Đời không như là mơ

Sau trận hòa 1-1 giữa Le Havre và Pau FC ở vòng 3 Giải hạng nhì Pháp (Ligue 2), Quang Hải được trang web chuyên thống kê Sofascore chấm 6,7 điểm. Nhưng mặt khác, báo chuyên về bóng đá Sud Ouest của Pháp chỉ chấm anh 3 điểm - là người chơi tệ nhất phía Pau FC.

Quang Hải đã có một khởi đầu chưa như mong đợi ở Pau FC. Ảnh: MV4

Vì sao lại có sự khác biệt đáng kể như vậy?

Không hay, không dở

Để có cái nhìn đầy đủ về màn trình diễn chính thức thứ ba của Quang Hải kể từ khi sang Pháp thi đấu, chúng ta cần phân biệt sự khác nhau giữa các trang web thống kê và cánh nhà báo. Sofascore tương tự trang web nổi tiếng Whoscored, với độ phủ sóng còn rộng hơn và thống kê chi tiết cả những giải đấu hạng dưới như Ligue 2.

Thông số của Quang Hải trước Le Havre như sau: Anh chơi 63 phút, chạm bóng 21 lần, tỉ̉ lệ chuyền bóng chính xác 71%, thực hiện được 1 đường chuyền then chốt (key pass, đường chuyền mở ra cơ hội tấn công), có 1 lần qua người thành công, mất bóng 6 lần, không phạm lỗi lần nào…

Khi bước vào đầu trận đấu, mỗi cầu thủ đã được chấm sẵn 6,5 điểm và điểm cộng/trừ sẽ được đưa ra dựa trên những thông số thống kê như nói trên. Như vậy, chúng ta có thể thấy màn trình diễn của Quang Hải trước Le Havre thuộc dạng… vô thưởng vô phạt. 

Anh không làm được gì nhiều, nhưng cũng không có điểm nào quá tệ. Mất bóng 6 lần là tương đối ít với những cầu thủ tấn công của đội bị đánh giá yếu hơn. Để so sánh, 2 đồng đội của Quang Hải ở tuyến giữa là Abzi Diyaeddine và Eddy Sylvestre mất bóng đến 10 lần. 

Dù vậy, điểm số 6,7 của Quang Hải vẫn vào dạng dưới trung bình trên sân bởi điểm trung bình của toàn đội Le Havre là 6,82, còn của Pau FC là 6,75.

Điểm số của những trang thống kê luôn dựa trên thuật toán, vì vậy đôi lúc không thỏa mãn được yếu tố cảm xúc và sự phức tạp của bóng đá. 

Những cầu thủ có lối chơi an toàn với độ chuyền bóng chính xác cao và ít khi để mất bóng thường dễ nhận được điểm số ổn định theo cách tính này. Mặt khác, các hậu vệ chịu nhiều rủi ro điểm thấp vì những pha mất bóng có thể dẫn đến bàn thua vốn nhận điểm trừ nặng.

Trái lại, các phóng viên thường đưa ra nhận định mang tính chủ quan nhưng là góc nhìn đậm chất chuyên môn. Ở vòng 2, Quang Hải cũng chỉ được báo Sud Ouest chấm 4 điểm trong trận hòa Dijon, tức thứ 3 từ dưới lên. 

Đến trận hòa Le Havre, anh bị đánh giá là người tệ nhất. Cánh phóng viên của tờ nhật báo này có lý do để đánh giá thấp Quang Hải, bởi vai trò của một tiền vệ tấn công điều phối thế trận không thể chỉ thể hiện qua những con số thống kê - vốn sẽ thích hợp hơn khi nói tới một tiền vệ phòng ngự hay một thủ môn chẳng hạn.

Chơi hơn 60 phút nhưng tuyển thủ Việt Nam chỉ chạm bóng 21 lần. Để so sánh, Diyaeddine cũng rời sân ở phút 63 nhưng đã chạm bóng 27 lần, có 6 lần thắng tranh chấp tay đôi so với 1 lần của Quang Hải. 

