Tucker Carlson và định mệnh của Fox News

Đó là bài học mà các ngôi sao Glenn Beck, Megyn Kelly và Bill O'Reilly đều đã cay đắng học được. Rời Fox News, ảnh hưởng và tiếng tăm của họ dần lụi tàn. Từ những ngôi sao lớn nhất của truyền hình, giờ họ ngụp lặn ở thế giới podcast và các kênh streaming hạng 3 của nước Mỹ. 

Kể cả Roger Ailes, người sáng lập Fox News cùng Rupert Murdoch, cũng đã phải trải nghiệm cảm giác ghẻ lạnh khi bị ông trùm Murdoch sa thải khỏi ghế chủ tịch và tổng giám đốc năm 2016 sau các cáo buộc quấy rối tình dục. Ailes biến mất nhanh chóng, rồi qua đời một năm sau ở Florida.

Nhưng Tucker Carlson có vẻ sẽ là một ngoại lệ.

Cú sốc lớn

Khi Fox News hôm 21-4 đột ngột sa thải Carlson, ngôi sao số 1 của đài và nhân vật ảnh hưởng bậc nhất trong truyền thông cánh hữu Mỹ hiện nay, The New York Times bình luận rằng có căn cứ để tin ông sẽ là ngoại lệ so với những Kelly hay O'Reilly trước đây. 

Mỗi lần leo lên các slot giờ quan trọng, Carlson lại thu hút được lượng rating cao hơn. Khác với những ngôi sao tiền nhiệm, ông ra đi ở đỉnh cao quyền lực.

Ở Fox News, Calrson có ảnh hưởng đặc biệt. Ông là nhân vật có tài chính trị ngang ngửa với tài năng truyền hình. Đáng kinh ngạc là ảnh hưởng của ông ngày một lớn dù liên tục đưa ra những bình luận phân biệt chủng tộc hay giới tính được cả các nhóm tân phát xít khen ngợi. 

Giống Donald Trump, Carlson liên tục phát đi những thông điệp giận dữ hay thuyết âm mưu được nhiều nhóm lớn người xem truyền hình Mỹ ủng hộ, đặc biệt là các cử tri cực hữu. 

Nhưng khác Trump, Carlson có khả năng diễn giải logic những lập luận và giả thuyết chính trị của ông - điều có thể sẽ để lại ảnh hưởng lâu dài với cánh hữu nói riêng và nền chính trị Mỹ nói chung, ngay cả khi ông đã rời Fox.

Khi Carlson gặp ông trùm Ailes năm 2009 để phỏng vấn, sự nghiệp của ông đang ở dưới đáy. Ông bị Đài CNN, rồi MSNBC, sa thải. Gameshow ông đề xuất với CBS bị bác bỏ. Ông xuất hiện trên "Dancing with the Stars" của ABC chỉ một lần. 

Tình hình tài chính cá nhân thì tệ tới mức ông phải giấu vợ và bốn con bán ngôi nhà ngoại ô ở New Jersey. "Cậu là thằng thất bại và phá hỏng cả đời rồi", Ailes nói với Carlson. "Nhưng cậu có tài. Và may cho cậu là tôi thích thuê những kẻ đã thất bại và học được bài học. Tôi biết cậu sẽ sống chết hết sức làm việc cho tôi".

Carlson không gây thất vọng. Được giao chương trình buổi sáng cuối tuần, ông lao mình vào công việc, tham gia cả show nấu ăn. 

Ông làm việc với nụ cười thường trực trên môi, nhưng với một người từng đứng show giờ vàng tại hai kênh quan trọng và host của show buổi sáng ở PBS, đây là vẫn đáy sự nghiệp. 

Giai đoạn "tài cao, phận thấp, chí khí uất" này hình thành tư duy phản kháng của Carlson với "giới tinh hoa" Mỹ - những người đã đưa đất nước vào cuộc chiến ở Iraq, gây ra khủng hoảng tài chính 2008, và không trao cho ông vị trí xứng đáng với tài năng.

Quan hệ đặc biệt với Trump

Bước ngoặt của Carlson tại Fox News diễn ra năm 2016 trong chiến dịch tranh cử của Trump. Giờ thật khó tưởng tượng, nhưng lúc đầu Đài Fox quyết tâm hủy diệt Trump. Thái độ thù địch với ông là thường trực với hầu hết host và người bình luận trên Fox lúc đó. Chỉ Carlson là ngoại lệ.

Ông vốn đã có cảm tình với Trump từ đầu những năm 2000, khi một lần đùa trên CNN về mái tóc của Trump và tổng thống Mỹ tương lai đáp lại: "Đúng là tóc anh đẹp hơn tôi", nhưng kèm thêm câu đùa tục tĩu, rằng ông đã lên giường với nhiều phụ nữ hơn hẳn Carlson. 

Một thập niên sau, khi Trump ra tranh cử, Carlson đã để ý và có thái độ cởi mở với ông hơn hầu hết những người khác trong giới truyền thông - điều tạo ra đà phóng cho sự nghiệp của Carlson ở Fox.

Không phải ngẫu nhiên mà Carlson không lao vào làn sóng chê bai Trump. Qua trang web cánh hữu The Daily Caller mà ông điều hành cùng một người bạn từ năm 2010, Carlson biết thứ gì sẽ mang lại nhiều view: những bài giật gân về tình trạng nhập cư lậu hoặc tội phạm do người da đen nhắm vào người da trắng, và slide ảnh siêu người mẫu ngực bự. 

