là 100 triệu đồng/năm trở xuống. Mức này đang áp dụng thống nhất cả với thuế giá trị gia tăng, tức là cá nhân có doanh thu năm dưới 100 triệu đồng cũng không phải nộp thuế giá trị gia tăng.

Từ năm 2026, theo Luật Thuế giá trị gia tăng sửa đổi, ngưỡng doanh thu tính thuế giá trị gia tăng đối với hộ, cá nhân kinh doanh được nâng lên 200 triệu đồng.

"Để đảm bảo đồng bộ và thống nhất giữa các luật, trên cơ sở tiếp thu ý kiến thẩm tra, đại biểu Quốc hội, Bộ Tài chính sẽ nghiên cứu nâng ngưỡng doanh thu tính thuế thu nhập cá nhân và giá trị gia tăng đối với hộ và cá nhân kinh doanh cho phù hợp, đảm bảo tương đối với cá nhân có thu nhập từ tiền lương và tiền công" - đại diện Bộ Tài chính khẳng định.

Hộ kinh doanh sẽ được trừ ngưỡng doanh thu trước khi tính thuế

Bộ Tài chính cho biết dự kiến báo cáo Chính phủ phương án điều chỉnh doanh thu không chịu thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu dưới 3 tỉ đồng, đảm bảo an sinh xã hội. Điều này thể hiện sự chia sẻ của nhà nước đối với hộ và cá nhân kinh doanh.

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính tiếp tục nghiên cứu phương pháp tính thuế đối với hộ, cá nhân có doanh thu từ 3 tỉ đồng trở xuống.

Để đảm bảo phù hợp và thể hiện đúng bản chất của thuế thu nhập, Bộ Tài chính dự kiến báo cáo Chính phủ phương án thu thuế trên thu nhập (doanh thu - chi phí) đối với tất cả các cá nhân có doanh thu trên ngưỡng không chịu thuế. 

Dự kiến bổ sung quy định cá nhân kinh doanh có doanh thu năm trên ngưỡng không chịu thuế đến 3 tỉ đồng thì nộp thuế với thuế suất tương ứng với thuế suất thu nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp có doanh thu dưới 3 tỉ đồng (mức 15% - PV).

Trường hợp cá nhân kinh doanh có doanh thu dưới 3 tỉ đồng nếu không xác định được chi phí thì tiếp tục nộp thuế theo tỉ lệ như hiện hành với các mức thuế 0,5%, 1%, 2% tùy theo ngành nghề kinh doanh.

"Đặc biệt các hộ, cá nhân kinh doanh thuộc đối tượng này sẽ được trừ ngưỡng doanh thu không chịu thuế trước khi tính thuế thu nhập cá nhân. Không tính thuế từ đồng doanh thu đầu tiên như quy định hiện nay", Bộ Tài chính nhấn mạnh.

Giải thích rõ hơn về nội dung này với Tuổi Trẻ Online, đại diện ban soạn thảo dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân - Bộ Tài chính dẫn ví dụ nếu tính theo ngưỡng doanh thu phải nộp thuế của cá nhân kinh doanh hiện nay là 100 triệu đồng (Bộ Tài chính đã đề xuất nâng mức này thành 200 triệu đồng, và đang tiếp tục nghiên cứu điều chỉnh nâng mức này lên phù hợp - PV), thì với các hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu năm là 500 triệu đồng, doanh thu tính thuế sẽ là 400 triệu đồng chứ không phải là 500 triệu đồng.

Bộ Tài chính: Sẽ nâng ngưỡng doanh thu tính thuế đối với hộ kinh doanh - Ảnh 2.Doanh thu từ 200 triệu/năm phải chịu thuế: Lo gánh nặng nộp thuế với hộ kinh doanh

Việc áp mức doanh thu từ 200 triệu đồng/năm phải chịu thuế với hộ kinh doanh được các đại biểu Quốc hội cho rằng không phù hợp và thêm gánh nặng thuế.

Kê khai thuế hộ kinh doanh: Đơn giản hơn được không?

ÁNH HỒNG 17/11/2025 08:26 GMT+7

Đó là mong mỏi của các hộ kinh doanh cũng như chuyên gia khi xóa bỏ thuế khoán chuyển sang thuế kê khai từ 1-1-2026.

khai thuế - Ảnh 1.

Theo cơ quan thuế, dự kiến cuối tháng 11-2025 sẽ có cổng cho hộ kinh doanh thử nghiệm kê khai thuế trước khi áp dụng - Ảnh: Q.ĐỊNH

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến góp ý cho dự thảo thông tư hướng dẫn việc ghi sổ kế toán của các hộ và cá nhân kinh doanh. Chế độ ghi sổ kế toán được chia theo quy mô doanh thu.

Cơ chế kế toán theo quy mô doanh thu

Cụ thể, với doanh thu hằng năm từ 200 triệu đồng trở xuống, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh (gọi tắt là HKD) phải thực hiện sổ chi tiết doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ gồm ngày tháng tương ứng giao dịch và số tiền.

Với doanh thu hằng năm trên 200 triệu đến 3 tỉ đồng, HKD căn cứ phương pháp nộp thuế giá trị gia tăng (VAT) và thuế thu nhập cá nhân (TNCN) để thực hiện kế toán theo 1 trong 2 trường hợp. Cụ thể: trường hợp nộp thuế VAT và TNCN theo tỉ lệ phần trăm trên doanh thu, HKD ghi số hiệu, ngày tháng của hóa đơn bán hàng, doanh thu tương ứng với số tiền bán hàng, mức thuế VAT, TNCN và số thuế phải nộp.

