Kennedy Jr.: Người sẽ quyết định cuộc bầu cử tổng thống 2024?

Dù được đánh giá không có cơ hội chiến thắng, ông Kennedy Jr. có thể tác động tới kết cục của cuộc đua, nhất là khi hai ứng viên có kết quả phiếu sát sao (như khả năng Donald Trump đối đầu Joe Biden năm tới).

Kennedy Jr. bắt đầu tranh cử tổng thống từ đầu năm nay và đăng ký với Đảng Dân chủ. Nhưng tới ngày 9-10 thì ông đổi ý, tuyên bố sẽ tranh cử như ứng viên độc lập, điều ngay lập tức khiến phe Cộng hòa chỉ trích ông dữ dội, trong khi phe Dân chủ im lặng. 

"Thay vì hệ thống hai đảng, chúng ta có kiểu thống nhất thành con quái vật hai đầu thường xuyên cãi nhau, rồi dẫn tất cả tới bờ vực - ông nói - Phe Dân chủ thì sợ tôi sẽ làm hỏng cơ hội cho Tổng thống Biden. Phe Cộng hòa thì sợ tôi ảnh hưởng tới ông Trump. Sự thật thì cả hai đều đúng".

Anh em họ hàng của Kennedy Jr., sau khi ông tuyên bố tranh cử, thậm chí đã nói quyết định của ông là "mối đe dọa với đất nước". 

"Bobby có thể có cùng tên với bố chúng tôi (tức cố thượng nghị sĩ Robert Kennedy, bị ám sát chết năm 1968, em trai tổng thống John F. Kennedy), nhưng ông ta không cùng giá trị, tầm nhìn hay năng lực nhận định. Quyết định hôm nay là rất buồn với chúng tôi", tuyên bố của gia đình Kennedy nói.

Nhân vật của thuyết âm mưu

Dù là thành viên gia đình chính trị nổi tiếng nhất nước Mỹ, cuộc đời Kennedy Jr. có nhiều ngả rẽ khiến ngay từ những năm 2000, ông đã gắn với các thuyết âm mưu như kiểu sóng WiFi gây ung thư. Ông cũng cho rằng thuốc chống trầm cảm có thể dẫn tới các vụ xả súng. 

Trong dịch Covid, trình độ nghĩ ra thuyết âm mưu của ông đạt đỉnh mới với cuốn sách The Real Anthony Fauci: Bill Gates, Big Pharma, and the Global War on Democracy and Public Health (Bộ mặt thật Anthony Fauci: Bill Gates, các tập đoàn dược lớn và cuộc chiến toàn cầu về dân chủ và y tế). 

Cuốn sách bán được hơn 1 triệu bản và củng cố vị thế của ông trong cộng đồng chống vắc xin ở Mỹ. Đây cũng là nền tảng cho chiến dịch tranh cử của ông.

Khi vận động, Kennedy Jr. vẽ ra bức tranh âm mưu về sự thông đồng giữa chính quyền, các tập đoàn, giới truyền thông và các thế lực dược. Ông nói nếu được bầu, ông sẽ chấm dứt vai trò của FDA (Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm) và yêu cầu điều tra các chuyên san y tế vì "dối trá với công luận". 

Thông điệp của ông rất đơn giản: đất nước đang bị cướp bóc - rất giống ông Trump. Nhưng trong khi Trump dựa phần lớn vào chính trị của người da trắng, Kennedy Jr. có nhóm ủng hộ đa dạng hơn: chống vắc xin, chống chính phủ, chống các ông trùm công nghệ, những người nổi tiếng tự xưng là "tư duy tự do", những người Cộng hòa chán Trump, và những người Dân chủ thấy ông Biden quá già.

Cho tới giờ, Kennedy Jr. có tỉ lệ ủng hộ khoảng 14%, tuy thua xa Trump (42%) và Biden (38%) trong một số thăm dò, nhưng vẫn rất thật và đáng kể.

Theo The Atlantic, Kennedy Jr. chạm được vào điều sâu thẳm trong tâm lý dân Mỹ: phần lớn họ không chỉ coi thường, mà còn thù ghét các chuyên gia và định chế lâu đời. Sở thích của đám đông hiện giờ là lướt mạng và sa vào vô số thuyết âm mưu trên đó. 

