Lil Wayne & con đường trở thành nghệ sĩ rap lớn nhất

QUÝ ANH 18/02/2009 16:02 GMT+7

TTCT - Không còn nghi ngờ gì nữa, nghệ sĩ ghi âm của Cash Money/Universal Motown Records Lil Wayne sẽ bước vào lịch sử âm nhạc với tư cách là ca sĩ rap xuất sắc nhất thế hệ của anh.

Một khi đã thưởng thức những track nhạc không thể chê vào đâu được thì ngay cả người hoài nghi nhất cũng sẽ bị thuyết phục rằng tay rap đến từ New Orleans này là một đối thủ nặng ký cho vương miện “Greatest of all times - Người vĩ đại nhất mọi thời đại”.

Phóng to

Trong 13 năm sự nghiệp của mình, Lil Wayne đã có hơn 6 triệu đĩa bán ra, trong đó có kiệt tác Tha Carter II (2005) với hơn 2,5 triệu bản đã được tiêu thụ. Bên cạnh đó anh còn góp mặt trong nhiều single được đánh giá cao về mặt nghệ thuật, chẳng hạn như single được đề cử Grammy 2008 Make it rain của Fat Joe, trong đó anh góp giọng ở phần bè. Single này đứng thứ 13 trên bảng xếp hạng 100 ca khúc ăn khách nhất của Billboard. Trong hai năm qua, Lil Wayne đã ghi âm hơn 1.000 ca khúc, mà theo ghi nhận của MTV, anh đã phát hành nhiều ghi âm hơn cả huyền thoại Tupac Shakur.

Giờ đây với Tha Carter III, sự nghiệp của Lil Wayne tiếp tục vươn lên đỉnh vinh quang mới. “Tôi thực hiện album Tha Carter III với mục đích bất cứ ca khúc nào có trong đó cũng sẽ bám dính lấy bạn mãi mãi - Wayne tự hào - Chỉ có thế mới lý giải được vì sao tôi đổ công sức và thời gian cho nó. Tôi muốn nó trở thành một tác phẩm kinh điển”. Xem ra tuyên bố của anh không hề quá lời khi Grammy lần thứ 51 bị anh “thống trị” với tám đề cử, trong đó có hai đề cử quan trọng nhất là album của năm và album rap xuất sắc nhất. Riêng về doanh số bán ra hiện đã vượt quá 3 triệu bản kể từ khi phát hành vào tháng 6-2008.

Trong đó ba single đầu tiên lấy từ album (Lollipop, A Milli và Got money) đều nằm trong top ten của Billboard Hot 100, một sự kiện hiếm thấy đối với một album nhạc rap. Đặc biệt single thứ tư Mrs Officer đã mau chóng lọt vào top 20 chỉ trong bốn tuần sau khi Wayne xác nhận ca khúc này sẽ được chính thức phát hành ở dạng single. Không trở thành tác phẩm kinh điển sao được khi cùng tham gia việc nhào nặn các single là các tên tuổi hàng đầu của làng nhạc ngày nay như Alchemist, Cool & Dre, David Banner, Kanye West, Jim Jonsin, T-Pain (Got money), Bobby Valentino (Mrs Officer), Babyface (Comfortable), Juelz Santana & Fabolous (Ain’t got Nuthin) và khách mời đặc biệt, ca sĩ R&B huyền thoại Betty Wright (Play with fire).

Lil Wayne tên thật là Dwayne Michael Carter, Jr, sinh ngày 27-9-1982 ở New Orleans (Mỹ). Năm 11 tuổi anh gặp và kết thân với ca sĩ rap Bryan Williams, người đồng thời là chủ sở hữu Hãng ghi âm Cash Money. Nhờ vào những truyền thụ kinh nghiệm của Williams, không lâu sau đó Wayne đã có thể tự tin xuất hiện trong True Story (phát hành năm 1995) - album đầu tay của B.G. (Baby Gangsta), một rapper đàn anh đầu quân cho Cash Money. Hai năm sau Lil Wayne thành lập nhóm Hot Boys cùng với B.G., Juvenile và Young Turk.