Trường hợp nộp thuế VAT theo phương pháp khấu trừ và thuế TNCN theo tỉ lệ phần trăm trên doanh thu, HKD thực hiện theo hai sổ gồm: sổ theo dõi nghĩa vụ thuế VAT (ghi số hiệu, ngày tháng của hóa đơn VAT, số thuế VAT đầu vào, số thuế VAT đầu ra, được hoàn, được khấu trừ, số thuế phải nộp...) và sổ chi tiết doanh thu bán hàng hóa dịch vụ (doanh thu, mức thuế suất tương ứng với số tiền bán hàng, mức thuế suất và số thuế phải nộp).

Với doanh thu hằng năm trên 3 tỉ đồng, HKD sẽ căn cứ vào phương pháp nộp thuế VAT, TNCN để thực hiện kế toán theo 1 trong 2 trường hợp. Trường hợp nộp thuế VAT theo tỉ lệ phần trăm trên doanh thu và thuế TNCN trên thu nhập tính thuế thì cần thực hiện hai sổ gồm: sổ chi tiết doanh thu, chi phí (ngày tháng, doanh thu, chi phí hợp lý, chênh lệch lãi, lỗ) và sổ chi tiết doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ.

Trường hợp HKD nộp thuế VAT theo phương pháp khấu trừ và thuế TNCN trên thu nhập tính thuế thì phải thực hiện bốn sổ kế toán gồm: sổ theo dõi nghĩa vụ thuế VAT; sổ chi tiết doanh thu, chi phí; sổ chi tiết vật liệu, dụng cụ, sản phẩm, hàng hóa; sổ chi tiết tiền. "Riêng sổ chi tiết tiền, HKD phải mở sổ chi tiết tiền để theo dõi tình hình thu chi bằng tiền mặt (thu, chi, tồn) hoặc tiền gửi ngân hàng (gửi vào, rút ra, số dư)", Bộ Tài chính hướng dẫn.

Cơ chế kế toán nên thật đơn giản

Chị Nguyễn Thị Phượng, HKD cửa hàng thuốc trên phố Phan Đình Giót (Hà Nội), cho biết có xem kỹ dự thảo thông tư và thấy khá băn khoăn. Với doanh thu năm đạt khoảng 800 triệu đồng, cửa hàng có đến gần 100 mặt hàng. Việc phải kê khai số hiệu hóa đơn ngày bán, số lượng đơn hàng, giá tiền, số thuế, mức thuế suất, doanh thu... từng mặt hàng sẽ mất rất nhiều thời gian.

Nên khi HKD đã xuất hóa đơn điện tử rồi thì doanh thu đã rất rõ. Hộ chỉ cần căn cứ vào doanh thu và mức thuế suất, tiền thuế để nộp thuế.

Về băn khoăn này, đại diện Sapo, nhà cung cấp giải pháp phần mềm hóa đơn, kế toán, cho biết phần mềm sẽ tính thuế trên doanh thu tương ứng. HKD chỉ cần nhập thông tin về từng mặt hàng gồm đơn giá, mức thuế suất...

Đồng tình với việc chia cơ chế kế toán theo quy mô doanh thu, bà Hoàng Thị Hảo, đại lý thuế H&H (Hải Phòng), đề nghị cơ chế sổ sách kế toán đối với HKD phải thật đơn giản. Bởi thực tế, nhiều hộ chỉ có một người, vừa nhập hàng, bán hàng, vừa kê khai sổ sách... Nên với những hộ có quy mô dưới 1 tỉ đồng và xuất hóa đơn điện tử rồi mà nộp thuế theo tỉ lệ phần trăm doanh thu thì chỉ cần một loại sổ kê khai gồm doanh thu và số thuế phải nộp là đủ.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, bà Lê Thị Duyên Hải, Phó tổng thư ký Hội Tư vấn thuế Việt Nam, cho rằng quan trọng nhất với HKD là sổ doanh thu, hoàn toàn dựa trên hóa đơn chứng từ. Với phần mềm tích hợp, doanh thu hiện lên rất rõ ràng và minh bạch.

"Với HKD có doanh thu dưới 3 tỉ đồng, thực hiện theo phương pháp tính thuế là tỉ lệ phần trăm trên doanh thu thì chỉ cần sổ doanh thu. Với các hộ có quy mô lớn hơn thì nên khuyến khích áp dụng sổ chi phí. Về bản chất, sổ mua vào là quản lý đầu vào. Nên đầu vào sẽ lên một sổ. Đến cuối tháng, cuối quý khi kê khai thì mới tính doanh thu trên một tờ khai.

Còn nếu sổ này mà thiết kế từng mặt hàng với từng dòng tiền, mức thuế suất, số tiền thuế thì không hợp lý. Tôi cho rằng khi thông tư được ban hành, cơ chế kế toán với HKD sẽ rất đơn giản, nhằm tạo thuận lợi để nhiều hộ tự kê khai thuế", bà Hải kỳ vọng.

Đề nghị "nới" cho hộ có doanh thu dưới 200 triệu đồng/tháng

Công ty TNHH kế toán và tư vấn thuế Trọng Tín vừa góp ý sửa đổi thông tư hướng dẫn chế độ kế toán cho HKD.

