Thuế và kinh tế số

Ngưỡng doanh thu tính thuế với hộ kinh doanh được Bộ Tài chính đề xuất 500 triệu đồng/năm, nhưng nhiều ý kiến cho rằng vẫn chưa hợp lý.

Vậy nên áp dụng mức ngưỡng doanh thu chịu thuế bao nhiêu là hợp lý và công bằng với các đối tượng chịu thuế khác?

Bộ Tài chính đề xuất trên 500 triệu đồng/năm

Ngày 27-11, Bộ Tài chính đã có văn bản trình Thủ tướng, Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc về tiếp thu, giải trình ý kiến của đại biểu về dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi). Trong đó, một trong những nội dung quan trọng mà dư luận đặc biệt quan tâm là ngưỡng doanh thu tính thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh được Bộ Tài chính đề xuất nâng lên 500 triệu đồng/năm thay cho mức 200 triệu đồng đề xuất trước đó.

Theo Bộ Tài chính, ngưỡng doanh thu này đảm bảo tương đồng với thu nhập từ tiền lương, tiền công của cá nhân. Hộ, cá nhân kinh doanh sẽ nộp thuế đối với phần doanh thu trên ngưỡng này. 

"Theo số liệu tính đến tháng 10, có hơn 2,54 triệu hộ kinh doanh thường xuyên nộp thuế. Nếu áp dụng mức doanh thu này thì dự kiến sẽ có khoảng 2,3 triệu hộ kinh doanh không phải nộp thuế, chiếm khoảng 90% tổng số hộ kinh doanh đang nộp thuế", Bộ Tài chính báo cáo.

Về phương án tính thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 500 triệu đồng/năm đến 3 tỉ đồng/năm, Bộ Tài chính đề xuất bổ sung quy định áp dụng tính thuế theo thu nhập tức là doanh thu - chi phí. Mức này đảm bảo thu thuế theo đúng bản chất của thuế thu nhập cá nhân và áp dụng thuế suất 15% như doanh nghiệp siêu nhỏ.

Theo đó, tất cả hộ, cá nhân kinh doanh đều nộp thuế theo thu nhập thực tế, nếu có thu nhập ít thì nộp ít, thậm chí nếu không có thu nhập thì không phải nộp thuế. Vì vậy, mức doanh thu không phải nộp thuế sẽ không còn nhiều tác động đến hộ, cá nhân kinh doanh phải nộp thuế. 

Trường hợp hộ, cá nhân kinh doanh không xác định được chi phí thì mới nộp thuế theo tỉ lệ thuế suất như hiện hành 0,5%, 1%, 2% trên doanh thu tùy theo ngành nghề, đối với phần doanh thu trên 500 triệu đồng. Nội dung này sẽ đề xuất Quốc hội thông qua trong Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) và áp dụng từ kỳ tính thuế năm 2026.

Đại diện ban soạn thảo Bộ Tài chính giải thích việc cho phép người nộp thuế được trừ ngưỡng doanh thu trước khi tính thuế thu nhập là đảm bảo đúng bản chất của sắc thuế này. Nghĩa là có thu nhập mới phải nộp thuế.

Bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam, đánh giá điểm mới nhất của đề xuất này là doanh thu vượt trên ngưỡng thì hộ, cá nhân kinh doanh mới phải nộp thuế. Đây là tin vui cho người kinh doanh, tức là khi có thu nhập mới phải nộp thuế chứ không phải nộp thuế từ đồng doanh thu đầu tiên như lâu nay.

Nói rõ hơn, bà Cúc phân tích: hiện nay hộ kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống thì không phải nộp thuế. Nhưng doanh thu 101 triệu đồng thì hộ kinh doanh phải nộp thuế trên toàn bộ doanh thu là 101 triệu đồng. Còn tới đây, hộ kinh doanh chỉ phải nộp thuế của phần trên 500 triệu đồng mà thôi.

Ngưỡng doanh thu nên chia theo ngành nghề

Tuy nhiên, bà Nguyễn Hồng Hạnh, đại lý thuế (Hà Nội), cho biết thông tin ngưỡng doanh thu tính thuế với hộ kinh doanh mà Bộ Tài chính dự kiến ban đầu nâng lên 200 triệu đồng/năm rồi lên 300 triệu đồng/năm là quá thấp. 

Bởi một hộ kinh doanh thường theo hộ gia đình với ít nhất là hai người làm. Hai người làm thường có hai người phụ thuộc. Nên với mức ngưỡng doanh thu tính thuế với hộ kinh doanh nâng lên trên 500 triệu đồng/năm như đề xuất trên của Bộ Tài chính là tin rất vui với người kinh doanh nhỏ.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, đại biểu Hoàng Văn Cường, thành viên Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, bày tỏ rất hoan nghênh việc cơ quan soạn thảo đã tiếp thu ý kiến của nhiều đại biểu Quốc hội và người dân, nâng ngưỡng doanh thu không chịu thuế đối với hộ và cá nhân kinh doanh lên mức phù hợp.

Về ngưỡng doanh thu cụ thể, ông Cường tiếp tục đề xuất phải phân tách để xem với từng loại kinh doanh, thu nhập chiếm khoảng bao nhiêu phần trăm doanh thu, từ đó tính ra ngưỡng phù hợp. 

Trong đó, với các ngành dịch vụ không phải bỏ chi phí nguyên vật liệu cần nâng ngưỡng doanh thu lên mức 500 triệu đồng/năm. Còn với ngành sản xuất và dịch vụ có chi phí nguyên vật liệu thì ngưỡng doanh thu cần ở mức 1 tỉ đồng/năm. Còn nếu chỉ bán hàng hoặc đại lý, ngưỡng doanh thu lên mức 1,5 tỉ đồng/năm.

"Cơ quan soạn thảo đánh giá, nghiên cứu để có điều chỉnh ngay ngưỡng này trong dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân đang trình Quốc hội hiện nay. Đồng thời, sửa đổi tại các dự luật thuế liên quan để đảm bảo đồng bộ trong thực thi khi được Quốc hội thông qua và áp dụng luôn từ kỳ tính thuế năm 2026", đại biểu Cường đề nghị.

Nên có khảo sát kỹ lưỡng

Ở những ngành nghề mà giá vốn khá nặng như bán lẻ sữa, mỹ phẩm, chị Hoàng Lê, phường Bình Lợi Trung (TP.HCM), cho biết tỉ lệ lợi nhuận trên doanh thu của chị không cao, chưa kể hàng loạt chi phí khác phát sinh. Do vậy, chị kiến nghị Bộ Tài chính nên khảo sát thực tế kỹ lưỡng để đưa ra ngưỡng chịu thuế phù hợp cũng như công bằng với đối tượng chịu thuế khác, chẳng hạn như người làm công ăn lương.

Luật sư Trần Xoa, Giám đốc Công ty luật Minh Đăng Quang, đề nghị người làm công ăn lương có một người phụ thuộc thì mức giảm trừ gia cảnh là 21,7 triệu đồng/tháng. Đây là mức tạm sống được. 

"Do đó tôi đề nghị ngưỡng doanh thu tính thuế của hộ kinh doanh nên là 1 tỉ đồng/năm, trên mức này mới tính thuế dựa trên phần vượt để công bằng với người làm công ăn lương và cho họ mức thu nhập đủ sống. Lọt sàng thì xuống nia, không nên quá chi li và áp dụng ngưỡng doanh thu chịu thuế quá thấp cho hộ kinh doanh vì sẽ lạc hậu ngay khi vừa áp dụng", ông Xoa đề xuất.

Đại biểu TRẦN VĂN LÂM (Bắc Ninh):

Tránh để hộ kinh doanh thiệt thòi

Việc Bộ Tài chính cho biết sẽ tiếp tục xem xét nâng ngưỡng doanh thu tính thuế với hộ kinh doanh thể hiện tinh thần trách nhiệm rất cao trước nhân dân, các ý kiến của cử tri. Tất cả đều mong muốn tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, bình đẳng cho mọi thành phần kinh tế phát triển.

Theo phương án Bộ Tài chính đưa ra, nếu có thể tính thuế trên lãi với hộ kinh doanh như các doanh nghiệp là phương án tối ưu, bình đẳng, không có gì phải bàn cãi.

Khi đó, bắt đầu từ mức khởi điểm và từ lãi bao nhiêu, trên cơ sở luật pháp sẽ thu theo tỉ lệ đúng quy định. Chúng ta cần đặt mục tiêu về lâu dài như vậy.

Tuy nhiên, không phải lúc nào, hộ kinh doanh nào cũng có thể thực hiện như vậy mà sẽ có nhiều hộ không tính được chi phí, không hạch toán được lỗ lãi. Vì vậy, buộc phải tính trên doanh thu. Song khi tính trên doanh thu có hai yếu tố cần phải xác định để đảm bảo.

Thứ nhất, tính toán mức khởi điểm và mức trên khởi điểm tương ứng. Thứ hai, cần tính tỉ lệ huy động trên doanh thu để làm sao tính tổng lại thì tỉ lệ thuế trên doanh thu với hộ kinh doanh tương ứng tỉ lệ thuế trên doanh thu của toàn nền kinh tế.

