Đồng Tháp có cỏ nở hoa vàng

Cánh đồng mênh mông hoa vàng -T.T.L.

Chúng tôi thực hiện chuyến đi ngắm loài hoa cỏ này ngay vào đầu mùa xuân Bính Thân. Vườn quốc gia Tràm Chim nằm trong vùng ngập nước Đồng Tháp Mười, huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp. Vườn quốc gia Tràm Chim được công nhận là một trong 2.220 khu Ramsar trên thế giới và là khu dự trữ sinh quyển Ramsar thứ tám của Việt Nam. Vườn quốc gia Tràm Chim với khoảng 7.500ha rừng đặc dụng, là nơi có hệ sinh thái động thực vật phong phú nhất trong vùng Đồng Tháp Mười.

Tắc ráng đưa du khách vào rừng -Như Khôi

Chuyến xuyên rừng kỳ thú

Diện tích các trảng cỏ ngập nước theo mùa thuộc quần thể đồng năng rất lớn, trong đó có tới khoảng 50ha hoàng đầu ấn tại chốt Chiến Thắng A4 và A5. Đây là một loài thuộc gia đình cỏ vàng (Xyridaceae) có tên khoa học là Xyris indica L.

Mùa hoa hoàng đầu ấn bắt đầu từ tháng giêng đến hết tháng 2 âm lịch hằng năm, tùy theo con nước. Mỗi ngày hoàng đầu ấn chỉ bắt đầu nở hoa từ 11g-14g, nên du khách cần tính toán lộ trình để kịp chiêm ngưỡng vẻ đẹp của loài hoa cỏ này.

Từ hai năm trở lại đây, vườn quốc gia Tràm Chim bắt đầu chào tour thăm cánh đồng hoa hoàng đầu ấn. Số lượng du khách ngày một tăng. Dịp Tết Nguyên đán vừa qua đã có hàng ngàn du khách thăm đồng hoa mỗi ngày, dù hoa chưa thật sự nở rộ.

Mỗi cuối tuần tháng 2 năm nay, trung tâm đón khoảng 500-600 khách một ngày, theo thông tin từ Trung tâm du lịch và giáo dục môi trường thuộc Vườn quốc gia Tràm Chim. Có hai cách để tới vùng bưng biền khu A5 nơi loài cỏ này đang trổ bông. Du khách có thể di chuyển bằng đường bộ (khoảng 10km) hoặc đường thủy (35km, bằng ba phương tiện: xe điện, tắc ráng và đò chèo).

Chim và cỏ tạo một bức tranh sống động -Như Khôi

Chọn con đường thủy xuyên qua vườn quốc gia hóa ra lại là một quyết định sáng suốt của chúng tôi. Thấp thoáng sau hai hàng cây tràm bông vàng là con kênh uốn lượn với những đầm sen hồng đặc trưng không thể thiếu của vùng ngập nước này.

Con đường mới làm chạy dọc theo những cánh đồng lúa thơm ngát đang kỳ trổ bông ánh lên màu xanh biếc dưới nắng. Thi thoảng lại có những đồng lúa chín sớm, điểm xuyết màu vàng mặn mòi trong bức tranh yên bình và toàn bích của vùng sông nước. Sau chừng 4km di chuyển bằng xe điện, chúng tôi lên tắc ráng.

Con đường thủy xuyên qua vườn quốc gia dài khoảng 30km vô cùng kỳ thú. Đã nhiều lần tới Tràm Chim vào mùa nước nổi, nhưng chưa lần nào chúng tôi gặp nhiều chim và cò như trong chuyến đi vào mùa khô này. Từng đàn cò trắng, cò ma, cò ốc, cò quắm, giang sen... những loài chim không thể biết hết tên bay rợp trời theo chiếc tắc ráng.