Theo góp ý này, không nên quy định sổ đối với trường hợp HKD có doanh thu dưới mức không chịu thuế (200 triệu đồng) để tạo thuận lợi cho người nộp thuế cũng như không tạo áp lực tăng thủ tục hành chính và tăng chi phí tuân thủ theo tinh thần tại nghị quyết 66 và nghị quyết 68.

Tuy nhiên, trường hợp bắt buộc HKD thuộc đối tượng này phải thực hiện sổ kế toán thì việc quy định sổ doanh thu với HKD là cần thiết để đảm bảo tăng tính minh bạch và gia tăng quản trị đối với HKD trên cơ sở khuyến khích tự nguyện mở sổ kế toán chi tiết cho phù hợp với đặc thù cũng như yêu cầu quản lý.

Ngoài ra, theo góp ý của Công ty Trọng Tín, cần khuyến khích HKD mở các sổ chi tiết doanh thu theo nhu cầu thay vì chỉ yêu cầu bắt buộc sổ doanh thu như dự thảo. Song song đó cần quy định đơn giản hóa các thao tác ghi chép để "nhẹ gánh" cho HKD.

"Việc quy định ghi chép số thuế VAT và số thuế TNCN trên sổ kế toán như dự thảo thông tư sẽ phát sinh thủ tục hành chính không cần thiết...", Công ty Trọng Tín nêu ý kiến.

Bên cạnh đó, theo góp ý này, hiện nay hạ tầng công nghệ thông tin ngành thuế đã hiện đại hóa cho phép tra cứu thuận tiện và chính xác nghĩa vụ thuế trên: Etax mobile và VNeID... Do đó, không cần thiết phải quy định sổ kế toán về nghĩa vụ ngân sách.

* Ông Mai Sơn (Phó cục trưởng Cục Thuế - Bộ Tài chính):

Sẽ có cổng thử nghiệm kê khai thuế cho HKD

Kê khai thuế hộ kinh doanh: Đơn giản hơn được không? - Ảnh 2.

Ông Mai Sơn (Phó cục trưởng Cục Thuế - Bộ Tài chính)

Từ trước đến nay, các HKD vẫn ghi chép nhập hàng, bán hàng, hàng tồn, đơn giá... Nên cơ quan thuế sẽ phối hợp với các nhà cung cấp giải pháp phần mềm để hỗ trợ HKD có thể ghi chép trên thiết bị điện tử một cách đơn giản nhất.

Tức là đơn giản nhất công tác kế toán để ra được doanh thu, chi phí, tiền thuế...

Dự kiến cuối tháng 11 này, cơ quan thuế sẽ lên cổng kê khai tính thuế doanh thu để bà con thao tác thử nghiệm trước khi áp dụng.

Nhất là với các hộ doanh thu trừ chi phí, hệ thống ngành thuế sẽ có tờ khai gợi ý về nghĩa vụ thuế. Và từ 1-1-2026, ngành thuế sẽ có cổng kê khai chính thức để HKD kê khai và nộp thuế.

Kê khai thuế hộ kinh doanh: Đơn giản hơn được không? - Ảnh 3.Sắp có cổng kê khai thuế để hộ kinh doanh trải nghiệm

Ông Mai Sơn, Phó cục trưởng Cục Thuế (Bộ Tài chính), thông tin trong tháng 11 này, Cục Thuế sẽ áp dụng cổng kê khai thuế để các hộ kinh doanh trải nghiệm kê khai thuế trước khi áp dụng chính thức từ 1-1-2026.

'Gỡ rối' tận nơi khi bỏ thuế khoán

LÊ DÂN 11/11/2025 11:40 GMT+7

Tuyên truyền đến tận hộ kinh doanh, hỗ trợ 24/7… là những việc mà ngành thuế Cần Thơ, Cà Mau thực hiện nhằm mục tiêu bỏ thuế khoán, chuyển sang kê khai thuế vào đầu năm 2026.

thuế khoán - Ảnh 1.

Nhiều tiểu thương ở tỉnh Cà Mau muốn được “cầm tay chỉ việc” khi thực hiện bỏ thuế khoán - Ảnh: THANH HUYỀN

TP Cần Thơ có 55.454 hộ kinh doanh phải chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai hoặc chuyển thành doanh nghiệp từ ngày 1-1-2026.

Tuyên truyn đến tn h kinh doanh

Theo Thuế TP Cần Thơ, thuế cơ sở đã tổ chức 27 hội nghị tập huấn, phổ biến chính sách chuyển đổi mô hình từ thuế khoán sang kê khai đối với hộ kinh doanh với hơn 4.000 hộ kinh doanh tham dự.

Ngoài ra cơ quan thuế còn đến địa điểm kinh doanh để tuyên truyền, hướng dẫn cho gần 6.000 hộ kinh doanh, đồng thời hỗ trợ qua điện thoại, các kênh liên lạc online với hơn 7.000 lượt.

Ông Nguyễn Văn Triệu - Phó trưởng Phòng thuế cá nhân, hộ kinh doanh và thu khác - Thuế TP Cần Thơ - cho biết đơn vị đã gửi tài liệu tuyên truyền, phổ biến cho các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh khi bỏ thuế khoán từ ngày 1-1-2026 đến tận hộ kinh doanh.

