Chiến tranh sinh học: Mặt trận mới trong đối đầu Nga - Mỹ?

TƯỜNG ANH 13/11/2017 20:11 GMT+7

TTCT - “Dữ liệu sinh học của công dân Nga sống ở những vùng khác nhau trên lãnh thổ Nga... đang bị thu thập có mục đích và chuyên nghiệp. Chúng ta đang là một đối tượng được quan tâm lớn” - Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết ngày 30-10 tại một cuộc họp ở điện Kremlin.

Binh sĩ Mỹ trong một buổi diễn tập chuẩn bị cho tình huống nổ ra chiến tranh bằng vũ khí sinh - hóa học. -Ảnh: wikimedia
Binh sĩ Mỹ trong một buổi diễn tập chuẩn bị cho tình huống nổ ra chiến tranh bằng vũ khí sinh - hóa học. -Ảnh: wikimedia

 

Thông báo trên được đưa ra khi chủ tịch Viện Xã hội Nga về Luật bầu cử Igor Borisov báo cáo với tổng thống rằng việc phát sóng trực tiếp vào ngày bầu cử 10-9 ở Nga đã đạt tới 950.000 lượt xem “từ một địa chỉ IP nước ngoài”.

Ông Borisov đặt câu hỏi: “Số lượng quan tâm lớn đối với bầu cử chúng ta như thế là để làm gì, và những hình ảnh của người dân được sao chép lại sẽ được sử dụng vào những mục tiêu nào? Tôi quan tâm tới việc hình ảnh đồng bào ta nằm trong tay người lạ, không hiểu chúng nằm ở đó để làm gì?”.

Thư ký báo chí của tổng thống Dmitry Peskov khi trả lời báo chí cũng cho biết ông Putin “đã sử dụng thông tin tình báo” và “quả thật, một số mật sứ đang tiến hành hoạt động này, họ là đại diện các tổ chức phi chính phủ và các cơ quan khác”.

Việc Tổng thống Putin xác nhận “không chỉ hình ảnh, mà là dữ liệu sinh học của người Nga đang bị thu thập” đã gây mối quan tâm lớn. Chỉ trong ba tiếng sau đó, theo ghi nhận của Yandex, đã có 79 tựa đề liên quan tới vũ khí sinh học gắn cho phát biểu này.

Lửa và khói

Đa số những nhận định nêu trên dẫn nguồn từ thông tin trên kênh truyền hình quốc tế Nga RT tháng 7-2017. RT đã phát phóng sự nhan đề “Mối quan tâm quân sự:

Không quân Mỹ muốn mua mô sống người Nga”, cho biết trang web mua sắm của Chính phủ Hoa Kỳ đã mời thầu mua mô sống của người Nga chủng tộc Caucasus (một trong bốn đại chủng của nhân chủng học).

Cụ thể, hàng hóa được nêu trong gói thầu là 12 mẫu phân tử acid ribonucleic (RNA) và 27 mẫu chất dịch khớp, nhấn mạnh “phải là của người Nga và phải là chủng tộc Caucasus, chứ không phải người Ukraine”.

Chủ nhân gói thầu được yêu cầu cung cấp toàn bộ thông tin sức khỏe và tuổi những người cung cấp mô. Nhưng khi RT hỏi mục tiêu, nhân vật quản lý hợp đồng đã không trả lời.

Thông tin của RT ngay lập tức được nhân rộng qua các kênh thân Kremlin như NTV, Ren-TV, Zvezda và một số phương tiện truyền thông khác. Riêng RT đã phỏng vấn bốn chuyên gia về mục đích gói mua sắm này của quân đội Hoa Kỳ.

Trong khi ba ý kiến (của các nhà khoa học) khá trung tính, cho rằng các mẫu này được thu thập cho nhiệm vụ nghiên cứu cơ bản thì ý kiến cuối cùng thuộc về chuyên gia quân sự, cựu thành viên Ủy ban vũ khí sinh học Liên Hiệp Quốc Igor Nikulin, người cho rằng các mẫu RNA này được “sử dụng để phát triển virút”.

Theo đó, “Hoa Kỳ đang cố gắng phát triển các loại vũ khí sinh học nhắm vào người mang những bộ gen cụ thể và chủng người Caucasus là cần thiết, bởi họ chiếm đa số dân nước ta. Đây là nhóm trung tâm mà họ muốn tìm ra mã khóa”.

Giải thích các “thuyết âm mưu” cho rằng công trình này liên quan tới nghiên cứu vũ khí sinh học, Zvezda chỉ ra ẩn số chính: cơ quan thu thập mô sống là quân đội Hoa Kỳ.

