Harvard mất ngôi đầu trong Xếp hạng Đại học Thế giới

Viện Công nghệ California (California Institute of Technology - Caltech), một ĐH tư nhỏ (năm học 2010-2011 viện chỉ có 967 SV ĐH và 1.208 học viên cao học), đã vươn lên vị trí hàng đầu, gây bất ngờ cho nhiều người quan sát.

Harvard, trường ĐH giàu nhất thế giới, là nơi đào tạo tám tổng thống Mỹ cùng rất nhiều chính khách và tổng thống trên thế giới (thời sự nhất có thể kể bà Ellen Johnson-Sirleaf, tổng thống Liberia...). Harvard đã đứng đầu bảng xếp hạng kể từ khi Times Higher Education bắt đầu tổ chức xếp hạng ĐH vào năm 2004. Thế thì tại sao năm nay Harvard lại bị soán ngôi bởi một ĐH tư nhỏ bé như Caltech?

Bảng xếp hạng được dựa trên khảo sát nhiều trường ĐH khắp thế giới. Hơn 17.500 học giả đã được khảo sát và 50 triệu trích dẫn phân tích và so sánh khi xếp hạng. Việc xếp hạng dựa trên năm tiêu chí:

- Giảng dạy: cả môi trường dạy và học (chiếm 30% tổng số điểm)

- Nghiên cứu (chiếm 30% tổng số điểm)

- Tài liệu được trích dẫn (chiếm 30% tổng số điểm)

- Đổi mới công nghệ (chiếm 2,5% tổng số điểm)

- Triển vọng quốc tế: gồm cả số giáo viên, sinh viên và nghiên cứu quốc tế (chiếm 7,5% tổng số điểm)

Nhiều người thắc mắc: liệu khủng hoảng tài chính ở Mỹ đã ảnh hưởng đến Harvard chăng? Tuy nhiên giám đốc chương trình xếp hạng Phill Baty nói: “Cuộc khủng hoảng tài chính đã không thật sự làm hỏng Harvard, họ vẫn xuất sắc trên lĩnh vực giảng dạy. Tuy nhiên các hoạt động nghiên cứu của Caltech đã tốt hơn một chút”.

Ông cho rằng: “Sự khác biệt giữa ĐH Harvard và Caltech năm nay không lớn... Những gì mà Caltech được nhìn nhận là đã gia tăng đáng kể hoạt động nghiên cứu của mình. Tăng 16% là khá quan trọng, làm nghiêng cán cân so sánh của nó với Harvard”. Caltech có may mắn huy động được nhiều nhà tài trợ và cả từ chính phủ. Tiến sĩ Jean-Lou Chameau, chủ tịch Caltech, cho biết: “Mô hình quan hệ đối tác công - tư này cho phép các quỹ nghiên cứu của chúng tôi đi xa hơn”.

Năm nay cả ba trường hàng đầu trong bảng xếp hạng đều là các ĐH tư của Mỹ. Các trường hàng đầu Mỹ phụ thuộc vào nguồn tài trợ công cộng, bao gồm cả các trường ĐH California tại Berkeley, Los Angeles, San Diego và Santa Barbara, đã trượt chân trên danh sách so với một năm trước đây. Ông Baty nói: “Các trường ĐH công hàng đầu của Mỹ dường như đang thất bại, trong khi các trường ĐH tư nhân ở Mỹ đã quản lý để duy trì hoặc bảo vệ các mức kinh phí tốt hơn”.

Anh là nước sau Mỹ có nhiều trường ĐH được xếp hạng cao (có 32 trường trong tốp 200 so với Mỹ có 75/200). Oxford đánh bại Cambridge, trường ĐH giàu có nhất của Vương quốc Anh, sau khi một sự thay đổi trong phương pháp luận của cuộc khảo sát đã đưa nghệ thuật, khoa học xã hội và nhân văn trên cơ sở bình đẳng với khoa học tự nhiên. Ông Baty nói: “Tại những nơi như Oxford, nơi có tập trung hơi nặng về khoa học xã hội và nhân văn hơn là tại Cambridge, đã giúp san lấp mặt bằng của sân chơi”.

Qua cuộc bình chọn xếp hạng các trường ĐH năm nay của Times Higher Education, chúng ta có thể rút ra bài học cho VN trong quá trình xây dựng các ĐH đẳng cấp quốc tế:

- Một trường nhỏ (hoặc một nước nhỏ) nếu có chiến lược tốt và đầu tư tốt vẫn có thể làm nên những kỳ tích bất ngờ như Caltech.

- Các trường ĐH xuất sắc cần tăng cường đầu tư và chất lượng nghiên cứu khoa học trên cơ sở huy động nguồn lực đa dạng, khuyến khích mạnh mẽ công tác nghiên cứu trong đội ngũ giảng viên.

- Khoa học xã hội nên được coi trọng như khoa học tự nhiên ở các trường đa ngành.

__________

Tài liệu tham khảo:

1. Peter Branton và Tim Farrand, Times Higher Education World University Rankings 2011-2012.
2. Kathy Svitil, Caltech Named World's Top University in New Times Higher Education Global Ranking.
3. Namitha Jagadeesh, Harvard Loses Top World University Ranking for First Time, Bloomberg, October 06, 2011.