Nói dễ, làm khó

Phóng to

Hiện Đan Mạch có hơn 4.000 tuôcbin gió, chiếm tỉ lệ cao nhất châu Âu - Ảnh: iet.aau.dk

Để thực hiện mục tiêu trên, Đan Mạch sẽ xây dựng thêm hàng trăm tuôcbin phong điện. Các tuôcbin xây dọc bờ biển sẽ có công suất 400MW, trên cạn là 500MW. Riêng “siêu trạm” phong điện Kriegers Flak ngoài khơi sẽ có công suất 600MW. Các trạm phát điện tại thủ đô Copenhagen và các thành phố lớn như Aarhus, Odense, Aalborg... sẽ sử dụng nhiên liệu sinh học và biogas thay cho than.

Bà Lykke Friis, bộ trưởng Bộ Khí hậu và năng lượng, gọi đây là cuộc cách mạng năng lượng lớn nhất của Đan Mạch kể từ sáng kiến “Ngày chủ nhật không xe hơi” năm 1973 khi xảy ra cuộc khủng hoảng dầu mỏ.

Theo bộ này, khi nguồn dầu mỏ và khí đốt tại biển Bắc đang cạn dần mà Đan Mạch không chủ trương sử dụng năng lượng hạt nhân như Phần Lan thì phong điện sẽ là giải pháp phù hợp để không bị lệ thuộc vào dầu mỏ Trung Đông và khí đốt từ Nga. Kế hoạch này sẽ cần một khoản đầu tư 3,6 tỉ kr (tương đương 600 triệu USD) vào năm 2020, tính ra mỗi hộ gia đình sẽ chỉ phải tốn thêm 75 kr/tháng.

Tuy người dân ủng hộ việc giảm sử dụng dầu thô và khí thải CO₂ nhưng thực tế cho thấy cuộc cách mạng xanh sẽ gặp không ít khó khăn. Các doanh nghiệp đang lo lắng vì thuế đánh trên nhiên liệu các loại sẽ tăng. Hiện nay, người dân Đan Mạch đã phải chịu mức thuế năng lượng cao thứ nhì châu Âu - chỉ sau Na Uy - và gấp đôi Hà Lan. Theo Hiệp hội Công nghiệp Đan Mạch, kế hoạch “xanh hóa” này sẽ khiến các doanh nghiệp tốn 1,2 tỉ kr năm 2020.

Phát biểu trên báo Berlingske, bà Tine Roed, giám đốc Hiệp hội Công nghiệp, cho rằng trên nguyên tắc, các doanh nghiệp ủng hộ sáng kiến này nhưng sẽ rất khó khăn cho họ vì khả năng cạnh tranh trên thị trường thế giới sẽ bị tụt giảm mạnh. Trước sự quan ngại này, chính phủ hứa sẽ dành một ngân khoản 400 triệu kr để hỗ trợ các doanh nghiệp bị ảnh hưởng nặng nhất.

Một thử thách nữa cho chính phủ là địa điểm xây dựng các cột tuôcbin: xây dọc bờ biển rất tốn kém, trên cạn tiết kiệm hơn nhưng các địa điểm phù hợp, có nhiều gió thì địa phương lại không muốn có thêm tuôcbin! Hiện Đan Mạch có hơn 4.000 tuôcbin, chiếm tỉ lệ cao nhất châu Âu. Với người dân, thế đã là đủ.

Năm 2010, hội “Những hàng xóm của tuôcbin gió” ra đời để phản đối chuyện xây thêm tuôcbin, từ 40 nhóm thành viên nay đã tăng lên 84. Lý do chủ yếu là tiếng động ở tần số thấp của những tuôcbin ảnh hưởng xấu đến môi trường sinh sống của những cư dân gần đó. Một số địa phương đã ra quy định cấm xây thêm tuôcbin tại khu vực của mình, số khác giới hạn chiều cao là 80m, trong khi các tuôcbin thế hệ mới phải cao 130m. Bộ Khí hậu và năng lượng đã tính đến giải pháp dựng tuôcbin trên đất công, dọc theo xa lộ hay đường tàu, nhưng không phải khu vực nào cũng phù hợp, đó là chưa nói tới ảnh hưởng đến cảnh quan.

Trên thực tế, việc sản xuất phong điện không thuận tiện như nhiều người tưởng. Phong điện sản xuất ra phải hòa vào mạng lưới điện để dùng ngay, còn không phải có thiết bị tích trữ, nếu muốn có điện thường xuyên. Sức gió không thể kiểm soát và khó lường, không phải lúc nào cũng đủ sức quay tuôcbin hoặc khi có gió mạnh thì lại vào ban đêm. Khi có thừa điện phải xuất khẩu sang các nước Đức, Na Uy, Thụy Điển. Tới nay Chính phủ Đan Mạch vẫn phải bù lỗ cho phong điện, cả quốc doanh lẫn tư nhân, từ tiền dân đóng thuế.

Tuy nhiên để có thể thực hiện kế hoạch này, khó khăn đầu tiên chính phủ thiểu số của liên đảng Tự do - Bảo thủ phải vượt qua là giành chiến thắng trong kỳ bầu cử quốc hội có thể được tổ chức vào mùa thu năm nay. Đây sẽ là thử thách lớn nhất trong tình hình uy tín của hai đảng cầm quyền xuống thấp nhất từ trước đến nay, sau khi đưa ra những biện pháp vực dậy nền kinh tế như tăng tuổi nghỉ hưu, giảm mức lương hưu của người về hưu non, cắt giảm ngân sách cho y tế và giáo dục...

Đối với nhiều người Đan Mạch, các vấn đề này cấp bách hơn nhiều chuyện “xanh hóa” đất nước!