IQ là hoang đường?

TTCT - Cha đẻ của các bài trắc nghiệm chỉ số thông minh (IQ), bác sĩ tâm lý người Pháp Alfred Binet, đã từng cảnh báo cách đo này vẫn còn hạn chế và rằng trí thông minh của con người còn do nhiều yếu tố khác.

Nhưng điều này đã bị phớt lờ hơn một thế kỷ qua, cho đến khi một nghiên cứu mới đây kết luận IQ là một thước đo “có tính sai lệch cao”.

Phóng to

Trí thông minh không thể chỉ đo bằng một con số - Ảnh: Neuro Gadget

Nghiên cứu đăng trên tạp chí khoa học Neuron ngày 20-12 của nhóm nhà khoa học Đại học Western Ontario (Canada) dựa trên khảo sát hơn 100.000 người. Những người tham gia thực hiện 12 bài kiểm tra nhận thức trực tuyến đánh giá về trí nhớ, sự tập trung, khả năng lên kế hoạch… Họ cũng cung cấp thông tin về sinh hoạt đời sống thường ngày và được quét não.

Kết quả, các nhà khoa học phát hiện ra rằng kết quả 12 bài kiểm tra của mỗi người hầu như không đồng đều, điều mà IQ không thể biết được. Chẳng hạn những người thường chơi game sẽ có trí nhớ tạm thời và khả năng lập luận tốt, trong khi những người hút thuốc lá bị giảm khả năng ngôn ngữ và trí nhớ tạm thời. Cộng với kết quả quét não, họ kết luận rằng trí thông minh thật sự là sự phối hợp của những phần não độc lập chịu trách nhiệm đối với những khả năng nhận thức khác nhau.

“Toàn bộ khái niệm về IQ là một sự hoang đường. Không thể có một cái gì gọi là đo lường trí thông minh tổng quát và điều thật sự quan trọng ở đây là không thể kết luận sự khác nhau giữa mọi người chỉ bằng một con số” - nhà nghiên cứu Adrian Owen thuộc Viện não và trí tuệ của Đại học Western Ontario nói. Theo đó, trí thông minh dựa trên ít nhất ba yếu tố gồm trí nhớ tạm thời, khả năng lập luận và ngôn ngữ. Và các nhà khoa học cũng cho biết rằng việc tập luyện não không thể cải thiện được ba khả năng này.