Họ đặt vấn đề về khả năng hiện hữu một loại vũ khí di truyền, nhắm vào việc tấn công có chọn lọc người dân theo các đặc điểm di truyền về chủng tộc, sắc tộc, giới tính hay những đặc điểm sinh học khác.

Không phải tình cờ mà Nghị định thư Geneva năm 1925, đồng thời Công ước cấm phát triển, sản xuất và tàng trữ các nguồn vũ khí vi khuẩn (sinh học) và độc tố thông qua năm 1975 đã cấm các hoạt động trong những lĩnh vực này. Những người theo thuyết âm mưu cho rằng hoạt động của vũ khí di truyền nhằm vào việc tấn công một “nhóm dân số có chọn lọc - có thể là đàn ông hay binh lính tiềm năng”.

“Giết người bằng gen”

Sinh học tổng hợp là một trong những lĩnh vực tiến bộ nhất của khoa học ứng dụng hiện đại, mà sản phẩm của nó những năm gần đây rất được giới quân sự quan tâm. Theo các chuyên gia, chính lĩnh vực khoa học này có thể là tiền thân cho việc chế tạo vũ khí di truyền.

“Các yếu tố đáng kinh ngạc của loại vũ khí này giống với tác động của thuốc diệt cỏ, có tác dụng diệt trừ hay bóp chết sự phát triển của cỏ dại nhưng không cản trở sự phát triển của cây trồng” như một trong những ấn bản nổi tiếng Top Secret khẳng định.

Nắm trong tay những công cụ giết người bằng gen này, người ta có thể điều khiển cả thế giới bằng cách “bí mật tiêu diệt những người không phù hợp”.

Trong khi đó, không thể xác định ai đã bí mật chế tạo và sử dụng vũ khí, bởi việc sử dụng nó sẽ được ngụy trang bằng những dịch bệnh gây tử vong hàng loạt.

Kênh truyền hình Zvezda trong một bài nhận định về vụ “vũ khí sinh học” nhắc lại: Từ năm 1969, một đại diện của DARPA (Cơ quan các dự án phòng thủ tiên tiến trực thuộc Lầu Năm Góc, Hoa Kỳ) phát biểu trước Quốc hội Mỹ đã tuyên bố trong thời gian tới sẽ xuất hiện một tác nhân sinh học tổng hợp, mà khả năng miễn dịch tự nhiên của con người bất lực trước nó cũng như các loại thuốc điều trị đều không hiệu quả.

Người Mỹ trong lúc đó đã thí nghiệm với các mẫu thử, cố làm cho chúng kháng thuốc kháng sinh hơn, tạo ra các biến thể chết người của các loại virút Marburg, Lassa (gây sốt xuất huyết) hay Ebola.

Năm 1975, các nghiên cứu trong lĩnh vực này chính thức bị cấm và giới khoa học thông báo tất cả nguồn dự trữ cho những nghiên cứu này đều bị hủy.

Tuy nhiên, Zvezda dẫn lời nhà báo Aleksei Kruglov cho biết có thông tin rò rỉ rằng những nghiên cứu nói trên vẫn ngầm được tiến hành và hiện đang được ngụy trang dưới vỏ bọc “nghiên cứu khoa học”.

Năm 1988, các nhà khoa học Hoa Kỳ đã công bố một phát minh độc đáo: một đoạn RNA được phát triển nhân tạo, khi xâm nhập cơ thể người có khả năng phá hủy một số gen nhất định. “Phân tử sát nhân này tìm ra những ADN cần thiết, tích hợp vào chuỗi gen và phong tỏa một số khu vực được giao.

Nếu có khả năng phong tỏa những gen gây bệnh, nó cũng có khả năng làm như thế với những tế bào quan trọng sống còn của con người. Thí dụ hiện nay các nhà khoa học biết chính xác tổ hợp gen sản sinh ra hormone giới tính, điều thực tế có thể cho phép làm giảm hoặc tăng một cách nhân tạo quá trình sinh sản ở cấp độ gen” - Zvezda khẳng định.

Chỉ là thuyết âm mưu?

Một số quan điểm đối lập Nga cho rằng những lo ngại về “vũ khí di truyền” chỉ là thuyết âm mưu. Họ dẫn lời nhà di truyền học lâm sàng Irina Zhegulina và giáo sư Đại học khoa học công nghệ Skolkovoi Konstantin Severinov cho rằng trên thực tế, khó có thể tạo ra một loại vũ khí di truyền như thế.

Trước tiên là vì các nhóm dân tộc hiện nay đang pha trộn rất nhiều, người châu Âu không khác biệt nhau nhiều nữa về mặt di truyền.

