Rủi ro nghề tài xế công nghệ

Tài xế xe ôm công nghệ ngày càng đông, sự cạnh tranh càng nhiều. Ảnh: QUANG ĐỊNH

“Làm tự do, thoải mái, không thích thì tắt app nghỉ” là lý do anh Đinh Thanh T. (ngụ quận Tân Bình, TP.HCM) chọn công việc lái xe ôm công nghệ làm nghề mưu sinh từ nửa năm nay.

Tự do = rủi ro?

“Tui lên Sài Gòn từ hồi năm 2009, làm công nhân cả chục năm trời mà lương tháng chỉ 4,1 triệu đồng, tăng ca thêm nữa tổng cộng chừng 6 triệu. Nghe bạn bè nói làm tài xế công nghệ thu nhập khá nên nghỉ việc chạy thử, rồi làm luôn tới giờ” - anh T. kể. Thu nhập khá mà anh nói là một ngày “được khoảng 800.000 đồng, trừ xăng 100.000-140.000 đồng, tiền cơm, cà phê, thuốc lá khoảng 100.000 đồng, chiết khấu 20% cho công ty (160.000 đồng), còn chừng 400.000 đồng”.

So với lương công nhân mà anh T. đã làm trước đó thì đây là khoản thu nhập không nhỏ. Còn anh Bùi Văn Đ. đã nghỉ công việc phục vụ nhà hàng lương 10 triệu đồng/tháng để chuyển sang chạy xe ôm công nghệ ban đêm hơn một năm nay.

Nhưng thời gian gần đây, nhắc đến xe ôm công nghệ, người ta nhắc nhiều về những vụ án cướp của giết người. Ngày 21-10, một tài xế bị sát hại dã man ở Hóc Môn chỉ hai ngày sau vụ tài xế Lê Nhật Hào, sinh viên chạy xe ôm công nghệ ngoài giờ học, bị sát hại vào ban đêm. Trước đây, nhiều tài xế công nghệ thích “cày” đêm vì mát mẻ, ít xe thì nay bắt đầu dè chừng, thậm chí thay đổi hẳn giờ giấc chạy xe.

Ông Lê Minh H. (ngụ Củ Chi), tài xế xe công nghệ toàn thời gian, chia sẻ: “Nghề xe ôm lúc nào cũng tiềm ẩn đủ rủi ro: va quẹt, chạy đêm, chạy xe sang rất dễ vào tầm ngắm của bọn cướp giật. Chưa kể lúc nào cũng phải tránh né để tránh đụng chạm với xe ôm truyền thống”. Ông kể ngày nào ông cũng chạy từ 5-6h sáng đến 6-7h tối mới về nhà. “Mấy bữa xảy ra mấy án mạng tới giờ, thấy khách đặt cuốc tới mấy chỗ xa xôi quá tui bấm hủy cho an toàn. Nhưng bấm hủy nhiều quá sẽ bị mất tiền thưởng. Theo quy định của công ty, tỉ lệ hủy không được vượt quá 20%” - ông H. nói.

Anh Vương Thanh L., tài xế GoViet, cũng chia sẻ về các mối nguy hiểm mà tài xế xe ôm công nghệ đối mặt. Một lần anh nhận đón khách, chạy đi một đoạn thì người đặt xe nhắn tin riêng cho biết khách nhờ đặt xe giùm và dặn anh cẩn thận vì thấy khách này khả nghi. Nhìn qua kính chiếu hậu thấy vị khách mắt láo liên, có dấu hiệu không bình thường, anh sợ quá tấp xe vào lề giả vờ nói xe hư để bỏ khách.

Tuy nhiên, một khi đã xem đây là công việc mưu sinh thì nhiều tài xế cũng phải nhắm mắt đưa chân. Trần Văn Tr., tài xế xe công nghệ, chia sẻ dù mang danh nghĩa “đối tác” nhưng tài xế vừa bỏ công sức, phương tiện vừa phải chi đủ thứ chi phí từ đồng phục, xăng xe, dầu nhớt, tiền điện thoại, cà phê, cơm nước...

Nhiều người chọn xe ôm công nghệ làm công việc toàn thời gian. Ảnh: VŨ THỦY

Không gắn lâu dài

Làm tài xế Grab, GoViet có thể là một công việc toàn thời gian, thu nhập khá, nhưng ngoài khoản bảo hiểm hành trình thì các tài xế không có bất kỳ khoản trợ cấp rủi ro nào cho các trường hợp đau ốm, thất nghiệp, nghỉ thai sản, không có bảo hiểm y tế và về lâu dài không có tích lũy để hưởng lương hưu khi về già.

Anh Nguyễn Văn Q. (32 tuổi, tài xế công nghệ) cho biết sau khi chạy xe ôm công nghệ nửa năm đã từ giã hẳn khi tìm được một công việc mới. Theo anh, mặc dù có thể là một công việc có thu nhập khá nhưng lại là một công việc “bào sức”, nên càng lớn tuổi thu nhập càng giảm. Đồng thời nếu xảy ra những tình huống bị khóa app cả tuần, cả tháng hoặc khóa vĩnh viễn sẽ rất khó xoay xở vì không có thu nhập gì trong khoảng thời gian đó.

“Vậy nên chỉ người lớn tuổi, thất nghiệp tạm thời, chưa kiếm được việc làm thì nên làm nghề này. Nếu còn trẻ, khỏe thì chỉ nên xem đó là một công việc làm thêm” - anh nói. Tài xế Bùi Văn Đ. cũng cùng suy nghĩ không ai có thể chạy Grab, GoViet mãi được. Anh kể “hành trình” một năm chạy xe ôm công nghệ: “Phải bỏ ra nhiều tiền để sửa xe, thay hai cái điện thoại. Thu nhập thì ngày 300.000 - 400.000 đồng, nhưng có bữa chỉ có 41.000 đồng”. Anh dự tính qua tết sẽ xin làm lại ở nhà hàng, lương tuy không cao nhưng ổn định, ít rủi ro, không phải phơi nắng mưa và được mua bảo hiểm.

Tài xế Nguyễn Minh L. (38 tuổi) cho biết anh bỏ làm công ty lương 8 triệu đồng sau một lần cãi nhau với cấp trên để chạy xe. Thời gian đầu chạy cũng ổn, nhưng sau đó thấy “anh em tài xế đâu mà nhiều quá”. Hằng ngày, anh ra khỏi nhà khi vợ và hai con đang ngủ, lúc về thì họ cũng ngủ rồi. Nhưng cày ngày cày đêm, chạy từ sáng đến tối mà trừ này trừ kia nhiều bữa chỉ còn 200.000 - 250.000 đồng, bữa nào khá thì 300.000 - 400.000 đồng nhưng khá hiếm.

“Phần nhiều người ta chạy thêm, trúng bữa nhiều người chạy thì những người chạy chính sẽ không có nhiều cuốc. Gần một năm đổi nghề, anh không biết ra quán ngồi nhậu là gì, trong đầu chỉ suy nghĩ chạy làm sao cho đủ tiền, chạy ở đâu có khách. Nhưng đang làm tài xế, muốn chia tay cũng không dễ vì một thời gian dài chạy xe bữa nào đắp bữa đó, không có trợ cấp thất nghiệp để trang trải như lần nghỉ việc trước. Đến lúc nộp hồ sơ người ta gọi đi phỏng vấn thì không chạy xe được. Cũng may hơn một tháng sau, cuối cùng cũng xin được công việc lương 8,5 triệu đồng” - anh kể.■