Nói cách khác, những người kinh doanh nộp thuế thì tỉ lệ thuế trên doanh thu tương tự như tất cả các thành phần khác đang nộp thuế trên doanh thu. Khi bằng nhau sẽ không có sự thiệt thòi, phân biệt.

Cũng cần thấy thêm, trong thực tế, mỗi lĩnh vực kinh doanh có tỉ lệ chênh lệch khác nhau. Với các hộ kinh doanh thương mại nhỏ lẻ thì chênh lệch giá từ 3 - 5% là quá nhiều, nếu tính mức thuế áp từ 1 - 5%, tức là "hết cả lãi" của người kinh doanh.

Nhưng các dịch vụ như cắt tóc, gội đầu có thể 30 - 50% hay xây dựng thì chênh lệch giá lại khác. Do vậy, với mỗi ngành, lĩnh vực phải tính toán, xác định mức huy động là bao nhiêu và tỉ lệ chênh lệch là bao nhiêu, từ đó đưa ra mức đóng góp thuế đảm bảo tương đồng, hài hòa, tránh để hộ kinh doanh thiệt thòi.

Về ngưỡng cụ thể, phải tính toán dựa trên các số liệu với từng ngành, lĩnh vực để đưa ra. Chính sách thuế không chỉ là công cụ thu ngân sách, mà còn là đòn bẩy an sinh.

"Khoan thư sức dân" lúc này chính là nuôi dưỡng nguồn thu bền vững cho tương lai. Nếu duy trì các mức thuế suất trực tiếp quá cao cùng ngưỡng chịu thuế quá thấp, chúng ta vô tình dựng lên rào cản khiến hộ kinh doanh ngại "lớn lên", ngại minh bạch.

Đại biểu NGUYỄN HỮU THÔNG (Lâm Đồng):

Nuôi dưỡng nguồn thu cho tương lai

Việc Bộ Tài chính cho biết sẽ tiếp tục xem xét nâng ngưỡng doanh thu tính thuế với hộ kinh doanh thể hiện tinh thần cầu thị. Thực tế hiện nay, để một hộ gia đình kinh doanh duy trì cuộc sống cơ bản tại đô thị, lợi nhuận ròng cần đạt khoảng 20 triệu đồng/tháng.

Với tỉ suất lợi nhuận trung bình khoảng 10% trên doanh thu, hộ kinh doanh phải đạt doanh thu 200 triệu đồng/tháng, tương đương 2,4 tỉ đồng/năm để có 20 triệu đồng.

Nếu dựa trên tính toán chi phí đời sống thực tế, doanh thu phải đạt tầm 2,4 tỉ đồng/năm mới bắt đầu có dư dả để nộp thuế.

Hiện nay, mức giảm trừ gia cảnh của người làm công ăn lương từ kỳ tính thuế 2026 nâng lên 15,5 triệu đồng/tháng cho bản thân. Để có thu nhập ròng ngang bằng mức này, hộ kinh doanh cần đạt doanh thu 1,2 - 1,5 tỉ đồng/năm. Do vậy, Bộ Tài chính cần nghiên cứu để nâng ngưỡng doanh thu bắt đầu chịu thuế với hộ kinh doanh cho phù hợp.

Thực tế, lực lượng hộ kinh doanh đang được xác định là tiềm năng phát triển hàng triệu doanh nghiệp quy mô nhỏ, quy mô vừa và thậm chí quy mô lớn thời gian tới. Chính vì thế việc "nuôi dưỡng" các hộ kinh doanh cũng là động lực để thực hiện thành công nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, đồng thời nuôi dưỡng nguồn thu bền vững cho tương lai.

Luật sư NGUYỄN VĂN ĐƯỢC (Tổng giám đốc Công ty TNHH kế toán và tư vấn thuế Trọng Tín):

Ngưỡng tính thuế phải đảm bảo công bằng

Tôi đánh giá cao tinh thần Bộ Tài chính tiếp cận theo hướng đánh thuế thu nhập cá nhân dựa trên thu nhập, nghĩa là có thu nhập mới phải nộp thuế đối với hộ kinh doanh. Phương pháp tính thuế trên thu nhập khắc phục được tình trạng thuế chồng thuế cũng như lỗ vẫn phải nộp thuế như lâu nay.

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính vẫn có phương án nộp thuế trên doanh thu theo tỉ lệ đối với hộ kinh doanh. Bởi với hộ kinh doanh, việc tính đầy đủ chi phí đầu vào trong thời gian đầu áp dụng thuế kê khai chưa thể thực hiện được.

Nên việc tính tỉ lệ theo doanh thu trên ngưỡng doanh thu là giúp đơn giản, thuận tiện nhất. Hộ kinh doanh có quyền lựa chọn phương án tính thuế nào có lợi nhất, phù hợp nhất và đúng quy định với quy mô và ngành nghề kinh doanh của mình.

Việc được trừ ngưỡng doanh thu tính thuế với hộ kinh doanh đảm bảo công bằng giữa các đối tượng, nhất là với mức giảm trừ gia cảnh đối với người làm công ăn lương. Nội dung này sẽ đảm bảo quyền lợi và khích lệ hộ kinh doanh yên tâm kinh doanh.

Chuyển sang thuế kê khai: Hộ kinh doanh mong được hướng dẫn để tránh rủi ro

Hộ kinh doanh ủng hộ chuyển từ thuế khoán sang thuế kê khai vì kỳ vọng minh bạch và công bằng hơn, nhưng cũng lo lắng trước những vướng mắc phát sinh, nhất là khó lấy hóa đơn đầu vào khi thời điểm áp dụng đang cận kề.

• Tags:
• Hộ kinh doanh
• Tính thuế hộ kinh doanh
• Thu thuế hộ kinh doanh
• Bộ tài chính
• Kê khai thuế hộ kinh doanh

Hộ kinh doanh lo lắng trước những vướng mắc phát sinh, nhất là khó lấy hóa đơn đầu vào khi thời điểm áp dụng đang cận kề.

Ngày 28-11, chương trình tương tác "Lên số - Lên đời" tại UBND phường Thủ Đức (TP.HCM) thu hút hàng trăm hộ kinh doanh, doanh nghiệp đến tìm hiểu, đặt câu hỏi về chuyển đổi số và thay đổi chính sách thuế.

Chủ động tìm hiểu nhưng còn nhiều băn khoăn

Chia sẻ tại chương trình, với mô hình kinh doanh tạp hóa, bà Trần Hoa Phượng (phường Thủ Đức) cho biết đã chủ động học hỏi, nhờ từ vấn từ sớm nên đã chuyển từ thuế khoán sang thuế kê khai nhiều tháng qua và nhận thấy nhiều điểm tích cực. 

Cụ thể, thuế kê khai với hóa đơn đầu vào và đầu ra rõ ràng giúp hộ kinh doanh dễ kiểm soát tài chính, quản lý thu chi, đồng thời thuận lợi khi hợp tác với các đối tác, doanh nghiệp.

Tuy vậy, bà Phượng cho biết giá hàng hóa mua vào bán ra đôi khi không đồng nhất, phụ thuộc chính sách từ nhà sản xuất và đại lý lớn, dẫn đến khó khăn trong khai báo đúng, dễ bị cơ quan thuế hiểu nhầm là trốn thuế. 

Tương tự, ông Cao Quốc Tuấn, chủ quán hủ tiếu Nam Vang, cho biết có thể vào diện áp dụng phương thức khai, nên mục tiêu tham dự chương trình là tìm hiểu quy định, nắm kỹ quy trình khai thuế mới.

Ông Tuấn thừa nhận việc chuyển đổi chính sách thuế ban đầu sẽ khó. Tuy nhiên, nếu ngành thuế triển khai bài bản, có hướng dẫn cụ thể, về lâu dài sẽ thuận lợi hơn cho người dân, đặc biệt những người lớn tuổi và không rành công nghệ.

Kinh doanh nhà trọ, mua gạo, mua rau của nông dân phải làm sao?

Với ngành nghề kinh doanh trọ, đại diện một hộ kinh doanh cho biết do là lĩnh vực đặc thù và thiếu ổn định vì kẻ ra người vào liên tục, có khi không có người thuê, giá thuê thay đổi liên tục, chưa kể còn những chi phí không tên khác... Những vấn đề trên khiến việc kê khai doanh thu, đầu vào... sẽ không dễ, thậm chí khó chính xác.

Từng chủ động áp dụng thuế kê khai từ nhiều năm trước, bà Trần Thị Thu Lê (hộ kinh doanh gạo) cho biết do có kinh nghiệm nên đã sẵn sàng để chuyển sang thuế kê khai lần nữa. 

Bà Lê nêu kiến nghị Nhà nước cần làm rõ thêm để hộ kinh doanh đỡ băn khoăn như việc đánh thuế trên doanh thu có hợp lý chưa; theo quy định mới phải có hóa đơn đầu vào, nhưng vấn đề này không dễ, nhất là đối với hộ kinh doanh nhỏ lẻ, mua hàng từ nông dân.

