​Giọt mưa còn trên lá sen

Ảnh: H.V.H.

Tôi ghé một quán trà sen, ngồi độc ẩm giữa ngào ngạt sen nở quanh mình. Buổi sớm còn vắng người nên tôi cố giữ cho mình chút tĩnh lặng riêng với hương sen trên đầm. Ấm trà sen được bưng ra với một chén, một ấm. Chủ quán quen với từng vị khách thưởng lãm sen vẫn rủ rỉ với cô bé giúp việc đang sàng sảy cân chè trước khi ướp sen.

Bà cụ Gấm vẫn ở dưới gốc thị, vẫn bán trà sen tự làm ngon lắm, người làng vẫn tìm bà để mua sen, sen ướp tươi cũng có. Trà sen giá bình dân phải tự ướp mới ngon. Dạo này đầm sen vùng Quảng An sống nhờ dịch vụ. Dịch vụ cho thuê yếm đào, váy đen, khăn mỏ quạ, quang gánh và sen. Dịch vụ cho thuê đầm sen để chụp ảnh cũng vào mùa.

Nhưng theo lời cụ Gấm, người làng Quảng An cho rằng sen năm nay ở hồ Tây không thơm như những năm trước vì bùn. Bùn dưới hồ cũng khác, gió bụi công nghiệp hóa cũng khác. Bùn hồ Tây đã nuôi sen nhưng sen không thơm ngát như xưa. Phải tinh ý lắm mới nhận ra điều bà cụ Gấm nói. Nâng chén trà trên môi mà không nhấp ngụm trà ngay, vì hương sen thoang thoảng thấm vào hồn ta từng giây, từng phút.

Người ở đầm sen sống bằng nghề hái sen, ướp trà, hình như phong thái chậm hơn. Cứ nhìn người chèo thuyền hái sen thấy họ thung dung lắm, dù có mưa xuống cũng từ từ lướt thuyền, chẳng đi đâu mà vội. Có ngày chú Túc hái đầy một thuyền sen, chú còn chắt được một can nhỏ nước trên lá sen: đó là sương. Thứ nước sương trời cho đọng vào sớm mai trên mỗi lá sen này, mỗi ngày tích cóp lại cũng được một can, chú Túc đem đổ trong chum để đun nước pha trà. Chú Túc đun nước bằng cái ấm đất (loại ấm đất của làng gốm Phù Lãng, người làng sen không dùng ấm siêu tốc để đun nước pha trà sen), kỹ hơn nếu đun trên bếp củi, pha nước đun chậm với trà sen thì buổi sớm tuyệt diệu lắm. Bạn chỉ ngồi với ấm trà sen thôi, một mình đủ thơm với hương, một mình đủ trong với vạt lá sen xanh thẫm trong đầm. Chậm chạp bước và thư thả uống.

Cứ thế, người đầm sen nhẩn nha pha trà, nhẩn nha trò chuyện. Có nhà ngắt lá sen phơi đầy trên nong nia để bán lá sen khô cho người trị bệnh mỡ máu cao. Có nhà đang rửa ngó sen để bán cho nhà hàng làm cỗ cưới, hội nghị, đám hiếu. Hạt sen tươi thì đang sẵn trong mùa sen, họ làm chè sen, canh sen và cỗ chay của các món sen. Những gia đình yêu quý sen thường đợi đến tháng 6 để đặt bữa cơm sen, xôi sen, tráng miệng chè sen... thưởng lãm hương Hà Nội, mùa nào thức nấy.

Sau 5 giờ sáng đầm sen đã nhộn nhịp lắm, vì nơi đây còn dành cho người học võ, người học nhảy, người đi bộ và người thưởng trà. Từng nhóm râm ran chuyện. Văn hóa quán trà cũng khác xưa, có kẻ bô bô khoe của, khoe xe. Có kẻ kể chạy tiền lo cho con vào trường điểm.

“Hôm qua đi mua hai chục bông sen tặng cho cô con gái vừa nhận bằng thạc sĩ, vì cháu “ló” tiếng Anh kém, chạy đầu vào cũng vài chục triệu đồng, may quá có một cô giáo tiếng Anh đứng ra đỡ đầu cho, nhận cái bằng giữa đám đông hơn một trăm thạc sĩ. Đông khiếp, thạc sĩ giờ đông như bầy chim đàn”. Bà uống trà ngồi bên cạnh lại ước giá con tôi chịu lên Ba Vì đi chăn bò, chịu khó cho bò ăn cỏ, vắt sữa cho lành, chứ ganh đua bây giờ mệt quá, rốt cuộc tất cả cũng vì bát cơm manh áo thôi. Bát cơm đầy, manh áo mỏng cũng không đến nỗi nào, chỉ có điều người ta ham quá thành tham.

Tôi đứng lên khi chưa có nắng, rời quán trà sen và đi bộ. Dọc đường thấy các cô cậu đi chụp ảnh đang dang tay dang chân ở hồ sen.

Những giọt mưa còn đọng trên lá sen nghiêng ngả vì gió đã cho thấy những chiếc lá sen non ló ra trên mặt nước và lá sen già thì nghiêng che cho lá non.

Lòng tôi chùng xuống như một nốt giáng son, mắt vừa thấy bóng một bà lão lưng còng vừa đi vừa thả xuống viên đá mấy nắm gạo, và bầy chim sẻ sà xuống tíu tít gọi nhau bên kia hồ. Bóng bà lão lầm lũi đi, chẳng ai quan tâm cả.

Còn tôi thì biết ơn bà, dặn lòng mình ngày mai nhớ đem thêm nắm gạo cho bầy chim sẻ.