Số liệu traffic của The Caller là tín hiệu cho Carlson biết cử tri cánh hữu đang hướng về đâu: một ứng viên dân túy và dân tộc chủ nghĩa.

Vì vậy, năm 2016, khi những bình luận viên khác của Fox ra sức bác bỏ Trump, Carlson lại nhận ra sức hấp dẫn của ứng viên dân túy này. Ông luôn bình luận thân thiện về Trump và khi Trump đắc cử, ông trùm Murdoch đã nhanh chóng tưởng thưởng cho Carlson show truyền hình riêng "Tucker Carlson Tonight". Toàn bộ Đài Fox giờ leo lên con tàu Trump.

Thế lực trong giới cánh hữu

Từng có lúc trong nhiệm kỳ của Trump, "Tucker Carlson Tonight" trở thành show có rating cao nhất lịch sử, với hơn 4 triệu người xem một đêm. Chương trình này hay ở chỗ không chỉ có một tông ca ngợi Trump. 

Mỗi đêm, Carlson sẽ giải thích về một chủ thuyết dân túy gần gũi với chủ nghĩa Trump. Ông mượn ý tưởng từ những nhân vật "cánh hữu mới", đưa các ý tưởng ngoài luồng của họ - kiểu như nước Mỹ nên theo chế độ quân chủ - thành dòng chính trong truyền thông cánh hữu.

Một số quan điểm của Carlson còn gây tranh cãi và cực đoan hơn cả Trump, nhưng càng cực đoan thì ông lại càng ăn khách.

Sau vụ sát hại George Floyd mùa hè 2020, Carlson chỉ trích Trump vì không mạnh tay hơn với người biểu tình Black Lives Matter ở Washington. "Nếu ông không thể bảo vệ phóng viên Fox News bị tấn công ngay đối diện nhà mình, thì làm sao ông bảo vệ được gia đình mình? - Carlson nói trên show - Làm sao ông bảo vệ đất nước?". 

Những khi đối đầu với Trump, Carlson đặt mình vào vị thế người bảo vệ cho phe cánh hữu Mỹ. Christopher Rufo, nhân vật cực đoan của phe cánh hữu, giải thích: "Tucker định hình thông điệp cho chính trị cánh hữu. Tucker không phản ứng theo tin tức; ông tạo ra tin tức".

Giống như đã ủng hộ Trump trước khi ông đắc cử tổng thống, cách Carlson chỉ trích và cẩn trọng giữ khoảng cách với tổng thống đã đắc cử - thậm chí đôi khi không nghe điện thoại - càng khiến ông được Trump chú ý. 

"Tucker giống cô gái đẹp không muốn ngủ với ông ta", một cựu nhân viên Nhà Trắng thời Trump giải thích. "Trump có vẻ thích thú vì "Mọi người đều gọi tôi. Tại sao anh ta không gọi?""- Alyssa Farah Griffin, từng là giám đốc truyền thông Nhà Trắng, nhớ lại, và nói Trump sợ bị Carlson chỉ trích. Đó cũng là lời thừa nhận rằng Carlson đã lớn hơn Fox News.

Theo The New York Times, khi Trump rời Nhà Trắng và các mạng xã hội Twitter và Facebook, Carlson tiếp tục ở lại và duy trì sự hiện diện trên mạng xã hội, trở thành thủ lĩnh không chính thức trong cuộc chiến văn hóa ở Mỹ. Là trụ cột của truyền thông cánh hữu, Carlson không chỉ dẫn chương trình truyền hình, mà đã dẫn dắt cả một phong trào cốt lõi bên phía Cộng hòa.

Khi Carlson chuyển hướng chú ý sang cuộc chạy đua tổng thống 2024, mối quan hệ của ông với Trump lại một lần nữa trở thành phức tạp. Giống nhiều người khác ở Đài Fox - gồm cả Murdoch, Carlson có vẻ hướng về thống đốc bang Florida, Ron De Santis, được coi là đỡ điên cuồng và có cơ hội chiến thắng tốt hơn Trump.

Cảm nhận được điều này, Trump cố gắng lấy lòng Carlson, nhưng Carlson từ chối phỏng vấn riêng với Trump. Tháng 7-2021, Donald Trump Jr., vốn thân thiết với Carlson, tới nhà nghỉ mùa hè của Carlson ở Maine làm thuyết khách. Vài tuần sau, Carlson tới gặp Trump. 

Dù Trump rất tức giận khi các tin nhắn trong đó Carlson gọi Trump là "thế lực hung ác" và nói "tôi ghét ông ta cực kỳ" bị tiết lộ, hai bên rốt cuộc đã làm lành. 

Đầu tháng 4, "Tucker Carlson Tonight" dành cả tiếng đồng hồ cho cuộc phỏng vấn riêng với Trump - một trong những lần xuất hiện dài nhất trên truyền hình của Trump kể từ khi trở thành tổng thống. Nhưng chưa đầy hai tuần sau, Fox sa thải Carlson.

Đã có vài giả thuyết được nêu ra. Một là Carlson đã có những tin nhắn rất xúc phạm ban lãnh đạo Fox. Hai là do hàng loạt vụ kiện tụng liên quan tới môi trường làm việc thù địch và thuyết âm mưu của vụ bạo loạn 6-1. Một giả thuyết thứ ba, của trang tin Semafor, cho rằng đơn giản là ở tuổi 92, ông trùm Murdoch đã trở nên lẩm cẩm.■