Công bố nhiều tư liệu mới về Trịnh Công Sơn: Hai mươi năm vơi cạn lại đầy...

Chị Joan Baez thân mến!

Trong lúc viết lá thư này cho chị, trước mắt tôi có lá thư ngỏ của chị và bên tai tôi thì có tiếng hát “We shall over come” của chị.

Đây là một lá thư tâm tình gửi cho nghệ sĩ Joan Baez với đầy đủ sự khiêm tốn của nó, chứ không phải thư ngỏ gửi cho President humanitas/International Human Right Committee.

Vào những năm 60, tôi có một kỷ niệm nhỏ khiến tôi tình cờ biết được tiếng hát của chị. Năm ấy, tôi lên một thành phố nhỏ ở vùng cao nguyên Việt Nam và nhân tiện ghé thăm một người bạn gái cũng là ca sĩ có quán cà phê ở đó. Vào quán, tôi thấy những đĩa hát có hình chị đính ở các vách tường bằng gỗ. Ở ngoài trời rất lạnh, quán có đèn màu hồng và ở chiếc quầy trên ghế cao cách tôi khoảng 2 mét có một người lính Mỹ ngồi im lặng trước ly rượu. Tiếng hát của chị bay la đà trên từng mặt bàn, ghé vào từng tách cà phê, từng ly rượu và dường như muốn thăm hỏi từng trái tim con người. Khi người lính Mỹ đứng dậy bước ra, tôi thấy trên mắt y có một giọt nước mắt màu hồng. Đến nay tôi không còn nhớ bài hát ấy là bài gì, nhưng tiếng hát của chị có lẽ đã gợi nên trong lòng y nỗi nhớ quê hương. Ở đó, y có mẹ có cha, có một căn nhà nhỏ và biết đâu, rất có thể y còn có một người vợ xinh đẹp và những đứa con mong bố trở lại.

Nếu phút này tôi nói tôi yêu quê hương của tôi, tôi yêu những người thân thiết của tôi nơi này thì dĩ nhiên chị sẽ chẳng có gì để ngạc nhiên cả. Bởi vì trên mặt đất này ai cũng có một quê hương, nơi đó như một chiếc nôi êm ái mỗi người đã được sinh ra, lớn lên, sống rồi chết. Ở đó cũng còn có cả hạnh phúc lẫn sự khổ đau như hai khuôn mặt muôn đời của đời sống nhân loại.

... Nhưng chị làm thế nào hiểu được hết số phận của một đất nước, trên một ngàn năm, chưa hề biết đến sự nghỉ ngơi. Khát vọng về hòa bình, về tình yêu, về hạnh phúc, chính chúng tôi cần hơn bất cứ ai trên cuộc đời này. Tôi không muốn kể ra đây thật nhiều thí dụ, nhưng tôi tin rằng, chị chẳng bao giờ biết được trong những nhà tù cũ tại VN, có những người ở tù từ năm 1954 chưa hề biết đến ổ bánh mì là gì.

Làm thế nào nói cho hết được về con người trong một xứ sở mà chiến tranh đè nặng suốt hơn một nghìn năm. Và số phận của những con người ấy sẽ như thế nào, nếu không có cuộc Cách mạng vừa qua mang lại độc lập và thống nhất trên đất nước chúng tôi... ?

                                   Trịnh Công Sơn

“Đây là một cử chỉ đẹp của nhiếp ảnh gia Dương Minh Long mà gia đình chúng tôi trân quý và tôi nghĩ cộng đồng yêu nhạc Trịnh cũng sẽ rất vui. Gia đình chúng tôi đã nhận được bản tóm tắt tất cả 376 hiện vật và đang chờ để xem bản gốc khi anh Long chính thức trao tặng. Những hiện vật gốc này rất quý giá để chúng tôi hoàn tất bộ sưu tập về nhạc sĩ Trịnh Công Sơn mà chúng tôi đã sắp xếp và bảo quản suốt 20 năm qua, từ khi anh Sơn rời cõi tạm. Chúng tôi sẽ trưng bày toàn bộ các hiện vật tại bảo tàng Trịnh Công Sơn mà gia đình dự định thành lập tại Huế”. 

(Ca sĩ Trịnh Vĩnh Trinh - đại diện gia đình nhạc sĩ Trịnh Công Sơn)