TTCT - Nguyễn Phan Quế Mai (sinh năm 1973) vừa xuất hiện trên thi đàn, vừa in tập thơ thứ hai, đã được nhận giải thưởng văn học năm 2010 của Hội Nhà văn Hà Nội. Sau nhiều năm ở nước ngoài, Quế Mai về sống và làm việc ở Hà Nội. Sự trải nghiệm chia sẻ cuộc sống của dân mình, nước mình từ những chuyến đi, những cuộc gặp gỡ đã làm lắng đọng, sâu sắc hơn những câu thơ của chị. Phóng to Nguyễn Phan Quế Mai - Ảnh nhân vật cung cấp So với tập thơ đầu tay Trái cấm (2008), tập thơ được giải thưởng Cởi gió (2010) đã cho thấy cất lên một giọng thơ Quế Mai đằm thắm, tinh tế. Bài Nói cùng con ở tập này đem lại cảm xúc nguyên sơ của tình mẫu tử, của sự phát hiện lớn lao từ những người con, những con người ra đời làm mới lại, trong trẻo lại thế giới, cuộc đời. Ở chùm thơ mới của Quế Mai mà TTCT giới thiệu, người đọc có thể thấy được nội lực nội tâm của nhà thơ này, một nội lực đủ nung chảy cảm xúc làm thành bài thơ xúc động và tê buốt, dù khi chị viết về quá khứ hay hiện tại. Đó là nỗi đau về cội nguồn và thân phận của những đứa trẻ bị bứng khỏi quê hương bản quán ở cuối cuộc chiến tranh (Babylift). Đó là niềm cảm phục tiếc thương những cô gái anh hùng tuổi trẻ mà “hoa không ngăn nổi mình hóa dòng tang trắng” (Đồng Lộc). Chiến tranh, qua hai bài thơ này, đã được nhìn bằng con mắt thơ từ độ lùi hơn 30 năm nhìn sâu vào khía cạnh nhân bản. Đó là một nhát cắt thực tế cuộc sống hôm nay, như một mẫu điều tra xã hội học, giữa bên trong và bên ngoài tấm cửa kính dày của một khách sạn, để cho thấy hai phạm trù sự thật có cùng một xuất xứ nông dân (Hai phạm trù sự thật). Hai phạm trù đó là thuận chiều hay nghịch cảnh, nhà thơ nén cảm xúc và ý nghĩ của mình để sự việc tự nói lên. Thơ không có hôm qua và hôm nay, cũ hay mới về đề tài. Cái quyết định của thơ là ở nội tâm nhà thơ có mạnh để chiếu được luồng sáng tinh thần vào thực tế làm rung chuyển, lay động được tâm thức người đọc. Nguyễn Phan Quế Mai hứa hẹn tiếp tục là một giọng thơ có điệu riêng được lắng nghe. Hai bài thơ trong tập Cởi gió Nói cùng con (Cho MF và JF)Soi vào mắt con, mẹ thấy cả một trời xanh cứu rỗiQuỳ xuống và tin, ngây thơ trong trẻo còn tồn tại trên đời Tóc con rẽ ngôiChỉ đường mẹ quay về thời thơ ấuHàng hàng ngô khoai xanh như tóc conBạt ngàn lúa lúa thơm như tóc con Mẹ lại lên năm. Trò chơi trốn tìmĐằng sau cửa nấp, mẹ tìm thấy mẹTay con be bé Mở cửa thiên đàng --- Thênh thang thênh thang tiếng con cười nóiLíu lo líu lo tiếng con hờn dỗi. Con là người lớn, mẹ là trẻ conTrái đất thoắt vuông trái đất thoắt tròn Ta chạy thênh thang đồng lộng lộng gióChâu chấu cào cào hoa vàng hoa đỏ Ta ôm nhau ngủ cùng trăng cùng saoHoa vàng hoa đỏ châu chấu cào cào --- Đồng hồ báo thứcMặt ngày vệu vạoRùng rùng chuyển động người vấp phải nhauBụi đường khói xe Cũ kỹ Nát nhàu. Con gọi mẹ về trời xanh cứu rỗiGột rửa khói bụi, mẹ lại lên nămĐuổi đom đóm bay dưới trời sao trăng. Đồng Lộc Hoa không ngăn nổi mình chảy dòng tang trắngCỏ không ngăn nổi mình trào nấm mộ xanhTôi nhỏ bé hơn hoa thấp hơn cỏ nghiêng mìnhCon gió trắng bay qua đồi cát Con gió trắng hát mười bài hát: Võ Thị Tần, Hồ Thị Cúc, Võ Thị Hợi, Nguyễn Thị Xuân, Dương Thị Xuân, Trần Thị Rạng, Hà Thị Xanh, Nguyễn Thị Nhỏ, Võ Thị Hà, Trần Thị Hường Mười suối tóc mười cung đàn ngân hát Xanh XanhXanh Nắng gió Ngút ngàn Mười dải mềm nối một dải Trường SơnMười ánh mắt đã thành ánh sáng Hoa không ngăn nổi mình hóa dòng tang trắngChảy về trời trong tiếng hát chị tôi. Ba bài thơ mới Babylift(*) Nhấc bổng, quăng vào một thế giới khácMột xứ sở khác, một vòng tay khácNhững phận