Ai cũng có lần đầu

TTCT - Một giờ trước trận đấu với đội tuyển Phần Lan tại vòng loại World Cup 2018 hôm 6-9, HLV đội tuyển Kosovo Albert Bunjaki vẫn như ngồi trên đống lửa. Ông vẫn chưa thể chắc chắn về 25 cầu thủ đăng ký cho trận này, vì 10 người trong số đó vẫn phải đợi một quyết định phê chuẩn từ FIFA.

Thủ tướng Kosovo Hacim Thaci và đội tuyển quốc gia trước ngày xuất quân-kryeministri-ks.net

Mọi chuyện luôn rắc rối với một đất nước còn non trẻ như Kosovo. “Thời gian với chúng tôi được tính bằng phút” - ông Bunjaki nhớ lại cuộc chờ đợi đầy hồi hộp.

Valon Berisha, người đã đi vào lịch sử bóng đá Kosovo khi ghi bàn đầu tiên cho đội tuyển quốc gia ở phút 60, là một trong những người được FIFA cho phép ra sân chỉ vài phút trước hồi còi khai cuộc. Samir Ujkani, thủ môn và là đội trưởng Kosovo, nhớ lại: “Tôi đã khóc khi biết tin (được FIFA cho phép thi đấu)”.

Đã 25 năm trôi qua kể từ cuộc nội chiến tách Kosovo khỏi Nam Tư và họ trở thành quốc gia mới nhất ở Balkan được tham dự một giải đấu chính thức. Chỉ có 1,8 triệu dân, nhưng Kosovo không hề thiếu nhân tài bóng đá.

Berisha, Ujkani hay cả Bersant Celina, tài năng trẻ 19 tuổi được HLV Pep Guardiola đánh giá rất cao tại Manchester City, đều không phải ngôi sao sáng nhất. Đội tuyển Kosovo lẽ ra đã có thể có thêm Xherdan Shaqiri, Granit Xhaka, Valon Behrami hay Adnan Januzaj, những ngôi sao đang hoặc từng thi đấu tại Premier League.

Cả bốn cầu thủ nói trên đều có gốc gác Kosovo và có thể chơi cho đội tuyển nước này nhưng đã lựa chọn những nơi khác, một trong các hậu quả cay đắng của cuộc nội chiến và xung đột sắc tộc kéo dài gần nửa thế kỷ.

Gần 1 triệu người Kosovo (tương đương 55% dân số còn ở lại!) rời bỏ quê hương, phiêu dạt khắp châu Âu. Một số tới chơi cho các đội tuyển láng giềng, Lorik Cana ở Albania chẳng hạn. Xhaka và Shaqiri đá cho Thụy Sĩ. Còn Januzaj là tuyển thủ Bỉ.

Do việc xác định quốc tịch cầu thủ Kosovo rất phức tạp, FIFA đã phải thành lập hẳn một tiểu ban độc lập cho vấn đề này và là lý do khiến tới phút chót HLV Bunjaki mới biết ông có thể dùng ai và phải loại ai ở chiến dịch vòng loại World Cup đầu tiên.

Như nhiều người con khác của Kosovo, Shaqiri - đội trưởng tuyển Thụy Sĩ ở Euro 2016 - đã luôn nghĩ đến quê nhà, nhưng là một cầu thủ chuyên nghiệp, anh đã chơi hết mình cho quê hương thứ hai, góp công lớn vào chiến thắng 2-0 của Thụy Sĩ mới đây trước đội đương kim vô địch châu Âu Bồ Đào Nha. Shaqiri sinh ở một ngôi làng Đông Kosovo và chỉ ra mắt tuyển Thụy Sĩ năm 2010.

Xhaka, tiền vệ mới cập bến Arsenal mùa hè, hiện là đồng đội của Shaqiri ở tuyển Thụy Sĩ, dù ra đời trong một gia đình hai dòng máu Kosovo - Albania.

Xhaka nói anh muốn chơi cho Kosovo nhưng FIFA không cho phép, bởi tiền vệ 23 tuổi này từng chơi cho Thụy Sĩ tại Euro 2016, mà FIFA cấm việc một cầu thủ thi đấu cho hai đội tuyển quốc gia và nhất quyết không để xảy ra ngoại lệ hay tiền lệ.

Thụy Sĩ cũng muốn giữ người và đã gây nhiều áp lực buộc FIFA phải bày tỏ lập trường rõ ràng. Liên đoàn Bóng đá Kosovo (FFK) thì ra một thông báo nói họ chưa bao giờ lôi kéo các tuyển thủ Thụy Sĩ hay Albania hiện giờ.

Nhưng FFK không hẳn cần những kiều dân đó. Ngay cả khi không có sự phục vụ của các ngôi sao đắt giá, bóng đá Kosovo vẫn đang tự hào bước sang một chương mới. Ở vòng loại World Cup 2018, họ rơi vào bảng I với Croatia, Thổ Nhĩ Kỳ, Ukraine, Iceland và Phần Lan.

Hành trình đầu tiên của Kosovo đã bắt đầu ở Turku (Phần Lan), trận đầu tiên, bàn thắng đầu tiên và cả điểm số đầu tiên sẽ đi vào lịch sử nền bóng đá còn non trẻ.

“Đó là một khoảnh khắc đặc biệt, vô cùng quan trọng và cực kỳ xúc động - Eroll Salihu, tổng thư ký FFK, nói - Bóng đá Kosovo thật ra đã luôn tồn tại từ năm 1946, chỉ có điều giờ chúng tôi mới bước ra sân chơi quốc tế”.■