Một vụ bỏ tù không giải quyết được gì!

Ông Anatoli Chadayev: “Ông Putin đã tiếp thu khá đau đớn những cáo buộc tham nhũng” - Ảnh: Vz

* Những vụ việc xảy ra gần đây có phải là một cuộc chống tham nhũng có tổ chức? Nếu có thì nó được tiến hành nhằm mục đích gì?

- Giả thiết của tôi là mặc cho thắng lợi huy hoàng của cuộc vận động (tái tranh cử tổng thống) mùa đông 2011-2012, ông Putin đã tiếp thu khá đau đớn những cáo buộc tham nhũng... Một khi xã hội đã có yêu cầu thì phải đưa ra giải pháp...

- Quy mô và khuôn khổ của các vụ việc ngày càng loại trừ giả thiết là có ai đó "đặt hàng" những vụ án cụ thể hay những trò chơi nào đó. Bởi nếu thế thì có quá nhiều "đơn đặt hàng". Dường như đang bắt đầu một cuộc thanh lọc đội ngũ. Và cả về sự thay đổi hệ thống thiết chế, những điều trước đó trên nguyên tắc người ta không nói công khai mà chỉ bàn với nhau trong chính phủ (*). Bây giờ mọi thứ đã thay đổi.

* Mọi việc sẽ phát triển như thế nào? Mắt xích từ những ông lớn sẽ kéo theo cả những quan chức nhỏ hơn?

- Các quan chức ở các bộ sức mạnh từ cấp trung tới cấp thấp. Một khi đã lôi ra bộ trưởng quốc phòng thì có thể lôi ra bất kỳ ai, bất kỳ cấp chức nào. Chẳng bao lâu nữa thì hiệu ứng búp bê matrioshka (**) sẽ phát huy.

* Ðã bắt đầu việc thanh lọc theo những khu vực lộ liễu nhất phải không, thưa ông?

- Nếu đơn cử trường hợp nhiều đau khổ của Serdiukov thì ở đây có các nhân tố khác nhau, trong đó có cả một câu chuyện gia đình (Anatoli Serdiukov cưới con gái Phó thủ tướng Viktor Zubkov - Vzglyad). Mà chủ đề của nó cũng chưa phải là tiêu biểu. Thú vị hơn là tình huống ở Bộ Phụ trách các vấn đề khu vực và cuộc điều tra hậu hội nghị thượng đỉnh APEC. Nhìn chung thì ông Putin không hài lòng với hệ thống hiện nay. Và không chỉ liên quan tới nạn tham nhũng.

* Cuộc vận động công khai ngày càng có quy mô chưa từng thấy, ít ra trong vụ ở Bộ Quốc phòng, nên người dân tự động chờ đợi một tiếp diễn logic: khi nào sẽ bỏ tù họ? Liệu chính quyền sẽ đi đến cùng theo đúng nghĩa này không?

- Tôi thì cho là một việc bỏ tù thôi không giải quyết được gì. Người dân dĩ nhiên sẽ khoái những vụ bắt giam đó, còn gì nữa, đấy từng là quan lớn đấy, mà giờ phải ngồi xé lịch... Nhưng tôi lại ít muốn vụ việc dẫn tới những vụ bắt giữ có tính tượng trưng. Bởi vấn đề ở chỗ không nên giới hạn chỉ ở những vụ bắt bớ đàn áp mà phải làm sao để trong việc chi xài tiền nhà nước, người ta tìm ra những cách tiếp cận và các phương thức mới hơn cho việc giám sát và giải thích.

* Hiện phim Tham nhũng của Arkadi Mamontov cũng đang được chiếu trên kênh "Nước Nga". Một cuộc vận động ở quy mô như thế để làm gì?

- Có cung thì có cầu. Quy mô sự căm ghét của nhân dân với thế giới quyền lực hiện nay lộ rõ... Bất cứ một nhà xã hội học nào đi thực địa, chỉ cần tiến hành một thăm dò nhóm thôi thì người ta sẽ trút cho bạn nghe. Vì thế nếu tôi là tổng giám đốc của một kênh truyền hình trung ương nào đó thì tôi sẽ cho chiếu hết phim "Tham nhũng" này đến phim khác. Đơn giản là xuất phát từ các nhà quảng cáo của tôi. Người ta sẽ ngốn hết những thứ đó.

* Những vụ việc nhỏ hơn tại các địa phương cũng bắt đầu bùng nổ - có phải nó đang diễn ra theo động lượng? Chẳng hạn như ở Voronezh đang khởi tố vụ án chống lại phó chủ tịch Ðuma địa phương, người tự tổ chức cho mình một "chuyến công tác" ở Paris?