Trong đó nêu rõ chủ trương bỏ thuế khoán; lợi ích của việc bỏ thuế khoán, chuyển sang nộp theo phương pháp kê khai; các lựa chọn sau khi bỏ thuế khoán. Đồng thời trong tài liệu gửi đến hộ kinh doanh có kèm mã QR để hộ kinh doanh xem chi tiết tài liệu tuyên truyền.

Bên cạnh đó thuế cơ sở đã thiết lập đường dây nóng hoạt động 24/7 hỗ trợ hộ kinh doanh gặp vướng mắc khi chuyển sang kê khai thuế.

Ông Lê Thanh Bồi - Phó trưởng Phòng thuế cá nhân, hộ kinh doanh và thu khác - Thuế tỉnh Cà Mau - cho hay đã huy động toàn bộ lực lượng từ tỉnh đến cơ sở để tập trung cho 60 ngày cao điểm chuyển đổi mô hình từ thuế khoán sang kê khai đối với hộ kinh doanh.

Kế hoạch chia thành từng tuần, từng công đoạn rất chi tiết từ rà soát, lập danh sách các tuần phải làm những công việc gì. “Tuần thứ nhất đào tạo, chuẩn hóa, tuần thứ hai sẽ phân loại, truyền thông đa kênh. Tuần thứ ba sẽ hỗ trợ kỹ thuật và rà soát tồn đọng”, ông Bồi nói.

"Cm tay ch vic"

thuế khoán - Ảnh 2.

Hộ kinh doanh tại chợ truyền thống cần được hỗ trợ khi thực hiện kê khai thuế - Ảnh: LÊ DÂN

Dù đã có những nỗ lực từ cơ quan thuế nhưng còn đó những băn khoăn, lo lắng của người mua bán đã quen với thuế khoán.

Bà Võ Thị Mến (60 tuổi, phường An Xuyên, tỉnh Cà Mau) chia sẻ đã bán tạp hóa mấy chục năm nay và quen với việc nộp thuế khoán. “Giờ nghe nói thay đổi bỏ thuế khoán chuyển qua dùng giấy tờ, kê khai máy tính, vi tính điện tử nhưng tôi không có rành sử dụng mấy thiết bị đó”, bà Mến lo lắng.

Nỗi sợ công nghệ còn đi kèm với gánh nặng quản lý chứng từ, ông Đoàn Thanh Nhã, kinh doanh tạp hóa hơn 20 năm tại phường Tân Thành, băn khoăn về việc xuất hóa đơn bán lẻ. "Không lẽ người ta mua ít đồ như nửa ký đường, nửa ký ớt có cần phải hỏi tên để xuất hóa đơn hay không. Chưa chắc hỏi được tên do người ta giờ sợ lừa đảo lắm, ai dám cung cấp danh tính cho mình”, ông Nhã nêu thực tế.

Trong khi đó, ông Trần Khánh Tân - tiểu thương ở chợ phường An Xuyên - đề xuất: "Điều cần thiết hiện nay là nếu ứng dụng theo quy định mới này thì phải hỗ trợ cho người dân các thiết bị phù hợp với kê khai thuế, hoặc thuế điện tử”.

Những băn khoăn của các hộ kinh doanh khi bỏ thuế khoán được nhận diện là khó khăn chung. Cục Thuế đang có kế hoạch hỗ trợ tư vấn chính sách, đồng thời đơn giản hóa về sổ sách kế toán, xuất hóa đơn cho hộ kinh doanh.

Quy trình thực hiện theo hướng “một chạm” trên ứng dụng E-tax mobile. Hộ kinh doanh chỉ cần nhập nguồn đầu vào, đầu ra, đến kỳ kê khai thuế chỉ cần thao tác trên ứng dụng để nộp tờ khai cho cơ quan thuế.

Nhu cầu hỗ trợ không chỉ dừng lại ở hướng dẫn mà còn là gánh nặng chi phí đầu tư ban đầu (máy tính tiền, phần mềm, dịch vụ kế toán). Theo ông Bồi, đây là một điểm mấu chốt mà Thuế tỉnh Cà Mau đã nhận diện nên trong kế hoạch hành động, đơn vị cam kết phối hợp với các nhà cung cấp dịch vụ hóa đơn điện tử để có chính sách hỗ trợ về thiết bị, chi phí cho hộ kinh doanh.

Trong khi đó đối với Thuế TP Cần Thơ, ông Triệu cho biết những hộ kinh doanh lớn tuổi chưa quen công nghệ, cán bộ thuế sẽ xuống trực tiếp từng hộ hướng dẫn theo phương châm “cầm tay chỉ việc”. Sau đó là giám sát xem hộ kinh doanh đã thực hiện được hay chưa để tiếp tục đồng hành hỗ trợ.

Thuế TP Cần Thơ hợp tác MobiFone hỗ trợ hộ kinh doanh kê khai thuế

Thuế TP Cần Thơ và MobiFone TP Cần Thơ đã ký kết thỏa thuận triển khai chuyển đổi số và hỗ trợ hộ kinh doanh thực hiện kê khai thuế, chuyển đổi lên doanh nghiệp.

Theo thỏa thuận, hai bên thống nhất hợp tác nhằm hỗ trợ hộ kinh doanh kê khai thuế thuận lợi, minh bạch và đúng quy định.

Ứng dụng các giải pháp số trong kê khai - nộp thuế, hóa đơn điện tử và quản lý kinh doanh. Đồng hành chuyển đổi hộ kinh doanh đủ điều kiện lên doanh nghiệp chính thức, góp phần thực hiện chuyển đổi số ngành thuế và thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân tại TP Cần Thơ.