"Tôi kinh doanh gạo, chọn mua trực tiếp của nông dân để tối ưu lợi nhuận nhưng nông dân thì mấy ai cung cấp được hóa đơn đầu vào. Hay tại chợ, những sạp bán rau củ nhỏ, với những đơn hàng vài ký rau thì sắp tới đây họ có phải xuất hóa đơn đầu vào cho người mua không? Nếu mua vài ký rau mà đòi căn cước công dân người bán để lưu thông tin theo quy định thì có được không", bà Lê nói.

Tại chương trình, nhiều hộ kinh doanh cũng cho rằng vấn đề hóa đơn đầu vào được quan tâm nhiều nhưng lại chưa nắm rõ, trong khi hạn 2026 sắp tới. Do đó, nếu không sớm có giải pháp, chắc chắn nhiều người mua và người bán nhỏ lẻ gặp khó.

Chia sẻ tại sự kiện, ông Phan Trần Hoàng Lâm, tổ phó tổ nghiệp vụ dự toán pháp chế Thuế cơ sở 2, cho biết toàn bộ thủ tục thuế của hộ kinh doanh sẽ được thực hiện qua ứng dụng eTax Mobile. Các hộ sẽ được tập huấn, hỗ trợ trong quá trình chuyển đổi, đồng thời đăng ký và sử dụng hóa đơn điện tử nếu thuộc đối tượng bắt buộc.

"Đây không chỉ là thay đổi về kỹ thuật hay hình thức kê khai, mà là sự chuyển đổi căn bản trong tư duy quản lý kinh doanh. Thay vì "nộp thuế cho xong", hộ kinh doanh cần từng bước tiếp cận phương thức quản trị rõ ràng, chủ động thông qua cơ chế tự khai, tự nộp, đồng thời người kinh doanh cần chủ động học hỏi từ trước để dễ áp dụng khi sang 2026" - ông Lâm cho biết.

Tiểu thương hào hứng học chuyển đổi số qua sân chơi 'Lên số - Lên đời'

Hàng trăm tiểu thương cùng các bạn trẻ nô nức tới tham dự chương trình Edugame "Lên số - Lên đời" với chủ đề "Kỹ năng bán hàng online chuyên nghiệp".

• Tags:
• Hộ kinh doanh
• Thuế kê khai
• Thuế khoán
• Lên số - Lên đời
• Chuyển đổi số

Đó là đề xuất mới nhất của Bộ Tài chính trình Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc hôm qua 27-11.

Khoảng 90% hộ kinh doanh sẽ không phải nộp thuế

Cụ thể ngày 27-11, Bộ Tài chính đã có văn bản trình Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc về việc tiếp thu, giải trình ý kiến của đại biểu về dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi.

Trong đó một trong những nội dung quan trọng mà dư luận đặc biệt quan tâm là ngưỡng doanh thu tính thuế đối với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh được Bộ Tài chính đề xuất nâng lên 500 triệu đồng/năm, thay cho mức 200 triệu đồng đề xuất trước đó.

Theo Bộ Tài chính, ngưỡng doanh thu này đảm bảo tương đồng với thu nhập từ tiền lương, tiền công của cá nhân. Hộ, cá nhân kinh doanh sẽ nộp thuế đối với phần doanh thu trên ngưỡng này.

Bộ Tài chính báo cáo trên cơ sở nghiên cứu, lắng nghe, tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội, để nội dung quy định về thuế thu nhập cá nhân đối với hộ, cá nhân kinh doanh phù hợp thực tế. 

Bên cạnh đó, mức đề xuất này đảm bảo tính công bằng tương đối với việc thu thuế thu nhập cá nhân đối với các loại thu nhập khác (trong đó có thu nhập từ tiền lương, tiền công).

"Theo số liệu tính đến tháng 10, có hơn 2,54 triệu hộ kinh doanh thường xuyên nộp thuế. Nếu áp dụng mức doanh thu này thì dự kiến có khoảng 2,3 triệu hộ kinh doanh không phải nộp thuế, chiếm khoảng 90% tổng số hộ kinh doanh đang nộp thuế" - Bộ Tài chính báo cáo.

Sẽ chỉ phải nộp thuế đối với phần doanh thu trên 500 triệu đồng

Về phương án tính thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 500 triệu đồng/năm đến 3 tỉ đồng/năm, trong văn bản trình lãnh đạo Chính phủ, Bộ Tài chính đề xuất bổ sung quy định áp dụng tính thuế theo thu nhập tức là doanh thu - chi phí. Mức này đảm bảo thu thuế theo đúng bản chất của thuế thu nhập cá nhân và áp dụng thuế suất 15% như doanh nghiệp siêu nhỏ.

Theo đó, tất cả hộ, cá nhân kinh doanh đều nộp thuế theo thu nhập thực tế, nếu có thu nhập ít thì nộp ít, thậm chí nếu không có thu nhập thì không phải nộp thuế. Vì vậy mức doanh thu không phải nộp thuế sẽ không còn nhiều tác động đến hộ, cá nhân kinh doanh phải nộp thuế.

Trường hợp hộ, cá nhân kinh doanh không xác định được chi phí thì mới nộp thuế theo tỉ lệ thuế suất như hiện hành 0,5%, 1%, 2% trên doanh thu, tùy theo ngành nghề, đối với phần doanh thu trên 500 triệu đồng. Nội dung này sẽ đề xuất Quốc hội thông qua trong Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi và áp dụng từ kỳ tính thuế năm 2026.

Ngoài ra để đảm bảo đồng bộ về mức doanh thu không phải nộp thuế thu nhập cá nhân, tại dự thảo luật sửa đổi Luật Thuế giá trị gia tăng số 48 năm 2024, Bộ Tài chính đề xuất nâng mức doanh thu không chịu thuế của hộ, cá nhân kinh doanh từ 200 triệu đồng/năm lên 500 triệu đồng/năm.

Bộ Tài chính: Sẽ nâng ngưỡng doanh thu tính thuế đối với hộ kinh doanh

Hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh có doanh thu năm dưới 3 tỉ đồng mà không tính được chi phí sẽ được trừ ngưỡng doanh thu trước khi tính thuế thu nhập cá nhân.

• Tags:
• Hộ kinh doanh
• Doanh thu
• Đề xuất

Hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh có doanh thu năm dưới 3 tỉ đồng mà không tính được chi phí sẽ được trừ ngưỡng doanh thu trước khi tính thuế thu nhập cá nhân.

Ngưỡng doanh thu tính thuế với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh sẽ tương đồng với cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công

Ngày 25-11, ông Cao Anh Tuấn - Thứ trưởng Bộ Tài chính - đã cung cấp những thông tin mới nhất đến các cơ quan báo chí về dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi.

Một nội dung quan trọng mà dư luận, đặc biệt là hộ và cá nhân kinh doanh đặc biệt quan tâm, là ngưỡng doanh thu tính thuế đối với đối tượng này được lãnh đạo Bộ Tài chính chia sẻ.

Cụ thể, về thuế thu nhập cá nhân đối với cá nhân kinh doanh, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết trên cơ sở lắng nghe thẩm tra, ý kiến của đại biểu Quốc hội, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục nghiên cứu nâng ngưỡng doanh thu không chịu thuế đối với hộ và cá nhân kinh doanh lên mức phù hợp.

Ngưỡng doanh thu tính thuế mới đảm bảo sự công bằng tương đối với cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công và dự kiến cũng sẽ sửa đổi tại Luật Thuế giá trị gia tăng để nâng mức doanh thu không phải tính thuế giá trị gia tăng cho tương đồng.

Như quy định hiện nay, ngưỡng doanh thu không phải nộp thuế thu nhập cá nhân là 100 triệu đồng/năm trở xuống. Mức này đang áp dụng thống nhất cả với thuế giá trị gia tăng, tức là cá nhân có doanh thu năm dưới 100 triệu đồng cũng không phải nộp thuế giá trị gia tăng.

Từ năm 2026, theo Luật Thuế giá trị gia tăng sửa đổi, ngưỡng doanh thu tính thuế giá trị gia tăng đối với hộ, cá nhân kinh doanh được nâng lên 200 triệu đồng.

"Để đảm bảo đồng bộ và thống nhất giữa các luật, trên cơ sở tiếp thu ý kiến thẩm tra, đại biểu Quốc hội, Bộ Tài chính sẽ nghiên cứu nâng ngưỡng doanh thu tính thuế thu nhập cá nhân và giá trị gia tăng đối với hộ và cá nhân kinh doanh cho phù hợp, đảm bảo tương đối với cá nhân có thu nhập từ tiền lương và tiền công" - đại diện Bộ Tài chính khẳng định.

Hộ kinh doanh sẽ được trừ ngưỡng doanh thu trước khi tính thuế

Bộ Tài chính cho biết dự kiến báo cáo Chính phủ phương án điều chỉnh doanh thu không chịu thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu dưới 3 tỉ đồng, đảm bảo an sinh xã hội. Điều này thể hiện sự chia sẻ của nhà nước đối với hộ và cá nhân kinh doanh.