Một loạt thăm dò xác nhận "đại dịch cô đơn" của dân chúng: quá nhiều người chán nản, trầm cảm, lo âu muốn tìm lời giải thích cho những lo lắng và cô độc của họ.

Dù Kennedy Jr. khó thể thắng cử, sự xuất hiện của ông trong cuộc đua 2024 chắc chắn sẽ tác động đáng kể. "Mục tiêu của tôi là làm điều đúng, và điều gì Chúa muốn thì nó sẽ xảy ra - ông nói với The Atlantic - Mỗi cá nhân, giống như mỗi quốc gia, đều có phần tối và phần sáng. Điều dễ nhất cho mỗi chính trị gia là nhắm vào những góc tối đó".

Ông luôn quảng cáo bản thân là người độc lập, đứng ngoài hệ thống, nhưng lại gắn hình ảnh với gia đình chính trị lớn nhất nước Mỹ thế kỷ 20 khi vận động tranh cử: ông là con trai ông Robert F. Kennedy, cháu trai tổng thống John F. Kennedy và thượng nghị sĩ Ted Kennedy. 

Dù đang sống ở Los Angeles với vợ ba (diễn viên Cheryl Hines), ông bắt đầu chiến dịch tranh cử ở Boston - căn cứ của nhà Kennedy. Một thời gian dài, khẩu hiệu "Tôi là Kennedy người Dân chủ" được để trên trang web tranh cử của ông, cùng rất nhiều ảnh đen trắng của gia đình.

Trên thực tế, mối quan hệ của ông với gia đình khá phức tạp. Nhiều anh em ông đã chỉ trích quan điểm chống vắc xin của ông. Năm ngoái, trong cuộc biểu tình chống vắc xin ở Washington DC, ông Kennedy Jr. thậm chí nói người Do Thái thời Đức quốc xã còn tự do hơn người Mỹ. 

Em gái ông, luật sư và nhà hoạt động nhân quyền Kerry Kennedy, đã phản đối anh trai trên Twitter: "Những lời dối trá và gây sợ hãi của Bobby hôm qua đáng ghê tởm và rất có hại. Tôi lên án mạnh mẽ những tuyên bố thù hận này". (Sau đó ông Kennedy Jr. đã phải xin lỗi). 

Năm 2019, ba người trong nhà Kennedy đã viết trên Politico về dịch sởi bùng phát ở Mỹ và nói Kennedy Jr. "giúp truyền bá những thông tin sai nguy hiểm trên mạng xã hội và khiến mọi người nghi ngờ khoa học về vắc xin". 

Một số người nhà Kennedy đang làm việc cho chính quyền Biden, một số khác, như Rory (em gái út của ông Kennedy Jr.) và Patrick (con trai Ted Kennedy) thì ủng hộ ông Biden tái cử.

Quá khứ buồn đau

Cuộc đời ông Kennedy Jr. nhiều bạo lực và buồn đau. Năm 1968, khi ông mới 14 tuổi, cha ông bị ám sát (5 năm trước, bác ruột ông, tổng thống Kennedy, cũng bị ám sát chết). Vợ hai của ông (Mary Richardson Kennedy) bị bệnh tâm thần và tự tử năm 2012, khi hai người đang ly thân. 

Ông tin rằng "gần như mọi người Mỹ đều từng chứng kiến, hầu hết là trong nhà mình, các vấn đề thần kinh, trầm cảm, nghiện thuốc hay nghiện rượu". Năm 1983, ông từng bị bắt vì có heroin trong người và phải đi cai nghiện. Gần đây, ông nói với The Washington Post rằng ông vẫn thường xuyên dự các buổi gặp gỡ để kiểm soát cơn nghiện.

Ông kể khi còn trẻ, ông từng sống vài tuần trong lều ở Kenya cùng Roger Ailes (ông trùm của Fox News sau này) khi đang quay một phim tài liệu về thiên nhiên. Hai người vẫn duy trì tình bạn, dù Kennedy không ủng hộ chiến thuật của Ailes ở Fox News.