MobiFone TP Cần Thơ hỗ trợ truyền thông qua kênh trực tuyến, điểm giao dịch, ấn phẩm, video, tư vấn lưu động. Thuế TP Cần Thơ cung cấp nội dung, tài liệu hướng dẫn chính sách thuế, quy trình kê khai, nộp thuế điện tử.

MobiFone TP Cần Thơ sẽ cung cấp các giải pháp số cho hộ kinh doanh gồm nền tảng quản lý bán hàng, quản lý doanh thu - tồn kho - công nợ.

'Gỡ rối' tận nơi khi bỏ thuế khoán - Ảnh 3.Bộ Tài chính thúc địa phương hỗ trợ hộ kinh doanh bỏ thuế khoán

Từ nay đến cuối năm, ngành thuế đang nỗ lực phối hợp chặt chẽ với các ngành gồm công an, ngân hàng... để hỗ trợ người kinh doanh nhỏ chuyển đổi.

Lo gánh nặng thuế cho hộ kinh doanh

NGỌC AN 06/11/2025 09:16 GMT+7

Nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng chính sách thuế đối với hộ kinh doanh và mức giảm trừ gia cảnh trong các luật về thuế sửa đổi hiện nay là không phù hợp thực tiễn.

hộ kinh doanh - Ảnh 1.

Nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng việc đánh thuế với hộ kinh doanh theo tỉ lệ doanh thu sau khi bỏ thuế khoán là chưa hợp lý, tạo gánh nặng cho người kinh doanh nhỏ lẻ - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Ngày 5-11, Quốc hội đã thảo luận tại tổ về các dự án Luật Quản lý thuế (sửa đổi) và Luật thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), nhiều ý kiến đại biểu cho rằng chính sách thuế cho hộ kinh doanh và mức giảm trừ gia cảnh với thuế thu nhập cá nhân (TNCN) theo đề xuất của Chính phủ là chưa phù hợp.

Áp thuế theo doanh thu, hộ kinh doanh bị thiệt

Điểm đáng chú ý nhất của dự Luật Quản lý thuế là việc quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, khi Chính phủ đề xuất việc áp dụng tính thuế theo tỉ lệ phần trăm trên doanh thu sau khi thực hiện chủ trương bỏ thuế khoán sẽ áp dụng từ ngày 1-1-2026.

Theo đại biểu Trần Văn Lâm (Bắc Ninh), chủ trương sửa đổi là hợp lý, nhưng nếu áp dụng cơ chế trên sẽ tạo gánh nặng và bất công, bất hợp lý, thiệt thòi cho hộ kinh doanh, đặc biệt là hộ kinh doanh nhỏ lẻ - vốn là đối tượng yếu thế.

Bởi nếu so sánh tỉ lệ phần trăm trên doanh thu mà hộ kinh doanh phải nộp với các doanh nghiệp, đơn vị thực hiện chế độ hạch toán kế toán đầy đủ, mức tỉ suất phải nộp/doanh thu của hộ kinh doanh sẽ cao hơn nhiều lần so với đối tượng này.

Trong thực tế, mức lãi/doanh thu của hộ kinh doanh thông thường là 3 - 5%, giỏi nhất là 10%, nếu tính mức thuế áp từ 1 - 5%, tức là "hết cả lãi" của người kinh doanh.

Cũng theo ông Lâm, quy định về ngưỡng doanh thu không chịu thuế của hộ, cá nhân kinh doanh tại Luật Thuế TNCN cũng là bất hợp lý. Với người kinh doanh, mức doanh thu 200 triệu đồng/năm, tương đương 16,6 triệu đồng/tháng, lợi nhuận bình quân được 10%, thu nhập thực tế mới chỉ có 1,6 triệu đồng/tháng đã phải nộp thuế.

Trong khi đó, người có thu nhập phải chịu thuế là từ 10 - 11 triệu đồng/tháng, nên nếu áp dụng quy định như vậy cho người kinh doanh, sẽ là bất hợp lý, thiệt thòi khi họ còn có người phụ thuộc và mức lãi thấp.

Đại biểu Hoàng Văn Cường (Hà Nội) cũng cho rằng cần làm rõ thuế thu nhập là phần thu nhập, không phải doanh thu. Chẳng hạn, người bán 200 hộp sữa (doanh thu 200 triệu đồng), nhưng thu nhập có khi chỉ được 10 triệu đồng, mà phải nộp thuế ngay. 

Trong khi đó, thợ cắt tóc có doanh thu 200 triệu đồng, chi phí chỉ 50 triệu đồng, thu nhập khoảng 150 triệu đồng lại không phải chịu thuế.

Vì vậy, theo ông Cường, quy định bắt đầu nộp thuế thu nhập từ doanh thu 200 triệu đồng là không công bằng, cần quy định là thu nhập thực tế. "Tôi đề nghị đối với thuế thu nhập người kinh doanh nên chia theo các nhóm ngành nghề kinh doanh (dịch vụ bán buôn, bán hàng hóa, dịch vụ thông thường, sản xuất)", đại biểu Cường nói.

