Những nhà vô địch không còn trẻ

L.TẤN 16/06/2011 11:06 GMT+7

TTCT - Ngày nay, thật khó hình dung một nhà vô địch Roland Garros hoặc một giải Grand Slam nào đó ở tuổi 16 hoặc 17. Vậy mà cách đây không lâu, độ tuổi đó còn là “chuẩn” của nhà vô địch.

Phóng to
Tuổi của hai tay vợt vào chung kết Roland Garros năm nay, Li Na (trái) và Schiavone, cộng lại vừa đúng 60 - Ảnh: Reuters

Năm 1989, lúc 17 tuổi 3 tháng, Michael Chang trở thành nhà vô địch trẻ nhất trong lịch sử Roland Garros và các giải Grand Slam khác. Năm 1985, Boris Becker chưa đến 18 tuổi đã chạm tay vào chiếc cúp Wimbledon. Ở phía nữ, Monica Seles đoạt Roland Garros 1990 lúc 16 tuổi rưỡi. Tại Giải Úc mở rộng 1997, Martina Hingis đã xô ngã các kỷ lục khi vô địch lúc 16 tuổi 4 tháng.

Thể lực đăng quang

Nhưng ngày nay, quần vợt nữ dường như đã lật sang trang “thiếu niên”. Năm ngoái, Francesca Schiavone đã 30 tuổi khi nâng cao chiếc cúp Roland Garros. Nhà vô địch - bà mẹ trẻ cũng đang là xu hướng khi Kim Clijsters, 26 tuổi, đoạt Giải Mỹ mở rộng 2010 và Giải Úc mở rộng 2011. Tại Paris tuần rồi, Li Na đoạt giải Grand Slam đầu tiên ở tuổi 29. Tuổi của hai tay vợt vào chung kết Roland Garros năm nay (Li Na và Schiavone) cộng lại vừa đúng 60!

Ba tay vợt nam hàng đầu thế giới hiện nay gồm Nadal, Djokovic và Federer không thuộc dạng phát triển muộn, nhưng tài năng của họ cũng không nảy nở ở tuổi niên thiếu. Nadal 19 tuổi mới đoạt Roland Garros 2005, Federer phải chờ đến 22 tuổi để có danh hiệu Grand Slam đầu tiên tại Wimbledon 2003. Djokovic bước sang tuổi 20 mới trở thành nhà vô địch ở Melbourne năm 2008.

Có dịp xem lại hình ảnh hai nhà vô địch Grand Slam lần đầu tiên có cùng độ tuổi 19 là Pete Sampras và Nadal, chúng ta sẽ thấy thể lực đã phát triển mạnh mẽ ra sao. Ngược với dáng mảnh khảnh của Sampras ở Giải Mỹ mở rộng 1990, Nadal trình làng ở Roland Garros một cơ bắp rất ấn tượng. Sự khác biệt về hình thể khá rõ rệt, dù các tay vợt trẻ 19 tuổi hiện nay chẳng ai giống Nadal ở sức mạnh tự nhiên.

Chỉ trong hai thập niên, mọi thứ đã thay đổi. Dễ thấy nhất là lối chơi với xu hướng đánh trả bóng thật mạnh từ cuối sân, trong khi 20 hoặc 30 năm trước các tay vợt thường lao lên tấn công trên lưới một cách tự nhiên, trong đó sự sáng tạo lấn lướt sức mạnh của các cú đánh.

Để xoay xở từ cuối sân, tay vợt phải có một “bộ khung” vững chắc, trong khi ở tuổi 17 cơ thể còn tiếp tục phát triển. Người ta vẫn không quên sự nghiệp của Hingis, nhà vô địch “măng non” nhất và cũng thuộc dạng sáng tạo nhất, đã phải dừng lại đột ngột khi chị em nhà Williams với thể lực dồi dào đã “đổ bộ” lên sân và cách mạng hóa quần vợt nữ.

Cơ thể sớm bào mòn

Vật liệu cũng làm thay đổi đáng kể cục diện với sự xuất hiện của loại dây vợt tổng hợp giúp tăng lực các cú đánh so với loại dây truyền thống làm từ ruột gia súc. Mặt trái của tấm huy chương này là các bộ phận cơ thể dễ chấn thương do xung chấn từ các cú đánh phô diễn sức mạnh.

Khi buộc phải chơi theo lối chơi hiện đại, cơ thể của một tay vợt trẻ 17 tuổi sẽ không đọ sức ngang bằng với đối thủ đã có nhiều hơn vài năm kinh nghiệm thi đấu. Chỉ đến tuổi 20, hành trang kỹ thuật lúc đó mới được tăng cường tương ứng với khâu chuẩn bị tốt thể lực. Theo thời gian, các cú đánh hoàn thiện hơn và tay vợt trẻ hơn sẽ dễ gây bất ngờ khi gặp các đối thủ lớn tuổi hơn.

Năm 1989, Chang đã đi đến tận cùng giấc mơ bằng cái đầu tính toán và đôi chân di chuyển khắp mặt sân, nhưng các cú đánh lúc đó của anh chưa đủ hạ đối phương.

Độ tuổi cũng là một số liệu quan trọng. Các nhà khoa học của Inserm (Viện Sức khỏe và nghiên cứu y khoa Pháp) và Irmes (Viện Nghiên cứu y sinh học và dịch tễ học thể thao) vừa đăng tải một công trình phân tích sự nghiệp của tất cả các tay vợt nam cũng như nữ thuộc top 10 thế giới từ năm 1968, tức khởi đầu kỷ nguyên mở rộng của quần vợt. Theo đó, trong tổng số 241 tay vợt thuộc top 10 đã thi đấu 143.000 trận, độ tuổi phát triển sớm không làm tăng tiềm năng chiến thắng.

Kết quả điều tra cho thấy tuổi thọ sự nghiệp trung bình của các tay vợt top 10 nam là 16 năm, của nữ là 15 năm 9 tháng. Tuổi về hưu cũng giảm đi: trước 1985 từ 33 tuổi và 7 tháng giảm xuống còn 31 tuổi và 2 tháng sau năm 1985, với đặc điểm là các tay vợt khởi nghiệp sớm hơn. Nói tóm lại, cơ thể già hơn hoặc bị bào mòn nhanh hơn.

Bình luận Xem thêm
Bình luận (0)
Xem thêm bình luận