TTCT- Đó là câu chuyện về số phận con người bị vây hãm trong sụp đổ và hủy diệt, khi chiến tranh, ở cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng, liên tục bám đuổi tất cả nhân vật trong truyện. Ảnh Zet Nguyễn Ở vỉa tầng sâu hơn, tiểu thuyết Chiến tranh và chiến tranh(*) của László Krasznahorkai - một trong những cây viết được coi là xuất sắc nhất của văn chương Hungary hiện đại, từng đoạt giải thưởng Man Booker International năm 2005 - còn là một ẩn dụ về vai trò của chuyện kể, được triển khai bằng một thứ văn chương khác lạ, đẹp đẽ đến kỳ quái, một tiểu thuyết làm rợn ngợp bất cứ ai. László Krasznahorkai đem đến một thứ thể nghiệm trên câu văn qua dòng tự sự như dung nham, khiến độc giả ngỡ ngàng, rằng văn chương còn có thể sáng tạo đến thế. Chiến tranh và chiến tranh là một chuyện lồng trong chuyện, kể về tiến sĩ György Korin, nhân viên lưu trữ ở một tỉnh lẻ xa xôi tại Hungary, tình cờ bắt gặp một cảo bản cổ có nội dung kỳ lạ trong những tài liệu mà gã xử lý. Bị hớp hồn và như có một mối đồng cảm nhất định, Korin bán tống tháo tài sản, bỏ việc, tìm mọi đường sang New York, với sứ mệnh trên hết: xuất bản bản thảo ấy online, lưu trữ cho hậu thế, vĩnh viễn. Chuyến đi của Korin tạo nên một liên văn bản thú vị với nhân vật K của Franz Kafka, anh hùng văn chương mà Krasznahorkai sùng bái. Và thế là Korin, nhạy cảm đến mức hoảng loạn, dấn thân vào chuyến phiêu lưu đầy phi lý, tới trung tâm của thế giới. Ngay từ những dòng đầu tiên, tác giả đã tạo ra một chủ đề quan trọng của tiểu thuyết này, đó là sự đối cực giữa yên ổn và bất ổn, giữa mắc kẹt và chạy trốn giải thoát, mà đôi khi nhân vật và cả chính độc giả không phân biệt nổi cái nào là cái nào. Krasznahorkai giăng mắc một hệ thống những tình huống trớ trêu đẩy nhân vật chính vào, đưa gã vào những chuỗi vây hãm, để từ đó bắt đầu công cuộc truy tìm lối ra. Ngay cảnh mở đầu chuyện, đó là đám choai choai trấn lột quây Korin trên cầu vượt sân ga. Đó là hành trình sang New York, nơi Korin mơ ước để giải phóng chính mình và cảo bản bí hiểm kia, lại trở thành nơi đầy đe dọa mạng sống của hắn. Đó là cuộc đào tẩu sang Zürich tìm đến bảo tàng căn lều igloo của nghệ sĩ Mario Merz mà không được phép vào. Những gì Korin kể lại từ cảo bản, cho cái lưng quay lại hàng giờ liền của người tình tên phiên dịch ở New York, hé lộ tại sao nó lại có tác dụng rúng động đến vậy lên nhân vật: nó là câu chuyện về bốn nhân vật bí hiểm: Kasser, Falke, Bengazza, Toót, xuất hiện ở các nơi chốn trên trái đất trong những thời điểm lịch sử khác nhau. Đó là Venice, hay bức tường Hadrian, Gilbraltar hay thánh đường Köln, chỉ để rồi nhanh chóng phải chạy khỏi những nơi này vì chúng đang truội vào sụp đổ. Hủy diệt luôn theo chân họ, như trong một cuộc rượt đuổi bất tận. Độc giả nhanh chóng nhận ra có hai tự sự song song, đó là số phận và cuộc trốn chạy của bốn nhân vật kia, và của chính Korin, những cá nhân bị mắc kẹt trong vây hãm không lối thoát. Những sự kiện xảy đến trong đời Korin chính là tấm gương soi rọi số phận đồng điệu của người