Hành trình tìm người Inca

NGUYỄN CHÍ LINH 08/04/2016 03:04 GMT+7

TTCT - Thật tình cờ, những người trẻ tuổi ưa thích phiêu lưu đến từ Việt Nam, Úc, Áo, Hà Lan, Mỹ và Canada gặp nhau và có trải nghiệm khó quên trong hành trình khám phá thành phố Cusco - Peru, từng là kinh đô vàng son của người Inca thời Trung cổ.

Trung tâm Cusco, nơi từng là kinh đô của người Inca
Trung tâm Cusco, nơi từng là kinh đô của người Inca

Nhóm chúng tôi có 10 người đã thực hiện tour đường mòn Inca bốn ngày ba đêm, dưới sự chỉ huy của người hướng dẫn Juan. Với mái tóc dài đen mượt được tết thành bím thả phía sau lưng - nét đặc trưng điển hình của người Inca xưa kia - Juan đã đem đến hết ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác.

Đường mòn Inca

Ngày đầu tiên, chúng tôi được đưa lên độ cao khoảng 3.000m trên dãy núi Andes sau ba giờ lái xe từ Cusco. Tại đây, chúng tôi được trang bị những thiết bị cần thiết để đạp xe thả dốc xuống từ độ cao khoảng 1.000m.

Cả nhóm vô cùng phấn khích khi băng qua những cung đường quanh co dọc các hẻm núi nhỏ với những chùm mây trắng bay ngang, cùng với những thác nước rì rào nhỏ nhắn như những sợi tóc bạc trên triền núi và hương rừng luôn tỏa phía sau lưng. Đây cũng là con đường mòn Inca năm xưa nhưng đã được hiện đại hóa để nối liền kinh đô Cusco và thánh địa Machu Picchu dành cho du khách.

Những người Andean với trang phục cổ truyền
Những người Andean với trang phục cổ truyền

 

Buổi chiều, chúng tôi phải đi ngược trên đường mòn trong rừng để đến nhà người bản địa trọ qua đêm ở độ cao 1.500m. Cả nhóm... lè lưỡi khi buổi thử sức của ngày đầu tiên quá nặng, khoảng ba giờ leo núi. Juan luôn nhắc mọi người gìn giữ sức khỏe suốt hành trình vì ngày thứ hai sẽ leo chuyền qua những ngọn núi bằng đường mòn Inca, cheo leo trên những triền núi, phía dưới là vực sâu.

Trong tiếng rì rào của suối và ánh sáng lung linh từ những chú đom đóm, thật không còn thú vị nào hơn khi nghe anh Juan kể chuyện lịch sử đường mòn Inca. Thời Trung cổ, Inca từng là một đế chế hùng mạnh trên vùng đất Nam Mỹ.

Họ đánh chiếm những vùng đất xung quanh dãy núi Andes bao gồm Colombia, Ecuador, Peru, Bolivia và kéo dài lãnh thổ của mình đến thành phố Mendoza và Santiago thuộc Argentina và Chile ngày nay. Với mục đích phục vụ giao dịch thương mại, truyền bá tôn giáo, giao thông và quân sự, những người Inca đã thiết lập hệ thống đường mòn trên núi cao và dọc biển Thái Bình Dương với chiều dài khoảng 40.000km.

Hệ thống đường mòn này được sử dụng ít nhất 400 năm đến ngày nay. Trong số những con đường mòn còn tồn tại, đường mòn Inca từ Cusco đến Machu Picchu được nhắc đến nhiều nhất bởi nó kết nối kinh đô và thánh địa tâm linh của người Inca.

Thánh địa Machu Picchu
Thánh địa Machu Picchu

 

Đến Thánh địa Machu Picchu

Dàn đồng ca của những chú chim rừng chào bình minh hay tiếng la oang oác của bầy trĩ rừng làm chúng tôi thức giấc mà không cần chuông báo. Ngày thứ hai là ngày nặng nhọc nhất của nhóm, nhưng được đền bù bằng tắm suối nước nóng vào cuối buổi chiều.

Ngày thứ ba tuy không phải leo núi nhiều, nhưng cả nhóm phải cuốc bộ dọc đường tàu lửa hơn sáu tiếng để vào thị trấn Machu Picchu. Juan khuyến khích nhóm tiếp tục leo lên độ cao 1.500m ngắm nhìn thánh địa nằm trong lòng thung lũng mới cảm nhận được trọn vẹn sự tuyệt mỹ nơi đây, thay vì phải mua vé xe buýt đi với giá 12 USD/chiều. Và quả thật chúng tôi được mãn nhãn.

Mới 4g30 sáng, khắp nẻo đường mòn Inca quanh co trên triền núi, chúng tôi có thể thấy thấp thoáng ánh đèn soi của những người lữ hành leo núi. Nhóm chúng tôi không ai bỏ cuộc. Sau 1 giờ 30 phút, chúng tôi đã lên đến đỉnh đón ánh bình minh. Jimy đến từ Canada đã chuẩn bị sẵn bản nhạc El Condor Pasa (Đại bàng bay) nổi tiếng của người Peru để chào mừng cả nhóm leo núi thành công, kết nối đường mòn Inca đến thánh địa Machu Picchu.

