Bóng đá Trung Quốc tìm sang xứ Bồ

TTCT - Bóng đá vẫn là một trong những môn thể thao hiếm hoi mà Trung Quốc không thể tỏa sáng được. Để tiến nhanh, những ông bầu bóng đá nước này đẩy mạnh hợp tác với một số nước châu Âu, đứng đầu là Bồ Đào Nha.

Yu Dabao - ngôi sao may mắn được chơi hai năm ở Benfica-fifa.com

Theo nguyên tắc “đôi bên cùng có lợi”, bóng đá Bồ Đào Nha hi vọng sẽ có vị trí trên thị trường châu Á. Đầu năm 2007, Benfica đã âm thầm ký hợp đồng với Yu Dabao, một cầu thủ trẻ 17 tuổi đến từ thành phố Đại Liên, tỉnh Liêu Ninh. Ban lãnh đạo Benfica đã phải trấn an CĐV về tài năng hứa hẹn của cầu thủ trẻ chưa có tên tuổi này khi bỏ ra số tiền 400.000 euro để rước về.

Trong một trận đấu ở giải trẻ Trung Quốc, Dabao từng dễ dàng ghi ba bàn trong tổng số tám bàn thắng của đội. Đây là cơ may của chàng trai này vì thật ra Dabao không có tài năng nổi trội nào. Không có gì chứng minh được cái giá chuyển nhượng của Dabao ở một CLB tên tuổi của Bồ Đào Nha, kể cả việc cậu ta được đưa lên đội hình chính bên cạnh những Di Maria, Reyes, Maxi Pereira.

Thật ra, Dabao là tài năng được xem như chất kích thích ở quê hương anh. Và đó chính là điều quan trọng dưới mắt lãnh đạo Benfica vốn bị ám ảnh bởi việc tìm cách gia tăng số người hâm mộ CLB trên thế giới từ nhiều thập niên qua. “Bóng đá đã trở thành một ngành kinh doanh và điều quan trọng là thương hiệu Benfica phải được định vị trên thị trường châu Á” - giám đốc đào tạo Antonio Carraca của Benfica vào thời đó từng giải thích.

Dù chưa có được những chuyến bay thuê chở đầy CĐV Trung Quốc như vài năm sau đó, nhưng việc Dabao được đưa lên đội hình 1 của Benfica cùng vài trận thi đấu ở Cúp liên đoàn cũng đủ mang lại hiệu ứng mong đợi.

Báo chí trong nước tán dương tài năng con cưng của họ trong một CLB có bề dày lịch sử ở châu Âu, trong khi sân Estadio Da Luz ghi nhận sự xuất hiện của những CĐV Trung Quốc đầu tiên. Niềm phấn khích kéo dài cùng với thời gian thi đấu hai năm của Dabao ở Benfica tuy ít nhưng cũng đủ để Benfica được nhắc đến ở châu Á.

Từ Sporting đến Oriental Dragon FC

Tám năm sau sự xuất hiện của Dabao ở phía tây bán đảo Bồ Đào Nha, chủ tịch Benfica Luis Filipe Vieira vừa ký một hợp đồng với một doanh nghiệp tên tuổi của thành phố Hàng Châu. Theo hợp đồng, bảy chuyên gia kỹ thuật của Benfica sẽ đến Trung Quốc để đào tạo các cầu thủ trẻ và giúp chuyên nghiệp hóa cấu trúc bóng đá địa phương.

Nhưng đổi lại người ta không rõ Benfica được gì trong hợp đồng này. Một số người nói bóng gió đến món quà có nhiều con số ở hàng đơn vị.

Hai năm trước sự kiện Yu Dabao, CLB Sporting từng tổ chức một hệ thống tương tự. Lãnh đạo CLB này đã thương lượng trực tiếp với Liên đoàn Bóng đá Trung Quốc và được đề nghị danh sách 100 cầu thủ trẻ xuất sắc nhất nước.