Hai bên bờ, những con cúm núm, choi choi, còng cọc, diệc lửa, bìm bịp và chiền chiện... bình thản đậu trên những ngọn cây hay lò dò kiếm ăn trên những cánh đồng cỏ ống, cỏ năng. Vào mùa xuân (từ tháng giêng tới tháng 6) khi nước rút, là mùa chim sinh sản và về trú ngụ tại Tràm Chim.

Truyền hình Vĩnh Long làm phóng sự về cánh đồng hoa -T.T.L.

Khi cỏ cũng nở hoa

Sau một giờ thỏa sức ghi lại những bức hình về các loài chim trên cánh đồng cỏ, chúng tôi rời tắc ráng và lên một chiếc đò chèo qua một dòng kênh nhỏ, trước khi đi sâu vào vùng bưng biền mênh mang hơn 5ha đang mở ra trước mắt. Thoạt nhìn tưởng như đó chỉ là một đồng cỏ năng kim thuần túy một màu xanh và màu cỏ cháy dưới ánh mặt trời.

Những lối mòn trên cánh đồng cỏ thân cứng cũng tạo ra sự chuyển động rất thú vị về hình dáng và màu sắc mà không phải cánh đồng cỏ nào ở Việt Nam cũng có được. Sau khi lội bộ khoảng 1km, đồng hồ chỉ đúng 11g, màu của cánh đồng bắt đầu chuyển sắc. Hoa hoàng đầu ấn đang nở.

hoa mang hình dáng chim Như Khôi

Đó là một loài cỏ có hình rẻ quạt, thân hình ống khá cứng màu xanh, dài khoảng 10-20cm, gốc màu đỏ, trên đầu mang nhiều búp hoa màu nâu. Cảm giác rất thú vị khi quan sát ba chiếc cánh vàng nhỏ xinh, trong veo, nở xòe ra từ khối búp như một chiếc ấn.

Trên mỗi búp chỉ có khoảng một tới hai bông nở cùng một lúc. Khi các búp hoa đã nở hết, cỏ sẽ khô và lụi dần. Trong vòng một giờ, cả cánh đồng cỏ đã nhuộm một màu vàng rực. Không gian đầy tiếng chim, tiếng rì rì của những đôi cánh ong về lấy mật và mùi thơm của cỏ phảng phất, vấn vương.

Anh Nguyễn Văn Hùng, giám đốc Vườn quốc gia Tràm Chim, cho chúng tôi biết khi hoa hoàng đầu ấn tàn là lúc cỏ năng kim sinh sôi nảy nở. Củ năng kim là thức ăn ưa thích của sếu đầu đỏ, loài chim biểu tượng của Vườn quốc gia Tràm Chim và đang ngày càng hiếm trên thế giới.

Hiện nay, các đề án bảo tồn và phát triển đang được thực hiện tại Tràm Chim đã góp phần làm vườn quốc gia này phục hồi đầy ấn tượng trước những ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, thiên nhiên, dân số... thời gian qua.

Hoa đung đưa trong gió -Như Khôi

Theo đó, cùng với việc phục hồi nhiều diện tích đồng cỏ tự nhiên và rừng ngập mặn, sẽ có thêm nhiều loài hoa khác đặc trưng của miền bưng biền Đồng Tháp để khám phá như nhĩ cán tím, nhĩ cán vàng, thủy nữ... Trung tâm du lịch Vườn quốc gia Tràm Chim cũng xây dựng nhiều tuyến điểm tham quan đa dạng như tour tham quan bãi chim sinh sản, tour trải nghiệm cuộc sống ngư dân hay tour thu hoạch lúa trời... tùy theo mùa.

Chúng tôi tiếc nuối rời cánh đồng cỏ vàng khi những bông hoa hoàng đầu ấn đã bắt đầu thu cánh, kết thúc hai giờ ngắn ngủi mang sắc hương đến cho đất trời. Lòng du khách như còn mãi vấn vương về một trảng hoa cỏ vàng kỳ lạ giữa những cánh rừng tràm. ■