TTCT - Đời người ta lật từng trang/ Đời ta, ta biết lật hàng nào đây?... Ngô Liêm Khoan thường tự trào vậy về nghề biên tập sách của mình, rồi thì anh đột ngột bỏ việc về sống ở quê nhà (Quy Nhơn, Bình Định) để... làm thơ. Ảnh: M.N. Mới đó mà thấm thoát ba năm (2011-2014), Ngô Liêm Khoan lại đột ngột xuất hiện ở Sài Gòn cùng lúc với sự ra đời của tập thơ mới Những tấm ván trên cầu Hiền Lương (NXB Trẻ). Khác với tập thơ trước (Trở mình trên máng xối, NXB Hội Nhà Văn 2007) chủ yếu là những bài tình tự, nhẹ nhàng, tập thơ này có “đô” nặng hơn, xoáy vào những chủ đề lớn mang tính toàn cầu hơn, như: khủng bố, hòa bình, nhân bản vô tính, thực phẩm thay gen... Làm sao để những vấn đề lớn lao này “khúc xạ” qua thơ, làm nên thơ, truyền tải được những thông điệp thời đại mà vẫn không làm mất tính thơ? Quả là một công việc không dễ dàng gì, nếu như người thi sĩ không giỏi bơi trong “biển thông tin”, không trì gan giữa “rừng sách”, không đủ nỗi cô độc và thong dong để lọc tạp niệm mỗi ngày, rồi lắng lại những tinh thơ, vẩy lên những hình thơ. Rõ ràng, ba năm “thí mạng” với thơ, Ngô Liêm Khoan đã không bị “nàng thơ” phụ rẫy. Một tập thơ được nhiều đồng nghiệp chuyên thơ đánh giá là chất lượng. Tập thơ cả thảy 100 trang, mở đầu bằng bài Những tấm ván trên cầu Hiền Lương và kết lại bằng bài Nhà thơ. “Nhà thơ, kẻ cần cù gieo khổ đau trên cánh đồng hạnh phúc, kẻ rèn gươm từ tủy não mình, lửa đỏ máu qua trái tim quay bễ, miệt mài làm những cuộc sát thương”... đó là những câu mà Ngô Liêm Khoan viết. Và trong tập thơ này, Ngô Liêm Khoan muốn chứng minh rằng “thơ là binh pháp của hòa bình”. Nghĩa là nhà thơ có thể “rèn gươm từ tủy não mình”, có thể “tự sát thương mình”... nhưng sự ra đời của những bài thơ là hướng tới, góp phần làm nên cái đẹp chung của quê hương, của dân tộc, của nhân loại. Thơ không chỉ là cái đẹp, thơ còn là lẽ phải. Những tấm ván trên cầu Hiền Lương, trước hết là những tiếng nói cá nhân, một hành trình cá nhân, nhưng vượt qua tính riêng lẻ, điều mà Ngô Liêm Khoan muốn hướng đến là cái chung, với tất cả chúng ta, là hai chữ viết hoa đẹp đẽ: CON NGƯỜI! Dấu gạch ngang Mỗi người đều có một năm sinhVà một năm mấtKhoảng giữa là một dấu gạch ngang Dấu gạch ngang minh chứng cho sự thậtCó một người từng sống ở thế gianHai điểm nối - hành trình người đã khuấtCủa một quả tim từng đập nhịp nhàng Có năm tháng chỉ ghi trên bia mộCó ngày giờ được khắc ở nghĩa trangKẻ may mắn còn in trong ruột sáchKẻ hẩm hiu chẳng vụn giấy hóa vàng Khi nhớ đến một người đã mấtCó thể quên những con số lạnh lùngNhưng dấu gạch ngang - vô hình nhất Nhắc rằng đây tim từng đập nhịp nhàng Nếu đang sống ai là người bất hạnhHãy tạm quên lá số của đời mìnhNếu chẳng thể có điều gì để lạiHãy để lại nơi này một dấu gạch ngang. Nơi biển xanh dưới trời cao Từ vết thươngCon trai làm ngọc Từ nhát chémCon người làm nên hận thù Vùi mình nơi biển xanhQuẩn quanh dưới trời caoBọt sóng tan trên những vỏ traiMây trắng qua trên những đỉnh đầu Bao lâu rồi từ dáng dấp vỏ traiNgười làm nên những tấm