Trung tâm thủ đô Lima.
Trung tâm thủ đô Lima.

 

Khí thế hừng hực, chúng tôi còn tiếp tục leo thêm ngọn Wayna Picchu cao hơn ngọn Machu Picchu 360m.

Thánh địa Machu Picchu là một trong bảy kỳ quan văn hóa mới của thế giới, với những viên gạch màu trắng được lấy từ những ngọn núi lửa được xem là kiến trúc đặc trưng của người Inca thật quyến rũ, nằm bên dưới ngọn Wayna Picchu trong những đám mây trắng vờn quanh.

Đi trên đường mòn Inca để đến Machu Picchu là trải nghiệm không thể quên và tuyệt vời hơn bất kỳ điều gì mà chúng tôi từng có trong những ngày ở Peru.■

Bí ẩn Machu Picchu

Năm 1532, những người Tây Ban Nha đến Peru và kết thúc đế chế hùng mạnh Inca trên vùng đất Nam Mỹ. Tuy nhiên, họ vẫn không hề biết đến sự tồn tại của thánh địa Machu Picchu.

Machu Picchu được cả thế giới biết đến vào năm 1911, khi nhà sử học người Mỹ Hiram Bingham đến đây khám phá và cho ra đời tập sách Lost city of the Incas (Thành phố đã mất của người Inca). Machu Picchu mãi mãi vẫn là bí ẩn với nhiều giả thiết được đưa ra.

Người ta không biết vua Sapa Inca Pachacuti đã xây dựng Machu Picchu (khoảng năm 1440) với mục đích gì, bởi thành phố dù hoàn chỉnh cơ sở hạ tầng về nhiều mặt nhưng không có người ở. Kiến trúc của Machu Picchu được chia ra làm ba khu chính: khu tế lễ, khu ở của hoàng gia và khu ở của các thầy tu cùng với dân thường.

Các nhà khoa học đưa ra giả thiết Machu Picchu là thánh địa tế lễ thần mặt trời vào tháng 6 và tháng 12 hằng năm, cũng là nơi để hoàng gia nghỉ ngơi sau khi hành hương từ kinh đô Cusco đến đây tế lễ.

Với người Inca, nguồn gốc của sự sống là cây cola và cây ngô. Ngoài tác dụng giữ ấm, cung cấp lượng đường duy trì năng lượng, lá cola còn có tác dụng trị một số bệnh về đường tiêu hóa. Để tôn vinh nguồn gốc của sự sống, vương miện của nhà vua được đúc bằng vàng với ba lá cola làm biểu tượng và đầu vương trượng của nhà vua là hình dáng trái ngô.

Ba lá cola còn tượng trưng cho ba thế giới hiện hữu trong thế giới tâm linh của người Inca: thiên đàng, cuộc sống hiện tại và địa ngục. Chiếc lá cola ở giữa trên vương miện nhà vua sẽ cao hơn hai lá còn lại và tượng trưng cho thiên đàng. Người Inca thờ thần mặt trời và nhà vua được xem như “con của thần mặt trời”.

Người Inca chỉ thành lập thánh địa cho mình khi tìm được vùng đất hiện diện đủ năm con vật linh thiêng: đại bàng (tượng trưng thần mặt trời hay thiên đàng), thằn lằn núi (thần núi), báo gấm (tượng trưng con người hay cuộc sống hiện hữu), ếch độc (tượng trưng thần chết), rắn độc (tượng trưng địa ngục).

Vùng đất Bolivia hay Colombia hiện diện đủ năm con vật nói trên, nhưng địa hình không phù hợp nên không được chọn để xây dựng thánh địa, trong khi ở Machu Picchu chỉ tìm được ba con vật linh thiêng (đại bàng, báo gấm và rắn độc) nhưng địa hình hoàn hảo nên người Inca đã chọn nơi đây xây dựng thánh địa cho mình.

Địa hình hiểm trở của dãy Andes và dòng sông Urubamba là pháo đài tự nhiên che chắn thánh địa Machu Picchu nằm lọt thỏm trong lòng thung lũng.

Các nhà khoa học đặc biệt chú ý đến ngôi đền thờ thần mặt trời có cấu trúc hình trụ tròn với ba cửa sổ lớn bên trong thánh địa Machu Picchu. Tương truyền rằng vào những ngày tháng 6 và tháng 12 hằng năm, ánh sáng mặt trời từ cổng mặt trời rọi thẳng vào đền thần mặt trời qua ô cửa sổ nằm giữa.

Đó cũng là thời điểm vua Inca đến đây tế lễ thần mặt trời. Nghi thức tế lễ đầu tiên là giết con lạc đà không bướu và đặt xác nó trên tảng đá nằm giữa đền thờ. Nhà vua sẽ cầm ba lá cola đưa lên trước trán và quỳ xuống cảm ơn thần mặt trời đã ban cho người Inca sự sống. Tiếp đó, nhà vua sẽ dâng rượu và nước để cầu xin thần mặt trời ban cho người Inca có đủ nước để làm nông nghiệp và đủ cái ăn cái uống.■

Bình luận Xem thêm
Bình luận (0)
Xem thêm bình luận