kể chuyện và câu chuyện được kể. Cuốn tiểu thuyết đã phá vỡ truyền thống của chuyện lồng chuyện, khi cho cả hai cùng phát triển, vừa cạnh tranh vừa bổ sung, cùng nhấn mạnh một chủ đề: sự mong manh của tồn tại. Korin là nhân vật lúc nào cũng đang-trong-một-chuyện-kể: kể câu chuyện của mình, kể câu chuyện của cảo bản, cho bất cứ người nghe nào. Bằng chuyện kể mà Korin thoát ra được nhiều hiểm nguy trong đời, chuyện kể cũng là đích tới cuộc đời của Korin. Ở cả hình thức lẫn nội dung, Chiến tranh và chiến tranh là một cuốn sách thách thức sự đọc và sự hiểu. Nó được phân thành tám chương, với dòng chảy ròng rã của các câu nhỏ, mỗi câu đánh số thứ tự, là một khối văn bản từ chối chấm dứt, được nối dài bất tận nhờ dấu phẩy, những câu văn dài dòng, vắt từ trang này sang trang kia, phô bày tất thảy các hoạt động trong đầu Korin. Thác cuốn ngôn từ ấy tạo ra một nhịp điệu xoay vần và âm nhạc đặc biệt, bởi nó chuyển động vừa như loạt vòng tròn vừa ly tâm vừa hướng tâm, vừa là mũi tên lao tới trước vừa kéo giật lùi lại. Ngôn từ, dưới ngòi bút đầy mê lực của Krasznahorkai, luôn tuôn trào đuổi rượt, tóm lấy độc giả.■ (*): Dịch giả Giáp Văn Chung, NXB Hội Nhà Văn và Nhã Nam. Tags: Chiến tranh chiến tranhHiện thực điên loạnTrong vòng vây hiện thực
Hà Nội trong nhạc điện tử: Từ quan họ trên nền Drum'n'Bass đến 'Electrùnic' XUÂN TÙNG 02/02/2023 1835 từ
50 năm Hiệp định Hòa bình Paris: Ký ức lịch sử của một người phiên dịch ĐINH THÚY NGA 27/01/2023 3890 từ
Lần đầu tiên chọn giám đốc bệnh viện qua thi tuyển: Để nghĩ xa hơn một vùng an toàn HOÀNG LỘC - K.YÊN 23/01/2023 1609 từ
Dịch vụ y tế theo yêu cầu: "Khám giáo sư" và chuyện viện phí đúng, đủ L.ANH - X. MAI - D.LIỄU 23/01/2023 1751 từ
Vụ dùng xe cứu hỏa để đòi nợ phí duy tu: Khu công nghiệp Tân Tạo nói gì? ÁI NHÂN 03/02/2023 Đến ngày 3-2, Khu công nghiệp Tân Tạo đã cho rút các xe cứu hỏa, thay đổi biện pháp chặn lối ra vào của một doanh nghiệp do không trả phí duy tu.
Giá vàng thế giới bất ngờ lao dốc mạnh, trong nước giảm chậm ÁNH HỒNG 03/02/2023 Sau khi lên mức cao nhất trong vòng 9 tháng, chiều 3-2, giá vàng thế giới bất ngờ giảm 50 USD/ounce, chỉ còn 1.910,7 USD/ounce.
Cán bộ hải quan Nội Bài gây áp lực đòi khách xóa bài trên Facebook: Chỉ là sơ suất ứng xử? L.THANH 03/02/2023 Liên quan sự việc cán bộ hải quan gây áp lực, yêu cầu khách xuống máy bay xóa bài trên Facebook xảy ra tại sân bay quốc tế Nội Bài (Hà Nội) ngày 28-1, Tổng cục Hải quan cho biết sẽ thanh tra, xác minh để làm rõ thông tin này.
Tư vấn trực tuyến: Sau Tết thường gặp vấn đề sức khỏe nào; Nhiều trẻ bị sốt vì sao? TUỔI TRẺ ONLINE 03/02/2023 Các bác sĩ, chuyên gia về nội khoa, bệnh truyền nhiễm, nhi khoa đã có buổi tư vấn sức khỏe trực tuyến đặc biệt dành cho bạn đọc Tuổi Trẻ vào chiều 3-2.
Ông Putin tuyên bố 'bị lừa hoài' nên mới đánh Ukraine NHẬT ĐĂNG 18/01/2023 Chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine được phát động nhằm chấm dứt cuộc chiến tại miền đông Ukraine, sau thời gian dài Matxcơva bị lừa liên tục, theo Tổng thống Nga Vladimir Putin.