“Giữ lửa” cho múa rối

TTCT - Vốn là những người nông dân địa phương, già có, trẻ có, lúc nông nhàn họ tìm đến với nhau, mày mò tạo hình con rối, phục dựng những tích trò cổ của cha ông.

Không có sân khấu thủy đình, các thành viên phường rối cải tạo chiếc ao để làm nơi tập luyện

Phường múa rối Minh Tân (làng Bảo Hà, xã Đồng Minh, huyện Vĩnh Bảo, Hải Phòng) từ nhiều năm nay là nơi gắn bó những người dân yêu mến và thiết tha bảo tồn nghệ thuật múa rối truyền thống.

Vốn là những người nông dân địa phương, già có, trẻ có, lúc nông nhàn họ tìm đến với nhau, mày mò tạo hình con rối, phục dựng những tích trò cổ của cha ông. Những nghệ sĩ làng quê quanh năm chân lấm tay bùn miệt mài với các điệu nhạc, ngâm mình dưới nước để mang đến cho khán giả những tiết mục rối nước, rối cạn giàu bản sắc truyền thống như: Đôi ngọc lưu ly, Trương Viên, Thạch Sanh, Quan Âm Thị Kính…

Không được hỗ trợ ngân sách, không có nguồn tài trợ, đã có lúc tưởng chừng phường rối không thể “sống” được với nghề khi công chúng ngày càng thờ ơ với nghệ thuật truyền thống. Tình thế khó khăn đó đã buộc phường rối Minh Tân phải đổi mới nội dung hoạt động.

Các thành viên phường rối đã tìm tòi thể nghiệm những vở diễn mang màu sắc tươi vui như: Múa tứ linh, Xuân về đất Trạng quê em, Hè về trên đất quê hương, Lân mẹ sinh lân nhi, Sóc con đi học; du nhập thêm những hình thức múa rối của Malaysia, Ấn Độ…

Nhờ thường xuyên đổi mới, những chương trình múa rối của Minh Tân vừa đảm bảo gìn giữ các giá trị truyền thống, vừa hấp dẫn nhiều tầng lớp khán giả. Những năm gần đây, phường rối Minh Tân duy trì đều đặn những suất diễn tại khắp các tỉnh thành, đem nghệ thuật rối đến gần hơn với công chúng, đảm bảo cuộc sống cho các thành viên. ■

Ngoài rối nước, những tiết mục rối cạn cũng được các thành viên tập luyện rất kỹ trước mỗi buổi diễn

Một thành viên phường rối phấn khởi tập luyện với con rối mới

Sau giờ tập, anh Đào Minh Tuân, chủ nhiệm phường rối Minh Tân, tự tay đục một con rối nước cho vở diễn mới

Cụ Đỗ Văn Hoan, 76 tuổi, vẫn rong ruổi theo phường rối mang tiếng đàn phục vụ khán giả

Để mang đến những tiết mục thu hút khán giả, nghệ nhân phải ngâm mình dưới nước hàng giờ trong thời tiết giá lạnh của miền Bắc

Các thành viên khắc phục vết nứt, vỡ trên con rối bằng một miếng cao su. Do chưa có kinh phí thay thế nên các thành viên tự mày mò, chắp vá những con rối cũ để tiếp tục biểu diễn

Những bàn tay hằng ngày cầm cày, cầm cuốc làm ruộng lại thuần thục với những nhạc cụ của phường rối