Chính trường Mỹ: Cái bóng lớn của ông Trump

Hiện ông Trump đang “đóng đô” ở khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago, bang Florida, biến nơi này thành trung tâm điều hành các hoạt động của Đảng Cộng hòa. 

Nhiều tháng qua, hàng loạt nhân vật quan trọng trên chính trường Mỹ - từ thượng nghị sĩ đến thống đốc bang, từ dân biểu hạ viện đến các ứng viên tranh cử nhiều ghế trống - lũ lượt đến đây để xin gặp ông Trump, chủ yếu để xin ông “đóng dấu ủng hộ” cho chiến dịch tranh cử của “gà nhà” hay của chính họ. 

 

Tự đấm ngực xin lỗi 

Một ví dụ điển hình là nhân vật J. D. Vance, năm nay 37 tuổi, vừa có tự truyện được Hãng Netflix chuyển thể thành phim cùng tên Hillbilly Elegy. Ông Vance vừa chiến thắng cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng hòa chọn người tranh cử thượng nghị sĩ tiểu bang Ohio tháng 11 tới nhờ đảo ngược quan điểm 180 độ. 

Trước đây, Vance chê bai ông Trump hết lời, gọi ông là kẻ mị dân đang “dẫn dắt giới công nhân da trắng đi vào chỗ bế tắc”. Thậm chí giờ có tin tiết lộ Vance từng ví von ông Trump là trùm phát xít Hitler của nước Mỹ.

Nhưng kể từ khi quyết định ra tranh cử, ông đã thay đổi thái độ hoàn toàn, tự đấm ngực xin lỗi vì đã nói xấu ông Trump, rằng thật ra ông này là vị tổng thống vĩ đại nhất ông từng thấy. 

Sau đó, trong mọi diễn văn tranh cử, ông Vance “nhai lại” gần như mọi lập luận của ông Trump như buộc tội doanh nghiệp Mỹ chuyển công ăn việc làm sang Trung Quốc, lên án giới cấp tiến mở rộng cửa biên giới cho lao động rẻ, cho ma túy và tội phạm tràn vào. 

Nhờ được ông Trump chấp nhận lời xin lỗi, không những tha thứ mà còn đồng ý bảo trợ, ông Vance từ chỗ thua xa các ứng cử viên Cộng hòa khác nay dễ dàng giành vé đại diện cho Đảng Cộng hòa và rất có thể sẽ đắc cử thượng nghị sĩ.

Sự bảo chứng của ông Trump giá trị như thế, nên chẳng lạ gì cảnh tượng ông Trump ngồi trong một căn phòng lớn ở Mar-a-Lago vẫy tay cho dòng người vào tiếp kiến không dứt. Mấy tháng đầu năm 2022, tổng cộng ông đã chính thức “đóng dấu” ủng hộ cho 150 ứng cử viên.

Đâu phải ứng cử viên nào cũng được gặp ông Trump, vì thế họ tìm mọi cách để bắn tiếng tới tai ông. Cách nhiều người dùng là cho phát quảng cáo giới thiệu mình trên Fox News phát riêng cho vùng Nam Florida vì họ biết ông Trump ngày nào cũng xem Fox News. 

Trên các đoạn quảng cáo đó, họ hết lời ca ngợi ông Trump và hứa sẽ đi theo đường lối của ông. Như Phó thống đốc bang Idaho Janice McGeachin xuất hiện trên chương trình của Fox News và ca ngợi ông Trump lên mây xanh. Ngay hôm sau, ông gọi cho bà tỏ ý sẽ ủng hộ bà ra tranh cử giành ghế với Thống đốc đương nhiệm Brad Little.

Khi có hai ứng cử viên tranh cùng một ghế, họ sẽ tìm cách gặp ông Trump để giành sự ủng hộ, kể cả bằng cách nói xấu đối thủ. Chẳng hạn, hai ứng cử viên Cộng hòa tranh ghế thượng nghị sĩ bang Pennsylvania đang nổi là David McCormick và bác sĩ Mehmet Oz. 

