Chùng lòng giữa chợ

Phóng to

Ảnh: N.C.T.

Suốt cả cuộc đời mình, má chưa một lần đặt chân vào siêu thị. Thật lạ chứ! Sau này sức khỏe sút kém nhiều, chân yếu, đi lại khó khăn và gần như không ra ngoài nên má có từ chối cũng là chuyện thường. Nhưng hồi còn khỏe và có thể đi chợ hàng mấy lần trong ngày, má vẫn không chịu đi siêu thị. Vẫn cứ chợ.

Chạp, nhà ở gần chợ, thích chứ! Mới xách giỏ về mà lỡ quên thứ gì, chỉ cần chạy ù đi một loáng là có ngay. Chợ quanh năm vẫn chợ, nhưng chạp, chợ mới thật là chợ. Mới rõ thêm hình hài, mới vẹn toàn, mới đầy đặn... Quả thật, không ở đâu cho ta cái cảm giác chạp hiển hiện sừng sững, chạp lớn tiếng rổn rảng, chạp nện mạnh bước chân, chạp lấp lóa sắc màu, chạp inh ỏi âm điệu... như ở chợ.

Đã hẳn là tôi ghiền chợ chạp vì hết thảy những điều như vậy. Để được né người bên phải đụng vai với người bên trái. Để căng mắt nhìn, để chật tai nghe. Để được no say thỏa thích với những cảm xúc bời bời và liên hồi biến chuyển. Trong khoảng thời gian gấp gáp như thế và trong một khung cảnh xô bồ như thế, có khi tôi bẵng quên mất mình.

Là một phụ nữ đang đứng giữa chợ chạp nhiều hỗn tạp và phải toan tính bao thứ cho một cái tết của gia đình, tôi cứ như một đứa trẻ hồn nhiên lắng nghe những nhịp điệu của chợ và của chạp, chảy tuồn vào mình, hối hả. Thả buông thân mình, mặc cho bao giành giật chen lấn. Thả buông cảm xúc của mình, mặc cho những cung bậc sụt trồi. Cứ thế, tôi bị cuốn vào chợ và bị hút theo chạp. Cuốn chặt và hút chặt.

Còn má? Chạp, phải đi chợ nhiều hơn ngày thường vì ngoài việc sắm sanh cho gia đình, má còn lo mua đồ để biếu xén nữa chứ! Má rất hứng thú với việc này và tới tháng chạp, má đi chợ bắt say. Đi rồi về nhà ngồi tính toán. Đường cho ai, bột ngọt cho ai, rồi chai dầu ăn, bánh tráng... Đã mua cho mấy người rồi và còn sót ai, sót những ai nữa?

Danh sách khá dài và tiền bạc lại không dư dả nên má đành đi chợ túc tắc. Đi từ đầu tháng cho tới chạng vạng chiều ba mươi. Chạp, có ngày má đi chợ hàng bao lần. Thằng Út ở nhà hay chọc: “Đồ má đi cho mỏng cơm quá mà cứ cho hoài. Chạp nào cũng cho...”. Má la: “Đồ tao cho mỏng mà tấm lòng tao dày!”.

Chạp hồi trước, má đi chợ nhiều hơn con dâu. Nhiều lắm! Rồi ít dần, ít dần và thôi hẳn. Không đi chợ được, tới chạp, ngó má bần thần... Má chỉ còn biết nhắc con dâu mua sắm thứ này, thứ khác. Nhắc mua đồ cho gia đình chứ không hề nhắc mua đồ đi cho. Rồi má có thêm niềm vui là chờ con dâu đi chợ chạp về để hỏi thăm.

Má hỏi đủ thứ khi hai má con cùng soạn đồ do con dâu vừa mua về. Má hỏi về người, về cảnh, về giá cả... Mưa, má hỏi theo mưa. Nắng, má hỏi theo nắng. Năm ngoái, miền Trung tơi tả theo bão theo lụt. Đã tới chạp mà ông trời còn giáng thêm một trận lũ muộn nữa, tội quá!

Mưa dữ dội và dầm dề, nhìn con dâu xắn quần lội nước trùm áo lướt thướt ở chợ về, má thở dài khan. Hỏi mưa vầy “nẫu” mua bán chắc ế ẩm há con? Hỏi chứ mấy người bán đồ trưng tết, ngồi thông thốc giữa trời không sạp không mái chắc ướt hết há con? Rồi hỏi cái bà già đổ bánh thuẫn gần hàng cá, con hay kể đó, lạnh lẽo vầy có đi bán được không?

Má hỏi, con trả lời. Nghe trong giọng hỏi và giọng đáp quá nhiều âm chùng đục, nghẹn ngào.

Và chợt lặng người khi nhận ra: vì sao cả má lẫn con dâu đều rất ghiền chợ chạp. Chợ. Vẫn chợ mình thường đi. Nhưng chạp này nghe lòng rưng rức. Bước chân giữa chợ lựng chựng và mắt cay sè. Chạp, những háo hức cũ, những cảm xúc cũ, chật căng và ắp đầy đi đâu hết. Bởi biết đã không còn nữa một người luôn chờ mình đi về để hỏi chuyện những con người trần ai trong chợ.