Theo đại biểu Trần Thị Hiền (Ninh Bình), cần nghiên cứu kỹ lưỡng quy định, bảo đảm phù hợp với tinh thần nghị quyết số 68 và mục tiêu cải thiện đời sống cho người dân. Xác định giai đoạn chuyển tiếp dành riêng cho hộ kinh doanh và doanh nghiệp siêu nhỏ, có thể trong vòng 1 - 2 năm như kê khai đơn giản, hoặc cơ quan thuế hỗ trợ khai thay với dữ liệu sẵn có.

Mức giảm trừ gia cảnh phải đảm bảo chi trả cho cuộc sống

Trong khi đó, đề xuất nâng mức giảm trừ gia cảnh với các đối tượng chịu thuế TNCN cũng được các đại biểu đánh giá là chưa phù hợp. Theo đề xuất tại tờ trình của Chính phủ, điều chỉnh mức GTGC đối với người nộp thuế là 15,5 triệu đồng/tháng và 6,2 triệu đồng/tháng cho mỗi người phụ thuộc.

Đại biểu Nguyễn Thị Lệ (TP.HCM) cho rằng thực tiễn cho thấy mức giảm trừ gia cảnh không còn phù hợp với mức sống tại các đô thị lớn, đặc biệt là TP.HCM - nơi có chi phí sinh hoạt cao, giá cả hàng hóa dịch vụ tăng nhanh. Nếu tiếp tục duy trì mức giảm trừ cũ, số đông người lao động ở phân khúc trung bình sẽ cảm nhận rõ gánh nặng thuế và từ đó hạn chế tiêu dùng.

Do đó, bà Lệ đề nghị dự thảo cần nâng mức giảm trừ gia cảnh, đồng thời thiết kế cái cơ chế linh hoạt để Chính phủ có thể điều chỉnh định kỳ theo chỉ số giá tiêu dùng (CPI), tránh tình trạng luật nhanh chóng lạc hậu. 

Ngoài ra, cần bổ sung quy định cho phép Chính phủ chủ động trình với Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh các mức giảm trừ, miễn thuế, thuế suất trong trường hợp có biến động lớn về giá cả hoặc khủng hoảng kinh tế.

"Điều này giúp cho chính sách thuế vừa đảm bảo vai trò điều tiết vừa kịp thời hỗ trợ cho nền kinh tế", bà Lệ nhấn mạnh. Đại biểu Nguyễn Như So (Bắc Ninh) cũng cho rằng mức giảm trừ cho người phụ thuộc 6,2 triệu đồng là thấp so với mặt bằng chi phí sinh hoạt hiện nay, khi giá cả các mặt hàng thiết yếu, chi phí chăm sóc sức khỏe, giáo dục, dinh dưỡng gia tăng mạnh.

Vì vậy, ông So đề nghị điều chỉnh mức giảm trừ cho người phụ thuộc lên khoảng 50% mức giảm trừ của người nộp thuế, chính sách thuế thực sự mang tính nhân văn, tạo động lực ổn định đời sống hộ gia đình và củng cố nền tảng an sinh xã hội.

Theo đại biểu Ma Thị Thúy (Tuyên Quang), mức giảm trừ gia cảnh chưa tính đến các yếu tố đối tượng ở nông thôn hay thành thị, có con học bậc nào, phải chăm sóc bố mẹ ốm đau bệnh tật hay không... Đặc biệt, thu nhập của các đối tượng ở thành thị, nông thôn là rất khác nhau; chi phí của các gia đình có con học đại học cũng lớn hơn rất nhiều so với gia đình có con nhỏ.

Do đó, bà Thúy đề xuất mức giảm trừ gia cảnh cần có sự phân loại theo mức chi tiêu của các đối tượng: phân biệt giữa thành thị và nông thôn, giảm trừ gia cảnh ở mức cao hơn cho những đối tượng phải nuôi con học đại học, nuôi người bệnh, người khuyết tật. Mục tiêu là để người có thu nhập chịu thuế đủ bảo đảm chi trả cho cuộc sống.

Cần xem xét kỹ việc áp thuế với vàng

Theo đại biểu Hoàng Văn Cường (Hà Nội), vàng là tài sản tích trữ để dành, nên việc đánh thuế với các giao dịch mua, bán vàng cần được xem là giải pháp để bình ổn thị trường vàng trong bối cảnh biến động bất thường.

Do đó, ông Cường đề nghị giao cho Chính phủ được quyền áp dụng chính sách thuế này để điều chỉnh khi thị trường có biến động bất thường, áp dụng trong giai đoạn cấp bách (ví dụ 6 tháng hoặc vài tháng), thay vì áp dụng chính sách này thường xuyên.

Đại biểu Lê Thị Thanh Lam (Cần Thơ) cũng cho rằng việc áp thuế 0,1% với mỗi giao dịch mua bán như đề xuất cần được triển khai với sự phân biệt rõ ràng giữa hoạt động đầu cơ và vấn đề tích trữ để không ảnh hưởng đến những người dân mua vàng chỉ nhằm hình thức là tiết kiệm.

"Từ lâu việc trích nhượng một phần thu nhập để mua vàng đã là tâm lý, là thói quen của người dân Việt Nam chúng ta. Có tiền thì tiết kiệm mua vàng để phòng khi cần thiết", bà Lam nói và cho rằng việc quy định ngưỡng giá trị chuyển nhượng vàng miếng chịu thuế chỉ phát huy hiệu quả khi chính sách được triển khai với lộ trình rõ ràng, minh bạch.

