Tự nguyện “bị lừa” để tìm sự thật về quảng cáo

TTCT - Các đoạn livestream, quảng cáo bán hàng mê hoặc và thật đến khó tin đang tràn ngập Facebook có thể khiến nhiều người hoa mắt và rút tiền “chốt đơn”, để rồi ngậm quả đắng vì nạn treo dê bán chó. Một thanh niên 9X trong hai năm qua đã bỏ tiền túi làm “chuột bạch” thay cho những người thích săn đồ online.

Tuổi Trẻ Cuối Tuần trò chuyện với Kiên - diễn viên chính kiêm đạo diễn, kiêm quay phim, kiêm hậu kỳ của Kiên Review, kênh TikTok có 4,8 triệu người theo dõi với slogan: “Phơi bày các sự thật về quảng cáo”.

Chưa quay, hàng đã hư

Anh đã làm nhiều clip triệu view nhưng thông tin cá nhân anh khá ít ỏi. Hôm nay, anh có thể nói thêm về mình cho độc giả hình dung rõ hơn về “Kiên Review” ngoài đời?

- Tên đầy đủ của tôi là Lê Thành Kiên (30 tuổi). Hiện tại, tôi chuyên review [đánh giá] các sản phẩm trên mạng, được nhiều khán giả khen là “chân thật, hài hước”. Thực ra lên clip vậy thôi, chứ ngoài đời tôi khá trầm tính, ít phô trương trên mạng xã hội. Gần đây được nhiều người rủ tham dự các sự kiện lớn, tôi xin phép từ chối, một phần cũng ngại chỗ đông người. Chỉ một số dịp ngồi với bạn bè thân thiết tôi mới đi.

Từ khi nào anh bắt đầu bước vào con đường mua sản phẩm được quảng cáo trên mạng và dùng thử cho mọi người cùng xem để rõ thực hư?

- Hồi trước tôi làm thợ cơ khí, chủ yếu theo việc thời vụ cho các nhà máy địa phương. Mùa dịch, công việc cũng bị ảnh hưởng nhiều, tôi ở nhà trồng cây cảnh, định kinh doanh thêm. Thời gian rảnh rỗi thì quay clip đăng TikTok chơi, ai ngờ bén duyên. Lần đó, nhà tôi bị nước thấm tường. Lướt Facebook coi cách xử lý, tôi gặp ngay quảng cáo loại chai xịt chống thấm “thần kỳ”: xịt vào mấy viên gạch xếp liền là kết dính lại như bêtông, có thể đổ nước vào nuôi cá được luôn, không sợ nước thấm ra ngoài. Tôi đặt hàng về, kết quả... dở tệ, không khác gì chai sơn bình thường. Tôi đăng lên trên TikTok cho mọi người coi và nhận được nhiều đồng cảm.

Ít lâu sau, tôi dùng thử một số đồ vật khác như gương dán tường, viên tẩy lồng giặt... hiệu quả khác hoàn toàn với những gì được giới thiệu rầm rộ. Tôi lại làm clip để cảnh báo lên trang TikTok cá nhân. Tôi mang video TikTok chia sẻ tiếp trên trang Facebook, nhận được cả gần triệu lượt view luôn. Tôi thấy vui nên cứ thế làm tiếp.

Tay ngang chuyển sang làm clip chuyên nghiệp như anh chắc hẳn gặp nhiều khó khăn, nhất là lúc ban đầu?

- Đúng vậy, lúc lập kênh, trở ngại lớn nhất với tôi là mọi thứ đều phải làm một mình, vừa trải nghiệm, vừa quay, vừa cắt chuyển cảnh, vừa bắt gần bắt xa... Đèn đóm khá yếu, khi lên hình hơi tối, tôi lại chưa có kỹ thuật xử lý hay kinh nghiệm về sắp đặt những chi tiết này nên mất nhiều thời gian học hỏi.

Cũng nhiều lúc quay review chưa xong thì đã làm hư sản phẩm, như khi tôi quay gương dán tường - một miếng vật liệu mỏng, chỉ cần dán vào tường là thành gương. Tôi dán không đúng cách khiến miếng này hơi nhăn. Tôi sợ khán giả sẽ nhận xét có thể tại những nếp nhăn này làm cho gương không dùng được nên phải đặt lại hai bộ khác, quay thêm nhiều lần mới hoàn thành.

Giờ đây, TikTok vẫn do một mình tôi quay và dựng. Riêng kênh YouTube sau này có một người anh hỗ trợ biên tập hậu kỳ.

Kiên mua những thứ nghi ngờ là hàng đểu về trải nghiệm và chia sẻ với mọi người. Nhìn chung, đó là những hàng độc lạ, được giới thiệu hào nhoáng và có đôi chỗ đi ngược lại những đặc điểm thường thấy trong vật lý, hóa học. Tuy nhiên, ngoài những hàng dỏm thì có nhiều loại đúng chất lượng lắm, không phải tất cả đều lừa dối người dùng.

Chưa kiếm được tiền từ Tiktok

Nhiều người thắc mắc, anh trải nghiệm hết thứ này đến thứ khác hẳn rất tốn kém. Túi tiền của anh có bị thâm hụt vì làm clip review không?

