Qua thời xem nhẹ ASEAN Cup

Từng có giai đoạn các nền bóng đá mạnh của khu vực như Thái Lan, Việt Nam xem nhẹ ASEAN Cup (tên cũ là AFF Cup). Nhưng giờ đây ASEAN Cup 2024 lại là giải đấu tâm điểm của cả Thái Lan lẫn Việt Nam, để hy vọng cho một cuộc phục hưng.

3 tháng trước, HLV Kim Sang Sik có cuộc trả lời phỏng vấn với báo Asia Today của Hàn Quốc. Trong đó, ông tuyên bố xem trọng thành tích hơn đào tạo trẻ.

Không thể xem thường giải khu vực

Nếu là vài năm trước, phát biểu này của cựu danh thủ Hàn Quốc có lẽ sẽ bị ném đá ít nhiều. Cụ thể, HLV Kim Sang Sik cho biết sẽ ưu tiên sử dụng những cầu thủ giàu kinh nghiệm, nhằm đảm bảo thành tích thay vì trao cơ hội cho cầu thủ trẻ để hướng đến mục tiêu lâu dài.

"Tôi từng nói về việc chuyển giao thế hệ với bóng đá Việt Nam, nhưng nhiệm kỳ của HLV là ngắn hạn, công việc của họ nằm ở các mục tiêu ngắn hạn. Những cầu thủ cũ, nhiều kinh nghiệm sẽ tốt hơn cho Việt Nam vào thời điểm hiện tại. 

Để hướng đến tương lai lâu dài, HLV tất nhiên nên ưu tiên những cầu thủ cũ, hầu hết sẽ chọn những người giàu kinh nghiệm. 

Điều này chứng tỏ hiệu suất thi đấu, kết quả vẫn luôn là trên hết. Một dự án 5-10 năm sẽ khác với kế hoạch của một HLV chỉ có nhiệm kỳ 1-2 năm. Tất nhiên, một HLV giỏi là người có thể gặt hái thành tựu trong những hoàn cảnh phù hợp", ông Kim Sang Sik nói.

Những phát ngôn đưa ra đúng thời điểm, đúng hoàn cảnh sẽ nhận được sự đồng tình. Và đó là trường hợp của HLV Kim Sang Sik. Chiến lược gia người Hàn Quốc đã thể hiện quan điểm rõ ràng. 

Ông chỉ nhận được hợp đồng 2 năm, bằng một nửa so với người tiền nhiệm Philippe Troussier. Vậy nên cũng khác hẳn với ông Troussier, người luôn nói về cuộc cách mạng lâu dài, mục tiêu của HLV Kim là ngay trước mắt. 

Vô địch ASEAN Cup, giành HCV SEA Games, rồi sẽ tính đến những mục tiêu xa hơn nếu được gia hạn hợp đồng.

Thất bại của HLV Troussier, cùng tấm gương của bóng đá Thái Lan đã khiến người hâm mộ bóng đá Việt Nam tỉnh mộng. 

Nhiều năm trước, Thái Lan cũng đến dự ASEAN Cup với thái độ không quá xem trọng, như khi HLV Milovan Rajevac chủ động cất hết các trụ cột ở AFF Cup 2018, để rồi năm đó Thái Lan bị loại ngay từ bán kết.

Xem thường giải đấu khu vực hoàn toàn không giúp Thái Lan mạnh hơn ở đấu trường châu lục. Kết quả là HLV Rajevac bị sa thải ngay khi đội đang dự Asian Cup 2019. Một năm sau, Thái Lan nghiêm túc trở lại với AFF Cup, để rồi nối lại mạch thống trị giải đấu. Trong kế hoạch phục hưng nền bóng đá, Thái Lan vẫn đặt nặng mục tiêu vô địch ASEAN Cup năm nay.

Bằng chứng là HLV Masatada Ishii đã gọi lên tuyển gần như toàn bộ những tên tuổi hàng đầu. Danh sách 26 cầu thủ dự ASEAN Cup của ông bao gồm các ngôi sao Thái Lan đang chơi ở nước ngoài như Sarachat (CLB Hokkaido Sapporo), Panya (Urawa) và cả cầu thủ nhập tịch như Gustavsson, Ben Davis, Beresford, Mickelson.