Những pha tranh chấp tay đôi thường là những tình huống nổi bật của trận đấu, dễ tạo ấn tượng cho người xem, góp phần giải thích lý do Diyaeddine được Sud Ouest chấm 5 điểm, cao hơn hẳn Quang Hải.

Cũng là dễ hiểu khi các cầu thủ tấn công thường được kỳ vọng hơn nhiều dưới góc nhìn của chuyên gia và người hâm mộ. Một hậu vệ chơi mờ nhạt khó thấy hơn nhiều so với một tiền vệ tổ chức chơi mờ nhạt, nhất là trong một thế trận giằng co. 

Với Pau FC, Quang Hải đã được xếp chơi ở vị trí ưa thích và sở trường - tiền vệ tấn công, nhưng đi kèm là sức ép và kỳ vọng tương ứng, bởi đó cũng là vị trí nổi bật nhất trên sân. Như thế, việc anh bị cánh phóng viên Pháp đánh giá thấp là có cơ sở, cả khách quan lẫn chủ quan.

Không chỉ là chuyện trái bóng

Việc HLV Didier Tholot cho Quang Hải đá chính 2 trận liên tiếp sau 3 vòng đấu cho thấy ông thực sự có niềm tin với cầu thủ người Việt, vấn đề bây giờ là lòng tin đó duy trì được bao lâu khi mà Quang Hải vẫn chưa thể tỏa sáng.

Bóng đá chuyên nghiệp ở đẳng cấp như Ligue 2 thường rất khắc nghiệt, 2 cơ hội nhiều khi đã là quá nhiều, chưa kể việc ông Tholot (58 tuổi) đang có chiều hướng làm khác với cả giải nói chung. Trong tổng số 539 cầu thủ đang chơi bóng ở Ligue 2, số ngoại binh là 212, tức gần 40%. 

Thống kê của Transfermarkt cho thấy trong 10 ngoại binh đắt giá nhất giải thì có 3 tiền đạo, 3 tiền vệ phòng ngự, 2 trung vệ và 2 hậu vệ biên. Ngay cả nếu mở rộng đối tượng khảo sát hơn, những ngoại binh đá tiền vệ tấn công như Quang Hải ở Ligue 2 vẫn rất hiếm hoi.

Hầu hết các tiền vệ tấn công hoặc tiền vệ tổ chức (ở các đội đá 3 tiền vệ trung tâm) đều là người Pháp. Đây cũng là điều hợp lý, bởi các lò đào tạo trẻ của Pháp nổi tiếng nhất chính là việc sản sinh ra những tiền vệ đậm chất kỹ thuật và tài hoa. 

Vị trí "số 10", không chỉ ở Ligue 2 mà rất nhiều đội chuyên nghiệp Pháp, đều thuộc về người bản địa. Quang Hải thực sự là một ngoại lệ ở Pau.

Chính Pau trong 2 năm đã sử dụng tiền vệ người Pháp Steeve Beusnard trong vai trò lĩnh xướng hàng công, nhưng cầu thủ này dính chấn thương đứt dây chằng vào tháng 10-2021 nên phải nghỉ thi đấu gần một năm trời. Chấn thương của Beusnard cùng nguồn ngân sách eo hẹp có lẽ đã khiến Pau quyết định đặt cược vào một cầu thủ Đông Nam Á.

Do vậy, con đường để khẳng định được tài năng ở châu Âu của ngôi sao lớn nhất của bóng đá Việt Nam có lẽ vẫn còn xa. Nhưng vạn sự vốn khởi đầu nan. 

Dù gì đi nữa, chuyến xuất ngoại này của Quang Hải cũng là đường đường chính chính, không thành công thì cũng thành nhân, và hy vọng trên đường dài anh sẽ gặt hái không ít thành quả cho bản thân nói riêng và bóng đá Việt nói chung - mà ngay cả việc nhận chân được thực lực của mình ở một sân chơi tầm cỡ để nỗ lực hơn cũng là thành quả rồi.■