TTCT - Thổ Nhĩ Kỳ, về mặt địa chất nằm ở ranh giới các mảng kiến tạo, không xa lạ gì với những trận động đất. 25 năm qua Thổ Nhĩ Kỳ, về mặt địa chất nằm ở ranh giới các mảng kiến tạo, không xa lạ gì với những trận Động đất. 25 năm qua, nước này đã trải qua 7 trận động đất mạnh từ 7,0 độ trở lên, nhưng trận động đất hôm thứ hai (6-2) vừa rồi vẫn là rất khác thường.Đó là trận động đất mạnh nhất trong lịch sử Thổ Nhĩ Kỳ hiện đại, và mạnh nhất trên toàn thế giới từ khi một trận động đất 8,1 độ được ghi nhận xảy ra ở gần quần đảo South Sandwich, nam Đại Tây Dương, vào năm 2021, dù đó là nơi xa xôi hẻo lánh, nên hầu như không có thiệt hại gì.Bé gái sơ sinh Ayse Vera được cứu ra từ đống đổ nát. Ảnh: Getty ImagesMột số yếu tố đã khiến trận động đất vừa rồi gây thương vong kinh khủng như vậy: hơn 37.000 người đã được ghi nhận thiệt mạng tính tới ngày 13-2. Dù không may là đó rất có thể chưa phải con số cuối cùng. Số người thiệt mạng được dự báo sẽ còn tăng nữa. Báo Anh The Economist dẫn lời chuyên gia về động đất Ovgun Ahmet Ercan ước tính còn "180.000 người hoặc hơn mắc kẹt dưới đống đổ nát, khả năng cao là phần lớn đã thiệt mạng". Các tỉnh Thổ Nhĩ Kỳ chịu ảnh hưởng của trận động đất có dân số tất cả 13 triệu người.Đài Mỹ CNN dẫn lời Karl Lang, giáo sư trợ giảng ở Trường Khoa học trái đất và khí quyển, Đại học Công nghệ Georgia, Mỹ, nói khu vực xảy ra động đất ngày 6-2 đặc biệt dày đặc các hoạt động địa chất. "Mức độ rung lắc cảm nhận được trên bề mặt là phương trình hai biến gồm lượng năng lượng được giải phóng - tức quy mô trận động đất, nhưng còn một biến nữa là năng lượng đó được giải phóng cách mặt đất bao xa. Nếu nó rất gần mặt đất - tức một trận động đất cạn, thì có thể sẽ hết sức nguy hiểm".Giống như nhiều trận động đất gây thiệt hại lớn về nhân mạng khác, cơn địa chấn ở Thổ Nhĩ Kỳ xảy ra rất gần mặt đất, ở khoảng cách 17km. Để so sánh, trận động đất 7,0 độ kinh hoàng ở Haiti năm 2010 khiến hơn 300.000 người thiệt mạng xảy ra ở độ sâu 12km so với mặt đất, và trận động đất gây sóng thần nổi tiếng ở Nhật Bản năm 2011 là gần 30km so với mặt đất. Hầu hết các chuyển động địa chất gây động đất diễn ra sâu hơn thế rất nhiều, có thể sâu tới 800km trong lòng đất.Thời điểm xảy ra, vào buổi sáng sớm, chính xác là 4h17 sáng giờ địa phương, đồng nghĩa nhiều người vẫn còn đang ngủ ở nhà mình, và mắc kẹt trong đống đổ nát. Ngoài ra, khi hệ thời tiết lạnh và ẩm đang di chuyển qua vùng này, các nỗ lực giải cứu và khắc phục hậu quả đang gặp rất nhiều khó khăn. Nhiệt độ rất thấp, vào giữa tuần có lúc xuống dưới zero, trời thì mưa phùn. Nhiệt độ ở Gaziantep, thành phố lớn ở gần tâm chấn nhất, xuống còn -4 độ C vào sáng 6-2. Bộ trưởng Y tế Thổ Nhĩ Kỳ Fahrettin Koca cho biết cùng ngày là nhiều máy bay trực thăng cứu hộ đã không thể cất cánh do điều kiện thời tiết.Khu vực Antakya trước và sau thảm họa.Trong những cảnh tượng đổ nát kinh hoàng sau trận động đất, nhiều người cũng bắt đầu nêu ra câu hỏi về chất lượng xây dựng cơ sở hạ tầng trong tấn thảm kịch. Kiến trúc sư kết cấu của Cơ quan Khảo sát địa chất Mỹ (USGS) Kishor Jaiswal nói với CNN ngày 7-2 là Thổ Nhĩ Kỳ từng trải qua nhiều trận động đất trong quá khứ, bao gồm trận động đất năm 1999 ở tây nam nước này khiến 17.000 người thiệt mạng, tức họ đã có kinh nghiệm trong thiết kế và thi công nhà cửa, hạ tầng để sẵn sàng cho một sự cố nữa. Cũng theo Jaiswal, nhà chức trách Thổ Nhĩ Kỳ xác định tiêu chuẩn xây dựng khắt khe với nhiều vùng trong nước dễ xảy ra động đất, nhưng việc tuân thủ không phải lúc nào cũng như mong đợi, nhất là ở các tòa nhà đã cũ.Tiến sĩ Carmen Solana, chuyên