Nghĩ từ vụ "cậu thủy"

Vụ "cậu Thủy": Đắk Lắk, Bình Phước nghi vấn
Ngân hàng Chính sách xã hội “nhiệt tình quá mức”?

Phóng to

Cố giáo sư Nguyễn Hoàng Phương - một người được nhiều “nhà ngoại cảm” nhắc đến và là người đã dành nhiều năm nghiên cứu văn hóa phương Đông, bao gồm cả tử vi, kinh dịch, bói toán, đông y, độn giáp, phong thủy... - trong công trình “Tích hợp đa văn hóa Đông Tây cho một chiến lược giáo dục tương lai” có nói đại ý những phán xét của một thầy bói có thể ảnh hưởng đến cuộc đời của nhiều người, vì vậy trước khi để họ phán xét điều gì quan trọng, hãy đề nghị họ nói về vài vấn đề mà chúng ta có thể kiểm chứng được, ví dụ thời tiết.

Lòng tin và khoa học

Thiết nghĩ lời khuyên của giáo sư Nguyễn Hoàng Phương tuy đơn giản nhưng đã, đang và sẽ giúp ích được cho rất nhiều người. Nếu “nhà ngoại cảm” bất hợp tác trong bài kiểm tra đơn giản trên thì gia chủ cũng nên thận trọng hơn trong quá trình làm việc với họ sau này.

Điều này giải thích vì sao nhiều “nhà ngoại cảm”, kể cả những người nổi tiếng nhất trong giới này, luôn yêu cầu gia chủ phải có lòng tin tuyệt đối, vô điều kiện với họ, thậm chí ngăn gia chủ đi xét nghiệm ADN. Họ sẵn sàng đổ lỗi, thậm chí hăm dọa gia chủ nếu như cảm thấy có sức ép nhất định từ việc xác minh lại những gì họ phán.

Khoa học ngày nay đã phát triển được nhiều phương pháp và thiết bị để kiểm tra lại kết quả các phán xét mang tính chất “tâm linh”, chẳng hạn như xét nghiệm ADN có thể chỉ ra mối quan hệ huyết thống giữa con người từ những mẩu xương, tóc rất nhỏ. Tư duy lành mạnh phải dựa trên các dữ liệu lành mạnh, được đo đạc bằng máy móc đáng tin cậy, bởi những con người đáng tin cậy, dựa theo phương pháp đáng tin cậy và với các mẫu kiểm tra đáng tin cậy.

Ngay cả kết quả xét nghiệm ADN cũng chỉ tin được khi tất cả yếu tố liên quan đến quy trình xét nghiệm - con người, máy móc, phương pháp, mẫu vật - đều phải đảm bảo các tiêu chuẩn xác định. Một trong những cách đơn giản nhất để kiểm tra các kết quả “ngoại cảm” là lập hồ sơ về quy trình làm việc của các “nhà ngoại cảm” từ đầu đến cuối quá trình tìm kiếm, và gửi những mẫu cần xét nghiệm qua một vài trung tâm xét nghiệm độc lập.

Theo ông Đào Ngọc Lợi - phó cục trưởng Cục Người có công (Bộ LĐ-TB&XH), từ năm 2011 Bộ LĐ-TB&XH đã giao Cục Người có công thực hiện thí điểm việc xác định hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin qua giám định ADN và từ đó việc tìm mộ bằng “ngoại cảm” đã giảm đi rất nhiều.

Câu hỏi là những trường hợp tìm mộ bằng “ngoại cảm” trước năm 2011 thì ai sẽ phải chịu trách nhiệm nếu kết quả xét nghiệm ADN sai? Có thể nhiều gia đình sẽ từ chối các xét nghiệm ADN để tránh nỗi đau lần thứ hai cho người thân, nhưng như thế nghĩa là rất có thể đang có một gia đình khác phải chịu nỗi đau tương tự.

Hậu quã khôn lường

Sự khác biệt văn hóa, tín ngưỡng giữa các dân tộc là điều đã được thế giới hiện đại chấp nhận. Tuy nhiên, dù ở đâu, trong thời đại nào, con người văn minh luôn có thái độ kính cẩn và tôn trọng với tổ tiên, với các di sản vật thể, phi vật thể của tổ tiên và bất cứ sự xúc phạm nào đến người đã khuất đều phải chịu những hậu quả khôn lường.

Chính vì vậy, những nghi vấn quanh chuyện tìm mộ qua các “nhà ngoại cảm” hiện nay đã không còn là chuyện mê tín dị đoan hay niềm tin mù quáng của một số cá nhân nữa, mà có thể ảnh hưởng đến hàng ngàn, hàng vạn người.

Việc ngày 28-10 Cơ quan an ninh điều tra Công an tỉnh Quảng Trị, Viện KSND tỉnh Quảng Trị công bố quyết định khởi tố bị can, tạm giam bốn tháng Nguyễn Thanh Thúy (tức “cậu Thủy”, 54 tuổi) và Mẫn Thị Duyên đã đặt ra những câu hỏi lớn: liệu ông ta có phải “nhà ngoại cảm” lừa đảo duy nhất hay không, có bao nhiêu “nhà ngoại cảm” làm ăn giống ông ta?

Ngoài 105 ngôi mộ chứa xương động vật do “cậu Thủy” dẫn đầu tìm kiếm trong nghĩa trang liệt sĩ của ba tỉnh Đắk Lắk, Bắc Ninh và Bình Phước, còn bao nhiêu trường hợp khác là nạn nhân của các “nhà ngoại cảm”? Ngoài các “nhà ngoại cảm” ra, còn những ai phải chịu trách nhiệm trong việc này?

Ngày nay, việc xác minh độ chính xác của các “nhà ngoại cảm” hoàn toàn không có gì khó. Nhân chứng, vật chứng còn nguyên đó. Có lẽ nhiều người đang mong chờ các kết quả kiểm tra từ phía những người có trách nhiệm và từ các nhà khoa học thật sự.

Đừng để người dân lãng phí lòng tin quý giá của mình vào những kẻ buôn thần bán thánh và những lời đồn đại kiểu như: bà ngoại của cô bạn trên FB chị tôi nói là... Chính những thông tin vu vơ, đồn thổi như vậy là mảnh đất tốt cho các hạt giống mê tín dị đoan nảy mầm.

Trong khi Nhà nước đang hỗ trợ chi phí xác định ADN cho hài cốt liệt sĩ, có nên đặt lòng tin vào những thông tin tam sao thất bản không thể kiểm chứng mà không làm một động tác đơn giản là gửi mẫu xét nghiệm lên các cơ quan chức năng?

Một vụ bắt “cậu Thủy” ắt sẽ để lại dư chấn lâu dài. Nhưng nhiều khi một sự chấm dứt khủng khiếp còn tốt hơn là một sự khủng khiếp không bao giờ chấm dứt!