Trong bốn năm sát cánh bên nhau (1997-2001), nhóm đã có được một số thành tựu đáng kể: Guerrilla Warfare đứng thứ 1 trên bảng xếp hạng top R&B/hip-hop albums của Billboard và thứ 5 của Billboard 200, hay Let 'Em Burn (2003) - album tập hợp các ghi âm chưa từng phát hành của nhóm trong suốt thời gian 1999-2000, đứng thứ 3 top R&B/hip-hop albums và thứ 14 trên Billboard 200.

Năm 17 tuổi, Wayne quyết định chuẩn bị cho sự nghiệp riêng khi ra mắt album solo đầu tay The block is hot. Album này đã nhanh chóng khẳng định tên tuổi của anh với hai danh hiệu đĩa bạch kim và đề cử nghệ sĩ mới xuất sắc nhất của tạp chí Source - tạp chí chuyên đề nhạc hip-hop, văn hóa và chính trị của Mỹ. Các album tiếp theo Lights out (hạng 2 bảng xếp hạng R&B/hip-hop, hạng 16 bảng xếp hạng pop, 2001) và 500 Degreez (hạng 1 bảng xếp hạng R&B/hip-hop, hạng 6 bảng xếp hạng pop, 2002) tuy không thành công bằng album đầu tay nhưng cũng gây được nhiều chú ý và là bước đệm cần thiết để Wayne vươn đến những đỉnh cao mới.

Mùa hè năm 2004, Tha Carter ra mắt và được giới phê bình đánh giá là bước tiến đột phá của Wayne trong phong cách rap cùng kỹ thuật khai triển chủ đề ca khúc. Nó đã bán được hơn 1 triệu bản chỉ riêng ở thị trường Mỹ, trong khi single Go DJ trở thành một ca khúc ăn khách trong top 5. Sau khi phát hành Tha Carter, Lil Wayne cùng với T.I tham gia single Soldier của nhóm Destiny's Child. Việc góp mặt này tiếp tục là điểm son cho anh khi single đạt thứ 3 của các bảng xếp hạng Billboard Hot 100 và R&B. Được đà thành công, Tha Carter II ra mắt vào tháng 12-2005.

Và hơn 238.000 bản đã bán hết veo chỉ trong tuần đầu phát hành, cùng với hạng 2 trên Billboard Top 200. Fireman - single ăn khách nhất lấy từ album - đã trở thành bài hit ở thị trường Mỹ, đạt thứ hạng 32 trên bảng xếp hạng Billboard Hot 100. Một số single đáng chú ý khác còn có Grown man, Hustler Muzik và Shooter (có sự góp mặt của ca sĩ R&B Robin Thicke).

Khoảng thời gian từ 2006-2007 là giai đoạn Wayne tham gia các dự án âm nhạc chung với các ca sĩ khác như album Like father, like son - đứng thứ 21 của Billboard Hot 100 - của ca sĩ rap Birdman, Gimme that của Chris Brown, Make it rain của Fat Joe...

Năm 2007, tạp chí GQ đã vinh danh anh là Người đàn ông của năm, một phần căn cứ vào khả năng sáng tác của anh cùng với những thành công to lớn đạt được. Trong khi đó tạp chí Rolling Stone bình chọn anh là “MC xuất sắc nhất năm 2008”, còn Blender Magazine (2008) là “Ngôi sao rock xuất sắc nhất còn sống - Best rock star alive”. Đặc biệt là danh hiệu “Man of the year” lần đầu tiên từ trước đến nay do MTV trao tặng vào cuối năm 2008. Ngoài ra, tháng 11-2008 Wayne trở thành ca sĩ hip-hop đầu tiên tham gia biểu diễn tại lễ trao giải thưởng âm nhạc đồng quê (Country music awards). Anh chơi guitar cùng ban nhạc của Kid Rock với ca khúc All summer long thay vì rap.