- Những gì xảy ra đang chỉ người ta cách soi kính lúp vào việc chi xài công quỹ. Ai đó mua ôtô đời mới bằng tiền nhà nước, hãy đợi đấy! Mốt là việc dễ lây lan. Vì vậy đó đây người ta đang vũ trang bằng thói quen này. Trong tình huống mà nếu vị phó chủ tịch ở Voronezh có kẻ tư thù thì kẻ đó có thể sử dụng thông tin này để bắt đầu cuộc chiến chống tham nhũng.

Nhìn chung cuộc chiến chống tham nhũng chính xác là cuộc chiến không khoan nhượng. Và sẽ có nhiều vụ không nhỏ khác (sẽ được phanh phui) thời gian tới. Vì vậy tôi đang sốt ruột chờ thông điệp liên bang năm nay của tổng thống, ở đó chắc chắn sẽ có nhiều ngạc nhiên mới nữa!

(NG.THANH trích dịch theo VZ.ru)

Một số vụ tham nhũng lớn ở Nga đang được phanh phui: * Ngày 1-12, bốn quan chức phụ trách dịch vụ công của TP Saint Petersburg đã bị bắt vì liên quan đến vụ tham ô 3 tỉ rúp ngân quỹ thành phố. Bà Yelena Skrynnik, cựu bộ trưởng nông nghiệp, cũng đang nằm trong tầm ngắm của các cơ quan điều tra - Ảnh: Kommersant * Ngày 27-11, kênh truyền hình Nước Nga -1 chiếu phim tài liệu tố cáo trong thời kỳ bà Yelena Skrynnik làm bộ trưởng Bộ Nông nghiệp (2009-2012), Công ty Rosagrolizing của bộ này đã làm thất thoát của nhà nước 39 tỉ rúp. Tổng giám đốc công ty thầu của Bộ Quốc phòng “Slavyanka” A. Yelkin bị bắt ngay trong ngày sinh nhật - Ảnh: Yandex * Ngày 17-11, tổng giám đốc công ty thầu của Bộ Quốc phòng “Slavyanka” A. Yelkin bị bắt do liên quan tới vụ biển thủ 54 triệu rúp. Vụ bắt giữ diễn ra hoàn toàn bất ngờ, ngay trong ngày sinh nhật của ông Yelkin, khi khách mời được thông báo sẽ có ngôi sao Jennifer Lopez tới giúp vui. Cựu bộ trưởng quốc phòng Nga A. Serdiukov bị cho thôi chức để điều tra các vụ việc liên quan đến Tập đoàn “Dịch vụ quốc phòng” - Ảnh: RIA Novosti * Ngày 15-11, Bộ trưởng quốc phòng Nga Serdiukov bị cho thôi chức vì năm vụ án hình sự liên quan tới các sai trái trong các hợp đồng về bất động sản, đất đai và cổ phiếu của Tập đoàn “Dịch vụ quốc phòng”. Tuy Serdiukov không bị cáo buộc nào nhưng theo Thủ tướng D. Medvedev: “Nếu có bất cứ nghi ngờ nào...và có khởi tố hình sự (ở một cơ quan) thì... phải đưa ra quyết định hoặc cách chức, hoặc sa thải người điều hành cơ quan đó. Tất cả các nước đều làm vậy”. (http://ria.ru/incidents/20121129/912682115.html). * Ngày 11-11, cựu thứ trưởng Bộ Phát triển khu vực Roman Panov bị bắt vì bị tình nghi biển thủ 93 triệu rúp công quỹ khi thực hiện các công trình phục vụ APEC 2012 ở Vladivostok. * Ngày 9-11: Sở nội vụ xác nhận đang thụ lý hồ sơ hình sự tội lạm dụng quyền lực của ban lãnh đạo “Hệ thống vũ trụ Nga” trong việc xây dựng hệ thống vệ tinh định vị toàn cầu của Nga GLONASS. Số tiền biển thủ có thể lên tới 6,5 tỉ rúp.

_____________

(*): Trong cuộc làm việc ngày 30-11 với lãnh đạo các đảng phái trong Ðuma, Tổng thống V. Putin đã đề nghị thay đổi hiến pháp để người dân có thể trực tiếp bầu hội đồng liên bang (Thượng viện Nga, trong đó có cả các thống đốc vùng).(**): Búp bê truyền thống nổi tiếng của Nga, với những con lớn chứa những con khác nhỏ hơn. Ở đây ám chỉ sẽ có nhiều hơn những quan chức cấp trung và thấp bị lôi ra ánh sáng khi quan chức cao nhất đã bị lộ.