gia về thảm họa và thiên tai ở Đại học Portsmouth, Anh, bình luận trên BBC: "Hạ tầng chống động đất không may là còn yếu ở miền nam Thổ Nhĩ Kỳ, và nhất là ở Syria, nên để cứu mạng người vẫn chủ yếu phải dựa vào hoạt động cứu hộ. 24 tiếng đầu tiên là tối quan trọng. Sau 48 tiếng thì khả năng tìm được người sống sót sẽ giảm mạnh". Thực tế là khu vực giáp ranh Thổ Nhĩ Kỳ - Syria đấy đã không xảy ra động đất lớn suốt hơn 200 năm qua, nên mức độ sẵn sàng cũng thấp hơn so với những khu vực khác của Thổ Nhĩ Kỳ.Theo Hãng tin AFP, nguồn lực hạn chế và năng lực sẵn sàng ứng phó còn yếu kém cũng ngăn trở các nỗ lực cứu trợ. Dù công tác cứu trợ động đất phải tính bằng phút, thậm chí là bằng giây, đã không có nhóm cứu trợ chính quy nào có mặt ở hiện trường trong 12 tiếng đồng hồ đầu tiên sau thảm họa - trong thời gian đó, người thân của các nạn nhân và cảnh sát địa phương chủ yếu đào xới đống đổ nát bằng tay. Khi các đội cứu hộ cuối cùng cũng tới vào chiều 6-2, họ chỉ làm việc được vài tiếng đồng hồ là màn đêm đã buông xuống, khiến công việc không còn hiệu quả như ban ngày.■ Cả thế giới chung sức hỗ trợMỹ đã cử hai nhóm cứu hộ tới Thổ Nhĩ Kỳ vào sáng 8-2. Họ sẽ lên đường tới thành phố Adiyaman, nơi các nỗ lực tìm kiếm hiện gặp nhiều khó khăn nhất. Nhóm cứu hộ Mỹ gồm hai máy bay vận tải C-130, 158 chuyên gia, 12 con chó và hơn 77 tấn thiết bị chuyên dụng. "Ngay bây giờ chúng tôi đơn giản là tập trung tối đa cho việc tìm người còn sống sót ở Thổ Nhĩ Kỳ", Stephen Allen, trưởng đoàn cứu hộ thuộc Cơ quan Phát triển quốc tế Mỹ (USAID), nói từ Ankara. "Nếu người dân địa phương cần thêm hỗ trợ trực tiếp như nơi trú ngụ, chúng tôi cũng sẵn sàng cung cấp".Trung Quốc cũng đã cử một nhóm cứu hộ động đất tới Thổ Nhĩ Kỳ trong ngày 8-2, theo đài truyền hình quốc gia nước này CCTV. Nhóm gồm 82 thành viên mang theo 20 tấn trang thiết bị cứu hộ và y tế, cùng bốn con chó tìm kiếm cứu nạn đã có mặt ở sân bay Adana, miền nam Thổ Nhĩ Kỳ, nơi họ sẽ phối hợp với chính quyền địa phương, Liên Hiệp Quốc, và cơ quan chỉ huy cứu hộ để tìm người còn sống và hỗ trợ chăm sóc y tế, theo CCTV.Anh trong khi đó cử sang một nhóm cứu hộ 77 người, trang thiết bị hiện đại, và bốn con chó. Nhóm này có mặt ở Gaziantep, đông nam Thổ Nhĩ Kỳ, vào ngày 8-2. Chính Thổ Nhĩ Kỳ đã triển khai hơn 24.400 người trong lực lượng tìm kiếm và cứu hộ ở vùng động đất và nói họ sẽ cần thêm rất nhiều nhân lực cho những ngày tới. Tags: Thổ Nhĩ KỳTrận động đấtĐộng đất mạnhĐống đổ nátSố người thiệt mạngLiên Hiệp QuốcSố người chếtKhắc phục hậu quả
Thủ tướng họp bàn huy động nguồn lực cho dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam NGỌC AN 05/10/2024 Cần làm rõ về huy động nguồn lực, các điều kiện cần thiết khác, cũng như tiến độ triển khai dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, theo Thủ tướng.
Trực tiếp từ Seoul, Hàn Quốc: Hương phở Việt chính thức lan tỏa NHƯ BÌNH 05/10/2024 Ngày 5-10, giữa tiết trời thu Seoul Hàn Quốc, phở Việt đã chính thức gặp gỡ những thực khách Hàn Quốc để cùng trải trải nghiệm và khám phá thú vị về văn hóa, ẩm thực Việt Nam.
Hàng loạt vụ nổ ở thủ đô Lebanon, nhóm Hezbollah đang đụng độ với Israel THANH BÌNH 05/10/2024 Một loạt vụ nổ được ghi nhận ở vùng ngoại ô phía nam thủ đô Beirut của Lebanon vào sáng sớm nay 5-10, sau khi quân đội Israel phát lệnh sơ tán đối với một số nơi trong khu vực.
Cao tốc Vĩnh Hảo đến Dầu Giây khi nào hết bất ổn? ĐỨC TRONG 05/10/2024 Cao tốc từ Vĩnh Hảo đến Dầu Giây nối hai tỉnh Bình Thuận và Đồng Nai đưa vào khai thác hơn một năm qua đến nay vẫn còn nhiều "bất ổn", nguy cơ tai nạn giao thông chực chờ.