TTCT - Khắp Mỹ Latin, cánh tả đang tiến bước, khi các ứng viên thiên tả lần lượt dành ghế tổng thống ở Peru, Honduras, và Chile, ngoài các chính quyền xã hội chủ nghĩa vốn đang cầm quyền rồi từ Mexico tới Argentina. Thoạt trông, tưởng như đây là sự lặp lại của lịch sử - cảm giác de javu về “làn sóng hồng” những năm 2000 với gương mặt tiêu biểu là cha đẻ của chủ nghĩa xã hội Venezuela, Hugo Chávez.Nhưng xem xét kỹ hơn, “làn sóng đỏ” mới ở Mỹ Latin không giống các thế hệ trước. So với những năm 2000 và trước đó, các nhà lãnh đạo thiên tả Mỹ Latin hiện ít đồng nhất hơn về hệ tư tưởng, và ôn hòa hơn trong biện pháp. Tân Tổng thống Honduras Xiomara Castro. Ảnh: Reuters Sự giống nhau nổi bật nhất có lẽ là họ đều nổi lên trong thời đại dịch, vốn đã giáng một đòn mạnh vào nền kinh tế khu vực và khiến tỉ lệ nghèo đói cũng như bất bình đẳng xã hội tăng mạnh. Cảm giác bất an, tình trạng tham nhũng, và thất bại của lớp “chính trị gia - quý tộc - tài phiệt” cánh hữu là những điều đã khiến cử tri muốn có sự thay đổi.Những lãnh đạo cánh tả mới cũng không đóng khuôn trong màu ý thức hệ: Không nhà lãnh đạo nào lên án Hoa Kỳ là đế quốc hay quỷ dữ. Gabriel Boric, tổng thống đắc cử 35 tuổi của Chile, gọi những người tranh đấu với mình là “đồng chí” và thề sẽ biến Chile thành “mồ chôn của chủ nghĩa tân tự do”, nhưng ông cũng từ chối hệ thức cũ nhà nước làm hết kiểu Venezuela, Nicaragua và Cuba.Ông sẽ là tổng thống “thức tỉnh” (woke) đầu tiên của Mỹ Latin, một nhà lãnh đạo của thế hệ đại từ nhân xưng phi giới tính và Greta Thunberg. Ông muốn một nhà nước phúc lợi và công lý xã hội, nhưng cũng ưu tiên cho người thiểu số và bảo vệ môi trường. Ông nói tới việc bắt các tập đoàn tư nhân và người giàu phải đóng thuế nhiều hơn, nhưng không có kế hoạch quốc hữu hóa tài sản của họ.Hồi tháng 11, Honduras cũng đã bầu lên Xiomara Castro, một chính trị gia xã hội chủ nghĩa dân chủ và là nữ tổng thống đầu tiên của nước này, kết thúc 12 năm cầm quyền của Đảng Quốc gia bảo thủ. Bà Castro thay thế Tổng thống Juan Orlando Hernández, một người ngưỡng mộ D.Trump với nhiệm kỳ “để lại dấu ấn là sự vi phạm nhân quyền, những vụ hành quyết không qua xét xử, bê bối ăn cắp công quỹ, nghèo đói, và nạn buôn ma túy trong chính giới cầm quyền cấp cao”, theo tờ Los Angeles Times.Castro là vợ của cựu tổng thống Manuel “Mel” Zelaya, người bị lật đổ trong cuộc đảo chính năm 2009 vì có quan hệ quá thân cận với Chávez. Bà đã cam kết sẽ mang tới thay đổi bằng cách viết lại một hiến pháp của tự do và công lý.Ở Peru, với khoảng cách sít sao, Pedro Castillo, một giáo viên theo chủ nghĩa Marx ít kinh nghiệm chính trị đắc cử tổng thống vào tháng 6. Chiến thắng này ấn tượng bởi lẽ Peru là một trong những xã hội được coi là bảo thủ nhất Nam Mỹ.Tuy nhiên, giành được chính quyền đã khó, giữ được sẽ càng khó hơn. Thế hệ lãnh đạo cánh tả Nam Mỹ hiện giờ đối mặt với nhiều khó khăn gay gắt: dịch bệnh, công quỹ cạn kiệt, và sự bất bình trong xã hội chưa bao giờ nguôi. Tags: ChileXã hội chủ nghĩaMỹ LatinChủ nghĩa xã hộiCánh tảGabriel Boric
50 năm Hiệp định Hòa bình Paris: Ký ức lịch sử của một người phiên dịch ĐINH THÚY NGA 27/01/2023 3890 từ
Lần đầu tiên chọn giám đốc bệnh viện qua thi tuyển: Để nghĩ xa hơn một vùng an toàn HOÀNG LỘC - K.YÊN 23/01/2023 1609 từ
Dịch vụ y tế theo yêu cầu: "Khám giáo sư" và chuyện viện phí đúng, đủ L.ANH - X. MAI - D.LIỄU 23/01/2023 1751 từ
Sử gia Pierre Brocheux: Thực dân hóa là vấn đề các sử gia phải giải quyết NGUYỄN QUANG DIỆU 23/01/2023 3018 từ
Điều chỉnh sớm hơn thông lệ, giá xăng dầu đồng loạt tăng NGỌC AN 30/01/2023 Kỳ điều hành xăng dầu theo quy định sẽ thực hiện vào ngày 1-2 đã được điều chỉnh sớm hơn vào lúc 19h tối 30-1, trước tình trạng nguồn cung căng thẳng, thiếu hụt cục bộ ở một số địa bàn.
Vì sao người dân Nghệ An vào 'tỉnh tốp đầu' mua ô tô? DOÃN HÒA 30/01/2023 Dù là tỉnh có thu nhập bình quân đầu người/năm gần như thấp của cả nước nhưng người dân Nghệ An lại nằm trong nhóm mua ô tô nhiều nhất trong năm 2022.
Mua vàng mùng 9 nhưng đúng ngày vía Thần Tài mới 'chịu' nhận ÁNH HỒNG - LÊ THANH 30/01/2023 Một ngày trước ngày vía Thần Tài, hôm nay 30-1 (mùng 9 tháng giêng), giá vàng miếng SJC đã bốc hơi 700.000 đồng/lượng so với mức giá đóng cửa cuối tuần trước, do giá vàng thế giới rơi thẳng đứng và người nắm giữ vàng có xu hướng xả hàng.
Người dân, cộng đồng mạng quyên góp đưa thiếu niên từ Côn Đảo vào đất liền cấp cứu ĐÔNG HÀ 30/01/2023 Cháu Trần Hào Hùng, ngụ huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, bị tai nạn chấn thương sọ não. Người dân Côn Đảo và cộng đồng mạng đã cho vay, góp tiền thuê trực thăng đưa cháu về đất liền cấp cứu.
Ông Putin tuyên bố 'bị lừa hoài' nên mới đánh Ukraine NHẬT ĐĂNG 18/01/2023 Chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine được phát động nhằm chấm dứt cuộc chiến tại miền đông Ukraine, sau thời gian dài Matxcơva bị lừa liên tục, theo Tổng thống Nga Vladimir Putin.