Từ con số này, Sporting tuyển chọn những cầu thủ xuất sắc nhất, gửi họ đến tập luyện tại học viện của mình và theo đuổi học vấn ở Lisbon cho đến tuổi trưởng thành. Sporting không thu lợi nhuận nào từ sự trao đổi này do trình độ bóng đá Trung Quốc còn thấp, thế là hợp đồng giữa hai bên nhanh chóng bị hủy.

Một điều mỉa mai là hợp tác Trung - Bồ tốt nhất được ký kết cho đến nay lại không liên quan đến CLB nổi tiếng nào của giải bóng đá Bồ Đào Nha. Dự án có tên là Oriental Dragon FC do Qi Chen, một doanh nhân sinh ra ở Trung Quốc nhưng sống tại Bồ Đào Nha từ nhiều năm, thành lập.

Chính ông là nhà trung gian giữa Benfica và Đại Liên trong thương vụ Dabao năm 2007. Là người máu mê bóng đá, Qi Chen biết rõ những lỗ hổng trong bóng đá Trung Quốc và biết rằng vùng đất cưu mang ông có rất nhiều thứ mang lại cho quê hương.

Chính vì vậy ông không ngần ngại đầu tư nửa triệu euro vào dự án thành lập đội bóng 100% Trung Quốc ở Lisbon. Nhờ chuyến viễn du của Dabao ở Benfica, doanh nhân này tập hợp được các cựu HLV đào tạo các tuyến trẻ, gửi họ sang Trung Quốc phát hiện các tài năng, thậm chí gặp gỡ cả gia đình các cầu thủ tìm hiểu khía cạnh tâm lý để biết xem liệu các chàng trai tuổi từ 16-19 có đủ vững vàng trước khi tiếp nhận cú sốc văn hóa mà họ sẽ đương đầu khi đến châu Âu hay không.

Mục tiêu World Cup

Việc thực hiện một cách nghiêm túc dự án Oriental Dragon FC (vừa kỷ niệm một năm ra đời), theo Qi Chen, là lý do chính khiến bóng đá Trung Quốc muốn làm việc với Bồ Đào Nha. “Trung Quốc và Bồ Đào Nha rất hiểu nhau, vì người Bồ Đào Nha đánh giá chúng tôi nghiêm túc” - cựu môi giới của Yu Dabao từng lập luận trên tờ Mais Futebol.

Trong lần khánh thành sự hợp tác giữa Benfica và một doanh nghiệp tên tuổi của Hàng Châu, tham tán Đại sứ quán Trung Quốc ở Lisbon từng nhấn mạnh rằng Bồ Đào Nha vốn là một tham chiếu thế giới không chỉ trên sân bóng mà cả ở hàng ghế dự bị và cấu trúc đào tạo. Tính đa năng này hẳn thu hút một quốc gia mà các cầu thủ, HLV và cả CLB đều tụt hậu so với các quốc gia bóng đá khác.

Lãnh đạo Trung Quốc từng bày tỏ ý định muốn sớm chứng kiến đội tuyển quốc gia tranh tài ở World Cup, trước khi nghĩ đến việc đăng cai giải đấu danh giá này. Nhưng theo Qi Chen, mọi thứ chưa đến đâu. “Cần phải xem lại hệ thống thi đấu trẻ. Ở Trung Quốc, cầu thủ thiếu niên thi đấu rất nhiều trận trong một tuần lễ, rồi sau đó xả hơi suốt ba tháng.

Như vậy họ thi đấu chưa đủ” - ông nói. Thay vì tìm liều thuốc thần dược ở các nhà thuật sĩ xứ Bồ, lãnh đạo bóng đá Trung Quốc nên tấn công vào vấn đề đào tạo. Cho dù có HLV tài ba, thiết bị đầy đủ và tiền bạc rủng rỉnh, một đứa trẻ chơi bóng ít sẽ không thể cạnh tranh với bạn bè cùng lứa dành cả ngày trên sân bóng.■