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính tiếp tục nghiên cứu phương pháp tính thuế đối với hộ, cá nhân có doanh thu từ 3 tỉ đồng trở xuống.

Để đảm bảo phù hợp và thể hiện đúng bản chất của thuế thu nhập, Bộ Tài chính dự kiến báo cáo Chính phủ phương án thu thuế trên thu nhập (doanh thu - chi phí) đối với tất cả các cá nhân có doanh thu trên ngưỡng không chịu thuế. 

Dự kiến bổ sung quy định cá nhân kinh doanh có doanh thu năm trên ngưỡng không chịu thuế đến 3 tỉ đồng thì nộp thuế với thuế suất tương ứng với thuế suất thu nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp có doanh thu dưới 3 tỉ đồng (mức 15% - PV).

Trường hợp cá nhân kinh doanh có doanh thu dưới 3 tỉ đồng nếu không xác định được chi phí thì tiếp tục nộp thuế theo tỉ lệ như hiện hành với các mức thuế 0,5%, 1%, 2% tùy theo ngành nghề kinh doanh.

"Đặc biệt các hộ, cá nhân kinh doanh thuộc đối tượng này sẽ được trừ ngưỡng doanh thu không chịu thuế trước khi tính thuế thu nhập cá nhân. Không tính thuế từ đồng doanh thu đầu tiên như quy định hiện nay", Bộ Tài chính nhấn mạnh.

Giải thích rõ hơn về nội dung này với Tuổi Trẻ Online, đại diện ban soạn thảo dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân - Bộ Tài chính dẫn ví dụ nếu tính theo ngưỡng doanh thu phải nộp thuế của cá nhân kinh doanh hiện nay là 100 triệu đồng (Bộ Tài chính đã đề xuất nâng mức này thành 200 triệu đồng, và đang tiếp tục nghiên cứu điều chỉnh nâng mức này lên phù hợp - PV), thì với các hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu năm là 500 triệu đồng, doanh thu tính thuế sẽ là 400 triệu đồng chứ không phải là 500 triệu đồng.

Doanh thu từ 200 triệu/năm phải chịu thuế: Lo gánh nặng nộp thuế với hộ kinh doanh

Việc áp mức doanh thu từ 200 triệu đồng/năm phải chịu thuế với hộ kinh doanh được các đại biểu Quốc hội cho rằng không phù hợp và thêm gánh nặng thuế.

• Tags:
• Hộ kinh doanh
• Tính thuế theo doanh thu
• Thuế thu nhập cá nhân
• Bộ Tài chính

Đó là mong mỏi của các hộ kinh doanh cũng như chuyên gia khi xóa bỏ thuế khoán chuyển sang thuế kê khai từ 1-1-2026.

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến góp ý cho dự thảo thông tư hướng dẫn việc ghi sổ kế toán của các hộ và cá nhân kinh doanh. Chế độ ghi sổ kế toán được chia theo quy mô doanh thu.

Cơ chế kế toán theo quy mô doanh thu

Cụ thể, với doanh thu hằng năm từ 200 triệu đồng trở xuống, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh (gọi tắt là HKD) phải thực hiện sổ chi tiết doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ gồm ngày tháng tương ứng giao dịch và số tiền.

Với doanh thu hằng năm trên 200 triệu đến 3 tỉ đồng, HKD căn cứ phương pháp nộp thuế giá trị gia tăng (VAT) và thuế thu nhập cá nhân (TNCN) để thực hiện kế toán theo 1 trong 2 trường hợp. Cụ thể: trường hợp nộp thuế VAT và TNCN theo tỉ lệ phần trăm trên doanh thu, HKD ghi số hiệu, ngày tháng của hóa đơn bán hàng, doanh thu tương ứng với số tiền bán hàng, mức thuế VAT, TNCN và số thuế phải nộp.

Trường hợp nộp thuế VAT theo phương pháp khấu trừ và thuế TNCN theo tỉ lệ phần trăm trên doanh thu, HKD thực hiện theo hai sổ gồm: sổ theo dõi nghĩa vụ thuế VAT (ghi số hiệu, ngày tháng của hóa đơn VAT, số thuế VAT đầu vào, số thuế VAT đầu ra, được hoàn, được khấu trừ, số thuế phải nộp...) và sổ chi tiết doanh thu bán hàng hóa dịch vụ (doanh thu, mức thuế suất tương ứng với số tiền bán hàng, mức thuế suất và số thuế phải nộp).

Với doanh thu hằng năm trên 3 tỉ đồng, HKD sẽ căn cứ vào phương pháp nộp thuế VAT, TNCN để thực hiện kế toán theo 1 trong 2 trường hợp. Trường hợp nộp thuế VAT theo tỉ lệ phần trăm trên doanh thu và thuế TNCN trên thu nhập tính thuế thì cần thực hiện hai sổ gồm: sổ chi tiết doanh thu, chi phí (ngày tháng, doanh thu, chi phí hợp lý, chênh lệch lãi, lỗ) và sổ chi tiết doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ.

Trường hợp HKD nộp thuế VAT theo phương pháp khấu trừ và thuế TNCN trên thu nhập tính thuế thì phải thực hiện bốn sổ kế toán gồm: sổ theo dõi nghĩa vụ thuế VAT; sổ chi tiết doanh thu, chi phí; sổ chi tiết vật liệu, dụng cụ, sản phẩm, hàng hóa; sổ chi tiết tiền. "Riêng sổ chi tiết tiền, HKD phải mở sổ chi tiết tiền để theo dõi tình hình thu chi bằng tiền mặt (thu, chi, tồn) hoặc tiền gửi ngân hàng (gửi vào, rút ra, số dư)", Bộ Tài chính hướng dẫn.

Cơ chế kế toán nên thật đơn giản

Chị Nguyễn Thị Phượng, HKD cửa hàng thuốc trên phố Phan Đình Giót (Hà Nội), cho biết có xem kỹ dự thảo thông tư và thấy khá băn khoăn. Với doanh thu năm đạt khoảng 800 triệu đồng, cửa hàng có đến gần 100 mặt hàng. Việc phải kê khai số hiệu hóa đơn ngày bán, số lượng đơn hàng, giá tiền, số thuế, mức thuế suất, doanh thu... từng mặt hàng sẽ mất rất nhiều thời gian.

Nên khi HKD đã xuất hóa đơn điện tử rồi thì doanh thu đã rất rõ. Hộ chỉ cần căn cứ vào doanh thu và mức thuế suất, tiền thuế để nộp thuế.

Về băn khoăn này, đại diện Sapo, nhà cung cấp giải pháp phần mềm hóa đơn, kế toán, cho biết phần mềm sẽ tính thuế trên doanh thu tương ứng. HKD chỉ cần nhập thông tin về từng mặt hàng gồm đơn giá, mức thuế suất...

Đồng tình với việc chia cơ chế kế toán theo quy mô doanh thu, bà Hoàng Thị Hảo, đại lý thuế H&H (Hải Phòng), đề nghị cơ chế sổ sách kế toán đối với HKD phải thật đơn giản. Bởi thực tế, nhiều hộ chỉ có một người, vừa nhập hàng, bán hàng, vừa kê khai sổ sách... Nên với những hộ có quy mô dưới 1 tỉ đồng và xuất hóa đơn điện tử rồi mà nộp thuế theo tỉ lệ phần trăm doanh thu thì chỉ cần một loại sổ kê khai gồm doanh thu và số thuế phải nộp là đủ.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, bà Lê Thị Duyên Hải, Phó tổng thư ký Hội Tư vấn thuế Việt Nam, cho rằng quan trọng nhất với HKD là sổ doanh thu, hoàn toàn dựa trên hóa đơn chứng từ. Với phần mềm tích hợp, doanh thu hiện lên rất rõ ràng và minh bạch.

"Với HKD có doanh thu dưới 3 tỉ đồng, thực hiện theo phương pháp tính thuế là tỉ lệ phần trăm trên doanh thu thì chỉ cần sổ doanh thu. Với các hộ có quy mô lớn hơn thì nên khuyến khích áp dụng sổ chi phí. Về bản chất, sổ mua vào là quản lý đầu vào. Nên đầu vào sẽ lên một sổ. Đến cuối tháng, cuối quý khi kê khai thì mới tính doanh thu trên một tờ khai.

Còn nếu sổ này mà thiết kế từng mặt hàng với từng dòng tiền, mức thuế suất, số tiền thuế thì không hợp lý. Tôi cho rằng khi thông tư được ban hành, cơ chế kế toán với HKD sẽ rất đơn giản, nhằm tạo thuận lợi để nhiều hộ tự kê khai thuế", bà Hải kỳ vọng.

* Ông Mai Sơn (Phó cục trưởng Cục Thuế - Bộ Tài chính):

Sẽ có cổng thử nghiệm kê khai thuế cho HKD

Từ trước đến nay, các HKD vẫn ghi chép nhập hàng, bán hàng, hàng tồn, đơn giá... Nên cơ quan thuế sẽ phối hợp với các nhà cung cấp giải pháp phần mềm để hỗ trợ HKD có thể ghi chép trên thiết bị điện tử một cách đơn giản nhất.

