Nhạc Việt: Đọng lại gì cho ngày mai?

Phóng to

Loại hình hát với guitar, violon, piano trong những phòng trà, quán cà phê nhỏ với không gian ấm cúng đang thu hút thêm khán giả - Ảnh: Gia Tiến

Khá thu hút sự quan tâm của công chúng, làn sóng về nước biểu diễn của nghệ sĩ người Việt ở hải ngoại ngày càng nhiều hơn, nhưng những chương trình này thường đầy tính hoài niệm. So với các bộ môn khác của nghệ thuật như hội họa, điện ảnh, văn chương... âm nhạc dường như vẫn thiếu cái mới.

Ngoại trừ một số chương trình âm nhạc giới thiệu các nghệ sĩ gốc Việt như nhạc trưởng Khắc Uyên sống ở Na Uy, pianist Phạm Minh Hoàng, Vân Anh ở Úc, guitarist Nguyên Lê ở Pháp... phần lớn các buổi trình diễn nhạc pop sân khấu đại chúng vẫn là những buổi diễn nhắc lại, những tour lưu diễn không có gì mới, nhiều hình thức nhưng thiếu nội dung.

Top của các giá trị thật ở đâu?

Rất nhiều bài hát, không ít giọng ca được giới thiệu trên truyền hình nhưng không đọng lại trong khán giả. Năm 2012 đi qua nhưng chưa có bài hát Việt nào trở thành sự kiện được hát trên môi của công chúng, được nhìn nhận như một tác phẩm mới có sức sống.

Rất nhiều trang âm nhạc trên mạng, nhiều nhóm hoạt động... đã tự lập nên những top ten, công bố bài hit hằng tuần, hằng tháng... nhưng nhiều người không biết những bài hát đó là gì, như thế nào. Nhạc Việt hôm nay dường như đứng chựng lại, không tìm thấy những điểm hút từng có như Phương Thanh bừng lên với Một thời đã xa, Mỹ Linh với Hương ngọc lan, Mỹ Tâm với Cây đàn sinh viên, Đàm Vĩnh Hưng với Bình minh sẽ mang em đi... Điểm hút đó giờ đây tràn ngập giá trị "ảo" trong các lời quảng cáo và công nghệ âm thanh - ánh sáng.

Trong tình hình đó, "top" của âm nhạc trong năm qua nghiêng về những điều đã biết nhưng được nhắc lại và có vẻ dễ chấp nhận hơn. Năm 2012 nhìn thấy một loạt chương trình của các giọng ca đầy kỷ niệm như Thanh Tuyền, Vũ Khanh, hoặc những bài hát quen thuộc được làm mới bằng các giọng ca thế hệ sau như của nhạc sĩ Trịnh Nam Sơn, Đức Huy, Từ Công Phụng... Quá khứ tạm cứu rỗi niềm khao khát thưởng thức của công chúng.

Phóng to

Ca sĩ Ái Phương - Ảnh: Gia Tiến

Hi vọng từ các mạch ngầm

Tin tức đầu năm 2013 cho hay Vân Sơn, trung tâm âm nhạc lớn hàng thứ ba của người Việt tại Mỹ hiện nay, đã hoàn tất các thủ tục để hoạt động tại Việt Nam. Tiếp cận cách làm biểu diễn chuyên nghiệp ở nước ngoài với công nghệ sân khấu hiện đại, Trung tâm Vân Sơn có lợi thế ở cách tuyển chọn các ca sĩ trẻ, cởi mở với bài hát mới và các thể loại mới.

So với Trung tâm Asia nghiêng về chất semi-classic và bolero, Trung tâm Thúy Nga pha trộn nhiều thể loại và hình thức, thì Vân Sơn có vẻ sẽ dễ tung hoành hơn, nếu khuynh hướng chủ đạo của trung tâm được khai thác đúng ở Việt Nam, nơi dồi dào nhân lực và các loại hình trình diễn.

Trong những hi vọng về cái mới cho âm nhạc 2013 còn có làn sóng nghệ sĩ trẻ và mới đang hình thành từ các quán, sân khấu nhỏ có mô hình black box - hát tiếp cận trực tiếp với lượng công chúng giới hạn, trong không gian nhỏ, gần gũi hơn.

Rất nhiều giọng ca trẻ đổ về Sài Gòn và Hà Nội, nhưng đặc biệt vẫn là Sài Gòn, tự giới thiệu mình bằng cách hát và trình diễn mộc mạc ở các sân khấu nhỏ quanh thành phố. Hơn một năm nay, loại hình hát với guitar, violon, piano... đang nổi lên. Ở nơi không nhiều âm thanh, ánh sáng cầu kỳ, sự chân phương và khả năng thật là thứ đang chinh phục khán giả. Ghé qua vài điểm như I’m Yours, Bệt, Phong Nguyệt... có vẻ người nghe tìm thấy sự thưởng thức, đọng lại thật sự.

Còn một niềm hi vọng khác, đó là những nghệ sĩ underground với nhiều thể loại khác nhau vẫn hoạt động thầm lặng, được ưa thích do có cá tính và chất riêng. Internet và các mạng xã hội đang là nơi chuyển đi các bài hát, những sáng tác này. Chỉ riêng với rap, dân nghe nhạc có thể chứng kiến những bài hát độc đáo của Nah, một sinh viên người Việt ở Singapore, giới nghe rap từng bầu chọn Nah với danh hiệu là người chơi rap viết lời hay nhất.

Với pop, có thể tìm thấy những bài hát của Đức Tiến, một nhạc sĩ với nhiều bài hát xuất hiện trên mạng đang ngày càng được nhiều người yêu thích; hoặc rock, với các bài hát thể nghiệm của Dương Diệp Quý (Deep Blue Sea) cũng tạo cảm hứng cho giới trẻ. Underground thật sự là một dòng chảy thú vị.

Hi vọng một năm mới với nhiều nỗ lực mới sẽ không buồn tẻ như những ngày nhạc Việt vừa qua.