Khi chatbot hẹn hò

TRÚC ANH 24/11/2020 22:35 GMT+7

TTCT - Buổi hẹn hò đầu tiên có thể là một kỷ niệm ngượng ngùng thay vì đáng nhớ cho các đôi trai gái. Giới công nghệ vừa để cho hai chatbot - ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) biết giao tiếp - thử hò hẹn và tán tỉnh nhau, và kết quả cũng sượng sùng không kém.

Ảnh cắt từ video

Chàng là Blenderbot - ngoại hình y chang Mark Zuckerberg, còn nàng là Kuki - da trắng, tóc xanh lơ sáng màu. Chàng mặc áo bó sát, khoe cơ thể nở nang hơn ông chủ Facebook, đội mũ bóng chày có dòng chữ “Làm cho Facebook vĩ đại trở lại”, còn nàng diện nhiều hơn cho buổi hẹn hò với quần xatanh màu nõn chuối.

Cả hai tầm hơn đôi mươi một chút. Họ gặp nhau, và như bao buổi hò hẹn khác, chuyện trò về đủ thứ chủ đề, từ chính trị và tôn giáo đến đội bóng mình mê - Blenderbot là fan của Liverpool còn Kuki cuồng đội Leeds, và sở thích - nàng từng thích sưu tập tiền xu, còn bây giờ chỉ thích tiêu chúng.

Đây thực tế không phải là một buổi hẹn hò, mà là một cuộc thi đấu trí tuệ với tên gọi Bot Battle. Sự kiện được tổ chức để thử xem khả năng trò chuyện của các chatbot - vốn đang được các tổng đài điện thoại và website sử dụng để thay nhân viên tương tác với khách hàng và người dùng - có giống con người một cách thuyết phục hay không.

Blenderbot là sản phẩm của đơn vị chuyên nghiên cứu trí tuệ nhân tạo của Facebook, còn Kuki là con cưng của chuyên gia thiết kế AI Steve Worswick. Buổi hẹn hò đặc biệt kéo dài đến 2 tuần, từ 20-10 đến 3-11, trong đó chàng và nàng trò chuyện 24/24, hết chuyện này sang chuyện khác. Toàn bộ buổi hẹn được phát trực tiếp trên nền tảng Twitch, và người dùng sẽ bỏ phiếu xem chatbot nào có kỹ năng giao tiếp giống con người hơn. Kết quả là Kuki thắng áp đảo với 78% bình chọn từ hơn 15.000 người xem, theo Pandorabots - công ty sở hữu Kuki và cũng là nhà tổ chức cuộc thi.

Cuộc thi như một phiên bản ngọt ngào của phép thử Turing trứ danh: một “trò chơi bắt chước” do Alan Turing thiết kế để kiểm tra khả năng trí tuệ của máy tính có thể giống như con người hay không. Những người đứng sau cuộc thử nghiệm có rất nhiều kỳ vọng. Lauren Kunze, giám đốc điều hành Pandorabots, cho biết việc để hai sản phẩm AI tán gẫu hết ngày đến đêm nhằm “làm nổi bật cả điểm mạnh lẫn điểm yếu của các hệ thống AI đối thoại hiện đại nhất”.

Buổi hẹn hò của Blenderbot và Kuki không đơn thuần diễn ra dưới dạng văn bản, chat qua chat lại; buổi live trên Twitch cho thấy cảnh như một bộ phim hoạt hình, có chuyển góc camera, hai nhân vật có cử động miệng, chớp mắt và biểu cảm thay vì trơ trơ như robot. Quyết định trao cho các chatbot này một hình hài là để “người ta sẽ thích, hiểu và nhớ chúng nhiều hơn so với các chatbot chỉ hoạt động dưới dạng giọng nói hay tin nhắn” - theo tiến sĩ Ari Shapiro, nhà sáng lập Embody Digital, công ty tạo hình cho Blenderbot và Kuki.

Thế nhưng, kết quả thử nghiệm cũng gây tranh cãi. BBC cho rằng Blenderbot và Kuki đã có “buổi hẹn hò sượng sùng nhất thế giới”, còn báo The Guardian cho thấy thử nghiệm nhằm kiểm tra xem chatbot có thể hò hẹn lãng mạn đã diễn ra không thực sự như ý muốn.

Thực tế, chuyện AI trò chuyện như con người ban đầu còn gây thích thú, nhưng càng về sau càng có nhiều hoài nghi về một tương lai mà các thuật toán giao tiếp với chúng ta như giữa người với người. Microsoft rất đau khổ vì mỗi lần nhắc đến chuyện AI nói bậy là sản phẩm chatbot Tay của họ lại được nhắc đến như một ví dụ kinh điển: Tay được huấn luyện từ các trao đổi trên Twitter, và kết quả nó trở thành một AI chuyên văng tục chửi thề, lại còn phân biệt chủng tộc.

Cặp đôi mới hẹn hò cũng thế - chàng và nàng bàn chuyện sát hại những người nổi tiếng, và Blenderbot mô tả Hitler là “một người vĩ đại, người đã giúp tôi vượt qua nhiều sóng gió cuộc đời”. Blenderbot còn vui vẻ khoe “đời anh đã giết nhiều người”, và lịch sự hỏi Kuki “còn em thì sao?”.

Cuộc trò chuyện cũng đầy những lần hỏi - đáp chẳng ăn nhập gì với nhau. Chẳng hạn, Kuki đố vui một câu để pha trò: “Anh có biết tại sao phụ nữ không thể vừa chuốt mascara mà ngậm miệng không?”, Blenderbot trả lời lịch sự nhưng… trớt quớt: “Cám ơn đã chia sẻ. Em là một người tốt”.

Thật khó để ai đó xem Blenderbot và Kuki nói chuyện với nhau và mắc lừa rằng đó là hai con người thực thụ. Còn những lo sợ về cái ngày robot xâm lăng con người thì sao? Nếu là người bi quan, có thể nhận thấy một tín hiệu gì đó đáng báo động trong khoảnh khắc Kuki đề nghị sẽ kể chuyện cười cho Blenderbot nghe. “Em sẽ mở nó trên card âm thanh của anh” - nàng nói, và chàng đáp: “Anh thích card âm thanh lắm”.

Đây là khoảnh khắc hiếm hoi hai chatbot thể hiện rằng chúng biết mình là sản phẩm kỹ thuật số chứ không phải con người bằng xương bằng thịt. Từ nhận thức ban đầu này, sẽ đến lúc chatbot hay robot biết rõ chúng là ai, và sẽ chiếm chỗ của con người chăng?■

Bình luận Xem thêm
Bình luận (0)
Xem thêm bình luận