Tức là đơn giản nhất công tác kế toán để ra được doanh thu, chi phí, tiền thuế...

Dự kiến cuối tháng 11 này, cơ quan thuế sẽ lên cổng kê khai tính thuế doanh thu để bà con thao tác thử nghiệm trước khi áp dụng.

Nhất là với các hộ doanh thu trừ chi phí, hệ thống ngành thuế sẽ có tờ khai gợi ý về nghĩa vụ thuế. Và từ 1-1-2026, ngành thuế sẽ có cổng kê khai chính thức để HKD kê khai và nộp thuế.

Sắp có cổng kê khai thuế để hộ kinh doanh trải nghiệm

Ông Mai Sơn, Phó cục trưởng Cục Thuế (Bộ Tài chính), thông tin trong tháng 11 này, Cục Thuế sẽ áp dụng cổng kê khai thuế để các hộ kinh doanh trải nghiệm kê khai thuế trước khi áp dụng chính thức từ 1-1-2026.

• Tags:
• Kê khai thuế
• Hộ kinh doanh
• Bỏ thuế khoán
• Thuế kê khai
• Kế toán

Tuyên truyền đến tận hộ kinh doanh, hỗ trợ 24/7… là những việc mà ngành thuế Cần Thơ, Cà Mau thực hiện nhằm mục tiêu bỏ thuế khoán, chuyển sang kê khai thuế vào đầu năm 2026.

TP Cần Thơ có 55.454 hộ kinh doanh phải chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai hoặc chuyển thành doanh nghiệp từ ngày 1-1-2026.

Tuyên truyền đến tận hộ kinh doanh

Theo Thuế TP Cần Thơ, thuế cơ sở đã tổ chức 27 hội nghị tập huấn, phổ biến chính sách chuyển đổi mô hình từ thuế khoán sang kê khai đối với hộ kinh doanh với hơn 4.000 hộ kinh doanh tham dự.

Ngoài ra cơ quan thuế còn đến địa điểm kinh doanh để tuyên truyền, hướng dẫn cho gần 6.000 hộ kinh doanh, đồng thời hỗ trợ qua điện thoại, các kênh liên lạc online với hơn 7.000 lượt.

Ông Nguyễn Văn Triệu - Phó trưởng Phòng thuế cá nhân, hộ kinh doanh và thu khác - Thuế TP Cần Thơ - cho biết đơn vị đã gửi tài liệu tuyên truyền, phổ biến cho các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh khi bỏ thuế khoán từ ngày 1-1-2026 đến tận hộ kinh doanh.

Trong đó nêu rõ chủ trương bỏ thuế khoán; lợi ích của việc bỏ thuế khoán, chuyển sang nộp theo phương pháp kê khai; các lựa chọn sau khi bỏ thuế khoán. Đồng thời trong tài liệu gửi đến hộ kinh doanh có kèm mã QR để hộ kinh doanh xem chi tiết tài liệu tuyên truyền.

Bên cạnh đó thuế cơ sở đã thiết lập đường dây nóng hoạt động 24/7 hỗ trợ hộ kinh doanh gặp vướng mắc khi chuyển sang kê khai thuế.

Ông Lê Thanh Bồi - Phó trưởng Phòng thuế cá nhân, hộ kinh doanh và thu khác - Thuế tỉnh Cà Mau - cho hay đã huy động toàn bộ lực lượng từ tỉnh đến cơ sở để tập trung cho 60 ngày cao điểm chuyển đổi mô hình từ thuế khoán sang kê khai đối với hộ kinh doanh.

Kế hoạch chia thành từng tuần, từng công đoạn rất chi tiết từ rà soát, lập danh sách các tuần phải làm những công việc gì. “Tuần thứ nhất đào tạo, chuẩn hóa, tuần thứ hai sẽ phân loại, truyền thông đa kênh. Tuần thứ ba sẽ hỗ trợ kỹ thuật và rà soát tồn đọng”, ông Bồi nói.

"Cầm tay chỉ việc"

Dù đã có những nỗ lực từ cơ quan thuế nhưng còn đó những băn khoăn, lo lắng của người mua bán đã quen với thuế khoán.

Bà Võ Thị Mến (60 tuổi, phường An Xuyên, tỉnh Cà Mau) chia sẻ đã bán tạp hóa mấy chục năm nay và quen với việc nộp thuế khoán. “Giờ nghe nói thay đổi bỏ thuế khoán chuyển qua dùng giấy tờ, kê khai máy tính, vi tính điện tử nhưng tôi không có rành sử dụng mấy thiết bị đó”, bà Mến lo lắng.

Nỗi sợ công nghệ còn đi kèm với gánh nặng quản lý chứng từ, ông Đoàn Thanh Nhã, kinh doanh tạp hóa hơn 20 năm tại phường Tân Thành, băn khoăn về việc xuất hóa đơn bán lẻ. "Không lẽ người ta mua ít đồ như nửa ký đường, nửa ký ớt có cần phải hỏi tên để xuất hóa đơn hay không. Chưa chắc hỏi được tên do người ta giờ sợ lừa đảo lắm, ai dám cung cấp danh tính cho mình”, ông Nhã nêu thực tế.

Trong khi đó, ông Trần Khánh Tân - tiểu thương ở chợ phường An Xuyên - đề xuất: "Điều cần thiết hiện nay là nếu ứng dụng theo quy định mới này thì phải hỗ trợ cho người dân các thiết bị phù hợp với kê khai thuế, hoặc thuế điện tử”.

Những băn khoăn của các hộ kinh doanh khi bỏ thuế khoán được nhận diện là khó khăn chung. Cục Thuế đang có kế hoạch hỗ trợ tư vấn chính sách, đồng thời đơn giản hóa về sổ sách kế toán, xuất hóa đơn cho hộ kinh doanh.

Quy trình thực hiện theo hướng “một chạm” trên ứng dụng E-tax mobile. Hộ kinh doanh chỉ cần nhập nguồn đầu vào, đầu ra, đến kỳ kê khai thuế chỉ cần thao tác trên ứng dụng để nộp tờ khai cho cơ quan thuế.

Nhu cầu hỗ trợ không chỉ dừng lại ở hướng dẫn mà còn là gánh nặng chi phí đầu tư ban đầu (máy tính tiền, phần mềm, dịch vụ kế toán). Theo ông Bồi, đây là một điểm mấu chốt mà Thuế tỉnh Cà Mau đã nhận diện nên trong kế hoạch hành động, đơn vị cam kết phối hợp với các nhà cung cấp dịch vụ hóa đơn điện tử để có chính sách hỗ trợ về thiết bị, chi phí cho hộ kinh doanh.

Trong khi đó đối với Thuế TP Cần Thơ, ông Triệu cho biết những hộ kinh doanh lớn tuổi chưa quen công nghệ, cán bộ thuế sẽ xuống trực tiếp từng hộ hướng dẫn theo phương châm “cầm tay chỉ việc”. Sau đó là giám sát xem hộ kinh doanh đã thực hiện được hay chưa để tiếp tục đồng hành hỗ trợ.

Bộ Tài chính thúc địa phương hỗ trợ hộ kinh doanh bỏ thuế khoán

Từ nay đến cuối năm, ngành thuế đang nỗ lực phối hợp chặt chẽ với các ngành gồm công an, ngân hàng... để hỗ trợ người kinh doanh nhỏ chuyển đổi.

• Tags:
• Cần Thơ
• Bỏ thuế khoán
• Kê khai thuế
• Hóa đơn điện tử

Nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng chính sách thuế đối với hộ kinh doanh và mức giảm trừ gia cảnh trong các luật về thuế sửa đổi hiện nay là không phù hợp thực tiễn.

Ngày 5-11, Quốc hội đã thảo luận tại tổ về các dự án Luật Quản lý thuế (sửa đổi) và Luật thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), nhiều ý kiến đại biểu cho rằng chính sách thuế cho hộ kinh doanh và mức giảm trừ gia cảnh với thuế thu nhập cá nhân (TNCN) theo đề xuất của Chính phủ là chưa phù hợp.

Áp thuế theo doanh thu, hộ kinh doanh bị thiệt

Điểm đáng chú ý nhất của dự Luật Quản lý thuế là việc quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, khi Chính phủ đề xuất việc áp dụng tính thuế theo tỉ lệ phần trăm trên doanh thu sau khi thực hiện chủ trương bỏ thuế khoán sẽ áp dụng từ ngày 1-1-2026.

Theo đại biểu Trần Văn Lâm (Bắc Ninh), chủ trương sửa đổi là hợp lý, nhưng nếu áp dụng cơ chế trên sẽ tạo gánh nặng và bất công, bất hợp lý, thiệt thòi cho hộ kinh doanh, đặc biệt là hộ kinh doanh nhỏ lẻ - vốn là đối tượng yếu thế.

