Sắp đến thời của phim 4-D

TTCT - Phim ba chiều (3-D) mới chỉ chiếm lĩnh màn ảnh lớn vỏn vẹn ba năm, nhưng có thể sớm phải nhường vị thế cho phim bốn chiều (4-D).

Phóng to

Công nghệ 4-D khiến khán giả như sống trong thế giới của phim

Khi chiếc phi thuyền không gian khổng lồ đâm xuống bề mặt hành tinh lạ, những chiếc ghế trong phòng chiếu phim rung lên bần bật, ngả nghiêng như thể động đất đang xảy ra. Khi các phi hành gia tránh né những quả cầu lửa, khói bốc lên mù mịt, bao trùm khán giả. Đó là quang cảnh diễn ra trong một rạp chiếu phim 4-D ở Seoul (Hàn Quốc) lúc các khán giả đang thưởng thức tác phẩm khoa học viễn tưởng Prometheus (Bí ẩn hành tinh chết) của đạo diễn Ridley Scott.

Cảm giác bốn chiều

Ở một cảnh trong Pirates of the Caribbean (Cướp biển vùng Caribbean), khi đám cướp biển chèo thuyền, ghế trong rạp rung nhẹ theo chuyển động của con thuyền, quạt trong rạp phát ra luồng gió nhẹ, sương mù bốc lên phả vào mặt khán giả. Mùi nước biển nhè nhẹ loang khắp rạp.

Để thu hút khán giả đến rạp xem phim, các hãng giải trí không còn chỉ dựa dẫm vào phim 3-D. Từ hai năm qua, Tập đoàn CJ Group đã xây dựng hàng loạt rạp chiếu phim 4-D tại Seoul và các thành phố lớn khác ở Hàn Quốc. Rạp 4-D không chỉ có ghế rung mà còn có các hiệu quả đặc biệt phù hợp với nội dung phim như gió, sương mù, ánh sáng nhấp nháy và thậm chí cả mùi. Mục tiêu là khiến khán giả cảm thấy như mình đang sống trong thế giới của bộ phim.

Theo trang World TV PC, một khán giả ở Seoul sau khi xem phim hoạt hình Kungfu panda 2 (Gấu trúc giỏi võ 2) mô tả: "Những chiếc ghế có chức năng matxa để tạo ra những cú đấm nhẹ vào người bạn mỗi khi gấu Po bị ăn đòn. Cuối phim, bong bóng bay từ trần rạp để thể hiện hình ảnh pháo hoa. Cũng đáng để chi 17 USD tiền vé".

Khán giả phải trả thêm khá nhiều tiền để tận hưởng cảm giác bốn chiều bởi giá vé xem phim trung bình ở Hàn Quốc chỉ khoảng 7 USD. Tất nhiên không phải ai cũng thích thú. Một số khán giả than phiền cảm thấy quá ẩm ướt khi xem phim Pirates of the Caribbean hay nhức đầu và chóng mặt với mùi khét khi xem Transformers: Dark of the moon (Người máy biến hình: Bóng tối mặt trăng).

Kéo khán giả trở lại màn ảnh lớn

Dù có những phản ứng trái chiều, phim 4-D đã trở thành cơn sốt tại Hàn Quốc. Sau đó, CJ Group đã sang Thái Lan và Mexico phát triển loại hình rạp chiếu phim kiểu mới này. Đến nay CJ Group đã có 29 rạp chiếu 4-D ở Hàn Quốc, Thái Lan và Mexico. Các siêu phẩm Hollywood trong mùa hè 2012 như The avengers (Biệt đội siêu anh hùng), Men in black 3 (Điệp viên áo đen 3) hay Prometheus đều được trình chiếu tại các rạp 4-D ở ba quốc gia này.

Theo báo Los Angeles Times, hiện CJ Group sắp đạt được thỏa thuận triển khai công nghệ 4-D tại gần 200 rạp chiếu phim trên cả nước Mỹ trong vòng năm năm tới. Rạp đầu tiên sẽ mở trong năm nay tại Los Angeles, ngôi nhà của Hollywood, New York và một vài thành phố lớn khác. CJ Group khẳng định khán giả Mỹ sẽ sẵn sàng trả thêm 8 USD để trải nghiệm cảm giác điện ảnh mới. CJ Group tự tin công nghệ 4-D sẽ giúp điện ảnh Mỹ tăng số lượng khán giả đang liên tục suy giảm trong những năm qua.

"Các rạp chiếu cần tìm cách thức mới để đưa khán giả quay lại với màn ảnh lớn, thay vì dán mắt vào màn hình tivi" - Los Angeles Times dẫn lời ông Theodore Kim, giám đốc rạp 4-D của CJ Group ở Los Angeles. Ngoài CJ Group, một số hãng khác cũng đang bắt đầu bước chân vào thị trường 4-D. Tập đoàn D-Box Technologies của Canada đã bắt đầu lắp đặt ghế chuyển động trong một số rạp ở Bắc Mỹ từ năm 2009. Tập đoàn Cinepolis của Mexico cũng có một số rạp 4-D ở Mexico, Brazil và Peru.

Trên thực tế trò rung ghế hay tạo mùi trong rạp chiếu phim đã xuất hiện từ thập niên 1950. Tuy nhiên, sự phát triển của công nghệ hiện đại tạo ra hiệu quả ấn tượng hơn đối với khán giả. Thông thường phải mất 16-20 ngày để tích hợp hiệu quả 4-D vào một bộ phim. Các chuyên gia sử dụng một phần mềm đặc biệt để kiểm soát các hiệu ứng như sức gió hay độ rung chuyển của ghế.

Khi tạo hiệu ứng 4-D cho siêu phẩm Prometheus, lập trình viên 22 tuổi Catherine Yi phải giải quyết hàng loạt vấn đề. Ví dụ như ghế ngồi phải nghiêng ngả như thế nào để tái tạo cảm giác của cảnh tàu không gian rơi xuống đất. Quạt gió khổng lồ trong rạp sẽ phải phát ra một hay hai luồng gió mạnh. Khi nào ghế xì khói mùi thuốc súng... "Chúng tôi không muốn khiến khán giả bị ngợp - chuyên gia Yi khẳng định - Chúng ta phải biết thế nào là đủ".

Theo Los Angeles Times, hiện tại chi phí để nâng cấp một rạp chiếu phim thường thành rạp 4-D khoảng 2 triệu USD. CJ Group khẳng định khoản đầu tư này là rất hời bởi hãng dễ dàng thu lại vốn sau một thời gian ngắn do giá vé phim 4-D cao và các rạp 4-D thu hút lượng khán giả rất lớn. Phải chăng phim 4-D sắp trở thành trải nghiệm điện ảnh thời thượng thay cho 3-D?