Thể lực quyết định lối chơi

Andrew Young (bìa phải) cùng các cầu thủ và đội ngũ thể lực của ông tại BEC Tero.-Ảnh: Fox Sports Asia

Những bước tiến của bóng đá Thái Lan bao gồm nhiều vấn đề chiến lược to tát, như mô hình Thai Premier League học hỏi từ Ngoại hạng Anh, chủ trương tư hữu hóa tài sản bóng đá và trao toàn quyền cho doanh nghiệp đầu tư.

Nhưng trong khu vực không chỉ người Thái có tiền và đam mê. Khác biệt lớn nhất của họ được tạo ra từ một vấn đề nền tảng hơn nhiều: chú trọng nâng cao thể trạng.

Nhìn nhận vấn đề

Bóng đá đỉnh cao đòi hỏi khắc nghiệt về thể lực. Chỉ trong một thể trạng tốt, tinh thần và cảm xúc cầu thủ mới có thể thăng hoa. Yếu tố di truyền là hạn chế lớn nhất ngăn cản bóng đá Đông Nam Á tiến xa và mãi loanh quanh ở vùng trũng. Người Thái đã nỗ lực nhất, và cho tới giờ họ làm tốt nhất trong việc vượt ra khỏi rào cản ấy.

Hệ thống bóng đá chuyên nghiệp Thái Lan có lịch thi đấu vô cùng đặc thù. Về cơ bản, đó là bản sao của bóng đá Anh với hệ thống giải vô địch quốc gia gồm 34 vòng, cúp quốc gia và cúp liên đoàn. Vì lẽ đó, các cầu thủ có thể ra sân tới hai lần một tuần nhưng ngay sau đó lại là 3-4 tuần nghỉ đá liên tiếp.

Vào tháng 8 hằng năm, toàn bộ hoạt động của nền bóng đá sẽ tạm nghỉ theo lịch đăng ký với FIFA, nhường chỗ cho các trận của đội tuyển quốc gia. Quãng nghỉ này kéo dài 35 ngày (tương đương năm tuần).

Như vậy, thời gian “bóng lăn” ở Thái Lan là khá thấp, với mức trung bình 42-45 phút, thấp hơn mức trung bình của FIFA 10 phút và của Premier League 20 phút.

Với các HLV thể lực, đây không phải điều kiện lý tưởng để nâng cao và cải thiện sức bền của cầu thủ.

Có quá nhiều quãng nghỉ dài trong năm đồng nghĩa với cầu thủ Thái thả lỏng quá nhiều, dễ tạo ra sức ì, đồng thời làm giảm khả năng thích nghi. Khả năng chơi ở cường độ cao và đẩy xa hơn giới hạn thể lực là điểm yếu của cầu thủ Thái, giống như các nền bóng đá Đông Nam Á.

Và giải quyết

Andrew Young là chuyên gia thể lực, từng làm việc tại Premier League và nắm giữ nhiều vị trí quan trọng trong đội ngũ y tế, hậu cần của các đội đã đá ở Ngoại hạng Anh như Blackburn hay Fulham.

Trước khi tới Thái Lan, Young là trưởng bộ phận hồi phục của đội tuyển bóng đá nam Úc. Ông bắt đầu cuộc sống mới ở câu lạc bộ Bangkok Glass và sau nửa mùa giải, chuyển về BEC Tero Sasana.

Hỗ trợ Young là 20 cộng sự, với nhiệm vụ là thiết kế các bài giảng nâng cao thể lực, đưa ra giáo án và lộ trình tập luyện. Ngoài ra, ông sẽ phải đảm bảo HLV trưởng không bị phân tâm bởi bất kỳ vấn đề nào liên quan tới thể lực cầu thủ.

Young tin rằng phương pháp duy nhất cải thiện thể lực của cầu thủ Thái Lan là phải khiến họ nghĩ rằng mỗi buổi tập là một trận đấu thật sự. Phúc lợi và lương thưởng cầu thủ nhận được sẽ tùy thuộc vào thái độ của họ trong từng phiên tập chứ không chỉ thành tích trên sân.

Thông thường, các câu lạc bộ Thái Lan sẽ tập 2,5 phiên mỗi ngày, bao gồm hai phiên chính, mỗi phiên kéo dài hai tiếng (cộng thêm 30 phút thả lỏng). Young làm điều ngược lại là giảm thời gian đứng trên sân nhưng tăng thêm khối lượng bài tập.

Trong một khoảng thời gian ngắn lại phải nuốt giáo án nặng hơn nhiều lần, muốn tồn tại và trụ lại, từng cầu thủ không còn cách nào khác là tự mình tìm ra cách tăng cường sức chịu đựng và đẩy giới hạn bản thân lên ngưỡng mới.

Công nghệ cũng đã được áp dụng vào huấn luyện. Dữ liệu điện toán đám mây EVO và máy theo dõi chỉ số thể trạng GPSports là các công cụ không thể thiếu trong mỗi buổi tập.

25 cầu thủ đội một sẽ phải đeo máy để báo thông tin về một máy chủ, giúp ban huấn luyện điều chỉnh khối lượng cho mỗi người khác nhau và đưa ra những tinh chỉnh cho giáo án chung.

60 phút ngay sau khi trận đấu khép lại là lúc quan trọng nhất để phục hồi. Sữa, nước ép trái cây và nước lạnh là nguồn thực phẩm phải tiếp nạp lập tức.

Cầu thủ sẽ được yêu cầu tránh xa các đồ ăn nhiều đường và carbohydrate. Phải ăn nhiều đồ giàu protein để duy trì lượng mỡ trong cơ thể thấp nhất mà vẫn không ảnh hưởng tới sức khỏe.

Sức bền là yếu tố vô cùng quan trọng trong thể thao chuyên nghiệp, đặc biệt là môn thi đấu nặng tính đối kháng như bóng đá. Nếu khỏe hơn và “dai” hơn đối thủ, bạn sẽ có nhiều cơ hội ghi bàn hơn ở những thời điểm mà mọi người nghĩ trận đấu đã được an bài.

Bangkok Glass, sau nửa năm cộng tác với Young, đã ghi nhiều bàn trong 30 phút cuối trận nhất ở Giải vô địch Thái Lan.

Người Thái không hẳn là vượt trội ở yếu tố kỹ chiến thuật so với các đội khác trong khu vực hay so với Việt Nam, nhưng họ đã luôn đi trước vài bước trong vấn đề cải thiện thể lực, bởi rốt cuộc đó là yếu tố quyết định lối chơi.■