Thiết bị số chưa giúp tăng điểm số

Kỹ thuật số giúp cải thiện thành tích học tập, nếu cách thức giảng dạy tiến triển phù hợp-science-et-vie.com

Nghiên cứu trên, vừa được công bố ngày 14-9-2015, dựa vào kết quả học tập của học sinh 15 tuổi tại 34 quốc gia thành viên OECD và được thu thập trong năm học 2012 từ cuộc điều tra của PISA (Chương trình quốc tế theo dõi kiến thức tiếp thu của học sinh).

Không bảo chứng cho thành công

Dù những em học sinh thuộc nhóm thiệt thòi nhất đã dần dần tiếp cận được máy tính trong khoảng thời gian 2009-2012, nhưng nghiên cứu trên tỏ ra hoài nghi về việc sử dụng Internet và các công nghệ mới trong lớp học, “trong đó tác động của kỹ thuật số đến thành tích học tập chưa rõ ràng”.

Đặc biệt, các công nghệ thông tin và giao tiếp khi sử dụng trong lớp học không phải là một bảo chứng cho thành công, dù thật ra nó cũng chưa phổ biến trong hệ thống giáo dục các quốc gia tham gia nghiên cứu trên.

Trong số các quốc gia được đầu tư mạnh vào trang bị kỹ thuật số, người ta ghi nhận kết quả học tập giảm ở nội dung viết hiểu, toán và các môn khoa học. Đó là trường hợp Tây Ban Nha, “học sinh yếu kém nhất” trong danh sách, dù mỗi ngày học sinh ở nước này có đến 30 phút dành cho việc sử dụng thiết bị số, cao hơn ở mức trung bình.

Ngược lại, học sinh Pháp sử dụng Internet ở trường ít hơn các bạn bè nước ngoài lại có kết quả học tập tốt hơn. Dù được PISA xếp ở giữa danh sách, nhưng về kỹ năng số thì học sinh Pháp nhiều lần vươn lên mức trên trung bình.

“Các em có điểm số tốt nhất về đọc trên Internet, lướt web có chủ đích hơn và biết cách lựa chọn giữa các nguồn thích đáng và những nguồn nên tránh. Vấn đề ở đây là chất lượng sử dụng Internet chứ không phải thời lượng” - ông Francesco Avvisati, một trong những chuyên gia của OECD, nói với Le Monde.

Học sinh Pháp xoay xở trong kỳ thi cuối khóa trên máy tính tốt hơn trên giấy, nhất là ở nam sinh, trong khi “kỹ thuật số không nằm trong các môn học” - nhà phân tích Eric Charbonnier của OECD nhấn mạnh. Tình hình này sẽ phải thay đổi từ năm 2016 khi Pháp triển khai kế hoạch số trong toàn bộ trường học.

Tuy nhiên, kế hoạch có kinh phí ước tính 1 tỉ euro này chỉ vận hành nếu các giáo viên được đào tạo sử dụng các công cụ số và tham gia với tinh thần hợp tác lẫn trao đổi tích cực. “Người ta có thể đặt đầy máy tính vào các lớp học, tặng học sinh máy tính bảng và sử dụng nó liên tục. Nhưng nếu cách thức giảng dạy không theo kịp thì thành tích học tập sẽ không thể cải thiện được” - ông Charbonnier cảnh báo.

Cách thức giảng dạy tiến triển

So với Úc, Hàn Quốc, Singapore, Đan Mạch hoặc Na Uy, Pháp vẫn còn phải nỗ lực nhiều về mặt này. Tại các quốc gia trên, cuộc cách mạng số đã được tích hợp vào trường học từ cả chục năm nay, “chủ yếu nhờ việc tăng ngân sách giáo dục” - ông Avvisati khẳng định.

Nhưng việc đưa kỹ thuật số vào môi trường học đường chỉ cải thiện thành tích học tập cùng với sự tiến triển của cách thức giảng dạy. “Cùng lúc với việc phổ cập kỹ thuật số vào học đường, các quốc gia này đã triển khai rộng rãi cách làm việc theo nhóm nhỏ, học qua dự án và giảng dạy hướng đến cá nhân thích ứng với kỹ năng của từng học sinh. Thiết lập kỹ thuật số trên nền cách thức giảng dạy có từ thế kỷ trước chẳng mang lại thành quả ở bất cứ quốc gia nào đã chọn nó” - chuyên gia này giải thích.

Theo nghiên cứu của OECD, trước cuộc chạy đua kỹ thuật số, các nước phải ưu tiên “tính công bằng trong hệ thống giáo dục” và “đảm bảo cho từng học sinh có được một trình độ kỹ năng cơ bản về viết hiểu và toán học”. Và nghiên cứu này kết luận: “Dù công nghệ có thể cho phép tối ưu hóa việc giảng dạy chất lượng cao, nhưng nó không bao giờ có thể khỏa lấp được một chương trình giáo dục có chất lượng kém”.■