Nhạc sống trên một hành tinh nóng

Nào là hạt mưa đá to như quả banh nỉ, nào là cái nóng hầm hập chết người, trong năm 2023, vô số người hâm mộ đã tự đặt mình vào vòng hiểm nguy khi nhất quyết đi xem ca nhạc. Chẳng hạn, vào tháng 7, 17 khán giả trong đêm diễn của nghệ sĩ Ed Sheeran ở Pittsburgh (Mỹ) đã phải nhập viện vì nóng. Trước đó, buổi diễn của danh ca Elton John ở New Zealand bị hủy vì trời mưa xối xả.

Thế nên, các chuyên gia trong lĩnh vực "an toàn đám đông" và tổ chức sự kiện ngoài trời đang tìm cách bảo vệ người biểu diễn và người hâm mộ khỏi các hiện tượng thời tiết cực đoan và khó lường.

Trông trời, trông đất, trông mây

Người làm show bây giờ cũng canh cánh nỗi lo như người làm nông. Kevin Kloesel, một nhà khí tượng học kiêm chuyên gia an toàn của Đại học Oklahoma (Mỹ), kêu gọi các nhà tổ chức sự kiện phải ưu tiên yếu tố thời tiết, xem nó ngang hàng với các rủi ro khác như tấn công khủng bố hay xả súng. Nguyên nhân là thời tiết, hóa ra, "cũng có khả năng trở thành mối đe dọa thường nhật hơn bất kỳ rủi ro nào khác", ông giải thích với trang Context.

Kloesel cho rằng các ban tổ chức nên thuê chuyên gia khí tượng chuyên nghiệp - những người có thể dự báo thời tiết và giúp đưa ra những quyết định khó khăn, tỉ như hủy một show ca nhạc vào phút cuối. 

"Chúng ta cần một nhà khí tượng học có thể tư vấn cho nhân viên sự kiện về các trạm làm mát, lượng nước nên trữ sẵn, vị trí nào trong khu vực sự kiện của bạn có thể trở nên nóng bức quá mức" - ông nói.

Bài đăng trên Context còn nhấn mạnh việc lập kế hoạch dự phòng cho trường hợp một sự kiện bị hoãn, bị hủy, bị gián đoạn hoặc phải sơ tán do thời tiết. Theo Kloesel, các địa điểm tổ chức sự kiện cần có đủ bóng râm, trạm làm mát và không gian để khán giả có thể trú ẩn trong trường hợp khẩn cấp.

Milad Haghani, chuyên gia về "an toàn và thảm họa công cộng" tại Đại học New South Wales (Úc), cho rằng người tham gia các hoạt động ngoài trời cũng có thể tự bảo vệ mình, bằng cách nhận thức được các rủi ro thời tiết tiềm ẩn.

Nhờ một hành động đơn giản là kiểm tra thời tiết, mọi người có thể quyết định liệu họ có nên thoa kem chống nắng, mang theo nước uống hoặc áo mưa hay không, thậm chí có nên ở nhà thay vì mạo hiểm…

Âm nhạc xanh

Chuyến lưu diễn Eras Tour của Taylor Swift, bắt đầu từ tháng 3-2023 và vẫn chưa dừng lại, được dự đoán có thể thu về hơn 2 tỉ USD. Trên bước đường thành công lấp lánh tiền tỉ là dấu chân carbon khổng lồ của ngôi sao nhạc pop người Mỹ và bầu đoàn.

Theo Business Insider và nhiều trang tin khác, trong khoảng thời gian sáu tháng hồi năm ngoái, hai chiếc máy bay phản lực của Swift đã dành tổng cộng 166 giờ bay đến và bay về giữa các buổi diễn, vận chuyển nhiều nhất là 28 hành khách, thải ra lượng khí carbonic khổng lồ.

Dấu chân carbon của các show âm nhạc và các tour lưu diễn không phải là đề tài mới. Năm 2019, thủ lĩnh Chris Martin của ban nhạc Coldplay thề sẽ không bao giờ lưu diễn nữa, trừ khi có cách nào đi tour bền vững hơn.

Dù không có hội đàm khí hậu nghiêm túc nào nhắc đến chuyện cấm cản âm nhạc vì vận mệnh Trái đất, nhưng nhóm nhạc rock nước Anh cuối cùng đã tìm ra cách làm nhạc "xanh" hơn, bằng cách phối hợp với các tổ chức nghiên cứu và bảo vệ môi trường.

Đầu tháng 6, Coldplay thông báo lượng khí CO2 trực tiếp được thải ra trong hai năm đầu tiên của chuyến lưu diễn vòng quanh thế giới Music of the Spheres của họ thấp hơn giai đoạn 2016-2017 đến 59%. Công ty giải pháp bền vững Hope Solutions đã kiểm tra dữ liệu của Coldplay, và Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) sau đó cũng đã xác minh các con số này.

Giải pháp của họ? Lắp đặt sàn nhảy đặc biệt - khán giả có thể tạo ra điện chỉ bằng cách nhún nhảy trên đó để cổ vũ cho ban nhạc yêu thích. "Tất cả những ai đã đi bộ đến đây, đi xe đạp, đi chung xe hoặc sử dụng phương tiện giao thông công cộng; tất cả những người mang theo chai nước có thể làm đầy lại, hoặc trả lại vòng tay đèn LED để tái chế; và tất cả những người đã mua vé, điều đó có nghĩa là bạn đã trồng được 1 trong 7 triệu cái cây tính đến nay" - thông báo tri ân người hâm mộ trên trang chính thức của tour diễn viết.

Lập kế hoạch lưu diễn thông minh là một cách tiếp cận khác nhằm giảm dấu chân carbon. Tháng 7 tới, ca sĩ/nhạc sĩ Jewel sẽ bắt đầu chuyến lưu diễn quanh 28 thành phố ở Mỹ cùng với một nghệ sĩ khác là Melissa Etheridge. 

"Tôi luôn cho rằng thật ngớ ngẩn và lãng phí - và gây ô nhiễm carbon - khi có xe tải riêng, hệ thống chiếu sáng riêng, đội ngũ riêng, phòng khách sạn riêng, chi phí riêng" - Jewel kể với trang Grammy. Bộ đôi ngôi sao hợp tác nghĩa là biến hai cái riêng thành một cái chung, không chỉ làm giảm lượng khí thải của tour diễn, mà còn giảm chi phí tổ chức...

Đó là những nốt thăng tươi sáng trong cuộc chiến với biến đổi khí hậu, theo cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng. 

Chuyên mục Việt Nam Xanh được thực hiện với sự đồng hành của PRO VIỆT NAM.