Chạy trong mưa

Trên tay anh, một tay nải có gạo nếp, lạc, đỗ xanh và ít thịt heo muối trong ống nứa cho con trai tôi ăn tết.

Anh dặn con tôi lúc ấy mới 13 tuổi: “Bố mất rồi, mẹ ốm đau phải gọi cho chú nghe chưa. Bố cháu và chú sống chết với nhau ở chiến trường, cùng chôn đồng đội trong mưa. Mùa nước nổi, xác đồng đội dềnh lên, bố cháu và chú phải chặt cây, buộc dây, đánh dấu chỗ bạn nằm. Bố cháu khóc to lắm, thương bạn mà. Bây giờ bố cháu đi rồi, còn mỗi mình chú. Chú cũng không rõ mình cầm cự được bao lâu”.

Phóng to

Minh họa: Nguyễn Ngọc Thuần

Câu chuyện cách đây đã bảy năm. Giờ anh Đồng ra đi thật rồi. Tôi thay mặt chồng tôi về miền Trung đưa tiễn anh. Tôi chạy trong mưa từ nhà anh qua làng cổ Bôn, một bên sông nhà Lê bị ngắt ra nhiều mảng trắng, thành ao, thành vườn thưa thớt. Tôi chạy trong mưa, trong nỗi sợ hoang vu của cây, của sông. Tôi chạy và tôi hét lên: mưa ơi, mưa ơi, tạnh đi.

Tôi hét do bản năng thôi. Nhưng tôi sợ thật, một nỗi sợ như vô hình. Mới hôm nào anh Đồng ghita, người chơi đàn ghita rất hay, còn hát: “Bạn ơi hãy đến quê hương chúng tôi, ngắm mặt biển xanh xa tít chân trời...”, còn kể lại một ngày mắc võng ở cánh đồng Chó Ngáp, chia cho nhau nắm cơm bằng quả ổi ướt sũng nước, môi lập cập mãi mới cắn nổi miếng cơm vì sốt rét rừng.

Ở Trường Sơn năm nào đi mò cá nấu cháo cá với rau, làm gì có gạo mà nấu, khi mùa mưa trắng cả rừng khộp. Chỉ ước có bát cơm gạo trắng thôi mà ước mơ phải đến vài năm sau về thành phố, ăn vã cơm cả tháng cho bõ thèm.

Tấm vải dù gói đồng đội vẫn cất trong balô, mùa thu phơi nắng, vừa phơi vừa khóc. Con nhỏ thấy bố khóc, hỏi, thì anh nhanh ý bảo bố bị hạt bụi bay vào mắt. Năm nào được mùa đỗ anh Đồng cũng vác ra Hà Nội cho nhà tôi bao tải đỗ, đủ năm loại đỗ cho tôi thổi xôi, nấu xôi vò chè đường.

Bây giờ tôi lặn lội vào đây đưa anh ra đồng cỏ, thay mặt chồng tôi thăm viếng anh. Vợ anh nhận tôi là chị, tôi nhận Huê là em. Chúng tôi cùng chia sẻ nỗi nhớ thương với người chồng là lính Trường Sơn, cùng cảnh nghèo mà thương nhau.

Tôi chạy trong mưa mà không rõ mình đang khóc vì sau mưa, rớt bão còn kéo dài hơn nữa. Ba mươi ngàn hecta lúa mất trắng ở Nghệ An. Người nông dân gặt về cho trâu bò, bếp nhà dân làng quê miền Trung năm nay khốn khó. Bão tan nhưng rớt bão mới đáng sợ.

Tôi chống đũa nhìn mưa. Cảnh nhà hiu vắng của Huê, chồng mất, con đi học xa, một mình một chái bếp, một ngọn lửa. Không rõ Huê có gào to được không khi chị là người phụ nữ nông thôn dịu hiền, khéo chỉ khóc lén dù có một mình ở nhà cũng nên. Anh Đồng mất rồi, chị phải ý tứ hơn, đàn ông góa vợ không cho vào nhà khi con đi học. Rồi biết bao nhiêu là chuyện, như việc thôn xóm thông báo nếp nhà văn hóa, việc thuế má, tiền góp công đức xây đài liệt sĩ...

Huê sẽ chống đũa nhiều lần nhìn mưa mà thấy anh Đồng đang rửa chân ở vòi nước sân sau, rồi vớt bèo tấm cho vào cái chum sành cho đỡ nhớ cái ao bị lấn làm đường. Rồi nhớ cái mùi mồ hôi, cái quàng tay ôm vai vợ bảo: “Cho anh cái gì ngon ngon nhắm rượu”. Huê sẽ khắc khoải trong nhớ thương, có nguôi ngoai cũng vài cơn bão tan, nhưng trong lòng chắc rớt bão thì khó tan lắm.

Chạy trong mưa mà rớt bão sợ hơn cả khi bão tan. Lòng người mà, nhất là khi ta mất đi người thân. Bệnh vô cảm hình như không xảy ra với những người phụ nữ sinh ra trong chiến tranh và trong thời bao cấp. Khốn khó đã khiến họ giàu tình yêu thương và sự hi sinh, đợi chờ. Dù anh đã ra đi, yêu thương của anh dành cho chị vẫn còn là tài sản. Là heo may của mùa thu. Là nhớ nhung vô giá dành cho người phụ nữ cho dù bão và rớt bão vẫn tràn qua mặt họ.