Bởi nếu so sánh tỉ lệ phần trăm trên doanh thu mà hộ kinh doanh phải nộp với các doanh nghiệp, đơn vị thực hiện chế độ hạch toán kế toán đầy đủ, mức tỉ suất phải nộp/doanh thu của hộ kinh doanh sẽ cao hơn nhiều lần so với đối tượng này.

Trong thực tế, mức lãi/doanh thu của hộ kinh doanh thông thường là 3 - 5%, giỏi nhất là 10%, nếu tính mức thuế áp từ 1 - 5%, tức là "hết cả lãi" của người kinh doanh.

Cũng theo ông Lâm, quy định về ngưỡng doanh thu không chịu thuế của hộ, cá nhân kinh doanh tại Luật Thuế TNCN cũng là bất hợp lý. Với người kinh doanh, mức doanh thu 200 triệu đồng/năm, tương đương 16,6 triệu đồng/tháng, lợi nhuận bình quân được 10%, thu nhập thực tế mới chỉ có 1,6 triệu đồng/tháng đã phải nộp thuế.

Trong khi đó, người có thu nhập phải chịu thuế là từ 10 - 11 triệu đồng/tháng, nên nếu áp dụng quy định như vậy cho người kinh doanh, sẽ là bất hợp lý, thiệt thòi khi họ còn có người phụ thuộc và mức lãi thấp.

Đại biểu Hoàng Văn Cường (Hà Nội) cũng cho rằng cần làm rõ thuế thu nhập là phần thu nhập, không phải doanh thu. Chẳng hạn, người bán 200 hộp sữa (doanh thu 200 triệu đồng), nhưng thu nhập có khi chỉ được 10 triệu đồng, mà phải nộp thuế ngay. 

Trong khi đó, thợ cắt tóc có doanh thu 200 triệu đồng, chi phí chỉ 50 triệu đồng, thu nhập khoảng 150 triệu đồng lại không phải chịu thuế.

Vì vậy, theo ông Cường, quy định bắt đầu nộp thuế thu nhập từ doanh thu 200 triệu đồng là không công bằng, cần quy định là thu nhập thực tế. "Tôi đề nghị đối với thuế thu nhập người kinh doanh nên chia theo các nhóm ngành nghề kinh doanh (dịch vụ bán buôn, bán hàng hóa, dịch vụ thông thường, sản xuất)", đại biểu Cường nói.

Theo đại biểu Trần Thị Hiền (Ninh Bình), cần nghiên cứu kỹ lưỡng quy định, bảo đảm phù hợp với tinh thần nghị quyết số 68 và mục tiêu cải thiện đời sống cho người dân. Xác định giai đoạn chuyển tiếp dành riêng cho hộ kinh doanh và doanh nghiệp siêu nhỏ, có thể trong vòng 1 - 2 năm như kê khai đơn giản, hoặc cơ quan thuế hỗ trợ khai thay với dữ liệu sẵn có.

Mức giảm trừ gia cảnh phải đảm bảo chi trả cho cuộc sống

Trong khi đó, đề xuất nâng mức giảm trừ gia cảnh với các đối tượng chịu thuế TNCN cũng được các đại biểu đánh giá là chưa phù hợp. Theo đề xuất tại tờ trình của Chính phủ, điều chỉnh mức GTGC đối với người nộp thuế là 15,5 triệu đồng/tháng và 6,2 triệu đồng/tháng cho mỗi người phụ thuộc.

Đại biểu Nguyễn Thị Lệ (TP.HCM) cho rằng thực tiễn cho thấy mức giảm trừ gia cảnh không còn phù hợp với mức sống tại các đô thị lớn, đặc biệt là TP.HCM - nơi có chi phí sinh hoạt cao, giá cả hàng hóa dịch vụ tăng nhanh. Nếu tiếp tục duy trì mức giảm trừ cũ, số đông người lao động ở phân khúc trung bình sẽ cảm nhận rõ gánh nặng thuế và từ đó hạn chế tiêu dùng.

Do đó, bà Lệ đề nghị dự thảo cần nâng mức giảm trừ gia cảnh, đồng thời thiết kế cái cơ chế linh hoạt để Chính phủ có thể điều chỉnh định kỳ theo chỉ số giá tiêu dùng (CPI), tránh tình trạng luật nhanh chóng lạc hậu. 

Ngoài ra, cần bổ sung quy định cho phép Chính phủ chủ động trình với Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh các mức giảm trừ, miễn thuế, thuế suất trong trường hợp có biến động lớn về giá cả hoặc khủng hoảng kinh tế.

"Điều này giúp cho chính sách thuế vừa đảm bảo vai trò điều tiết vừa kịp thời hỗ trợ cho nền kinh tế", bà Lệ nhấn mạnh. Đại biểu Nguyễn Như So (Bắc Ninh) cũng cho rằng mức giảm trừ cho người phụ thuộc 6,2 triệu đồng là thấp so với mặt bằng chi phí sinh hoạt hiện nay, khi giá cả các mặt hàng thiết yếu, chi phí chăm sóc sức khỏe, giáo dục, dinh dưỡng gia tăng mạnh.

Vì vậy, ông So đề nghị điều chỉnh mức giảm trừ cho người phụ thuộc lên khoảng 50% mức giảm trừ của người nộp thuế, chính sách thuế thực sự mang tính nhân văn, tạo động lực ổn định đời sống hộ gia đình và củng cố nền tảng an sinh xã hội.

Theo đại biểu Ma Thị Thúy (Tuyên Quang), mức giảm trừ gia cảnh chưa tính đến các yếu tố đối tượng ở nông thôn hay thành thị, có con học bậc nào, phải chăm sóc bố mẹ ốm đau bệnh tật hay không... Đặc biệt, thu nhập của các đối tượng ở thành thị, nông thôn là rất khác nhau; chi phí của các gia đình có con học đại học cũng lớn hơn rất nhiều so với gia đình có con nhỏ.

Do đó, bà Thúy đề xuất mức giảm trừ gia cảnh cần có sự phân loại theo mức chi tiêu của các đối tượng: phân biệt giữa thành thị và nông thôn, giảm trừ gia cảnh ở mức cao hơn cho những đối tượng phải nuôi con học đại học, nuôi người bệnh, người khuyết tật. Mục tiêu là để người có thu nhập chịu thuế đủ bảo đảm chi trả cho cuộc sống.

Ngành thuế ra quân hỗ trợ hộ kinh doanh áp dụng thuế kê khai

Cơ quan thuế cả nước ra quân trong 60 ngày hỗ trợ hộ kinh doanh nhằm đảm bảo 100% hộ kinh doanh áp dụng thuế kê khai, hoặc lên doanh nghiệp từ 1-1-2026.

• Tags:
• Chính sách thuế
• Hộ kinh doanh
• Mức giảm trừ gia cảnh
• Luật quản lý thuế
• Chuyển đổi số hộ kinh doanh

Hộ kinh doanh muốn nộp thuế theo dữ liệu trên hệ thống, cơ quan thuế thông báo mà không phải kê khai thuế nữa.

Tuổi Trẻ ghi nhận câu hỏi của tiểu thương và trả lời của Cục Thuế (Bộ Tài chính).

Hộ muốn phần mềm tính thuế luôn, Cục Thuế đáp ứng

Trao đổi với Tuổi Trẻ, bà Nguyễn Thị Mai (hộ kinh doanh trên phố Thụy Khuê, Hà Nội) cho biết đã được công ty phần mềm hướng dẫn cách sử dụng phần mềm xuất hóa đơn điện tử (HĐĐT). Đến nay bà đã sẵn sàng chuyển sang thuế kê khai từ năm sau chứ không còn lo lắng như cách đây mấy tháng.

Tuy nhiên để hỗ trợ tối đa cho hộ kinh doanh, bà Mai kiến nghị phần mềm cần tính thuế luôn. Hộ kinh doanh chỉ rà soát và nộp thuế chứ không phải kê khai nữa.

Cũng liên quan khai và nộp thuế, chị Nguyễn Thị Thúy, chủ hộ kinh doanh đồ gia dụng (Hoàng Quốc Việt, Hà Nội), lo tính thuế sai khi chuyển sang thuế tính theo doanh thu. Nên cơ quan thuế cần thông báo số thuế cho từng hộ như thuế sử dụng đất phi nông nghiệp.

"Khi hộ kinh doanh bán hàng và xuất HĐĐT, cơ quan thuế đã nắm được doanh thu. Do vậy, hộ không cần kê khai thuế nữa mà nộp thuế theo dữ liệu mà hệ thống thông báo" - bà Mai đề xuất.

Liên quan đề nghị này, Cục Thuế cho biết đang xây dựng hệ thống ứng dụng tính thuế tự động từ dữ liệu HĐĐT. Đây là giải pháp đột phá nhằm giảm gánh nặng kê khai cho hộ kinh doanh và tăng độ chính xác trong tính thuế.