Có lẽ hơn bất cứ ai trên chính trường, Kennedy Jr. là hiện thân của sự thay đổi từ một người bình thường chuyển sang thuyết âm mưu: từ chuyên gia về môi trường sang chất vấn tất cả mọi thứ. Phần lớn cuộc đời, ông là luật sư có tiếng về môi trường. 

Những năm 1980, ông làm việc với Tổ chức Riverkeeper để bảo tồn sông Hudson ở New York và lập ra Liên minh Waterkeeper tham gia các nỗ lực bảo tồn trên toàn cầu. Giống như nhiều nhà bảo vệ môi trường khác, ông dần mất lòng tin vào chính phủ, cho rằng nhà nước đã chịu ảnh hưởng của các tập đoàn mà lẽ ra họ phải kiểm soát.

Thật trớ trêu, Kennedy Jr. nói chính hoạt động bảo vệ môi trường đã khiến ông dần nghi ngờ vắc xin. Những năm 2000, ông bắt đầu tìm hiểu về thủy ngân trong các loài cá. 

"Tôi nhận ra chúng ta đang sống trong cơn ác mộng khoa học khi con tôi và con cái hầu hết người Mỹ không thể tham gia hoạt động phát triển căn bản của người trẻ là đi câu cá với ba mẹ rồi mang cá về nhà ăn an toàn", ông nói. 

Thủy ngân trở thành tâm điểm trong các bài diễn thuyết bảo vệ môi trường của ông. Rồi các bà mẹ muốn gặp ông sau những bài nói chuyện để nói về các vấn đề phát triển của con cái mà họ cho rằng có liên quan tới vắc xin có chứa chất khử trùng thimerosal (chất bảo quản dựa trên thủy ngân).

Khả năng tác động kết quả bầu cử

Vụ ám sát JFK và cha ông là hai khoảnh khắc thay đổi lịch sử nước Mỹ hiện đại, mà Kennedy Jr. tin rằng CIA đứng đằng sau. "Tôi tin bằng chứng CIA giết bác tôi là rất rõ", ông nói. 

"Là luật sư, tôi rất tự tin bảo vệ điều này trước bồi thẩm đoàn. Bằng chứng CIA giết cha tôi thì có tính gián tiếp hơn, nhưng cũng rất thuyết phục… và đương nhiên việc CIA che đậy hai vụ giết người đó là chắc chắn".

Theo The Atlantic, khác với những người theo thuyết âm mưu nói chung, Kennedy Jr. sẵn sàng lắng nghe và trả lời câu hỏi của mọi người. Dù ông thường đưa ra dữ liệu sai và có những phát ngôn khiến người đối thoại có thể "đứng hình". 

Hồi đầu năm, người dẫn chương trình Fox News Neil Cavuto khi phỏng vấn ông đã phải chỉnh lại thông tin sau khi Kennedy nói người Mỹ "đã sát hại 350.000 trẻ em Ukraine".

Quan điểm chính sách của Kennedy Jr. gần gũi với cử tri Cộng hòa hơn là Dân chủ. Một thăm dò của tổ chức ủng hộ ông cho thấy trong cuộc đua tay ba thì ông sẽ lấy nhiều cử tri của Trump hơn là Biden. Nhưng cuộc thăm dò của Ipsos/Reuters thì lại cho thấy điều ngược lại.

Ủy ban quốc gia của Đảng Cộng hòa và chiến dịch của ông Trump đều nhanh chóng chỉ trích ông Kennedy. "Cử tri không nên bị đánh lừa bởi một người giả vờ có những giá trị bảo thủ", người phát ngôn Steven Cheung của phe Trump nói. 

Với ảnh hưởng của gia đình Kennedy và thực tế là cử tri chán nản với cả hai đảng lúc này, giới quan sát dự đoán ông Kennedy Jr. sẽ là ứng viên độc lập giành được nhiều phiếu nhất kể từ khi Ross Perot nhận được sự ủng hộ của 19% cử tri năm 1992, đồng thời giúp Bill Clinton đánh bại tổng thống đương nhiệm George H.W. Bush.

Câu hỏi là liệu lần này lịch sử có lặp lại? ■