Tuyển Việt Nam và 4,44% cơ hội

Không ai đánh thuế giấc mơ, nhưng những người hâm mộ VN cũng nên chuẩn bị sẵn tâm lý cho trường hợp giấc mộng... không thành!

Bài học Thái Lan

Đội bóng Đông Nam Á gần nhất đi đến được giai đoạn vòng loại thứ 3 World Cup là Thái Lan. 4 năm trước, “thế hệ vàng” của bóng đá Thái Lan trong tay HLV Kiatisak khi đó cũng có phong độ cực tốt như tuyển VN lúc này. 

Bấy giờ Thái Lan thống trị bóng đá Đông Nam Á khi vừa vô địch AFF Cup lần thứ 2 liên tiếp, giành HCV SEA Games lần thứ 3 liên tiếp và tiến vào đến bán kết Asiad 2014. 

Trong một cuộc trả lời phỏng vấn với Tuổi Trẻ, HLV Kiatisak, dù nổi tiếng điềm tĩnh và khôn ngoan, cũng đã tự tin tuyên bố Thái Lan lúc đó nằm trong top 8 của châu Á, và hoàn toàn đủ sức cạnh tranh tấm vé đến Nga mùa hè 2018. Cựu tiền đạo này còn tự tin đến mức khẳng định sẽ từ chức nếu không hoàn thành mục tiêu. 

Khó có thể phản bác sự tự tin của Kiatisak nếu nhìn vào màn trình diễn của Thái Lan thời điểm đó. Tại giai đoạn vòng loại thứ 2, họ xuất sắc đứng trên Iraq để giành ngôi đầu bảng, và ở vòng 3, Thái Lan nằm chung bảng với Nhật Bản, Saudi Arabia, Úc, UAE và Iraq.

Trận đầu tiên của họ cũng là chuyến làm khách trên sân Saudi Arabia. Có thể xem đó là trận đấu bản lề của chiến dịch, bởi nếu Thái Lan thực sự nằm trong top 8 châu lục như lời Kiatisak, thì Saudi Arabia chính là một mục tiêu họ phải đánh bại.

Phần lớn thời gian trận đấu mở màn diễn ra đúng như dự tính của Kiatisak. Thái Lan nhiều lúc chơi áp đảo và tạo ra những cơ hội rõ rệt trước đội chủ nhà. 

Nhưng các chân sút của họ không tận dụng được cơ hội, để rồi bước ngoặt đến ở phút 83. Sau một pha va chạm không rõ ràng trong vòng cấm, trọng tài bất ngờ cho đội chủ nhà hưởng phạt đền và Saudi đã ghi bàn ấn định tỉ số trận đấu.

Trận thua tức tưởi trước Saudi có lẽ đã phá hỏng toàn bộ kế hoạch của Kiatisak. Trận tiếp theo gặp Nhật Bản, Thái Lan càng chơi tấn công quyết liệt hơn như để sửa sai cho trận đầu tiên. 

Kết cục là... thua 0-2. Giấc mơ giành vé dự World Cup hừng hực lửa của bóng đá Thái tắt ngúm chỉ sau 2 trận. Thầy trò Kiatisak liên tiếp thua đậm các trận tiếp theo, trước cả đối thủ Iraq mà họ từng qua mặt ở vòng loại thứ hai.

Đến tháng 3-2017, khi vòng loại thứ ba mới kết thúc lượt thi đấu thứ 6/10, Thái Lan có đúng 1 điểm và thực tế đã bị loại, Kiatisak từ chức, giữ đúng lời hứa của ông. 

Người hâm mộ bóng đá Thái không trách cứ ông, truyền thông xứ chùa vàng cũng vậy. Kiatisak có chăng chỉ đáng trách vì đã thổi một luồng gió tự tin quá mức vào các cầu thủ. 

Sau khi vỡ mộng ở vòng loại World Cup 2018, thành tích của tuyển bóng đá Thái Lan bắt đầu trượt dài, bất chấp họ vẫn được đánh giá là nền bóng đá phát triển đồng đều nhất khu vực.

“4,44% cơ hội”

Dễ dàng liên tưởng câu chuyện của người Thái với thầy trò ông Park Hang Seo lúc này. Bóng đá VN cũng thăng hoa suốt 3 năm qua, vươn lên đứng đầu Đông Nam Á và đạt nhiều thành tích ấn tượng ở các giải đấu tầm châu lục. 

Các đối thủ của tuyển VN ở giai đoạn vòng loại thứ 3 lần này cũng gần tương tự với Thái Lan 4 năm trước: 3 “ông kẹ” Nhật Bản, Úc, Saudi, cùng 2 đội bóng yếu hơn là Trung Quốc và Oman.

Ngay từ khi có kết quả bốc thăm, nhiều người lạc quan đã “vẽ” ra con đường khả thi nhất cho tuyển VN: đánh bại Trung Quốc, Oman (bắt buộc), nỗ lực kiếm điểm khi chạm trán Saudi và Úc. 

Mục tiêu khả dĩ nhất là vị trí thứ 3 bảng B để giành một vé play-off. Trong tâm tưởng người hâm mộ, việc đánh bại Nhật là quá khả năng.

Hồi tháng 6, Hãng thống kê bóng đá We Global Football đưa ra đánh giá cơ hội giành vé dự World Cup của các đội châu Á. 

Trong 12 đội vào đến vòng loại thứ 3, Lebanon bị đánh giá thấp nhất với 1,88%, kế đến là Trung Quốc (3,68%), VN (4,44%), Syria (4,84%), UAE (5,96%), Oman (8,24%), Saudi Arabia (31,48%), Iraq (32,24%), Úc (61,4%), Hàn Quốc (79,92%), Iran (82%) và Nhật (83,92%).

Tính toán của We Global dựa trên thành tích đối đầu trong quá khứ và phong độ gần đây. Họ đưa ra 2.500 trường hợp có thể xảy ra, trong đó có 111 trường hợp VN sẽ giành được vé dự World Cup.

Thật ra không cần đến những tính toán phức tạp, chỉ cần xét thành tích của các kỳ World Cup gần đây là có thể thấy cơ hội cho những đội tuyển như VN thấp cỡ nào. 

Trong 5 kỳ World Cup gần nhất, chỉ duy nhất một lần tấm vé lọt khỏi tay top 5 châu Á (Nhật, Hàn Quốc, Úc, Iran và Saudi). Đó là ở vòng loại World Cup 2010 khi Triều Tiên bất ngờ vượt qua Iran và Saudi để cùng Hàn Quốc, Nhật và Úc lên đường đến Nam Phi. 

Trung Quốc từng giành vé dự World Cup 2002, nhưng đó là giải đấu được đăng cai bởi Hàn Quốc và Nhật, cuộc đua giành vé vì vậy dễ thở hơn.

Bất ngờ đôi lúc xảy ra ở các giải đấu trẻ, những trận giao hữu hay các đợt vòng loại đầu tiên (như Saudi từng bị Yemen cầm hòa ở vòng loại thứ 2), nhưng khi bước vào giai đoạn quyết định này, các đội bóng mạnh hiếm khi chủ quan. 

Kể cả khi gặp khó khăn, họ cũng không rơi vào cái bẫy tâm lý non nớt như trường hợp của Thái Lan - sụp đổ chỉ sau 1 - 2 trận thua không như ý.

4,44% là một con số khô khan và máy móc, nhưng phản ánh được phần nào “nhiệm vụ bất khả thi” của thầy trò HLV Park Hang Seo. 