trẻ thơ ngơ ngácDa bốc khói cuộc di tản Họ đã về. Tóc không vàng. Da không trắng. Miệng không tiếng ViệtKhông bơ sữa nào có thể trả lời cho câu hỏi dài hơn 35 năm, sâu hơn 12.775.000 ngày“Tôi là ai?”Không vòng tay cưu mang nào ướm vừa vòng tay cha mẹKhông xét nghiệm DNA nào có thể nối họ với cội nguồnMái tóc đen không nghĩ bằng tiếng Việt BabyliftLật 12.775.000 tờ lịch bằng nước mắtĐi qua 35 năm bằng nỗi đauNhững câu hỏi vẫn trừng trừng mở mắt. Hai phạm trù sự thật Trong khách sạn Metropole, hai người đàn ông ăn cá hồi nhập khẩu từ Na Uy, hàu sống và thịt bò Úc, nước lọc Pháp, xúc xích Đức Cửa kính rộng phản chiếu hình ảnh họ, và những cô phục vụ mặc quần áo từ thời cổ xưa, chắp tay lễ phépMặt bên kia cửa kính, một người đàn ông bơm xe đạp, hi vọng phập phồng trong buổi trưa nắng gắtVà người đàn bà dép lê đang góp nhặt từng đồng từ bún đậu mắm tôm. Tất cả cùng xuất xứ nông dânThuộc về hai phạm trù sự thật Không có gì ở giữa họ ngoài tấm cửa kính dày và một dòng xe cộ đang trườn đi, hối hả. Bài thơ chưa thể đặt tên Nâng bát cơm trên tay, những hạt gạo gặt từ cánh đồng bà tôi nằm xuống Từng hạt gạo ngọt thơm, như lời ru của bà, người tôi chưa hề biết mặt Tôi hình dung khuôn mặt bà mềm mại, khi bà được chôn vào trong lòng đất, áo quần tơi tả, da dính chặt vào xươngTrận đói năm bốn lăm, làng tôi đói mồ chôn xác chết Mồ bà không ai biếtBát cơm đắng miệng cha tôi 65 năm 65 năm sau, cha và tôi đứng trước mộ bàLần đầu tiên tôi nghe cha gọi “mẹ“Cánh đồng lúa sau lưng cha run rẩy ... Hai chân tôi gắn chặt vào bùnNghe trong khói hương, hồn bà lan tỏa, bám sâu vào đất, mọc rễ vào ruộng đồngBà se sẽ hát ru gọi lúa trổ đòng Nâng bát cơm trên tay, tôi đếm từng hạt gạoTừng hạt óng ánh mồ hôi của những người thân tôi còng lưng gieo gặtTừng hạt óng ánh thơm lời ru của bà tôi đơm lên từ lòng đấtNgoài kia trong hoàng hôn, lời ru bà tôi vẫn se sẽ trổ đòng... ___________ (*) Ngày 5-4-2010, cầm trên tay tờ báo Tuổi Trẻ, tôi rơi nước mắt khi đọc câu chuyện về chuyến trở về Việt Nam để tìm lại người thân của gần 100 trẻ babylift. Ngày Tuổi Trẻ tổ chức giao lưu giữa các trẻ babylift và những người thất lạc con cái trong giai đoạn chiến tranh Việt Nam, đã có bao người mẹ, người cha lặn lội hàng trăm cây số, thức trắng đêm để mong có cơ hội được gặp đứa con thất lạc của mình. Tôi quyết định tìm đọc những bài phóng sự khác về babylift. Sau khi nhìn thấy đoàn babylift giao lưu trong chương trình truyền hình “Như chưa hề có cuộc chia ly”, tôi đặt bút viết bài thơ Babylift.
Đạo diễn Cu li không bao giờ khóc: Thái độ làm nên số phận điện ảnh NGUYỄN TRƯƠNG QUÝ 19/11/2024 1913 từ
Đua theo ‘cơn sốt’ ăn táo đỏ, những ai không nên ăn? ĐOÀN NHẠN 22/11/2024 Nhiều người đang theo trào lưu mua táo đỏ trên mạng để ăn hằng ngày, nhưng cần lưu ý cách dùng đúng để đạt công dụng và tránh bất lợi.
Bà Tôn Ngọc Hạnh trở thành bí thư Tỉnh ủy trẻ nhất cả nước A LỘC 22/11/2024 Bà Tôn Ngọc Hạnh, 44 tuổi, được điều động, chỉ định làm tân bí thư Tỉnh ủy Bình Phước và là bí thư Tỉnh ủy trẻ nhất cả nước hiện nay.
Khám xét nơi ở và làm việc của viện trưởng Viện Y dược học dân tộc TP.HCM ĐAN THUẦN 22/11/2024 Ngày 22-11, Cơ quan an ninh điều tra Bộ Công an đã thi hành lệnh khám xét nơi làm việc và chỗ ở của ông Huỳnh Nguyễn Lộc, viện trưởng Viện Y dược học dân tộc TP.HCM.
Gần 150 bộ hài cốt ở phố Tây Sơn không phải của binh lính nhà Thanh PHẠM TUẤN 22/11/2024 Ngày 22-11, nhà chức trách cho biết gần 150 bộ hài cốt phát hiện trên phố Tây Sơn, Hà Nội là của người dân bình thường, được chôn cất ở đây từ 50-70 năm.