Cục Thuế sẽ phát triển một ứng dụng (hoặc chức năng trên hệ thống eTax) cho phép tổng hợp toàn bộ dữ liệu doanh thu của hộ kinh doanh từ hệ thống HĐĐT và các nguồn khác, từ đó tự động xác định số thuế phải nộp theo quy định, tạo sẵn tờ khai thuế gợi ý. Hộ kinh doanh chỉ cần đăng nhập, kiểm tra thông tin và xác nhận để nộp tờ khai, thay vì phải tự tính toán từ đầu dễ sai sót.

"Mỗi hộ kinh doanh có một bảng thông tin thuế, ghi nhận doanh thu từ hóa đơn, tính ra số thuế VAT, thuế thu nhập cá nhân. Hộ tải về hoặc in tờ khai đã được điền sẵn. Điều này giúp hộ nào cũng có thể thực hiện nghĩa vụ mà không cần thuê kế toán" - Cục Thuế thông tin.

Sàn thương mại điện tử có thể xuất hóa đơn thay?

Cũng như nhiều hộ kinh doanh, chị Lưu Thúy Hạnh (Láng Hạ, Hà Nội) băn khoăn việc kê khai và nộp thuế trên sàn tới đây sẽ thế nào. Chị bán hàng trên các nền tảng như Facebook, Shopee... Các sàn đã kê khai và nộp thuế thay cho hộ kinh doanh. Vậy sàn có thể xuất HĐĐT thay cho hộ được không?

Về thực hiện nghĩa vụ thuế đối với kinh doanh qua sàn thương mại điện tử, Cục Thuế cho biết nếu bán trên sàn có chức năng thanh toán thì sàn sẽ khấu trừ và nộp thuế VAT, thuế thu nhập cá nhân theo tỉ lệ trên doanh thu. Nếu doanh thu cuối năm dưới 200 triệu đồng thì được hoàn tiền thuế nộp thừa mà sàn đã nộp thay.

Trường hợp bán hàng trên sàn không có chức năng thanh toán thì hộ kinh doanh phải tự kê khai và nộp thuế theo từng lần phát sinh, theo tháng hoặc quý.

Còn với việc ủy nhiệm cho sàn xuất HĐĐT, Cục Thuế cho biết trách nhiệm xuất HĐĐT là của người bán hàng, cung cấp dịch vụ.

Tại hội thảo "Sắp bỏ thuế khoán, hộ kinh doanh cần chuẩn bị gì?" do báo Tuổi Trẻ tổ chức ngày 8-10, trả lời nội dung này, ông Mai Sơn - Phó cục trưởng Cục Thuế - cho biết theo quy định hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỉ đồng thì phải xuất HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền.

Trường hợp muốn sàn xuất HĐĐT thay, hộ kinh doanh cần thỏa thuận với sàn. "Trường hợp người mua hàng yêu cầu lấy hóa đơn, chúng tôi dự kiến sàn có thể sẽ xuất hóa đơn thay người bán.

Hiện sàn thương mại điện tử đã khấu trừ và nộp thuế thay với doanh thu bán trên sàn của hộ và cá nhân rồi. Do đó chúng tôi sẽ điều chỉnh để quy định phù hợp với thực tiễn, tạo thuận lợi cho người kinh doanh và đảm bảo nộp thuế đúng, đủ với ngân sách" - ông Sơn chia sẻ.

Ngành thuế ra quân hỗ trợ hộ kinh doanh áp dụng thuế kê khai

Cơ quan thuế cả nước ra quân trong 60 ngày hỗ trợ hộ kinh doanh nhằm đảm bảo 100% hộ kinh doanh áp dụng thuế kê khai, hoặc lên doanh nghiệp từ 1-1-2026.

• Tags:
• Cục Thuế
• Hộ kinh doanh
• Cơ quan thuế
• Kê khai thuế
• Sàn thương mại điện tử

Sắp chuyển sang tính thuế theo doanh thu thực tế, nhiều hộ kinh doanh đang ngóng đợi ngưỡng doanh thu tính thuế từ năm sau.

Mua thiết bị tính tiền, phần mềm kế toán, tìm hiểu phương pháp thuế theo doanh thu..., các hộ kinh doanh đều đánh giá việc bỏ thuế khoán, sang thuế kê khai sẽ giúp kinh doanh thực chất hơn, đảm bảo minh bạch, công bằng. Mặc dù vậy, hộ kinh doanh vẫn lo bị truy thu và phạt khi doanh thu năm 2026 tăng cao.

Xem xét không truy thu tiền thuế

Trao đổi với Tuổi Trẻ, chị Nguyễn Thị Biển, hộ kinh doanh hàng tạp hóa (Hoàng Quốc Việt, Hà Nội), cho biết rất đồng tình với việc chuyển đổi sang thuế kê khai.

Phương pháp thuế này sẽ giúp kinh doanh minh bạch hơn. Điều quan trọng là thuế kê khai sẽ đảm bảo công bằng khi doanh thu bao nhiêu sẽ tính thuế bấy nhiêu nếu thuộc đối tượng phải nộp thuế chứ không khoán, áng chừng như lâu nay nữa.

Ông Phạm Hữu Khiêm, chủ hộ kinh doanh (xã Bình Minh, Hà Nội), kể đã mua phần mềm kế toán để chuẩn bị mở nhà hàng ăn chay. Ông đánh giá việc tính thuế trên doanh thu sẽ phản ánh đúng thực chất hoạt động kinh doanh, không còn tình trạng doanh thu giảm sút mà vẫn phải nộp thuế.

Bà Nguyễn Thị Hạnh, đại lý thuế H&H (Hà Nội), cho biết chỉ còn hai tháng nữa là chuyển sang phương thức tính thuế mới, các hộ kinh doanh đều chuẩn bị tìm hiểu về phần mềm kế toán, thiết bị tính tiền... Tuy nhiên, nhiều hộ kinh doanh lo lắng bị truy thu thuế từ những năm trước khi tính thuế theo doanh thu từ năm 2026.

Về vấn đề này, bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam, cũng cho biết dù sẵn sàng chuyển đổi sang phương thức quản lý thuế mới, nhưng nhiều hộ kinh doanh lo ngại bị truy thu và xử phạt. Do đó, bà mong Cục Thuế (Bộ Tài chính) có kiến nghị phù hợp lên cấp có thẩm quyền để hộ kinh doanh yên tâm chuyển đổi và thực hiện theo thuế khê khai.

Giải pháp được bà Cúc gợi ý là chỉ xử phạt những hộ kinh doanh nào mà đã được cơ quan thuế hướng dẫn triển khai hóa đơn điện tử kết nối máy tính tiền rồi mà không thực hiện, đặc biệt là những hộ cố tình trốn thuế.

Mục tiêu chính của việc tính thuế theo doanh thu là để hộ kinh doanh hoạt động chuyên nghiệp hơn chứ không phải là để thu thuế.

Ông HOÀNG VĂN CƯỜNG

Nên nâng ngưỡng doanh thu tính thuế lên 1 tỉ đồng/năm

Một vấn đề nữa được bà Biển cũng như nhiều hộ kinh doanh băn khoăn, nêu ý kiến là ngưỡng doanh thu tính thuế chưa thực sự hợp lý. Bởi doanh thu năm 2025 được nâng lên mức 200 triệu đồng/năm là phải nộp thuế rồi, không công bằng với cá nhân có thu nhập từ tiền công, tiền lương.

Người làm công ăn lương được giảm trừ gia cảnh cho bản thân họ và cho cả người phụ thuộc, nhất là không giới hạn số người phụ thuộc. Còn với người kinh doanh nhỏ lẻ, không được giảm trừ mà lại tính thuế theo doanh thu chứ không phải thu nhập, trên ngưỡng 200 triệu đồng là phải nộp thuế. Quy định như vậy làm khó hộ kinh doanh.

Về ngưỡng doanh thu tính thuế đối với hộ kinh doanh, bà Cúc đề nghị nên nâng lên mức 1 tỉ đồng. Thay vì mức quy định là 200 triệu đồng áp dụng từ năm 2026. Lý giải về đề xuất này, bà Cúc giải thích Ủy ban Thường vụ Quốc hội vừa thông qua nghị quyết nâng mức giảm trừ gia cảnh thuế thu nhập cá nhân năm 2026 lên 15,5 triệu đồng/tháng cho bản thân người nộp thuế và 6,2 triệu đồng/tháng đối với một người phụ thuộc. Như vậy, có phần thu nhập trên ngưỡng này mới phải nộp thuế.

"Mặt khác, nếu áp dụng ngưỡng doanh thu đối với hộ kinh doanh là 1 tỉ đồng thì mức này nhân với 15% lợi suất bình quân, thì thu nhập ròng của hộ cá nhân kinh doanh chưa đến mức 15 triệu đồng/tháng. Mức này đảm bảo công bằng với ngưỡng giảm trừ gia cảnh đối với thu nhập từ tiền công, tiền lương", bà Cúc phân tích và đề nghị nên điều chỉnh kịp thời nội dung này tại Luật Quản lý thuế sửa đổi và Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi. Theo chương trình, Quốc hội sẽ xem xét và thông qua hai luật này tại kỳ họp đang diễn ra.