khiênChe đỡ mình và đâm đồng loại Bao triệu lượt thủy triều xuống lênĐể loài giáp xác kiaBiết gieo vào lòng mình thù hận Bao tỉ vòng tiến hóa nữaĐể loài thượng đẳng nàyBiết cấy vào tim mình những hạt châu Những cơn mưaĐặt những tiếng rơi trên bọt sóngNơi biển xanhDưới trời cao. Sen nở nốt Sen tàn cúc lại nở hoa... Tiếng ve sầu ngưng bặtTừ bao giờXác ve sầu nơi đâuTổ ve sầu nơi đâu? Rộn ràng bao nhiêuChói tai bao nhiêuGợn chút gió xanh Đã không còn vết tích Rồi mùa hạ khácTiếng ve khác Cành cây khácVẫn vành tai cũKý ức cũ Câu hỏi cũXác ve sầu nơi đâuTổ ve sầu nơi đâu? Câu hỏi mông lung Chẳng phải để trả lời. Là chúng ta Dường như thế kỷ đã bắt đầu như thếNhững chiếc máy bay nổ tungNhững chiếc máy bay lao vào tòa nhà chọc trời Những quả bom phát nổ trong nhà hàng, nơi công sở, trên ghế tàu điện ngầmVà giữa những trường mầm non Chúng ta thấy mình đang ở đâu đó trong những tòa nhà chực đổChúng ta thấy mình tan thây ở nhà hàng, nơi công sở, trong toa điện ngầmNhòe nhoẹt máu giữa những trường mầm non Chúng ta thấy mình đang tự thiêu trong tấm thân kẻ bán rong cùng đường trên vỉa hè TunisiaChúng ta thấy mình là những xác rữa trong một bệnh viện tan hoang ở LibyaChúng ta thấy mình là những thây thối trong ngôi chùa cổ Thái LanChúng ta thấy mình bị bắn trong một cuộc truy lùngChúng ta thấy mình hả hê đọc diễn văn mừng chiến công tìm diệt...Chúng ta thấy tất cả là chính mìnhLà kẻ thủ ác, là nạn nhânLà kẻ mạnh, là người yếu hènLà kẻ truy lùng, là tên trốn chạyLà quả phụ áo đen, là trẻ thơ đẫm máuLà chúng taDường như thế kỷ bắt đầu như thếDường như một năm bắt đầu như thếDường như một ngày bắt đầu như thếDường như mỗi khoảnh khắc là như thếDường như chúng ta là như thế Bắt đầu là như thếKết thúc là như thế? Thế kỷ tự hàoNăm tháng tự hàoMỗi khoảnh khắc tự hàoChúng ta là chúng ta“Tất cả chúng ta cùng thắng”. Tags: Hòa Bình
Kim Nguyen Baraldi: Đọc sách là lúc thời gian có nhịp điệu khác... ZÉT NGUYỄN THỰC HIỆN 08/05/2025 3245 từ
Nóng: EVN tăng giá điện thêm 4,8% từ ngày 10-5 NGỌC AN 09/05/2025 Ngày 9-5, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) vừa công bố điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân với mức tăng thêm 4,8% theo thẩm quyền.
Dự kiến giảm biên chế gần 130.000 người, Thủ tướng chỉ đạo sớm bố trí đủ kinh phí chi trả NGỌC AN 09/05/2025 Ngày 9-5, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp của Chính phủ về việc sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Kiến nghị Chính phủ trình Quốc hội dự án vành đai 4 TP.HCM hơn 120.412 tỉ đồng ĐỨC PHÚ 09/05/2025 UBND TP.HCM vừa có công văn gửi Chính phủ, Bộ Tài chính và Bộ Xây dựng về hoàn thiện báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đường vành đai 4 TP.HCM.
Hình ảnh 68 quân nhân Quân đội nhân dân Việt Nam tại Lễ duyệt binh kỷ niệm Ngày Chiến thắng tại Nga NAM TRẦN 09/05/2025 68 quân nhân đại diện cho Quân đội nhân dân Việt Nam đã tham gia Lễ duyệt binh kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại, diễn ra trên Quảng trường Đỏ Matxcơva (Nga).