Cũng có một số sự vắng mặt đáng tiếc như Chanathip, Bunmathan hay Yooyen. Nhưng đó còn vì yếu tố chuyên môn (cả 3 trụ cột kể trên đều đã lớn tuổi), chứ không phải vì HLV Ishii chủ quan.

Cuộc chiến của các HLV Hàn - Nhật

Không phải mọi đội bóng đều có thể triệu tập đội hình tốt nhất cho ASEAN. Danh sách dự giải của Indonesia vắng đến 21 cầu thủ so với danh sách thi đấu vòng loại World Cup gần nhất của họ. 

Nhưng đó không phải bởi HLV Shin Tae Yong xem thường ASEAN Cup, mà do ông thực sự không thể gọi các cầu thủ đang chơi bóng ở nước ngoài trở về tham dự một giải đấu không nằm trong khuôn khổ các giải đấu đấu quốc tế theo quy định của FIFA, khi mà các CLB buộc phải nhả người cho tuyển quốc gia yêu cầu.

Cũng vì vậy, Indonesia đến ASEAN Cup 2024 với đội hình thiếu vắng Paes, Hubner, Walsh, Verdonk, Hilgers, Tjoe-A-On, Reijnders, Haye, Oratmangoen…, tức gần như toàn bộ các ngôi sao nhập tịch đang giúp Indonesia tỏa sáng ở vòng loại World Cup.

Nhưng ít không phải là chẳng có ai. Struick, Ferdinan và Arhan là 3 ngôi sao đang chơi bóng ở các cường quốc được CLB cho phép trở về. 

Gần như toàn bộ tuyển thủ Indonesia dự ASEAN Cup đều dưới 22 tuổi, mục đích rõ ràng là để HLV Shin Tae Yong trui rèn bóng đá trẻ khi đây là cơ hội hiếm hoi để các cầu thủ thuần bản địa của Indonesia có cơ hội thi đấu một giải chính thức.

Một chi tiết cho thấy tính cạnh tranh của ASEAN Cup năm nay là màn so tài của các chiến lược gia Hàn Quốc và Nhật Bản. 

Có tổng cộng 6 HLV đến từ 2 quốc gia này ở ASEAN Cup 2024. Ba người Nhật là các ông Koji Gyotoku (dẫn dắt Campuchia), Tsutomu Ogura (Singapore) và Masatada Ishii (Thái Lan), còn ba người Hàn là Ha Hyeok Jun (Lào), Shin Tae Yong (Indonesia) và Kim Sang Sik (Việt Nam).

Noi theo Hàn - Nhật là xu hướng rõ ràng của bóng đá Đông Nam Á, đặc biệt là sau giai đoạn thành công của Việt Nam vài năm trước, cũng như Indonesia, Thái Lan vài năm trở lại đây. 

Đây là chuyện từng được phân tích kỹ càng, khi các HLV phương Tây ngày càng cho thấy sự xa cách với bóng đá khu vực. Từ Rajevac, Luis Milla cho đến Troussier, họ đều từng là những tên tuổi tầm cỡ thế giới, nhưng không mang lại gì khác cho bóng đá Đông Nam Á ngoài những lời hứa hẹn.

Trái lại, các HLV người Nhật Bản và Hàn Quốc hiểu sâu hơn bóng đá Đông Nam Á và ngày càng nâng cao chất lượng chuyên môn. Chính đội tuyển quốc gia của hai ông lớn châu Á này cũng đã ưu tiên sử dụng HLV bản địa.

Tầm ảnh hưởng của người Nhật và Hàn không chỉ là ở những đội bóng lớn của khu vực, mà thực sự lan rộng đến cả những nền bóng đá nhỏ hơn. 

Danh sách triệu tập của Campuchia cũng gồm 3 cầu thủ nhập tịch từ Nhật Bản là Hiraku Mizuno, Takaki Ose và Yudai Ogawa. Họ đều là những người đã chơi bóng lâu năm ở Campuchia, vừa đủ điều kiện nhập tịch thời gian gần đây. Họ hứa hẹn sẽ giúp Campuchia trở nên khó lường ở giải.■