Cũng theo bà Cúc, việc nâng ngưỡng doanh thu tính thuế đối với hộ kinh doanh tăng lên sẽ không ảnh hưởng đến số thu ngân sách. Bởi khi tính thuế theo doanh thu thực tế thì số thuế từ đối tượng này sẽ tăng đáng kể so với tính theo thuế khoán.

Ông Hoàng Văn Cường, ủy viên Ủy ban Kinh tế - Tài chính của Quốc hội, nhấn mạnh mục tiêu chính của việc tính thuế theo doanh thu là để hộ kinh doanh hoạt động chuyên nghiệp hơn chứ không phải là để thu thuế. Ngân sách còn dành nguồn lực để hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi sang thuế kê khai. Thực tế, tại dự thảo Luật Quản lý thuế sửa đổi sẽ được Quốc hội xem xét và thông qua vào tháng 11 này, Chính phủ trình mức hỗ trợ là 0,1% tổng số thu thuế giá trị gia tăng nội địa của năm trước liền kề để hỗ trợ hộ kinh doanh sử dụng hóa đơn điện tử...

Ông Mai Sơn, Phó cục trưởng Cục Thuế, cho rằng với những vấn đề như doanh thu tăng lên thì có truy thu không, hàng hóa tồn kho không có hóa đơn chứng từ thì xử lý như thế nào..., cơ quan thuế đều đặt ra và xây dựng kịch bản để hỗ trợ hộ kinh doanh.

Riêng đối với chi phí phần mềm, hiện có nhiều nhà cung cấp giải pháp tặng phần mềm, hóa đơn điện tử cho hộ kinh doanh trong thời gian đầu chuyển đổi. Song, Cục Thuế mong muốn các nhà cung cấp có giải pháp giảm tối đa chi phí phần mềm nhằm hỗ trợ bà con.

"Đến nay, 98% hộ kinh doanh kê khai đã nộp thuế điện tử, hơn 18.500 hộ khoán chuyển sang kê khai, và 133.000 hộ kinh doanh đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền. Những con số này cho thấy sự chuyển biến tích cực của chính sách, khả năng thích ứng nhanh và chủ động của hộ kinh doanh trước giai đoạn thay đổi lớn", ông Mai Sơn nhận định.

Theo đại diện Cục Thuế, mục tiêu trọng tâm trong thời gian tới của ngành thuế là hỗ trợ hộ kinh danh thực hiện nghĩa vụ thuế thuận lợi, an toàn, minh bạch và hiện đại. Ngoài việc đẩy mạnh tuyên truyền, cơ quan thuế đang hoàn thiện khung pháp lý trong đó có xây dựng chính sách quản lý riêng cho nhóm hộ kinh doanh đảm bảo cơ chế sổ sách kế toán thật đơn giản, dễ sử dụng.

"Chuyển đổi từ khoán sang kê khai không chỉ là thay đổi cách tính thuế, mà là một cuộc chuyển mình toàn diện, từ trong phương thức quản lý, tư duy phục vụ và cách thức đồng hành với người nộp thuế. Cơ quan thuế xác định cần có sự đổi mới đột phá và quan trọng hơn là sự đồng hành cùng người nộp thuế nhằm bảo đảm lộ trình xóa bỏ thuế khoán được triển khai thuận lợi, hiệu quả", Phó cục trưởng Mai Sơn cam kết.

Kiến nghị nâng ngưỡng doanh thu tính thuế hộ kinh doanh lên 1 tỉ đồng

Đó là kiến nghị của bà Nguyễn Thị Cúc - Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam - tại lễ công bố tặng miễn phí phần mềm cho 2 triệu hộ kinh doanh, do Misa tổ chức hôm 23-10.

• Tags:
• Truy thu thuế
• Tính thuế theo doanh thu
• Bỏ thuế khoán

Đó là kiến nghị của bà Nguyễn Thị Cúc - Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam - tại lễ công bố tặng miễn phí phần mềm cho 2 triệu hộ kinh doanh.

Doanh thu tính thuế năm là 1 tỉ đồng thì thu nhập vẫn chưa đạt 15 triệu đồng/tháng

Với ngưỡng doanh thu tính thuế đối với hộ kinh doanh nếu được nâng lên 1 tỉ đồng/năm (thay vì mức quy định là 200 triệu đồng từ năm 2026), bà Nguyễn Thị Cúc cho rằng dưới ngưỡng này hộ kinh doanh không phải nộp thuế thu nhập cá nhân và giá trị gia tăng.

Lý giải về đề xuất này, bà Cúc giải thích Ủy ban Thường vụ Quốc hội vừa thông qua nghị quyết nâng mức giảm trừ gia cảnh thuế thu nhập cá nhân năm 2026 lên 15,5 triệu đồng/tháng cho bản thân người nộp thuế và 6,2 triệu đồng/tháng đối với một người phụ thuộc.

Bên cạnh đó kinh tế phát triển, nên mức thu nhập bình quân đầu người của người dân cũng tăng lên.

"Mặt khác, nếu lấy 1 tỉ đồng nhân với 15% lợi suất bình quân, thì thu nhập ròng của hộ cá nhân kinh doanh chưa đến mức 15 triệu đồng/tháng. 

Mức này đảm bảo công bằng với ngưỡng giảm trừ gia cảnh đối với thu nhập từ tiền công, tiền lương" - bà Cúc phân tích và đề nghị nên điều chỉnh kịp thời nội dung này tại Luật Quản lý thuế sửa đổi và Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi. Theo chương trình, Quốc hội sẽ xem xét và thông qua hai luật này tại kỳ họp đang diễn ra.

Để hộ kinh doanh yên tâm chuyển đổi, không nên truy thu và xử phạt về thuế 

Chỉ còn 2 tháng nữa, hộ kinh doanh sẽ chấm dứt thuế khoán và chuyển sang thuế kê khai, tức là tính thuế theo tỉ lệ trên doanh thu thực tế.

Dù sẵn sàng chuyển đổi sang phương thức quản lý thuế mới, nhưng Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam cho biết vấn đề mà nhiều hộ kinh doanh lo ngại là bị truy thu và xử phạt.

Theo bà Cúc, chỉ xử phạt hộ kinh doanh nào mà đã được cơ quan thuế hướng dẫn triển khai hóa đơn điện tử kết nối máy tính tiền rồi mà không thực hiện.

Thêm lo lắng nữa của hộ kinh doanh là việc xử lý hàng tồn kho. Thực tế trước đây khi mua hàng, nhiều hộ kinh doanh thường không quan tâm đến việc lấy hóa đơn, chứng từ. Nay cơ quan thuế yêu cầu báo cáo hàng tồn kho thì hàng lại không có hóa đơn.

"Để xử lý vấn đề này, trước hết từng hộ kinh doanh tự rà soát hàng tồn. Trường hợp hàng kém chất lượng, hàng giả thì phải tự xử lý. Còn những hàng hóa bình thường, đảm bảo chất lượng thì nên cho bán ra để nộp thuế. Cơ quan thuế không nên xử lý, mà để người dân yên tâm kinh doanh" - bà Cúc kiến nghị.

Phát biểu tại sự kiện, ông Mai Sơn - Phó cục trưởng Cục Thuế (Bộ Tài chính) - cho rằng với những vấn đề như doanh thu tăng lên thì có truy thu không, hàng hóa tồn kho không có hóa đơn chứng từ thì xử lý như thế nào..., cơ quan thuế đều đặt ra và xây dựng kịch bản để hỗ trợ hộ kinh doanh.

Khi áp dụng tính thuế theo doanh thu, Cục Thuế mong muốn các nhà cung cấp giải pháp giảm chi phí tối đa phần mềm nhằm hỗ trợ bà con. Việc tặng phần mềm cho hộ kinh doanh như Misa triển khai nên được nhân rộng sang tất cả nhà cung cấp giải pháp khác. 

Bên cạnh đó cơ quan thuế tiếp tục rà soát các quy định để giảm thủ tục hành chính. Cơ chế sổ sách, kế toán đối với hộ kinh doanh sẽ thật đơn giản để bà con có thể tự làm được, mà không phải ngần ngại và cho rằng có nhân viên kế toán mới làm được.

"Việc chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai là bước đi quan trọng nhằm thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước về quản lý thuế công bằng, minh bạch và tạo điều kiện phát triển kinh tế tư nhân.

Đến nay 98% hộ kinh doanh kê khai đã nộp thuế điện tử, hơn 18.500 hộ khoán chuyển sang kê khai, và 133.000 hộ đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền.

Những con số này cho thấy sự chuyển biến tích cực của chính sách, khả năng thích ứng nhanh và chủ động của hộ kinh doanh" - Phó cục trưởng Mai Sơn chia sẻ.

Sắp bỏ thuế khoán, 5 triệu hộ kinh doanh cần chuẩn bị gì?

Chỉ còn chưa đầy ba tháng nữa, hơn 5 triệu hộ kinh doanh sẽ không còn nộp thuế theo phương pháp khoán, mà chuyển sang nộp thuế theo kê khai.

• Tags:
• Hộ kinh doanh
• Bỏ thuế khoán
• Doanh thu