Chuyện tuyển dụng giáo viên đại học ở Mỹ

Mùa thu năm học 2008, khoa báo chí thông báo tuyển dụng một giáo viên dạy ngành PR (quan hệ công chúng), bộ phận thư ký bắt đầu nhận hồ sơ ứng viên từ khắp các tiểu bang trong nước, thậm chí từ Kuwait và một số nước châu Âu.

Sau khi tổng hợp, có 320 hồ sơ, trong đó có một ứng viên Việt Nam gửi đến ứng thí. Tôi được giáo sư giao nhiệm vụ gửi thư và email thông báo đến từng người. Các ứng viên sẽ sắp xếp thời gian đến thăm trường, thuyết trình về một vấn đề chuyên môn mình quan tâm trước các giáo viên, sinh viên, nghiên cứu sinh và trả lời các câu hỏi. Người giáo viên tương lai đó sẽ thể hiện hết bản lĩnh của mình: sự lưu loát trong trình bày, thân thiện với khán giả trong và sau buổi nói chuyện. Nhiều giáo viên và sinh viên đã nán lại rất lâu đặt câu hỏi, bày tỏ sự quan tâm của mình với những bài thuyết trình họ quan tâm.

Chỉ tuyển một người, nhưng trường đã làm việc thật vất vả để có người tốt nhất - vì họ biết người này sẽ mang lại lợi ích cho sinh viên và uy tín cho nhà trường. Có lẽ vì thế nên giáo sư không về hưu, nhiều người 76 tuổi, đau ốm nhưng vẫn chống gậy đến trường giảng dạy. Một ngày còn đi dạy là một ngày họ còn đúng giờ, ân cần và luôn là người cuối cùng ra khỏi lớp. Hằng năm, sinh viên có bình bầu giáo viên của năm để vinh danh những người thầy tận tụy. Giáo sư của tôi đã nhận danh hiệu này cách đây năm năm lúc 71 tuổi.

Tuyển dụng giảng viên đại học ở ta tuy không phải thi công chức nhưng vẫn nặng nề “xin cho” do phụ thuộc vào phòng tổ chức nhân sự hay phòng tổ chức hành chính. Số sinh viên đại học được tuyển dụng nhiều hơn số thạc sĩ và tiến sĩ. Dùng sinh viên để dạy lại sinh viên, giống như vừa chạy vừa mặc quần áo, là một thiệt thòi kép cho uy tín nhà trường, người dạy và nhất là sinh viên.