Vì thế khó có thể hình dung làm cách nào để chọn ra một tổ hợp các “chữ cái” của mã di truyền chỉ có thể gặp ở người Thụy Điển, Anh hay Nga. Tiếp đó, để vũ khí này hiệu quả, cần đưa các MicroRNA này với hàm lượng lớn vào cơ thể một số rất đông người.

Nói cách khác, đầu độc nguồn nước hay thổi MicroRNA qua hệ thống thông gió hay trộn vào thực phẩm đều không hoặc ít hiệu quả.

Trang web đối lập Meduza.io cho biết khi tiếp cận Lầu Năm Góc, họ được trả lời rằng các vật phẩm sinh học này được mua để sử dụng cho một công trình của Trung tâm phát hiện phân tử của đơn vị quân y 59 không lực Hoa Kỳ nhằm nghiên cứu hệ thống cơ xương, cụ thể là xác định các chỉ dấu sinh học khác nhau liên quan đến chấn thương.

Dịch khớp mà trung tâm này đang rao mua thường tiết ra ở các khoang khớp và có tác dụng bôi trơn. Người phát ngôn của không quân Hoa Kỳ Bo Downey cho biết: “Vì các mẫu thử ban đầu thu thập được ở Nga, nên các mẫu đối chứng cũng phải cùng nhóm. Nhiệm vụ chính là bảo đảm sao cho thí nghiệm thành công, không bị ảnh hưởng bởi các vật liệu sinh học thu thập được”.

Tuy nhiên, Downey không trả lời câu hỏi các mẫu thử ban đầu được thu thập như thế nào và ở đâu. Tiến sĩ sinh học Mikhail Gelfand trong một trả lời phỏng vấn cho NSN khẳng định “vũ khí sinh học là chuyện nói láo”, vì “không thể có một vũ khí như thế do con người quá giống nhau để có thể tạo ra vũ khí đặc biệt nào cho một chủng tộc nào”.

Có thể hiểu nỗi lo của người Nga trong điều kiện quan hệ Nga và phương Tây đang không còn cơm lành canh ngọt. Năm 2007, Cơ quan hải quan Nga đã cấm xuất khẩu các mẫu vật phẩm sinh học của người Nga.

Theo báo Kommersant, lệnh cấm này được đưa ra sau báo cáo của người đứng đầu Cơ quan an ninh Nga (FSB) Nikolai Patrushev cho Tổng thống Putin về vấn đề vũ khí sinh học di truyền.

Khi đó, các bác sĩ cũng như giới nghiên cứu Nga đã cảnh báo về việc thu thập các mẫu thử gửi ra nước ngoài này, cho rằng chúng sẽ ảnh hưởng đến bệnh nhân Nga vì nhiều loại nghiên cứu chỉ có thể được thực hiện ở các phòng thí nghiệm phương Tây.

Nhưng cùng lúc, người đứng đầu Viện hàn lâm Khoa học Nga khi đó Mikhail Davydov nhấn mạnh việc thực hiện các nghiên cứu chung mẫu sinh học đã diễn ra từ lâu theo cả hai chiều. “Các đồng nghiệp phương Tây cho chúng tôi mẫu của họ, ngược lại chúng tôi gửi họ các mẫu của Nga” - ông Davydov nói trên Kommersant.■

Cần tăng sự minh bạch

Bộ Ngoại giao Nga đã kêu gọi tăng tính minh bạch của các hoạt động trong lĩnh vực sinh học liên quan đến Công ước cấm phát triển, sản xuất và tàng trữ các nguồn vũ khí vi khuẩn (sinh học) và độc tố cùng với việc thiêu hủy chúng.

Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Ryabov tại một hội nghị quốc tế gần đây mang tên “Các đe dọa toàn cầu với an ninh sinh học” đã gọi các hoạt động y tế và sinh học quân sự được tiến hành bên ngoài lãnh thổ quốc gia là “một yếu tố nguy cơ”.

Thứ trưởng Ryabov cũng lưu ý đến hoạt động ngày càng tăng của “các cơ quan có chức năng kép” ở dọc biên giới Nga. “Nó có thể có những hậu quả sâu xa. Chúng tôi đã nói thẳng điều đó với người Mỹ và các láng giềng chúng tôi, nơi một mạng lưới phòng thí nghiệm được tạo ra với sự hỗ trợ và tham gia của Hoa Kỳ” - Zvezda trích dẫn.

Năm ngoái, liên quan đến chủ đề này, Nga đã giới thiệu một đề nghị cụ thể về việc cải tiến các biện pháp xây dựng lòng tin, cho rằng sự minh bạch sẽ giúp thúc đẩy các mục đích của công ước.

Bình luận Xem thêm
Bình luận (0)
Xem thêm bình luận