Trong đời sống cá nhân, có lẽ thành công nhanh chóng kết hợp với phong cách ngang ngang của dòng nhạc anh lựa chọn là nguyên nhân khiến Wayne gặp rắc rối với pháp luật không ít lần: sử dụng ma túy và tàng trữ vũ khí trái phép trong khoảng cuối năm 2007 và tháng 5-2008. Nhưng nhờ khoản tiền bảo lãnh cùng một số tình tiết giảm nhẹ, Wayne đã tránh được tù tội cũng như việc đặt dấu chấm hết cho sự nghiệp đang lên của mình. Dù vậy, như nhận xét của David Banner - nhà sản xuất kiêm nhà hoạt động xã hội: “Trong tất cả những ca sĩ rap tôi từng cùng làm việc, Wayne là người duy nhất thật sự có niềm tin mãnh liệt vào âm nhạc của mình. Wayne đã truyền vào đó rất nhiều lửa, luôn luôn là thế, và đó là cách xây dựng thương hiệu của anh. Thậm chí anh đã bỏ ra 1 triệu USD chỉ để công chúng mua một album giá 9,99 USD nhưng thật đáng đồng tiền bát gạo”.

Grammy 51: rap lên ngôi

Giải thưởng âm nhạc uy tín Grammy thi thoảng cũng có liếc mắt đưa tình với rap, nhưng với những đề cử cho lần trao giải thứ 51 năm nay (diễn ra ngày 8-2), mối duyên tình xem ra đã sâu nặng hơn...

“Thật tuyệt khi thấy Lil Wayne đang là con cưng của Grammy năm nay - tổng biên tập tạp chí chuyên đề âm nhạc Vibe (Mỹ) Danyel Smith nói - Đó là sự thừa nhận tài năng và sức ảnh hưởng to lớn của anh đối với âm nhạc”.

Các đề cử cho rap năm nay thật khác xa so với những quan điểm cách đây hai thập niên, khi lần đầu tiên Grammy công nhận rap qua việc vinh danh các nghệ sĩ có hoạt động nghệ thuật giao thoa (crossover) như Will Smith và Vanilla Ice, trong khi nhiều nghệ sĩ đáng kính hơn đã bị phớt lờ. Thậm chí việc này đã dẫn đến sự kiện các nghệ sĩ như nhóm hip-hop Public Enemy (được tạp chí Rolling Stones xếp hạng 44 trên danh sách 100 nghệ sĩ vĩ đại nhất qua mọi thời đại) tẩy chay giải.

Nhưng rồi mọi chuyện dần thay đổi khi rap trở nên chính thống hơn. The Miseducation of Lauryn Hill của Lauryn Hill đã thắng album của năm (năm 1998), Hey Ya lấy từ album đôi Speakerboxxx/The love below của bộ đôi hip-hop Outkast thắng giải Best Urban/Alternative Performance năm 2003.

Cuối cùng Lil Wayne nằm trong số những nghệ sĩ thắng giải nhiều nhất (bốn giải), chỉ đứng sau sự kết hợp tài tình giữa năng lượng ngùn ngụt của tuổi trẻ Alison Krauss và kinh nghiệm thượng thừa Robert Plant - bộ đôi này thắng tổng cộng năm giải. Album rap xuất săc nhất cho Tha Carter III, ca khúc rap xuất sắc nhất cho Lollipop, trình diễn rap solo xuất sắc nhất cho A Milli và trình diễn rap của bộ đôi hoặc nhóm xuất sắc nhất cho Swagga Like Us với T.I, Jay Z và Kanye West.

Danh sách những người thắng giải quan trọng nhất:

Album R&B xuất sắc nhất: Jennifer Hudson, Jennifer Hudson

Trình diễn nhạc đồng quê xuất sắc nhất của bộ đôi hoặc nhóm nhạc: Say, Sugarland

Ca khúc của năm: Viva la vida, Coldplay

Cộng tác hát nhạc pop xuất săc nhất: Rich woman, Robert Plant và Alison Krauss

Album rock xuất sắc nhất: Viva la vida or death and all his friends, Coldplay

Nghệ sĩ mới xuất sắc nhất: Adele

Ghi âm của năm: Please read the letter, Alison Krauss và Robert Plant

Nam ca sĩ trình diễn pop xuất sắc nhất: Say, John Mayer

Album rap xuất sắc nhất: Tha Carter III, Lil Wayne

Album của năm: Raising Sand, Robert Plant và Alison Krauss

Bình luận Xem thêm
Bình luận (0)
Xem thêm bình luận