- Hễ bắt gặp các món hàng “hot” nhưng có vẻ “ảo”, tôi sẽ đặt về ngay vì đó là những thứ người tiêu dùng khá quan tâm, thu hút được nhiều người coi clip của mình. Thời gian đầu tôi mua những thứ rẻ thôi, giá 50.000 - 200.000 đồng, nên những clip trên TikTok lúc đó không tốn kém lắm. Sau này tôi có thêm kênh YouTube đem về thu nhập ổn định nên chuyện tiền bạc không ảnh hưởng quá nhiều, thậm chí tôi còn dư ra một chút để đầu tư thêm cho ấn tượng hơn. Làm YouTube cũng cho mình một chút “lương”, cao hơn một ít so với thời làm cơ khí.

Nhiều bạn cũng bảo chơi TikTok có tiền nên tôi mới chịu chi vậy. Thực sự mà nói, tôi làm review trên TikTok vì được mọi người yêu mến và cảm ơn là nhiều. Có bạn nhắn tin, bình luận trực tiếp vào trang của mình rằng: “Nhờ anh nếu không là em bị lừa, bị tốn tiền rồi”. Mỗi lần đọc những dòng chia sẻ như vậy, tôi rất vui. Tới nay tôi vẫn chưa kiếm được tiền trên TikTok, nguồn thu nhập vẫn là từ YouTube.

Có khi nào anh nhận được những lời đề nghị cám dỗ để nói tốt về một sản phẩm nào đó? Và có khi nào, với những clip “vạch trần” chất lượng của một món đồ được quảng cáo quá mức, anh gặp áp lực từ các nhãn hàng đó khiến buộc phải gỡ bài?

- Thú thực, tôi nhận được nhiều lời mời hấp dẫn lắm, thương hiệu Việt có, ngoại cũng có, đa số trong ngành mỹ phẩm. Nhiều công ty hứa hẹn sẽ trả thù lao hậu hĩnh, chỉ cần tôi đăng clip có kèm cảnh dùng và cho một, hai lời nhận xét tích cực là được. Nhưng tôi từ chối vì mình là người review theo quan điểm cá nhân, nhận tiền rồi nói tốt cho họ thì khác nào hai mặt. Người coi mà biết được họ sẽ quay lưng với mình ngay.

Về áp lực khi review không tốt, tôi chưa từng gặp. Tôi nghĩ một phần vì các mặt hàng này bán kiểu nhỏ lẻ, chụp giật, không phải từ những công ty, tên tuổi lớn. Thử tưởng tượng trường hợp gặp sức ép thực thì tôi cũng không sợ bị... đón đường đánh, chỉ sợ họ ghét mình rồi “kéo quân” hack, cướp trang mình thôi (cười).

Hình ảnh quen thuộc trong các video của Kiên Review. Ảnh chụp màn hình

Những chi tiết nào anh chú trọng để ra được một phần đánh giá hấp dẫn và ưng ý?

- Những chi tiết đặc biệt, hài hước là cách níu chân khán giả. Vì vậy, với mỗi clip, tôi đều suy nghĩ cách làm sao cho clip dễ coi và tiếp cận được nhiều người nhất. Nhiều bạn chia sẻ với tôi rằng các bạn không có nhu cầu mua hàng online nhưng vẫn chờ đón coi clip của mình vì vui và hài. Nhiều lúc khi ra clip rồi, tôi coi lại thì thấy mình thể hiện nhàm quá nên lại ngồi dựng lại kịch bản. Chẳng hạn, những lần review đồ chơi trẻ em, tôi phải review dưới góc nhìn của những phụ huynh mua và chơi cùng con em họ chứ không review cho trẻ em.

Anh có lo lắng một ngày nào đó sức hút của khán giả sẽ giảm đi hay thậm chí không còn ai nhớ đến “Kiên Review” nữa?

- Nhiều bạn của Kiên cũng nhận xét rằng Kiên chỉ là một “hiện tượng mạng”. Kiên nghĩ đúng, rồi sẽ có một ngày các clip của mình không được chú ý, người ta sẽ không nhớ đến nữa. Hiện tại Kiên đang quay trung bình mỗi ngày một clip, cũng áp lực về nội dung, dễ cạn ý tưởng hoặc không còn những món đồ đủ sức hút người coi. Cũng có nhiều kênh khác bắt đầu review như Kiên, giới thiệu đủ món, khán giả coi qua coi lại họ có thể cũng chán.

Vì vậy, Kiên đang nỗ lực đổi mới nội dung, cách thể hiện. Kiên cũng dự định sắp tới sẽ có thêm một số hướng khác review một mẹo vặt, một trào lưu nào đó đang gây tò mò nhiều người. Các video sẽ được chú trọng chất hài hước để vừa có ý nghĩa vừa tạo cảm xúc với khán giả. Nói chung, Kiên cố gắng review có tâm nhất, còn chuyện khán giả có thể theo mình đến đâu sẽ tính sau (cười).

Các video của Kiên Review thường bắt đầu với cảnh Kiên xem video quảng cáo “thần thánh” của sản phẩm, sau đó là các phân đoạn mở gói hàng, sử dụng thử và hiệu quả ra sao bày ra trước mắt người xem. Giai đoạn đầu “nhân vật chính” không nói tiếng nào nhưng với các video sau, Kiên vừa thao tác vừa trò chuyện như một cách tương tác gián tiếp với người xem.