Cũng theo bà Lam, cần xây dựng cơ chế khai báo và khấu trừ linh hoạt, cho phép các tổ chức kinh doanh vàng hoặc sàn giao dịch trong tương lai hoặc là ngân hàng thương mại thực hiện khấu trừ và thủ tục nộp thuế thay cho người giao dịch, giúp giảm gánh nặng thủ tục cho cá nhân.

Đồng thời cũng tích hợp khai báo thuế điện tử thông qua hệ thống dữ liệu thuế quốc gia để đồng bộ thông tin, nâng cao khả năng giám sát, tăng tính minh bạch và hiệu quả trong thực thi chính sách.

Đại biểu Trần Văn Lâm (Bắc Ninh) cũng cho rằng vàng tích lũy trong dân là vàng tiết kiệm để dùng cho những việc quan trọng như mua nhà, xây dựng nhà cho con, nhưng khi đem ra bán lại bị đánh thuế, tức là đang thu thuế trên tiền tiết kiệm của người dân là bất hợp lý.

Do đó, theo ông Lâm, có thể tính thuế vào vàng nhưng ở mức khởi điểm là bao nhiêu, chứ không phải một cây vàng, một chỉ vàng cũng đánh thuế. Chẳng hạn, mức khởi điểm đánh thuế với vàng có thể bằng với giá trị căn hộ nhà ở xã hội, hoặc căn cứ vào đời sống và mức sống của người dân, tránh tình trạng vàng phải chịu nhiều lần đánh thuế.

Lo gánh nặng thuế cho hộ kinh doanh - Ảnh 5.Ngành thuế ra quân hỗ trợ hộ kinh doanh áp dụng thuế kê khai

Cơ quan thuế cả nước ra quân trong 60 ngày hỗ trợ hộ kinh doanh nhằm đảm bảo 100% hộ kinh doanh áp dụng thuế kê khai, hoặc lên doanh nghiệp từ 1-1-2026.

Cục Thuế gỡ vướng cho hộ kinh doanh

LÊ THANH 03/11/2025 07:55 GMT+7

Hộ kinh doanh muốn nộp thuế theo dữ liệu trên hệ thống, cơ quan thuế thông báo mà không phải kê khai thuế nữa.

cục thuế - Ảnh 1.

Các hộ kinh doanh tại chợ Bến Thành - Ảnh: T.T.D.

Tuổi Trẻ ghi nhận câu hỏi của tiểu thương và trả lời của Cục Thuế (Bộ Tài chính).

Hộ muốn phần mềm tính thuế luôn, Cục Thuế đáp ứng

Trao đổi với Tuổi Trẻ, bà Nguyễn Thị Mai (hộ kinh doanh trên phố Thụy Khuê, Hà Nội) cho biết đã được công ty phần mềm hướng dẫn cách sử dụng phần mềm xuất hóa đơn điện tử (HĐĐT). Đến nay bà đã sẵn sàng chuyển sang thuế kê khai từ năm sau chứ không còn lo lắng như cách đây mấy tháng.

Tuy nhiên để hỗ trợ tối đa cho hộ kinh doanh, bà Mai kiến nghị phần mềm cần tính thuế luôn. Hộ kinh doanh chỉ rà soát và nộp thuế chứ không phải kê khai nữa.

Cũng liên quan khai và nộp thuế, chị Nguyễn Thị Thúy, chủ hộ kinh doanh đồ gia dụng (Hoàng Quốc Việt, Hà Nội), lo tính thuế sai khi chuyển sang thuế tính theo doanh thu. Nên cơ quan thuế cần thông báo số thuế cho từng hộ như thuế sử dụng đất phi nông nghiệp.

"Khi hộ kinh doanh bán hàng và xuất HĐĐT, cơ quan thuế đã nắm được doanh thu. Do vậy, hộ không cần kê khai thuế nữa mà nộp thuế theo dữ liệu mà hệ thống thông báo" - bà Mai đề xuất.

Liên quan đề nghị này, Cục Thuế cho biết đang xây dựng hệ thống ứng dụng tính thuế tự động từ dữ liệu HĐĐT. Đây là giải pháp đột phá nhằm giảm gánh nặng kê khai cho hộ kinh doanh và tăng độ chính xác trong tính thuế.

Cục Thuế sẽ phát triển một ứng dụng (hoặc chức năng trên hệ thống eTax) cho phép tổng hợp toàn bộ dữ liệu doanh thu của hộ kinh doanh từ hệ thống HĐĐT và các nguồn khác, từ đó tự động xác định số thuế phải nộp theo quy định, tạo sẵn tờ khai thuế gợi ý. Hộ kinh doanh chỉ cần đăng nhập, kiểm tra thông tin và xác nhận để nộp tờ khai, thay vì phải tự tính toán từ đầu dễ sai sót.

"Mỗi hộ kinh doanh có một bảng thông tin thuế, ghi nhận doanh thu từ hóa đơn, tính ra số thuế VAT, thuế thu nhập cá nhân. Hộ tải về hoặc in tờ khai đã được điền sẵn. Điều này giúp hộ nào cũng có thể thực hiện nghĩa vụ mà không cần thuê kế toán" - Cục Thuế thông tin.

Sàn thương mại điện tử có thể xuất hóa đơn thay?

Cũng như nhiều hộ kinh doanh, chị Lưu Thúy Hạnh (Láng Hạ, Hà Nội) băn khoăn việc kê khai và nộp thuế trên sàn tới đây sẽ thế nào. Chị bán hàng trên các nền tảng như Facebook, Shopee... Các sàn đã kê khai và nộp thuế thay cho hộ kinh doanh. Vậy sàn có thể xuất HĐĐT thay cho hộ được không?