Ông McCormick cùng vợ đến gặp ông Trump, méc ông Trump rằng ông Oz vẫn duy trì hai quốc tịch Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ, chìa cho ông Trump thấy bức hình ông Oz đứng cùng một nhóm người quàng khăn Hồi giáo để nhấn mạnh chuyện ông Oz là người theo đạo Hồi sẽ là một điểm trừ chính trị…

Có Trump là có chiến thắng

Chương trình podcast The Daily kể có lần ông Trump tiếp đồng thời nhiều ứng cử viên, thế là họ tranh nhau nói để giành sự chú ý của ông Trump và nói xấu đối thủ ngay trước mặt họ. 

Ông Trump đôi lúc ra điều kiện trước khi trao sự bảo trợ của ông; chẳng hạn với Thống đốc bang Alaska, Mike Dunleavy, ông chỉ bảo trợ nếu ông Dunleavy rút lui sự ủng hộ với thượng nghị sĩ đương nhiệm của bang này là Lisa Murkowski. 

Ông Dunleavy nhanh nhẩu làm theo. Cũng có khi ông Trump công bố không ủng hộ ai đó, như tuần trước là ứng cử viên Bill McSwain trong vòng sơ bộ chọn thống đốc bang Pennsylvania vì ông này không lên tiếng nói cuộc bầu cử năm 2020 là có gian lận.

The Daily kể có lần ông Trump mời các ứng cử viên từ bang Michigan lên đứng cạnh ông trong một sự kiện, bỗng ở dưới có một giọng vang lên: “Tôi cũng đang tranh chức thống đốc, tôi lên luôn được không?” Đó là ông Ryan Kelley, sau đó lên bục cùng bắt tay đối thủ của mình là Perry Johnson. 

Ông Johnson đã đến Mar-a-Lago nhiều lần, khoe các video của ông có sự hiện diện của ông Trump. Ông này còn cho chạy một quảng cáo cảnh ông chào đón ông Trump đến thăm Michigan trước đây. Nhưng lần này ông Trump chê cả Johnson lẫn Kelley mà dành sự ủng hộ cho ứng cử viên Tudor Dixon - người vừa tổ chức buổi tiệc gây quỹ ở Mar-a-Lago.

Điều kỳ lạ là ông Trump vẫn đang thu hút tiền quyên góp cho các chiến dịch tranh cử, đến nay cá nhân ông đã gom được trên 120 triệu USD, nhiều gấp đôi số tiền mà Ủy ban Quốc gia Đảng Cộng hòa quyên được! 

Đồng thời, ông vẫn để ngỏ khả năng ra tái tranh cử tổng thống vào năm 2024 và nhiều lần nhắc khéo rằng ông sẽ là ứng viên nắm chắc phần thắng trong tay.

Khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago ông Trump mua từ năm 1985, lúc đầu làm nhà nghỉ, sau chuyển thành câu lạc bộ kinh doanh, nhưng vẫn có một khu riêng cho ông tiếp khách. Các ứng cử viên đã thuê nơi này để tổ chức sự kiện, đem về cho ông Trump chừng 1,3 triệu USD. 

Họ cũng biết tường tận thói quen tiếp cận thông tin của ông, như việc ông thích đồ họa nhiều màu, nhiều ảnh và biểu đồ, dùng font chữ lớn cho dễ đọc.

Sở dĩ ông Trump có ảnh hưởng lớn với Đảng Cộng hòa như thế, buộc các chính khách Cộng hòa phải cầu cạnh ông ghê vậy, là do ông vẫn thu hút một lượng người hâm mộ đông đảo trong dân chúng Mỹ. Trong tình cảnh lạm phát cao, giá xăng tăng mạnh, lộn xộn ở biên giới, vụ rút quân vội vàng khỏi Afghanistan… làm ông Biden nhận được sự tín nhiệm thấp nhất. 

Thậm chí một khảo sát của Harvard CAPS-Harris cho thấy nếu một cuộc bầu cử được tổ chức ngay bây giờ, ông Trump sẽ thắng cách biệt ông Biden đến 6 điểm phần trăm; còn nếu bên Đảng Dân chủ đưa bà Kamala Harris ra tranh cử, ông Trump thắng còn xa hơn - 11 điểm phần trăm. Năm 2024, ông Biden sẽ tròn 81 tuổi còn ông Trump cũng đã 77 tuổi rồi, chưa biết rồi lịch sử sẽ xoay vần ra sao. ■