Về thực hiện nghĩa vụ thuế đối với kinh doanh qua sàn thương mại điện tử, Cục Thuế cho biết nếu bán trên sàn có chức năng thanh toán thì sàn sẽ khấu trừ và nộp thuế VAT, thuế thu nhập cá nhân theo tỉ lệ trên doanh thu. Nếu doanh thu cuối năm dưới 200 triệu đồng thì được hoàn tiền thuế nộp thừa mà sàn đã nộp thay.

Trường hợp bán hàng trên sàn không có chức năng thanh toán thì hộ kinh doanh phải tự kê khai và nộp thuế theo từng lần phát sinh, theo tháng hoặc quý.

Còn với việc ủy nhiệm cho sàn xuất HĐĐT, Cục Thuế cho biết trách nhiệm xuất HĐĐT là của người bán hàng, cung cấp dịch vụ.

Tại hội thảo "Sắp bỏ thuế khoán, hộ kinh doanh cần chuẩn bị gì?" do báo Tuổi Trẻ tổ chức ngày 8-10, trả lời nội dung này, ông Mai Sơn - Phó cục trưởng Cục Thuế - cho biết theo quy định hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỉ đồng thì phải xuất HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền.

Trường hợp muốn sàn xuất HĐĐT thay, hộ kinh doanh cần thỏa thuận với sàn. "Trường hợp người mua hàng yêu cầu lấy hóa đơn, chúng tôi dự kiến sàn có thể sẽ xuất hóa đơn thay người bán.

Hiện sàn thương mại điện tử đã khấu trừ và nộp thuế thay với doanh thu bán trên sàn của hộ và cá nhân rồi. Do đó chúng tôi sẽ điều chỉnh để quy định phù hợp với thực tiễn, tạo thuận lợi cho người kinh doanh và đảm bảo nộp thuế đúng, đủ với ngân sách" - ông Sơn chia sẻ.

17.100 tỉ đồng

Đó là số thu với hộ kinh doanh tính đến hết tháng 6-2025. Trong đó TP.HCM có số hộ kinh doanh đông nhất cả nước, đóng góp tới hơn 5.436 tỉ đồng. Tiếp đến là Hà Nội, số thu từ hộ kinh doanh đạt 3.371 tỉ đồng.

Cơ chế thuế với 4 nhóm hộ kinh doanh

7 tháng đầu năm nay, Cục Thuế cho biết cả nước có khoảng 2,3 triệu hộ kinh doanh ổn định. Cục đề xuất mô hình quản lý thuế hộ kinh doanh theo ngưỡng doanh thu khi xóa bỏ thuế khoán theo 4 nhóm:

* Nhóm 1: doanh thu từ 200 triệu đồng trở xuống với hơn 1,5 triệu hộ. Nhóm này không phải nộp thuế VAT và thu nhập cá nhân, chỉ phải kê khai doanh thu 2 lần/năm để xác định nghĩa vụ thuế. Về sổ sách kế toán, việc ghi chép rất đơn giản, được hỗ trợ phần mềm miễn phí. không bắt buộc phải mở tài khoản ngân hàng riêng cho hoạt động kinh doanh.

* Nhóm 2: doanh thu từ trên 200 triệu đến 3 tỉ đồng, có khoảng 791.000 hộ. Nhóm này phải nộp thuế VAT, thuế thu nhập cá nhân theo tỉ lệ phần trăm trên doanh thu đối với từng ngành nghề kinh doanh.

Về kê khai doanh thu, hộ phải thực hiện theo quý và quyết toán năm. Bắt buộc dùng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền nếu doanh thu trên 1 tỉ đồng và có hoạt động kinh doanh hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng.

Nhóm này bắt buộc mở tài khoản ngân hàng riêng phục vụ kinh doanh. Chế độ sổ sách, theo Cục Thuế, sẽ thực hiện đơn giản trên phần mềm.

* Nhóm 3: doanh thu từ trên 3 tỉ đến 50 tỉ đồng có khoảng 12.000 hộ. Chính sách thuế VAT bắt buộc áp dụng phương pháp khấu trừ. Còn thuế thu nhập cá nhân sẽ tính trên thu nhập tính thuế với thuế suất 17%.

* Nhóm 4: doanh thu từ 50 tỉ đồng trở lên với 1.464 hộ. Trách nhiệm thuế giống nhóm 3, việc kê khai doanh thu gần giống doanh nghiệp là theo tháng hoặc theo quý và quyết toán năm. Ngoài ra nhóm này bắt buộc phải dùng HĐĐT có mã hoặc HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền.

Riêng sổ sách kế toán thì áp dụng bắt buộc theo chế độ kế toán của doanh nghiệp siêu nhỏ hoặc doanh nghiệp vừa.

Cục Thuế gỡ vướng cho hộ kinh doanh - Ảnh 2.Ngành thuế ra quân hỗ trợ hộ kinh doanh áp dụng thuế kê khai

Cơ quan thuế cả nước ra quân trong 60 ngày hỗ trợ hộ kinh doanh nhằm đảm bảo 100% hộ kinh doanh áp dụng thuế kê khai, hoặc lên doanh nghiệp từ 1-1-2026.

Bạn đang đọc trong chuyên đề "THUẾ VÀ KINH TẾ SỐ"